„Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnum fyrirtækja“ Viktor Örn Ásgeirsson skrifar 9. janúar 2022 16:07 Bryndís Haraldsdóttir, Andrés Ingi Jónsson og Bára Huld Beck. Bylgjan Bryndís Haraldsdóttir og Andrés Ingi Jónsson alþingismenn auk Báru Huldar Beck, blaðamanns á Kjarnanum, voru í viðtali á Sprengisandi í morgun. Rætt var um afsagnir eða tímabundið leyfi nokkurra manna sem áttu sér stað í liðinni viku í tengslum við ásakanir um kynferðisbrot. Bára segist hafa rannsakað málið síðan í október á síðasta ári en þá kom fyrst fram. Skjáskotum var deilt á samfélagsmiðlum en Bára segir að samfélagið virðist ekki hafa aðhafst neitt í kjölfarið. Hún hafi sent fyrirspurnir á þau fyrirtæki sem mennirnir tengjast en fátt hafi verið um svör. „Þau ætluðu í raun að bíða þetta af sér. Ef þetta færi í fjölmiðla ætluðu þau að bregðast við, ef þetta færi ekki í fjölmiðla ætluðu þau ekki að bregðast við,“ segir Bára og bætir við að þögnin hafi verið ærandi. Fyrirtækin hafi loks svarað en engin afstaða tekin til málanna með beinum hætti. Ekki mannréttindi að fá að spila fyrir landsliðið Bryndís Haraldsdóttir er sammála Báru og segir að eitthvað þurfi að breytast. Samfélagið verði að hlusta á þolendur og telur að málin séu vonandi að þróast í rétta átt og segir „svolítið stórt atriði“ að viðskiptalífið sé að bregðast við. Það þurfi að axla ábyrgð og nefnir endurskoðun heiðurslauna listamanna sem dæmi. „Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnun fyrirtækja eða fá að spila fyrir landsliðið, eða vera heiðraður af Alþingi sem listamaður. Það eru ekki mannréttindi þannig að þú þarft að sýna fram á eitthvað meira en bara afrek þín á einhverju sviði þegar þú færð slíka sæmd,“ segir Bryndís. Hefðu átt að bregðast strax við Andrés Ingi alþingismaður segir ólíðandi að verið sé að setja þá kröfur á þolendur að þolendur verði að greina frá kynferðisofbeldi. Það hefði átt að duga þegar sagan kom fram í haust, það eigi ekki að setja þá kröfu á þolendur að þurfa að greina frá í sérstöku viðtali svo að samfélagið bregðist loks við. Frásögnin lá lengi fyrir og til dæmis fyrirtækin, sem mennirnir starfa eða störfuðu frá, hefðu átt að bregðast við strax þegar fregnir bárust af ásökununum. „Og Ísey ákvað að bara sjá hvort þetta yrði nokkuð að veseni og ef þetta yrði að veseni þá voru þau bara með aðgerðaráætlun til að hlutleysa þá áhættu. Og svo eru Festi, þetta er fyrirtæki sem stýrir fyrirtækjum sem eru öll að rebranda sig sem samfélagslega ábyrg fyrirtæki. Það þarf ekki formlega kæru þegar þú ert að tala um brot á einhverjum siðareglum. Fyrirtæki sem er að þykjast vera í einhverri forystu þar eiga bara að gera betur,“ segir Andrés Ingi. Málaflokkurinn erfiður Þau eru sammála því að málaflokkurinn sé erfiður og mikilvægt að róttækar samfélagsbreytingar þurfi til. Þrátt fyrir að ótækt sé að gera þá kröfu á þolendur að greina opinberlega frá hræðilegu ofbeldi hafi aðstaðan í einhverjum tilfellum snúist við. Völdin eru þá hjá þolendum í stað þöggunarinnar sem áður ríkti. Samfélagsmiðlar séu þó tvíeggja sverð enda geti verið gríðarleg dómharka í garð þolenda. Eins góðir og þeir geti verið að veita þolendum röddd til að segja frá sinni reynslu er líka fólk sem dæmir þolendur alveg gríðarlega. „Til dæmis mátti sjá einhver leiðindakomment, út af því að hún var að halda við giftan mann, allt í einu var það orðinn rosa fókuspunktur í kommentakerfum. Sem kemur þessum málum bara ekkert við. Það er allt önnur umræða. Það getur verið mjög erfitt fyrir þolendur að sitja undir þessu,“ segir Bára. „Þetta eru ekki ómissandi menn“ Bára segist ekki skilja umræðuna um útilokunarmenningu eða slaufunarmenningu enda virðast margir meintir ofbeldismenn auðveldlega afturkvæmt. Það sé stundum einfaldlega eins og verið sé að tala um „strámann.