Ungt fólk er ungu fólki best Una Hildardóttir og Geir Finnsson skrifa 26. febrúar 2021 09:00 Í þriðju bylgju kórónuveirufaraldursins voru smit tíðust á meðal fólks undir þrítugu og fóru því spjótin að beinast gegn ungu fólki. Þá ályktuðu m.a. heilbrigðisyfirvöld að ástæðan hlyti að stafa af misbresti í upplýsingagjöf til yngri kynslóða. Fjölmiðlar gripu til þeirra ráða að fá sjálfskipaða sérfræðinga, sem seint skilgreinast sem ungt fólk, í viðtöl til að ræða upplifun ungs fólks og viðhorf þeirra til faraldursins og lausn á vandanum. Umræðan tók hins vegar stefnubreytingu þegar fulltrúar Landssambands Ungmennafélaga (LUF) létu í sér heyra og fengu tækifæri til þess að ræða opinskátt um stöðu ungs fólks á vettvangi upplýsingafunda almannavarna og í fjölmiðlum. Kastljósið beindist að nýju og marktækara sjónarhorni byggt á tölfræði Gallup sem sýnir fram á að ungt fólk væri almennt jafn upplýst og eldri kynslóðir og tæki faraldrinum alvarlega. Fulltrúar LUF bentu m.a. á að ungt fólk væri afar fjölbreyttur hópur sem byggi almennt við allt aðra stöðu en aðrir hópar samfélagsins, enda væru þetta oftast tekjulágir einstaklingar, líklegri til þess að vinna framlínustörf, eða við þjónustu og þar með útsettari fyrir smitum. Ungt fólk er ungu fólki best. Við þekkjum veruleika okkar betur en nokkur annar og erum fullfær um að tjá skoðanir okkar eða lýsa eigin aðstæðum. Þess vegna er eðlilegast að við eigum beina aðild að umræðum og ákvörðunum um málefni sem okkur varða. Það er undir þeim formerkjum sem við höfum í forystu okkar skipulagt starf LUF síðastliðin ár, en raunin hefur verið sú að ungu fólki hefur ekki verið boðið að sitja við sama borð og njóta sömu virðingar og aðrir samfélagshópar þegar málefni þess hefur borið á góma. Borið hefur á tregðu til að veita þeim fullt, lýðræðislegt umboð til að ráðstafa eigin lífi og aðgengi þess að umræðuvettvöngum takmarkað. Aukið samstarf stjórnvalda og LUF er því ákveðinn sigur í réttindabaráttu ungs fólks þar sem tekin hafa verið mikilvæg skref í átt að aukinni valdeflingu og lýðræðislegri nálgun við samráð. Frá því að undirrituð tóku við formennsku LUF í byrjun árs 2019 hefur Ísland meðal annars skipað fimm ungmennafulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum, lýðræðislega kjörna af öðru ungu fólki. Sama ár hófst jafnframt samstarfsverkefni LUF og félags- og barnamálaráðuneytisins þar sem samráð á vegum ráðuneytisins við ungt fólk fór fram á vettvangi Leiðtogaráðs LUF. Valdefling ungs fólks Síðustu ár hefur LUF farið fyrir, eða komið að fjölbreyttum verkefnum og viðburðum með það að markmiði að valdefla ungt fólk og styrkja sjálfstraust þess í hagsmunabaráttu. Leiðtogaskóli Íslands gegnir þar lykilhlutverki enda hefur hann hlotið viðurkenningu fyrir „bestu starfsvenjur“ (e. best practices) innan Evrópuráðsins og erlend ungmennasamtök óskað eftir leiðsögn LUF við skipulagningu sambærilegra viðburða. Þrátt fyrir þær áskoranir sem heimsfaraldurinn hefur haft í för með sér hefur okkur tekist að láta deigan ekki síga. Í stjórnartíð okkar höfum við kappkostað að efna til samstarfs við fjölbreytta aðila og efla LUF sem vettvang fyrir fjölbreyttan hóp skipaðan fulltrúum ungs fólks. Fjöldi aðildarfélaga okkar hefur vaxið og um leið eflt skilning okkar á stöðu ungs fólks. Sem dæmi hefur Ungmennaráð Þroskahjálpar veitt okkur ómetanlega innsýn í þann veruleika ungmenna sem finnst ekki á sig hlustað og upplifa úrræðaleysi þegar kemur að tækifærum til áhrifa gagnvart kerfi sem mismunar þeim. Raunverulegt samráð við fjöldahreyfingu ungs fólks, öruggt aðgengi þess að ákvarðanatöku og vettvangur til tjáningar fyrir alla hópa samfélagsins er grundvallarforsenda