Segir áhrif kalda pottsins ofmetin Birgir Olgeirsson skrifar 11. febrúar 2019 14:52 Bandarísku blaðamaður hefur ritað bók um tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt og segir kalda pottinn hamla viðgerðarferli líkamans. Vísir/Vilhelm Bandaríski heilsublaðamaðurinn Christie Aschwanden hefur kafað ofan í tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt íþróttamanna og komist að því að margar aðferðirnar eru ekki að skila þeim niðurstöðum sem lofað er. Ritaði hún bók um málið sem nefnist Good To Go en þar segir hún að fyrri fullyrðingar um hlutverk vötnunar, kuldabaða og „cupping“ við endurheimt líkamans ekki réttar. Um kuldaböðin, eða ísböðin, segir hún að það sé eitthvað sem íþróttamenn hófu að stunda fyrir fyrir margt löngu og almenningur fylgdi með. Hún bendir þó á að þessar kælimeðferðir hamli endurheimt líkamans. Þegar manneskja reynir á vöðva sína við æfingar myndast litlar rifur í vöðvaþráðunum. Aschwanden segir líkamann bregðast við slíku álagi með því að setja af stað endurheimtarferli þar sem skemmdum vöðvaþráðum er skipt út og vöðvarnir byggðir upp. Við það áreiti myndast bólgur sem hjálpa vöðvunum að jafna sig og eflast. Það að kæla vöðvana hamlar hins vegar bólgumyndun. Þegar dregið er úr bólgumyndum með kælingu dregur líkaminn úr áhrifum þjálfunarinnar og verður því ábatinn af henni minni.Ætla má að einhverjir hafi skellt sér í kalda pottinn eftir Reykjavíkurmaraþonið. Vísir/VilhelmSársaukafull lyfleysuáhrif Fjallað er um innihald þessar bókar og rætt við Aschwanden á vef Vox en þar er hún spurð hvers vegna svo margir velji að kæla eftir æfingar. Nefnir hún að þetta geti flokkast undir lyfleysuáhrif. „Það er nokkur góðar sannanir fyrir því lyfleysuáhrif sem valda sársauka hafi meiri áhrif en þau sem valda ekki sársauka. Því er kuldi mjög góð lyfleysa.“ Aschwanden þessi keppti á skíðum á tíunda áratug síðustu aldar og við upphaf þessa árþúsunds en þegar hún var að jafna sig eftir æfingar á þeim árum reyndi hún eftir fremsta megni að gera sem minnst, sofa mikið og liggja fyrir með góða bók. Fyrir um áratug síðan varð hún vör við breytingu þar sem íþróttafólk var farið að nota frauðplastrúllur, kuldameðferðir og „cupping“. „Cupping“ er þegar sogskálum er komið fyrir á líkama og á sogið að auka blóðflæði um skemmda vöðvaþræði og flýta þannig endurheimtHér má sjá sogbletti á líkama bandaríska sundkappans Michael Phelps.Vísir/GettyAschwanden segir engar almennilegar sannanir fyrir því þessi aðferð geri íþróttamönnum gagn. „Þú ert bara að fá þér marbletti.“ Þessi aðferð er þó ekki hættuleg en líkt og áður segir, ekki bein sönnun fyrir því að hún geri gagn.Ranghugmyndir um drykkju Hún segir að drykkjarvöruframleiðendur hafi ákaft reynt að koma því í meðvitund íþróttafólks að það þurfi að drekka nógu mikið af steinefnaríkum vökva á meðan æfingum og keppni stendur. Hún segir að það hafi komist í umræðu vegna þessarar markaðssetningar að fólk þurfi að drekka mikið af slíkum vökva og ekki sé treystandi á að líkaminn kalli eftir vökva með því að valda þorsta. Hún segir þorstann hins vegar vera bestu vísbendinguna um að líkaminn þurfi á vökva að halda. Þá bendir hún á að þessir íþróttadrykkir séu í flestum tilvikum óþarfir. Þeir séu helst gagnlegir fólki sem er undir miklu líkamlegu álagi í langan tíma. „Þá geta þeir gagnast við að veita líkamanum hitaeiningar en þú þarft að æfa í meira en klukkutíma til að þurfa á því að halda.