“ „Ef þú ert eigandi eða stjórnandi í fyrirtæki þar sem einn af gaurunum í pottapartýinu er einhver millistjórnandi, þá hefurðu fulla ástæðu til að efast um dómgreind hans til að stýra fyrirtækinu. Það er alveg hægt að selja skyr til útlanda án þess að einhver maður sem er að áreita konur í heitapotti sé þar við stýrið. Þetta eru ekki ómissandi menn,“ segir Andrés Ingi. Hér er aðeins stiklað á stóru en viðtalið má hlusta á í heild sinni hér að neðan. Sprengisandur MeToo Kynferðisofbeldi Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Innlent Óeirðir í Valensía og kallað eftir afsögn ráðamanna Erlent Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Innlent Baráttan hafin á TikTok: Traktor í skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Innlent Hætta sem sáttasemjarar í deilu Ísraela og Hamas Fréttir Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Innlent Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Innlent Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Innlent Lögreglan bannaði bjór á B5 Innlent Fleiri fréttir Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Baráttan hafin á TikTok: Traktor í skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Engin miðlæg skráning slysa í ferðaþjónustu Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Úrbætur í kjölfar slyss á Breiðamerkurjökli og vikulöng þrekraun Grunaður um sölu fíkniefna og brot á útlendingalögum Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Lögreglan bannaði bjór á B5 Leikskólastarfsmenn í Hafnarfirði greiða atkvæði um verkfall Um 60 kennarar hjá Fræðsluneti Suðurlands Bein útsending: Sigmundur kynnir innihaldið Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Ætla ekki að slíta viðræðum Engin ákvörðun um hvalveiðar og maurasýrumengun á Bíldudal Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Helmingi þætti óeðlilegt ef Bjarni gæfi út hvalveiðileyfi Þúsund lítrar af sýru láku á Bíldudal Ríkisstjórnin bjó sjálf til flóttamannavandamál Tveir handteknir eftir hópslagsmál Mansalsmál Gríska hússins: Vann sjö daga í viku hverri og svaf í kjallaranum Sakar Snorra um að tendra bál fordóma Nýju húsnæði Myndlistaskólans lokað Ísland meðal Evrópulanda þar sem lyfjatengd andlát eru hlutfallslega flest Nánast engin læknisþjónusta ef til verkfalls kemur Mikill eldur í iðnaðarhúsnæði á Akureyri Lyfjatengd andlát, rauð Bandaríki og glimmerveisla í Eldborg Tóku fyrstu skóflustunguna að nýjum skóla Óvíst hvort umsókn um hvalveiðileyfi verði afgreidd fyrir kosningar Sjá meira
Bára segist hafa rannsakað málið síðan í október á síðasta ári en þá kom fyrst fram. Skjáskotum var deilt á samfélagsmiðlum en Bára segir að samfélagið virðist ekki hafa aðhafst neitt í kjölfarið. Hún hafi sent fyrirspurnir á þau fyrirtæki sem mennirnir tengjast en fátt hafi verið um svör. „Þau ætluðu í raun að bíða þetta af sér. Ef þetta færi í fjölmiðla ætluðu þau að bregðast við, ef þetta færi ekki í fjölmiðla ætluðu þau ekki að bregðast við,“ segir Bára og bætir við að þögnin hafi verið ærandi. Fyrirtækin hafi loks svarað en engin afstaða tekin til málanna með beinum hætti. Ekki mannréttindi að fá að spila fyrir landsliðið Bryndís Haraldsdóttir er sammála Báru og segir að eitthvað þurfi að breytast. Samfélagið verði að hlusta á þolendur og telur að málin séu vonandi að þróast í rétta átt og segir „svolítið stórt atriði“ að viðskiptalífið sé að bregðast við. Það þurfi að axla ábyrgð og nefnir endurskoðun heiðurslauna listamanna sem dæmi. „Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnun fyrirtækja eða fá að spila fyrir landsliðið, eða vera heiðraður af Alþingi sem listamaður. Það eru ekki mannréttindi þannig að þú þarft að sýna fram á eitthvað meira en bara afrek þín á einhverju sviði þegar þú færð slíka sæmd,“ segir Bryndís. Hefðu átt að bregðast strax við Andrés Ingi alþingismaður segir ólíðandi að verið sé að setja þá kröfur á þolendur að þolendur verði að greina frá kynferðisofbeldi. Það hefði átt að duga þegar sagan kom fram í haust, það eigi ekki að setja þá kröfu á þolendur að þurfa að greina frá í sérstöku viðtali svo að samfélagið bregðist loks við. Frásögnin lá lengi fyrir og til dæmis fyrirtækin, sem mennirnir starfa eða störfuðu frá, hefðu átt að bregðast við strax þegar fregnir bárust af ásökununum. „Og Ísey ákvað að bara sjá hvort þetta yrði nokkuð að veseni og ef þetta yrði að veseni þá voru þau bara með aðgerðaráætlun til að hlutleysa þá áhættu. Og svo eru Festi, þetta er fyrirtæki sem stýrir fyrirtækjum sem eru öll að rebranda sig sem samfélagslega ábyrg fyrirtæki. Það þarf ekki formlega kæru þegar þú ert að tala um brot á einhverjum siðareglum. Fyrirtæki sem er að þykjast vera í einhverri forystu þar eiga bara að gera betur,“ segir Andrés Ingi. Málaflokkurinn erfiður Þau eru sammála því að málaflokkurinn sé erfiður og mikilvægt að róttækar samfélagsbreytingar þurfi til. Þrátt fyrir að ótækt sé að gera þá kröfu á þolendur að greina opinberlega frá hræðilegu ofbeldi hafi aðstaðan í einhverjum tilfellum snúist við. Völdin eru þá hjá þolendum í stað þöggunarinnar sem áður ríkti. Samfélagsmiðlar séu þó tvíeggja sverð enda geti verið gríðarleg dómharka í garð þolenda. Eins góðir og þeir geti verið að veita þolendum röddd til að segja frá sinni reynslu er líka fólk sem dæmir þolendur alveg gríðarlega. „Til dæmis mátti sjá einhver leiðindakomment, út af því að hún var að halda við giftan mann, allt í einu var það orðinn rosa fókuspunktur í kommentakerfum. Sem kemur þessum málum bara ekkert við. Það er allt önnur umræða. Það getur verið mjög erfitt fyrir þolendur að sitja undir þessu,“ segir Bára. „Þetta eru ekki ómissandi menn“ Bára segist ekki skilja umræðuna um útilokunarmenningu eða slaufunarmenningu enda virðast margir meintir ofbeldismenn auðveldlega afturkvæmt. Það sé stundum einfaldlega eins og verið sé að tala um „strámann.“ „Ef þú ert eigandi eða stjórnandi í fyrirtæki þar sem einn af gaurunum í pottapartýinu er einhver millistjórnandi, þá hefurðu fulla ástæðu til að efast um dómgreind hans til að stýra fyrirtækinu. Það er alveg hægt að selja skyr til útlanda án þess að einhver maður sem er að áreita konur í heitapotti sé þar við stýrið. Þetta eru ekki ómissandi menn,“ segir Andrés Ingi. Hér er aðeins stiklað á stóru en viðtalið má hlusta á í heild sinni hér að neðan.
Sprengisandur MeToo Kynferðisofbeldi Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Innlent Óeirðir í Valensía og kallað eftir afsögn ráðamanna Erlent Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Innlent Baráttan hafin á TikTok: Traktor í skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Innlent Hætta sem sáttasemjarar í deilu Ísraela og Hamas Fréttir Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Innlent Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Innlent Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Innlent Lögreglan bannaði bjór á B5 Innlent Fleiri fréttir Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Baráttan hafin á TikTok: Traktor í skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Engin miðlæg skráning slysa í ferðaþjónustu Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Úrbætur í kjölfar slyss á Breiðamerkurjökli og vikulöng þrekraun Grunaður um sölu fíkniefna og brot á útlendingalögum Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Lögreglan bannaði bjór á B5 Leikskólastarfsmenn í Hafnarfirði greiða atkvæði um verkfall Um 60 kennarar hjá Fræðsluneti Suðurlands Bein útsending: Sigmundur kynnir innihaldið Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Ætla ekki að slíta viðræðum Engin ákvörðun um hvalveiðar og maurasýrumengun á Bíldudal Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Helmingi þætti óeðlilegt ef Bjarni gæfi út hvalveiðileyfi Þúsund lítrar af sýru láku á Bíldudal Ríkisstjórnin bjó sjálf til flóttamannavandamál Tveir handteknir eftir hópslagsmál Mansalsmál Gríska hússins: Vann sjö daga í viku hverri og svaf í kjallaranum Sakar Snorra um að tendra bál fordóma Nýju húsnæði Myndlistaskólans lokað Ísland meðal Evrópulanda þar sem lyfjatengd andlát eru hlutfallslega flest Nánast engin læknisþjónusta ef til verkfalls kemur Mikill eldur í iðnaðarhúsnæði á Akureyri Lyfjatengd andlát, rauð Bandaríki og glimmerveisla í Eldborg Tóku fyrstu skóflustunguna að nýjum skóla Óvíst hvort umsókn um hvalveiðileyfi verði afgreidd fyrir kosningar Sjá meira