fyrir þátttöku í lýðræðissamfélagi. Lítum fram á við Á morgun, laugardaginn 27. febrúar verður árlegt sambandsþing LUF haldið. Þá gefst tækifæri til að taka saman það sem staðið hefur upp úr í ungmennastarfi á Íslandi. Þegar litið er yfir farinn veg getum við ekki annað en fyllst stolti yfir því sem við höfum áorkað á síðastliðnum misserum þrátt fyrir fordæmalausan mótvind. Verkefnin eru þó næg fram undan. Ísland er enn þá eitt fárra ríkja sem ekki hafa sett sér stefnu í málefnum ungs fólks sem Sameinuðu þjóðirnar skoruðu á aðildarríki að huga að í ályktun árið 1996. Þannig erum við Íslendingar enn eftirbátar nágrannaríkja okkar í þeim efnum. Auk þess skortir jafnræði þegar kemur að fjárúthlutunum til ungmennasamtaka hérlendis en fráfarandi stjórn leggur til að áhersla verði lögð á þau baráttumál á komandi starfsári. Að okkar mati er baráttugleðin og trúin á eigin málsstað það sem mestu skiptir í sókn ungs fólks til sigurs, því þegar ungt fólk stendur saman og lætur í sér heyra má færa fjöll. En þrátt fyrir góða siglingu og eflingu hagsmunasamtaka ungs fólks er leiðangurinn rétt að byrja. Una er forseti LUF og Geir er varaforseti LUF. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Una Hildardóttir Geir Finnsson Skoðun: Kosningar 2021 Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson Skoðun Að þvælast fyrir atvinnurekstri - á þeim forsendum sem henta Ólafur Stephensen Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson Skoðun Við þurfum að tala sama Páll Rafnar Þorsteinsson Skoðun Skoðun Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason skrifar Skoðun Betri kvikmyndaskóli Þór Pálsson skrifar Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson skrifar Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Að þvælast fyrir atvinnurekstri - á þeim forsendum sem henta Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum að tala sama Páll Rafnar Þorsteinsson skrifar Skoðun Veðmál í fótbolta – aðgerðir áður en skaðinn verður Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson skrifar Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Samstarf um loftslagsmál og grænar lausnir Sigurður Hannesson,Nótt Thorberg skrifar Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Grunnstoðir sveitarfélagsins efldar til muna Sandra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Laugarnestangi - til allrar framtíðar Líf Magneudóttir skrifar Sjá meira
Í þriðju bylgju kórónuveirufaraldursins voru smit tíðust á meðal fólks undir þrítugu og fóru því spjótin að beinast gegn ungu fólki. Þá ályktuðu m.a. heilbrigðisyfirvöld að ástæðan hlyti að stafa af misbresti í upplýsingagjöf til yngri kynslóða. Fjölmiðlar gripu til þeirra ráða að fá sjálfskipaða sérfræðinga, sem seint skilgreinast sem ungt fólk, í viðtöl til að ræða upplifun ungs fólks og viðhorf þeirra til faraldursins og lausn á vandanum. Umræðan tók hins vegar stefnubreytingu þegar fulltrúar Landssambands Ungmennafélaga (LUF) létu í sér heyra og fengu tækifæri til þess að ræða opinskátt um stöðu ungs fólks á vettvangi upplýsingafunda almannavarna og í fjölmiðlum. Kastljósið beindist að nýju og marktækara sjónarhorni byggt á tölfræði Gallup sem sýnir fram á að ungt fólk væri almennt jafn upplýst og eldri kynslóðir og tæki faraldrinum alvarlega. Fulltrúar LUF bentu m.a. á að ungt fólk væri afar fjölbreyttur hópur sem byggi almennt við allt aðra stöðu en aðrir hópar samfélagsins, enda væru þetta oftast tekjulágir einstaklingar, líklegri til þess að vinna framlínustörf, eða við þjónustu og þar með útsettari fyrir smitum. Ungt fólk er ungu fólki best. Við þekkjum veruleika okkar betur en nokkur annar og erum fullfær