Eru þrír trójuhestar í vegi samgöngusáttmála? Jórunn Pála Jónasdóttir skrifar 9. september 2020 10:30 Bráðum er eitt ár liðið frá því að Reykjavíkurborg og önnur sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu og ríkið undirrituðu samgöngusáttmálann. Sáttmálinn kveður meðal annars á um forgangsröðun tiltekinna framkvæmda á næstu fimmtán árum og þá á að tryggja tengingar við Sundabraut. Fjármálaráðherra lét hafa eftir sér í viðtali við Morgunblaðið að Sundabrautin væri órjúfanlegur hluti sáttmálans. Athygli vekur að í grennd við þrjár samgönguframkvæmdir sem eiga að vera í forgangi hefur borgin jafnframt kynnt annars konar uppbyggingu og velta má fyrir sér hvort með því sé verið að auka flækjustig eða fækka mögulegum útfærslum á framkvæmdum í samgöngusáttmála. 1. Sundabraut Fyrst að Sundabraut: Nú er unnið að því að reisa smáhýsi í Gufunesi. Á síðasta borgarstjórnarfundi var borgarstjóri spurður að því hvort þau séu ekki reist þannig að lega þeirra skarist við eina af mögulegu útfærslum Sundabrautar, þeirri hagkvæmustu af þeim möguleikum sem eftir eru samkvæmt mati Vegagerðarinnar, en eins og áður hefur komið fram er Vogabyggð skipulögð í legu þeirrar leiðar sem var upphaflega talin hagkvæmust. En aðspurður um smáhýsin sagði borgarstjóri svo ekki vera þar sem ljóst væri að gera ætti jarðgöng (sjáhér, frá mínútu 14). Í viðtali um síðustu helgi nefndi formaður skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar hinsvegar brú sem möguleika (sjáhér). Í sömu vikunni tala kjörnir fulltrúar meirihlutans því í kross um legu Sundabrautar. Legan er ekki ljós og þau geta því varla fullyrt að smáhýsin séu ekki á óheppilegum stað. Í öðru lagi er nú verið að reisa og selja íbúðir í Gufunesi. Í kynningu á framkvæmdunum kemur hvergi fram að þær gætu orðið í miklu návígi við Sundabraut en þó hefur verði gefið út að kálgarðar sem fylgja íbúðunum eru beinlínis í helgunarsvæði hennar (sjá hér, frá mínútu 10). Það hlýtur að vera sanngjörn krafa að upplýst sé skilmerkilega um þetta. Persónulega ímynda ég mér að það yrði að minnsta kosti mikið svekkelsi að kaupa óaðvitandi íbúð í íbúðakjarna beint ofan í Sundabraut en íbúðirnar eru einmitt hugsaðar fyrir þá sem kjósa sér að eiga ekki bíl. Það segir sig einhvern veginn sjálft. 2. Gatnamót við Reykjanesbraut og Bústaðaveg Þá að gatnamótum við Bústaðaveg og Sprengisand en vestan við þau eru hafnar framkvæmdir á bættu neti hjólastíga og færsla á hluta Bústaðavegar sem er auðvitað jákvæð þróun. En það gefur augaleið að fyrst að Vegagerðin hefur metið það svo í áraraðir að það þurfi að laga þurfi ofangreind gatnamót, bæði vegna þess að þau eru ein þau umferðarþyngstu á landinu og vegna þess að af öllum gatnamótum verða þar næstflest slys með meiðslum, hefði farið betur á því að vinna hönnun á þessum tveimur framkvæmdum samhliða. Yfirstandandi framkvæmdir við Bústaðaveg voru hinsvegar boðnar út eftir undirritun sáttmálans og áður en nákvæm útfærsla á breytingu gatnamótanna við Reykjanesbraut og Bústaðaveg samkvæmt samgöngusáttmála liggur fyrir. 3. Gatnamót við Arnarnesveg og Breiðholtsbraut Nú að Arnarnesveg og Breiðholtsbraut. Í nýju hverfisskipulagi Breiðholts er kynnt til leiks spennandi hugmynd um Vetrargarð við skíðabrekkuna fyrir ofan Jafnasel þar sem hægt verður að skíða allt árið. Vetrargarðurinn myndi liggja ansi nálægt Arnarnesvegi sem samkvæmt gögnum sem vísað er til í samgöngusáttmála á að verða stofnbraut með mislægum gatnamótum. Þegar spurt var um þessa nálægð á kynningarfundi um skipulagið kom fram að Vegagerðin myndi þurfa að aðlaga sig að Vetrargarðinum og að ekki væri pláss fyrir mislæg gatnamót. Þetta vakti furðu þeirra sem mættu sem spurðust frekar fyrir um málið á fleiri stöðum og bentu á í hvað stefndi. Nokkrum dögum síðar var komið annað hljóð í strokkinn og á veffundi á vegum Reykjavíkur var skipulagið kynnt á hinn veginn, það er að lega Vetrargarðs verði háð gatnamótunum. Formleg kynning að nánari útfærslum á Arnarnesvegi hefur verið boðuð í samgöngu- og skipulagsráði í dag og þá kemur í ljós í hvorn fótinn Reykjavíkurborg ætlar að stíga. Þrengt að samgöngusáttmála með aukinni óvissu Af öllu ofansögðu virðist borginni liggja á að ráðast í framkvæmdir einmitt á fyrrnefndum stöðum og að skipuleggja ofan í hálsmálið á bættum tengingum í samgöngukerfinu. Það er nánast útilokað að um hreina tilviljun sé að ræða en þörfin á framkvæmdunum í samgöngusáttmála hefur legið fyrir í fjölmörg ár, þar að baki liggur meðal annars mat Vegagerðarinnar og ekki að ástæðulausu sem þetta heita forgangsframkvæmdir. Hvort sem er blasir við hugsanleg sóun á opinberum fjármunum og glötuð tækifæri í skilvirku framtíðarskipulagi. Formaður skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar hefur lofað að sáttmálinn skuli standa en einnig sagt að Sundabraut gæti verið trójuhestur. Hugsanlega var hún þá með í huga sína trójuhesta, það er að segja ákvarðanir meirihlutans að skipuleggja með þeim hætti að þegar upp er staðið verði ómögulegt að gera nauðsynlegar betrumbætur á samgöngumannvirkjum samkvæmt sáttmálanum. Það samræmist ekki markmiðum hans, sem miða einmitt að því að auka öryggi vegfarenda, gera allt samgöngukerfið skilvirkara og færa það þar með í átt að loftlagsmarkmiðum. En ef það er staðan er ljóst að samgöngusáttmálinn er fallinn um sjálft sig. Höfundur er lögfræðingur og varaborgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík. Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Rómur Reykjavík Samgöngur Sundabraut Mest lesið Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Sjá meira
Bráðum er eitt ár liðið frá því að Reykjavíkurborg og önnur sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu og ríkið undirrituðu samgöngusáttmálann. Sáttmálinn kveður meðal annars á um forgangsröðun tiltekinna framkvæmda á næstu fimmtán árum og þá á að tryggja tengingar við Sundabraut. Fjármálaráðherra lét hafa eftir sér í viðtali við Morgunblaðið að Sundabrautin væri órjúfanlegur hluti sáttmálans. Athygli vekur að í grennd við þrjár samgönguframkvæmdir sem eiga að vera í forgangi hefur borgin jafnframt kynnt annars konar uppbyggingu og velta má fyrir sér hvort með því sé verið að auka flækjustig eða fækka mögulegum útfærslum á framkvæmdum í samgöngusáttmála. 1. Sundabraut Fyrst að Sundabraut: Nú er unnið að því að reisa smáhýsi í Gufunesi. Á síðasta borgarstjórnarfundi var borgarstjóri spurður að því hvort þau séu ekki reist þannig að lega þeirra skarist við eina af mögulegu útfærslum Sundabrautar, þeirri hagkvæmustu af þeim möguleikum sem eftir eru samkvæmt mati Vegagerðarinnar, en eins og áður hefur komið fram er Vogabyggð skipulögð í legu þeirrar leiðar sem var upphaflega talin hagkvæmust. En aðspurður um smáhýsin sagði borgarstjóri svo ekki vera þar sem ljóst væri að gera ætti jarðgöng (sjáhér, frá mínútu 14). Í viðtali um síðustu helgi nefndi formaður skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar hinsvegar brú sem möguleika (sjáhér). Í sömu vikunni tala kjörnir fulltrúar meirihlutans því í kross um legu Sundabrautar. Legan er ekki ljós og þau geta því varla fullyrt að smáhýsin séu ekki á óheppilegum stað. Í öðru lagi er nú verið að reisa og selja íbúðir í Gufunesi. Í kynningu á framkvæmdunum kemur hvergi fram að þær gætu orðið í miklu návígi við Sundabraut en þó hefur verði gefið út að kálgarðar sem fylgja íbúðunum eru beinlínis í helgunarsvæði hennar (sjá hér, frá mínútu 10). Það hlýtur að vera sanngjörn krafa að upplýst sé skilmerkilega um þetta. Persónulega ímynda ég mér að það yrði að minnsta kosti mikið svekkelsi að kaupa óaðvitandi íbúð í íbúðakjarna beint ofan í Sundabraut en íbúðirnar eru einmitt hugsaðar fyrir þá sem kjósa sér að eiga ekki bíl. Það segir sig einhvern veginn sjálft. 