“Aschwanden vill meina að drykkjarframleiðendur hafi komið því inn í höfuð íþróttafólks að það þurfi steinefnaríkardrykki á meðan æfingum stendur. Vísir/VilhelmAschwanden segir að íþróttafólk ætti mun fremur að hafa áhyggjur af því að drekka of mikið og valda því að natríumstaða líkamans fari niður fyrir hættuleg mörk. Hún segir engan maraþon hlaupara hafa látist af völdum vessaþurrðar en frá árinu 1993 hafa hins vegar fimm maraþonhlauparar látist af völdum natríumskorts.Einföldu atriðin hafa mestu áhrifin Sjúkraþjálfarinn Björn Hákon Sveinsson deildi þessari grein Vox um bók Christie Aschwanden en hann segir í samtali við Vísi að einföldu atriðin í hegðunarmynstri fólks hafi oftast mestu áhrifin. Nefnir hann þar svefn, hvíld, fæðu og streitustjórnun sem eigi það til að gleymast. „Þetta eru grunnatriði í lífi flestra og því þykja þau kannski ekki nógu merkileg fyrir fólk sem stundar íþróttir eða hreyfingu af kappi til þess að stjórn þessara atriða fái nógu mikla athygli,“ segir Björn.Björn Hákon Sveinsson, sjúkraþjálfari.FBL/Anton BrinkLíkt og Aschwenden bendir á þá getur kæling eftir æfingar og keppnisleiki seinkað endurheimtarferli líkamans og þannig haft frekar slæm áhrif en góð. Björn er þessu sammála en segir þó að kælingin geti haft andleg og líkamleg vellíðunaráhrif sem skiljanlegt sé að fólk sækist í. „Jafnt toppíþróttafólk sem almenningur. Eins er sjálfsmynd okkar mjög háð því að ná tökum á nýjum og erfiðum athöfnum, ögrum okkur. Það gefur sjálfstrausti okkar óhemju mikið að sigrast á einhverju sem við töldum áður nánast ómögulegt. Þannig sýnum við vald okkar á líkamanum og það getur verið fólki ómetanlegt í streituvaldandi umhverfi nútímans.“ Heilsa Sundlaugar Mest lesið Tveggja barna foreldrar verða undanþegnir tekjuskatti Erlent „Stutt síðan að þeir voru í aðgerðum og ollu þar miklu tjóni“ Innlent „Barnið mitt dó á ykkar vakt“ Innlent Verulega áhyggjufull og þorir ekki heim til Bandaríkjanna Innlent Louvre-safni lokað vegna ráns Erlent Sundabrú minnir á helsta kennileiti Norður-Noregs Innlent Sagður bjóða frið í skiptum fyrir Donetsk Erlent Eitt flug á áætlun á verkfallstíma Innlent „Málið er fast“ Innlent Kallar eftir handleiðslu og sálgæslu fyrir viðbragðsaðila Innlent Fleiri fréttir „Barnið mitt dó á ykkar vakt“ „Málið er fast“ Byggja þarf 5.500 íbúðir á Suðurlandi á næstu 10 árum „Stutt síðan að þeir voru í aðgerðum og ollu þar miklu tjóni“ Verkfallið vonbrigði og grímuklæddir glæpamenn í Louvre Eitt flug á áætlun á verkfallstíma Sprengisandur: Sigurður Ingi hættir, gervigreindarkapphlaup og vaxtamálið Sundabrú minnir á helsta kennileiti Norður-Noregs Kallar eftir handleiðslu og sálgæslu fyrir viðbragðsaðila Verulega áhyggjufull og þorir ekki heim til Bandaríkjanna Breytingar á forystu Framsóknar og fjöldamótmæli vestanhafs Lilja Rannveig nýr ritari Framsóknarflokksins Aðgerðir flugumferðarstjóra muni bitna á fjölda fólks „Það er óákveðið“ „Ég hef aldrei skorast undan ábyrgð“ Býður sig ekki fram til áframhaldandi formennsku Allt bendir til verkfalls Bein útsending: Haustfundur miðstjórnar Framsóknarflokksins Julian Assange í heimsókn á Íslandi Varað við hálku á Hellisheiði Jákvætt að rafvarnarvopn hafi fælingarmátt Yfirvofandi verkfall flugumferðarstjóra og Framsókn fundar Meintur brennuvargur úrskurðaður í vikulangt gæsluvarðhald Breytingar á vörugjaldi muni bitna illa á tengiltvinnbílum Rafvopni tvisvar beitt við handtöku á öðrum ársfjórðungi Framsóknarmenn velja sér ritara Dró upp hníf í miðbænum Bubbi sendir út neyðarkall Varðhaldsstöð þar sem vista megi hælisleitendur og börn lengur en grunaða glæpamenn Vill skoða að lengja fæðingarorlof Sjá meira
Bandaríski heilsublaðamaðurinn Christie Aschwanden hefur kafað ofan í tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt íþróttamanna og komist að því að margar aðferðirnar eru ekki að skila þeim niðurstöðum sem lofað er. Ritaði hún bók um málið sem nefnist Good To Go en þar segir hún að fyrri fullyrðingar um hlutverk vötnunar, kuldabaða og „cupping“ við endurheimt líkamans ekki réttar. Um kuldaböðin, eða ísböðin, segir hún að það sé eitthvað sem íþróttamenn hófu að stunda fyrir fyrir margt löngu og almenningur fylgdi með. Hún bendir þó á að þessar kælimeðferðir hamli endurheimt líkamans. Þegar manneskja reynir á vöðva sína við æfingar myndast litlar rifur í vöðvaþráðunum. Aschwanden segir líkamann bregðast við slíku álagi með því að setja af stað endurheimtarferli þar sem skemmdum vöðvaþráðum er skipt út og vöðvarnir byggðir upp. Við það áreiti myndast bólgur sem hjálpa vöðvunum að jafna sig og eflast. Það að kæla vöðvana hamlar hins vegar bólgumyndun. Þegar dregið er úr bólgumyndum með kælingu dregur líkaminn úr áhrifum þjálfunarinnar og verður því ábatinn af henni minni.Ætla má að einhverjir hafi skellt sér í kalda pottinn eftir Reykjavíkurmaraþonið. Vísir/VilhelmSársaukafull lyfleysuáhrif Fjallað er um innihald þessar bókar og rætt við Aschwanden á vef Vox en þar er hún spurð hvers vegna svo margir velji að kæla eftir æfingar. Nefnir hún að þetta geti flokkast undir lyfleysuáhrif. „Það er nokkur góðar sannanir fyrir því lyfleysuáhrif sem valda sársauka hafi meiri áhrif en þau sem valda ekki sársauka. Því er kuldi mjög góð lyfleysa.“ Aschwanden þessi keppti á skíðum á tíunda áratug síðustu aldar og við upphaf þessa árþúsunds en þegar hún var að jafna sig eftir æfingar á þeim árum reyndi hún eftir fremsta megni að gera sem minnst, sofa mikið og liggja fyrir með góða bók. Fyrir um áratug síðan varð hún vör við breytingu þar sem íþróttafólk var farið að nota frauðplastrúllur, kuldameðferðir og „cupping“. „Cupping“ er þegar sogskálum er komið fyrir á líkama og á sogið að auka blóðflæði um skemmda vöðvaþræði og flýta þannig endurheimtHér má sjá sogbletti á líkama bandaríska sundkappans Michael Phelps.Vísir/GettyAschwanden segir engar almennilegar sannanir fyrir því þessi aðferð geri íþróttamönnum gagn. „Þú ert bara að fá þér marbletti.“ Þessi aðferð er þó ekki hættuleg en líkt og áður segir, ekki bein sönnun fyrir því að hún geri gagn.Ranghugmyndir um drykkju Hún segir að drykkjarvöruframleiðendur hafi ákaft reynt að koma því í meðvitund íþróttafólks að það þurfi að drekka nógu mikið af steinefnaríkum vökva á meðan æfingum og keppni stendur. Hún segir að það hafi komist í umræðu vegna þessarar markaðssetningar að fólk þurfi að drekka mikið af slíkum vökva og ekki sé treystandi á að líkaminn kalli eftir vökva með því að valda þorsta. Hún segir þorstann hins vegar vera bestu vísbendinguna um að líkaminn þurfi á vökva að halda. Þá bendir hún á að þessir íþróttadrykkir séu í flestum tilvikum óþarfir. Þeir séu helst gagnlegir fólki sem er undir miklu líkamlegu álagi í langan tíma. „Þá geta þeir gagnast við að veita líkamanum hitaeiningar en þú þarft að æfa í meira en klukkutíma til að þurfa á því að halda.