um að tjá skoðanir okkar eða lýsa eigin aðstæðum. Þess vegna er eðlilegast að við eigum beina aðild að umræðum og ákvörðunum um málefni sem okkur varða. Það er undir þeim formerkjum sem við höfum í forystu okkar skipulagt starf LUF síðastliðin ár, en raunin hefur verið sú að ungu fólki hefur ekki verið boðið að sitja við sama borð og njóta sömu virðingar og aðrir samfélagshópar þegar málefni þess hefur borið á góma. Borið hefur á tregðu til að veita þeim fullt, lýðræðislegt umboð til að ráðstafa eigin lífi og aðgengi þess að umræðuvettvöngum takmarkað. Aukið samstarf stjórnvalda og LUF er því ákveðinn sigur í réttindabaráttu ungs fólks þar sem tekin hafa verið mikilvæg skref í átt að aukinni valdeflingu og lýðræðislegri nálgun við samráð. Frá því að undirrituð tóku við formennsku LUF í byrjun árs 2019 hefur Ísland meðal annars skipað fimm ungmennafulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum, lýðræðislega kjörna af öðru ungu fólki. Sama ár hófst jafnframt samstarfsverkefni LUF og félags- og barnamálaráðuneytisins þar sem samráð á vegum ráðuneytisins við ungt fólk fór fram á vettvangi Leiðtogaráðs LUF. Valdefling ungs fólks Síðustu ár hefur LUF farið fyrir, eða komið að fjölbreyttum verkefnum og viðburðum með það að markmiði að valdefla ungt fólk og styrkja sjálfstraust þess í hagsmunabaráttu. Leiðtogaskóli Íslands gegnir þar lykilhlutverki enda hefur hann hlotið viðurkenningu fyrir „bestu starfsvenjur“ (e. best practices) innan Evrópuráðsins og erlend ungmennasamtök óskað eftir leiðsögn LUF við skipulagningu sambærilegra viðburða. Þrátt fyrir þær áskoranir sem heimsfaraldurinn hefur haft í för með sér hefur okkur tekist að láta deigan ekki síga. Í stjórnartíð okkar höfum við kappkostað að efna til samstarfs við fjölbreytta aðila og efla LUF sem vettvang fyrir fjölbreyttan hóp skipaðan fulltrúum ungs fólks. Fjöldi aðildarfélaga okkar hefur vaxið og um leið eflt skilning okkar á stöðu ungs fólks. Sem dæmi hefur Ungmennaráð Þroskahjálpar veitt okkur ómetanlega innsýn í þann veruleika ungmenna sem finnst ekki á sig hlustað og upplifa úrræðaleysi þegar kemur að tækifærum til áhrifa gagnvart kerfi sem mismunar þeim. Raunverulegt samráð við fjöldahreyfingu ungs fólks, öruggt aðgengi þess að ákvarðanatöku og vettvangur til tjáningar fyrir alla hópa samfélagsins er grundvallarforsenda fyrir þátttöku í lýðræðissamfélagi. Lítum fram á við Á morgun, laugardaginn 27. febrúar verður árlegt sambandsþing LUF haldið. Þá gefst tækifæri til að taka saman það sem staðið hefur upp úr í ungmennastarfi á Íslandi. Þegar litið er yfir farinn veg getum við ekki annað en fyllst stolti yfir því sem við höfum áorkað á síðastliðnum misserum þrátt fyrir fordæmalausan mótvind. Verkefnin eru þó næg fram undan. Ísland er enn þá eitt fárra ríkja sem ekki hafa sett sér stefnu í málefnum ungs fólks sem Sameinuðu þjóðirnar skoruðu á aðildarríki að huga að í ályktun árið 1996. Þannig erum við Íslendingar enn eftirbátar nágrannaríkja okkar í þeim efnum. Auk þess skortir jafnræði þegar kemur að fjárúthlutunum til ungmennasamtaka hérlendis en fráfarandi stjórn leggur til að áhersla verði lögð á þau baráttumál á komandi starfsári. Að okkar mati er baráttugleðin og trúin á eigin málsstað það sem mestu skiptir í sókn ungs fólks til sigurs, því þegar ungt fólk stendur saman og lætur í sér heyra má færa fjöll. En þrátt fyrir góða siglingu og eflingu hagsmunasamtaka ungs fólks er leiðangurinn rétt að byrja. Una er forseti LUF og Geir er varaforseti LUF.
Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar
Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar
Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar