Gluggað í stjórnarsáttmála 5. júní 2007 10:26 Það er vissulega sögulegt eins og segir í nýjum stjórnarsáttmála að Sjálfstæðisflokkur og Samfylking hafi tekið ákvörðun um að starfa saman í ríkisstjórn. Svo mörg stór orð hafa fallið af hálfu beggja aðila um þá fjarstæðu að slíkt gæti gerst. Reyndar hafði dregið mjög úr slíkum stóryrðum nokkru áður en gengið var að kjörborðinu sem gefur vísbendingar um að línur hafi verið lagðar um samstarf fyrir kosningar. Í þessari ákvörðun beggja flokka felst mikil uppgjöf. Þeir gefast einfaldlega upp á að keppa hver við annan en fallast þess í stað í faðma. Það verður því mjög áhugavert að fylgjast með sambúðinni á næstu vikum og mánuðum. Ekki aðeins hjá þingmönnum og ráðherrum heldur einnig áhangendum þeirra eins og prófessorunum Stefáni Ólafssyni og Hannesi Hólmsteini Gissurarsyni. Fyrstu dagarnir lofa ekki góðu enda leynir ágreiningur sér ekki í fjölda mála sem upp hafa komið. Eru nýjar áherslur? Þegar farið er yfir hinn nýja stjórnarsáttmála kemur í ljós að halda á áfram á þeirri braut sem fyrrverandi ríkisstjórn hafði markað. Það er vissulega jákvætt fyrir Framsóknarflokkinn að svo skuli gert en vekur um leið upp spurningar um hvað var að marka öll stóru orðin sem Samfylkingin hafði uppi á hinu háa Alþingi. Það sem stingur mest í augun þegar stjórnarsáttmálinn er borinn saman við málflutning Samfylkingarinnar eru tvö mál. Það er annars vegar varðandi hina svokölluðu „stóriðjustefnu“og hins vegar svokallað Íraksmál. Í aðdraganda kosninga talaði Samfylkingin fyrir því að hlé yrði gert á uppbyggingu stóriðju í landinu og sögðust hlynntir algjöru stóriðjustoppi í nokkur ár. Nú er allt annað upp á teningnum. Mikið er einnig gert úr því að flýta gerð Rammaáætlunar. Þar er þó aðeins verið að tala um nokkra mánuði frá því sem áður var stefnt að. Á öllum sameiginlegum fundum sem haldnir voru í Norðausturkjördæmi kom fram spurning um afstöðu framboðanna til stuðnings Íslands við innrásina í Írak. Kristján Möller nýbakaður samgönguráðherra svaraði því til að það fyrsta sem Samfylkingin mundi gera ef hún kæmist í ríkisstjórn yrði að láta taka Ísland út af „lista hinna viljugu þjóða“. Ég reikna með að þessu hafi verið svarað eins hjá öðrum frambjóðendum Samfylkingarinnar. En í dag segir formaður Samfylkingarinnar að flokkurinn vilji ekki dvelja við fortíðina enda segir aðeins í stjórnarsáttmálanum að ríkisstjórnin harmi stríðsreksturinn í Írak. Það er augljóst að allir Íslendingar harma stríðsreksturinn í Írak. Þessi texti er því hrein sýndarmennska, uppgjöf og svik við kjósendur Samfylkingarinnar. Á aðeins einum stað í stjórnarsáttmálanum er talað um nýjar áherslur. Það er þegar sagt er að mannréttindi, aukin þróunarsamvinna og áhersla á friðsamlega úrlausn deilumála verði nýir horsteinar í íslenskri utanríkisstefnu Íslands. Sannleikurinn er sá að þetta er einmitt það sem undirrituð lagði áherslu á sem utanríkisráðherra og því hefur nýr utanríkisráðherra hælt opinberlega. Allt tal um nýjar áherslur er því hrein blekking. Breytt stjórnarráð Lengi hefur verið talað um mikilvægi þess að breyta verkaskiptingu á milli ráðuneyta. Í tíð Halldórs Ásgrímssonar sem forsætisráðherra var vinna hafin við tillögugerð í þessa átt. Flokksþing Framsóknarflokksins sem haldið var s.l. vetur ályktaði um málið og í stefnuskrá okkar fyrir kosningar kom m.a.fram að við vildum fækka ráðuneytum. Hvað gerir ríkisstjórnin? Hún horfir á málið út frá sjónarhóli stjórnarflokkanna og ráðherranna og gerir einungis minniháttar breytingar. Fámennum samreknum ráðuneytum, iðnaðar- og viðskiptaráðuneytum er t.d. skipt upp til að skaffa fleiri stóla. Undirrituð starfaði í sex og hálft ár sem iðnaðar- og viðskiptaráðherra á miklum umbreytingatímum án þess að gera sér grein fyrir því að vera tveggja manna maki eða a.m.k. tveggja krata maki. Þegar orð forsætisráðherra frá kosningabaráttunni eru höfð í huga þá kemur þetta mjög á óvart. Hann reyndi að fullvissa fólk um að hann væri með tillögur um fækkun ráðuneyta í farteskinu og væri að reyna að fá aðra flokka inn á slíkar breytingar. Getur verið að Samfylkingin hafi neitað að fækka ráðuneytum? Eða var það e.t.v. Sjálfstæðisflokkurinn sem þurfti sex ráðherrastóla. Fjóra fyrir fasta áskrifendur, einn til að sýna „nýliðun“ og þann sjötta fyrir Þorgerði Katrínu varaformann, sem myndaði ríkisstjórnina. Valgerður Sverrisdóttir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Mest lesið Ísland er ekki stjórntækt með verðtryggingu? Örn Karlsson Skoðun VII. Aðförin að Ólafi Jóhannessyni Hafþór S. Ciesielski Skoðun Er sjávarútvegur einkamál kvótakónga? Finnbjörn A. Hermannsson Skoðun Að þora að stíga skref Magnús Þór Jónsson Skoðun Ó Palestína Arnar Eggert Thoroddsen Skoðun „Þetta er algerlega galið“ Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Stórveldi eiga hagsmuni en ekki vini: Deilur tveggja NATO ríkja um Grænland Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Er þetta alvöru? Bjarni Karlsson Skoðun Vinnulag í rannsóknaverkefnum er ekki vísbending um stjórnarhætti þess sem borgar Haraldur Ólafsson Skoðun Hvernig getum við stigið upp úr sorginni? Birna Guðný Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Að þora að stíga skref Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Ísland er ekki stjórntækt með verðtryggingu? Örn Karlsson skrifar Skoðun Ó Palestína Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Er sjávarútvegur einkamál kvótakónga? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun „Þetta er algerlega galið“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig getum við stigið upp úr sorginni? Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Stórveldi eiga hagsmuni en ekki vini: Deilur tveggja NATO ríkja um Grænland Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Vinnulag í rannsóknaverkefnum er ekki vísbending um stjórnarhætti þess sem borgar Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Fersk fyrirheit: máttur nýársheita og skýrra markmiða Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Skilaboð hátíðarinnar Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Er þetta alvöru? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Hugum að loftgæðum, heilsu og sjálfbærni um jólin – eigum loftgæða jól! Heiða Mjöll Stefánsdóttir,Sylgja Dögg Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Raforkunotkun gagnavera minnkað mikið Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Gott knatthús veldur deilum Stefán Már Gunnlaugsson skrifar Skoðun Göngum fyrir friði Guttormur Þorsteinsson skrifar Skoðun Skammtatölvur: Framtíð tölvunarfræði og bylting í útreikningum Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hamingjan sem leiðarljós menntakerfisins Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Gagnaver auka hagkvæmni í fjarskiptum Íslands við umheiminn Þorvarður Sveinsson skrifar Skoðun Aðildarviðræður Íslands og Evrópusambandsins Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun „Forðastu múslímana,“ sögðu öfgahægrimenn mér Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun 2027 væri hálfkák Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hvað eru jólin fyrir þér? Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Landið helga? Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Að sinna orkuþörf almennings Kristín Linda Árnadóttir skrifar Skoðun Tímamót Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Menntun fyrir Hans Vögg Þuríður Magnúsína Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar Samtök verslunar og þjónustu vita betur Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Dans verkalýðsleiðtoga í kringum gullkálfinn Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Jól í sól versus jóla í dimmu Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi samgöngusáttmála fyrir Vestfirði Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Unnar Hermannsson,Halldór Halldórsson skrifar Sjá meira
Það er vissulega sögulegt eins og segir í nýjum stjórnarsáttmála að Sjálfstæðisflokkur og Samfylking hafi tekið ákvörðun um að starfa saman í ríkisstjórn. Svo mörg stór orð hafa fallið af hálfu beggja aðila um þá fjarstæðu að slíkt gæti gerst. Reyndar hafði dregið mjög úr slíkum stóryrðum nokkru áður en gengið var að kjörborðinu sem gefur vísbendingar um að línur hafi verið lagðar um samstarf fyrir kosningar. Í þessari ákvörðun beggja flokka felst mikil uppgjöf. Þeir gefast einfaldlega upp á að keppa hver við annan en fallast þess í stað í faðma. Það verður því mjög áhugavert að fylgjast með sambúðinni á næstu vikum og mánuðum. Ekki aðeins hjá þingmönnum og ráðherrum heldur einnig áhangendum þeirra eins og prófessorunum Stefáni Ólafssyni og Hannesi Hólmsteini Gissurarsyni. Fyrstu dagarnir lofa ekki góðu enda leynir ágreiningur sér ekki í fjölda mála sem upp hafa komið. Eru nýjar áherslur? Þegar farið er yfir hinn nýja stjórnarsáttmála kemur í ljós að halda á áfram á þeirri braut sem fyrrverandi ríkisstjórn hafði markað. Það er vissulega jákvætt fyrir Framsóknarflokkinn að svo skuli gert en vekur um leið upp spurningar um hvað var að marka öll stóru orðin sem Samfylkingin hafði uppi á hinu háa Alþingi. Það sem stingur mest í augun þegar stjórnarsáttmálinn er borinn saman við málflutning Samfylkingarinnar eru tvö mál. Það er annars vegar varðandi hina svokölluðu „stóriðjustefnu“og hins vegar svokallað Íraksmál. Í aðdraganda kosninga talaði Samfylkingin fyrir því að hlé yrði gert á uppbyggingu stóriðju í landinu og sögðust hlynntir algjöru stóriðjustoppi í nokkur ár. Nú er allt annað upp á teningnum. Mikið er einnig gert úr því að flýta gerð Rammaáætlunar. Þar er þó aðeins verið að tala um nokkra mánuði frá því sem áður var stefnt að. Á öllum sameiginlegum fundum sem haldnir voru í Norðausturkjördæmi kom fram spurning um afstöðu framboðanna til stuðnings Íslands við innrásina í Írak. Kristján Möller nýbakaður samgönguráðherra svaraði því til að það fyrsta sem Samfylkingin mundi gera ef hún kæmist í ríkisstjórn yrði að láta taka Ísland út af „lista hinna viljugu þjóða“. Ég reikna með að þessu hafi verið svarað eins hjá öðrum frambjóðendum Samfylkingarinnar. En í dag segir formaður Samfylkingarinnar að flokkurinn vilji ekki dvelja við fortíðina enda segir aðeins í stjórnarsáttmálanum að ríkisstjórnin harmi stríðsreksturinn í Írak. Það er augljóst að allir Íslendingar harma stríðsreksturinn í Írak. Þessi texti er því hrein sýndarmennska, uppgjöf og svik við kjósendur Samfylkingarinnar. Á aðeins einum stað í stjórnarsáttmálanum er talað um nýjar áherslur. Það er þegar sagt er að mannréttindi, aukin þróunarsamvinna og áhersla á friðsamlega úrlausn deilumála verði nýir horsteinar í íslenskri utanríkisstefnu Íslands. Sannleikurinn er sá að þetta er einmitt það sem undirrituð lagði áherslu á sem utanríkisráðherra og því hefur nýr utanríkisráðherra hælt opinberlega. Allt tal um nýjar áherslur er því hrein blekking. Breytt stjórnarráð Lengi hefur verið talað um mikilvægi þess að breyta verkaskiptingu á milli ráðuneyta. Í tíð Halldórs Ásgrímssonar sem forsætisráðherra var vinna hafin við tillögugerð í þessa átt. Flokksþing Framsóknarflokksins sem haldið var s.l. vetur ályktaði um málið og í stefnuskrá okkar fyrir kosningar kom m.a.fram að við vildum fækka ráðuneytum. Hvað gerir ríkisstjórnin? Hún horfir á málið út frá sjónarhóli stjórnarflokkanna og ráðherranna og gerir einungis minniháttar breytingar. Fámennum samreknum ráðuneytum, iðnaðar- og viðskiptaráðuneytum er t.d. skipt upp til að skaffa fleiri stóla. Undirrituð starfaði í sex og hálft ár sem iðnaðar- og viðskiptaráðherra á miklum umbreytingatímum án þess að gera sér grein fyrir því að vera tveggja manna maki eða a.m.k. tveggja krata maki. Þegar orð forsætisráðherra frá kosningabaráttunni eru höfð í huga þá kemur þetta mjög á óvart. Hann reyndi að fullvissa fólk um að hann væri með tillögur um fækkun ráðuneyta í farteskinu og væri að reyna að fá aðra flokka inn á slíkar breytingar. Getur verið að Samfylkingin hafi neitað að fækka ráðuneytum? Eða var það e.t.v. Sjálfstæðisflokkurinn sem þurfti sex ráðherrastóla. Fjóra fyrir fasta áskrifendur, einn til að sýna „nýliðun“ og þann sjötta fyrir Þorgerði Katrínu varaformann, sem myndaði ríkisstjórnina. Valgerður Sverrisdóttir
Stórveldi eiga hagsmuni en ekki vini: Deilur tveggja NATO ríkja um Grænland Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun
Vinnulag í rannsóknaverkefnum er ekki vísbending um stjórnarhætti þess sem borgar Haraldur Ólafsson Skoðun
Skoðun Stórveldi eiga hagsmuni en ekki vini: Deilur tveggja NATO ríkja um Grænland Hilmar Þór Hilmarsson skrifar
Skoðun Vinnulag í rannsóknaverkefnum er ekki vísbending um stjórnarhætti þess sem borgar Haraldur Ólafsson skrifar
Skoðun Hugum að loftgæðum, heilsu og sjálfbærni um jólin – eigum loftgæða jól! Heiða Mjöll Stefánsdóttir,Sylgja Dögg Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Mikilvægi samgöngusáttmála fyrir Vestfirði Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Unnar Hermannsson,Halldór Halldórsson skrifar
Stórveldi eiga hagsmuni en ekki vini: Deilur tveggja NATO ríkja um Grænland Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun
Vinnulag í rannsóknaverkefnum er ekki vísbending um stjórnarhætti þess sem borgar Haraldur Ólafsson Skoðun