2. Gatnamót við Reykjanesbraut og Bústaðaveg Þá að gatnamótum við Bústaðaveg og Sprengisand en vestan við þau eru hafnar framkvæmdir á bættu neti hjólastíga og færsla á hluta Bústaðavegar sem er auðvitað jákvæð þróun. En það gefur augaleið að fyrst að Vegagerðin hefur metið það svo í áraraðir að það þurfi að laga þurfi ofangreind gatnamót, bæði vegna þess að þau eru ein þau umferðarþyngstu á landinu og vegna þess að af öllum gatnamótum verða þar næstflest slys með meiðslum, hefði farið betur á því að vinna hönnun á þessum tveimur framkvæmdum samhliða. Yfirstandandi framkvæmdir við Bústaðaveg voru hinsvegar boðnar út eftir undirritun sáttmálans og áður en nákvæm útfærsla á breytingu gatnamótanna við Reykjanesbraut og Bústaðaveg samkvæmt samgöngusáttmála liggur fyrir. 3. Gatnamót við Arnarnesveg og Breiðholtsbraut Nú að Arnarnesveg og Breiðholtsbraut. Í nýju hverfisskipulagi Breiðholts er kynnt til leiks spennandi hugmynd um Vetrargarð við skíðabrekkuna fyrir ofan Jafnasel þar sem hægt verður að skíða allt árið. Vetrargarðurinn myndi liggja ansi nálægt Arnarnesvegi sem samkvæmt gögnum sem vísað er til í samgöngusáttmála á að verða stofnbraut með mislægum gatnamótum. Þegar spurt var um þessa nálægð á kynningarfundi um skipulagið kom fram að Vegagerðin myndi þurfa að aðlaga sig að Vetrargarðinum og að ekki væri pláss fyrir mislæg gatnamót. Þetta vakti furðu þeirra sem mættu sem spurðust frekar fyrir um málið á fleiri stöðum og bentu á í hvað stefndi. Nokkrum dögum síðar var komið annað hljóð í strokkinn og á veffundi á vegum Reykjavíkur var skipulagið kynnt á hinn veginn, það er að lega Vetrargarðs verði háð gatnamótunum. Formleg kynning að nánari útfærslum á Arnarnesvegi hefur verið boðuð í samgöngu- og skipulagsráði í dag og þá kemur í ljós í hvorn fótinn Reykjavíkurborg ætlar að stíga. Þrengt að samgöngusáttmála með aukinni óvissu Af öllu ofansögðu virðist borginni liggja á að ráðast í framkvæmdir einmitt á fyrrnefndum stöðum og að skipuleggja ofan í hálsmálið á bættum tengingum í samgöngukerfinu. Það er nánast útilokað að um hreina tilviljun sé að ræða en þörfin á framkvæmdunum í samgöngusáttmála hefur legið fyrir í fjölmörg ár, þar að baki liggur meðal annars mat Vegagerðarinnar og ekki að ástæðulausu sem þetta heita forgangsframkvæmdir. Hvort sem er blasir við hugsanleg sóun á opinberum fjármunum og glötuð tækifæri í skilvirku framtíðarskipulagi. Formaður skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar hefur lofað að sáttmálinn skuli standa en einnig sagt að Sundabraut gæti verið trójuhestur. Hugsanlega var hún þá með í huga sína trójuhesta, það er að segja ákvarðanir meirihlutans að skipuleggja með þeim hætti að þegar upp er staðið verði ómögulegt að gera nauðsynlegar betrumbætur á samgöngumannvirkjum samkvæmt sáttmálanum. Það samræmist ekki markmiðum hans, sem miða einmitt að því að auka öryggi vegfarenda, gera allt samgöngukerfið skilvirkara og færa það þar með í átt að loftlagsmarkmiðum. En ef það er staðan er ljóst að samgöngusáttmálinn er fallinn um sjálft sig. Höfundur er lögfræðingur og varaborgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík. Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun