Koma upp eftirlitsmyndavélum hjá blóðbændum Óttar Kolbeinsson Proppé skrifar 19. desember 2021 21:10 Arnþór Guðlaugsson, framkvæmdastjóri Ísteka, hefur ekki viljað veita viðtöl frá því að heimildarmynd alþjóðlega dýraverndunarsamtaka um blóðmerahald kom út fyrir mánuði síðan. vísir/elín/SKJÁSKOT/TSB TIERSCHUTZBUND ZURICH Framkvæmdastjóri Ísteka segir að líftæknifyrirtækið hafi nú hrint af stað umbótaáætlun vegna frétta sem komu fram í síðasta mánuði um illa meðferð á blóðmerum. Framvegis verði tekið upp myndavélaeftirlit hjá blóðbændum sem fyrirtækið skiptir við og þá ætli Ísteka sér að auka fræðslu til bænda. Einnig verði hryssur framvegis sérvaldar með tilliti til skapgerðar. Þær hryssur sem ekki henti til blóðgjafar verði teknar úr stóðum. Arnþór Guðlaugsson, framkvæmdastjóri Ísteka, greindi frá þessu í skoðunargrein sem hann birti hér á Vísi í kvöld. Hann hefur ekki viljað veita fréttastofu viðtal frá því að heimildarmynd alþjóðlegu dýraverndunarsamtakanna TSB Tierschutzbund Zurich og AWF Animal Welfare Foundation birtu heimildarmynd um blóðmerahald á Íslandi. Í myndinni má sjá mjög slæma meðferð á hrossunum, þar sem þau eru lokuð inni í þröngri stíu og merarnar meðal annars slegnar og barðar með prikum. Í grein sinni gerir Arnþór þó lítið úr myndinni: „Blóðsöfnun á hverjum bæ tekur marga klukkutíma. Myndefni samtakanna sem birt hefur verið sýnir aðeins nokkrar sekúndur og vissulega óverjandi meðferð, sem Ísteka brást við þegar í stað og málið kom upp. Það liggur einnig fyrir að umrædd samtök hafa farið afar frjálslega með ýmsar staðreyndir og hreinar rangfærslur í sumum tilfellum,“ skrifar hann en fer ekki nánar út í hverjar rangfærslurnar séu. Blóðbændur ósáttir við Ísteka Blóðbændur hittust á fundi síðasta þriðjudag í Njálsbúð. Öllum þingmönnum Suðurkjördæmis var boðið að sækja fundinn en enginn þeirra mætti nema Ásmundur Friðriksson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins. Hann sagði hljóðið í bændum á fundinum hafa verið þungt. Samkvæmt heimildum fréttastofu komu þar fram hve ósáttir blóðbændur væru með að vera allir settir undir sama hatt í allri umfjöllun af málinu. Þeir eru þá líka margir afar ósáttir með öll viðbrögð Ísteka eftir að heimildarmyndin birtist en fyrirtækið sleit viðskiptasambandi við þá bændur sem komu fram í myndinni. Enginn sem er í forsvari fyrir fyrirtækið hefur veitt viðtöl vegna málsins en í stað þess birt fréttatilkynningar og nú síðast grein Arnþórs. Mörg hundruð blóðmerar Ísteka framleiðir frjósemislyf úr merarblóði en lyfið er einkum notað í svínarækt erlendis. Sjálft rekur fyrirtækið þrjár bújarðir þar sem blóðtaka er stunduð og átti 283 hryssur sem voru í blóðtöku á þessu ári. Fyrirtækið á þá í samstarfi við 119 bændur á landinu um blóðtöku hryssa. Af grein framkvæmdastjórans má skilja að of mikið hafi jafnvel verið gert úr málinu eftir heimildarmyndina þó vissulega taki Ísteka það alvarlega, enda hafi fyrirtækið slitið viðskiptasambandi við þá tvo bæi þar sem ill meðferð á blóðmerum var sýnd í myndinni, eða þar sem upp hafa komið „frávik frá dýravelferð“ eins og fyrirtækið orðar það iðulega. „Þjóðfélagsumræðan um frávik á dýravelferð á tveimur bæjum hefur nú að ósekju selt alla bændur búgreinarinnar undir sömu sök. Þrátt fyrir ríkt eftirlit Ísteka með blóðtöku varð umræddra frávika ekki vart í eftirlitinu. Af þeim sökum hefur félagið ákveðið að endurskoða framkvæmdina og auka eftirlitið enn frekar til að fyrirbyggja algjörlega að slíkt geti komið upp aftur,“ skrifar Arnþór. Þá fullyrðir hann að margítrekaðar rannsóknir á hryssum sýni að blóðgjafir hafi engin neikvæð áhrif á heilsu þeirra og að fyl þeirra þroskist