“Aschwanden vill meina að drykkjarframleiðendur hafi komið því inn í höfuð íþróttafólks að það þurfi steinefnaríkardrykki á meðan æfingum stendur. Vísir/VilhelmAschwanden segir að íþróttafólk ætti mun fremur að hafa áhyggjur af því að drekka of mikið og valda því að natríumstaða líkamans fari niður fyrir hættuleg mörk. Hún segir engan maraþon hlaupara hafa látist af völdum vessaþurrðar en frá árinu 1993 hafa hins vegar fimm maraþonhlauparar látist af völdum natríumskorts.Einföldu atriðin hafa mestu áhrifin Sjúkraþjálfarinn Björn Hákon Sveinsson deildi þessari grein Vox um bók Christie Aschwanden en hann segir í samtali við Vísi að einföldu atriðin í hegðunarmynstri fólks hafi oftast mestu áhrifin. Nefnir hann þar svefn, hvíld, fæðu og streitustjórnun sem eigi það til að gleymast. „Þetta eru grunnatriði í lífi flestra og því þykja þau kannski ekki nógu merkileg fyrir fólk sem stundar íþróttir eða hreyfingu af kappi til þess að stjórn þessara atriða fái nógu mikla athygli,“ segir Björn.Björn Hákon Sveinsson, sjúkraþjálfari.FBL/Anton BrinkLíkt og Aschwenden bendir á þá getur kæling eftir æfingar og keppnisleiki seinkað endurheimtarferli líkamans og þannig haft frekar slæm áhrif en góð. Björn er þessu sammála en segir þó að kælingin geti haft andleg og líkamleg vellíðunaráhrif sem skiljanlegt sé að fólk sækist í. „Jafnt toppíþróttafólk sem almenningur. Eins er sjálfsmynd okkar mjög háð því að ná tökum á nýjum og erfiðum athöfnum, ögrum okkur. Það gefur sjálfstrausti okkar óhemju mikið að sigrast á einhverju sem við töldum áður nánast ómögulegt. Þannig sýnum við vald okkar á líkamanum og það getur verið fólki ómetanlegt í streituvaldandi umhverfi nútímans.“
Heilsa Sundlaugar Mest lesið Tveggja barna foreldrar verða undanþegnir tekjuskatti Erlent „Stutt síðan að þeir voru í aðgerðum og ollu þar miklu tjóni“ Innlent „Barnið mitt dó á ykkar vakt“ Innlent Verulega áhyggjufull og þorir ekki heim til Bandaríkjanna Innlent Louvre-safni lokað vegna ráns Erlent Sundabrú minnir á helsta kennileiti Norður-Noregs Innlent Sagður bjóða frið í skiptum fyrir Donetsk Erlent Eitt flug á áætlun á verkfallstíma Innlent „Málið er fast“ Innlent Kallar eftir handleiðslu og sálgæslu fyrir viðbragðsaðila Innlent Fleiri fréttir „Barnið mitt dó á ykkar vakt“ „Málið er fast“ Byggja þarf 5.500 íbúðir á Suðurlandi á næstu 10 árum „Stutt síðan að þeir voru í aðgerðum og ollu þar miklu tjóni“ Verkfallið vonbrigði og grímuklæddir glæpamenn í Louvre Eitt flug á áætlun á verkfallstíma Sprengisandur: Sigurður Ingi hættir, gervigreindarkapphlaup og vaxtamálið Sundabrú minnir á helsta kennileiti Norður-Noregs Kallar eftir handleiðslu og sálgæslu fyrir viðbragðsaðila Verulega áhyggjufull og þorir ekki heim til Bandaríkjanna Breytingar á forystu Framsóknar og fjöldamótmæli vestanhafs Lilja Rannveig nýr ritari Framsóknarflokksins Aðgerðir flugumferðarstjóra muni bitna á fjölda fólks „Það er óákveðið“ „Ég hef aldrei skorast undan ábyrgð“ Býður sig ekki fram til áframhaldandi formennsku Allt bendir til verkfalls Bein útsending: Haustfundur miðstjórnar Framsóknarflokksins Julian Assange í heimsókn á Íslandi Varað við hálku á Hellisheiði Jákvætt að rafvarnarvopn hafi fælingarmátt Yfirvofandi verkfall flugumferðarstjóra og Framsókn fundar Meintur brennuvargur úrskurðaður í vikulangt gæsluvarðhald Breytingar á vörugjaldi muni bitna illa á tengiltvinnbílum Rafvopni tvisvar beitt við handtöku á öðrum ársfjórðungi Framsóknarmenn velja sér ritara Dró upp hníf í miðbænum Bubbi sendir út neyðarkall Varðhaldsstöð þar sem vista megi hælisleitendur og börn lengur en grunaða glæpamenn Vill skoða að lengja fæðingarorlof Sjá meira