eðlilega og folöldin sömuleiðis. Ísteka hefur þó aldrei birt niðurstöður úr rannsóknum sínum á blóðmerunum. Strengri reglur úti Ole Anton Bieltvedt, stofnandi og formaður Jarðarvina, samtaka um dýra-, náttúru- og umhverfisvernd, benti á það í grein á Vísi í dag að almennt blóðmerahald væri ekki stundað í öðrum Evrópulöndum vegna laga um dýravernd og dýravelferð. Í Þýskalandi sé til dæmis bannað að að framkvæma blóðtöku á hryssu, sem er fylfull eða nýbúin að kasta folaldi og er enn mjólkandi. Slík blóðtaka er stunduð hér á landi. Einnig eru þar ströng skilyrði fyrir blóðtökum; um að hryssur séu minnst þriggja ára, ekki undir 400 kílóum að þyngd og að ekki sé tekið oftar blóð en á þrjátíu daga fresti. Á sjötta þúsund hafa nú skrifað undir lista þar sem skorað er á stjórnvöld að banna blóðmerahald á Íslandi. Blóðmerahald Dýraheilbrigði Hestar Mest lesið Verið ættleiddur af Íslendingum Innlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Alþjóðakerfinu ekki viðbjargandi og þörf á aðlögun Erlent Segir danska kerfið þurfa að líta á Grænlendinga sem jafningja Erlent Bylgja Dís er látin Innlent Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Innlent Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Innlent Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Innlent Brimborg og Askja innkalla bifreiðar Bílar Gestur Guðmundsson er látinn Innlent Fleiri fréttir Verið ættleiddur af Íslendingum Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Háskólinn hafi ekki breytt stefnu sinni um inntöku alþjóðlegra nema Hallar á karla í fjárlagafrumvarpi Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Óttast verðhækkanir sem bitni á konum og barnafjölskyldum Ósáttur við skattana og hefði viljað loka fjárlagagatinu Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Ólík sýn á nýja fjárlagafrumvarpið Bylgja Dís er látin Fundu villuráfandi ferðamenn nærri skálanum í Landmannalaugum „Allir vilja alltaf meira“ Reikna með fimmtán milljarða halla á næsta ári Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Bjargað af efri hæð eftir að eldur kom upp á jarðhæð í íbúðarhúsi Leitað að manni með öxi Sjá meira
Einnig verði hryssur framvegis sérvaldar með tilliti til skapgerðar. Þær hryssur sem ekki henti til blóðgjafar verði teknar úr stóðum. Arnþór Guðlaugsson, framkvæmdastjóri Ísteka, greindi frá þessu í skoðunargrein sem hann birti hér á Vísi í kvöld. Hann hefur ekki viljað veita fréttastofu viðtal frá því að heimildarmynd alþjóðlegu dýraverndunarsamtakanna TSB Tierschutzbund Zurich og AWF Animal Welfare Foundation birtu heimildarmynd um blóðmerahald á Íslandi. Í myndinni má sjá mjög slæma meðferð á hrossunum, þar sem þau eru lokuð inni í þröngri stíu og merarnar meðal annars slegnar og barðar með prikum. Í grein sinni gerir Arnþór þó lítið úr myndinni: „Blóðsöfnun á hverjum bæ tekur marga klukkutíma. Myndefni samtakanna sem birt hefur verið sýnir aðeins nokkrar sekúndur og vissulega óverjandi meðferð, sem Ísteka brást við þegar í stað og málið kom upp. Það liggur einnig fyrir að umrædd samtök hafa farið afar frjálslega með ýmsar staðreyndir og hreinar rangfærslur í sumum tilfellum,“ skrifar hann en fer ekki nánar út í hverjar rangfærslurnar séu. Blóðbændur ósáttir við Ísteka Blóðbændur hittust á fundi síðasta þriðjudag í Njálsbúð. Öllum þingmönnum Suðurkjördæmis var boðið að sækja fundinn en enginn þeirra mætti nema Ásmundur Friðriksson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins. Hann sagði hljóðið í bændum á fundinum hafa verið þungt. Samkvæmt heimildum fréttastofu komu þar fram hve ósáttir blóðbændur væru með að vera allir settir undir sama hatt í allri umfjöllun af málinu. Þeir eru þá líka margir afar ósáttir með öll viðbrögð Ísteka eftir að heimildarmyndin birtist en fyrirtækið sleit viðskiptasambandi við þá bændur sem komu fram í myndinni. Enginn sem er í forsvari fyrir fyrirtækið hefur veitt viðtöl vegna málsins en í stað þess birt fréttatilkynningar og nú síðast grein Arnþórs. Mörg hundruð blóðmerar Ísteka framleiðir frjósemislyf úr merarblóði en lyfið er einkum notað í svínarækt erlendis. Sjálft rekur fyrirtækið þrjár bújarðir þar sem blóðtaka er stunduð og átti 283 hryssur sem voru í blóðtöku á þessu ári. Fyrirtækið á þá í samstarfi við 119 bændur á landinu um blóðtöku hryssa. Af grein framkvæmdastjórans má skilja að of mikið hafi jafnvel verið gert úr málinu eftir heimildarmyndina þó vissulega taki Ísteka það alvarlega, enda hafi fyrirtækið slitið viðskiptasambandi við þá tvo bæi þar sem ill meðferð á blóðmerum var sýnd í myndinni, eða þar sem upp hafa komið „frávik frá dýravelferð“ eins og fyrirtækið orðar það iðulega. „Þjóðfélagsumræðan um frávik á dýravelferð á tveimur bæjum hefur nú að ósekju selt alla bændur búgreinarinnar undir sömu sök. Þrátt fyrir ríkt eftirlit Ísteka með blóðtöku varð umræddra frávika ekki vart í eftirlitinu. Af þeim sökum hefur félagið ákveðið að endurskoða framkvæmdina og auka eftirlitið enn frekar til að fyrirbyggja algjörlega að slíkt geti komið upp aftur,“ skrifar Arnþór. Þá fullyrðir hann að margítrekaðar rannsóknir á hryssum sýni að blóðgjafir hafi engin neikvæð áhrif á heilsu þeirra og að fyl þeirra þroskist eðlilega og folöldin sömuleiðis. Ísteka hefur þó aldrei birt niðurstöður úr rannsóknum sínum á blóðmerunum. Strengri reglur úti Ole Anton Bieltvedt, stofnandi og formaður Jarðarvina, samtaka um dýra-, náttúru- og umhverfisvernd, benti á það í grein á Vísi í dag að almennt blóðmerahald væri ekki stundað í öðrum Evrópulöndum vegna laga um dýravernd og dýravelferð. Í Þýskalandi sé til dæmis bannað að að framkvæma blóðtöku á hryssu, sem er fylfull eða nýbúin að kasta folaldi og er enn mjólkandi. Slík blóðtaka er stunduð hér á landi. Einnig eru þar ströng skilyrði fyrir blóðtökum; um að hryssur séu minnst þriggja ára, ekki undir 400 kílóum að þyngd og að ekki sé tekið oftar blóð en á þrjátíu daga fresti. Á sjötta þúsund hafa nú skrifað undir lista þar sem skorað er á stjórnvöld að banna blóðmerahald á Íslandi.
Blóðmerahald Dýraheilbrigði Hestar Mest lesið Verið ættleiddur af Íslendingum Innlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Alþjóðakerfinu ekki viðbjargandi og þörf á aðlögun Erlent Segir danska kerfið þurfa að líta á Grænlendinga sem jafningja Erlent Bylgja Dís er látin Innlent Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Innlent Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Innlent Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Innlent Brimborg og Askja innkalla bifreiðar Bílar Gestur Guðmundsson er látinn Innlent Fleiri fréttir Verið ættleiddur af Íslendingum Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Háskólinn hafi ekki breytt stefnu sinni um inntöku alþjóðlegra nema Hallar á karla í fjárlagafrumvarpi Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Óttast verðhækkanir sem bitni á konum og barnafjölskyldum Ósáttur við skattana og hefði viljað loka fjárlagagatinu Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Ólík sýn á nýja fjárlagafrumvarpið Bylgja Dís er látin Fundu villuráfandi ferðamenn nærri skálanum í Landmannalaugum „Allir vilja alltaf meira“ Reikna með fimmtán milljarða halla á næsta ári Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Bjargað af efri hæð eftir að eldur kom upp á jarðhæð í íbúðarhúsi Leitað að manni með öxi Sjá meira