Borgarfulltrúar í Reykjavík - velkomin í spilatíma! Anna Hugadóttir skrifar 7. nóvember 2022 10:31 Málefni tónlistarskólanna hafa verið áberandi í fjölmiðlum undanfarið enda biðlistar víða langir. Hlutfallslega eru mun færri nemendur á neðri stigum í tónlistarnámi í Reykjavík samanborið við önnur sveitarfélög og stuðningur borgarinnar við tónlistarnám lakari. Ekki hefur tekist að snúa við þeim niðurskurði sem tónlistarskólarnir í borginni tóku á sig eftir Hrun þó borgarbúum hafi síðan fjölgað um rúm 20 þúsund. Í nýlegu viðtali við fréttastofu RÚV lýsti Alexandra Briem borgarfulltrúi þeirri skoðun sinni að vandinn lægi ekki síst hjá tónlistarskólunum, rekstarform þeirra væri óhagkvæmt, einkakennslan sem kerfið byggir á sé dýr og til þess að fjölga nemendum í tónlistarnámi ætti frekar að stefna á aukna hópkennslu, vel að merkja í sparnaðarskyni en ekki á faglegum forsendum. Íslenska tónlistarskólakerfið byggir á lögbundinni námskrá með áherslu á einkakennslu en einkakennsla er langt í frá eina kennsluformið sem skólarnir nýta sér. Auk hljóðfæratímanna sækja nemendur hóptíma af ýmsu tagi; samspil, tónfræðagreinar, kórastarf, ýmis námskeið og forskóla svo eitthvað sé nefnt. Í opinberri umræðu eru einkakennsla og hópkennsla í tónlistarskólum oft lagðar að jöfnu en við sem störfum í tónlistarskólunum vitum að þar er um að ræða gjörólíkar kennsluaðferðir sem hafa mismunandi markmið og skila ólíkum niðurstöðum og árangri. Fögin sem kennd eru í hóptímum koma ekki í stað einkatímanna heldur auka þau gildi námsins og þar með gæði þess. Í einkatímum erum við aftur á móti í kjörstöðu til að þjálfa handverkið, sjálfa færnina á hljóðfærið, sem er stór hluti tónlistarnámsins. Í einkatímunum getum við líka betur lagað námið að áhugasviðum nemendanna, virkjað þá í eigin sköpun og mætt þeim á þeirra forsendum. Hrein hópkennsla á hljóðfæri er engan veginn sambærileg einkakennslu enda skilar hún nemendum ekki sömu eftirfylgni og sveigjanleika. Því er viðbúið að nemendur sem aðeins fá hóptíma á sitt hljóðfæri öðlist minni færni en nemendur sem njóta einstaklingsbundinnar kennslu. Fæst okkar sem störfum við tónlistarkennslu höfum áhuga á að búa til tvöfalt kerfi þar sem einungis þau sem geta borgað fyrir aukatíma utan hópkennslu ná góðri færni á sitt hljóðfæri eins og raunin hefur orðið í mörgum nágrannalöndum okkar. Það er ekki jafnrétti til náms. Því ættu borgaryfirvöld frekar að leggja áherslu á að gera gæðanám aðgengilegra fleirum óháð þjóðfélagsstöðu í stað þess að hola kerfið að innan. Munum að músíkalitet fer ekki í manngreinarálit. Íslendingar eiga fjölmargt afreksfólk á sviði tónlistar. Í mínum geira, klassíska geiranum, starfa Íslendingar sem einleikarar, stjórnendur, hljómsveitaspilarar og kammertónlistarmenn um allan heim og íslenskir tónlistarnemar eru fyllilega samkeppnishæfir þegar keppt er um pláss í tónlistarháskólum erlendis. Á Íslandi, þar sem búa rúmlega 370.000 manns eru starfræktar 2 sinfóníuhljómsveitir atvinnufólks, 3 (!) ungmennasinfóníuhljómsveitir auk fjölmargra kammerhópa. Þá er ótalinn mikill fjöldi sjálfstætt starfandi atvinnutónlistarfólks sem starfar þvert á stíla og allt það áhugafólk sem leikur á hljóðfæri og syngur sér og öðrum til ánægju og lífsfyllingar. Þessi gróska verður ekki til úr engu. Hún er afrakstur þrotlausrar vinnu og æfinga undir leiðsögn fagfólks sem allt er atvinnufólk á sínu sviði – og þeirrar einstaklingsbundnu leiðsagnar sem við getum veitt í tónlistarskólakerfi sem er einstakt á heimsvísu. Kæru borgarfulltrúar, mér er málið skylt á marga vegu. Í öðru tónlistarskólakerfi en því íslenska hefði ég einfaldlega aldrei átt möguleika á því að gera tónlist að ævistarfi. Ég bý einnig svo vel að hafa tveggja áratuga reynslu af tónlistarkennslu, bæði hér heima og erlendis þar sem ég hef kynnst mismunandi kerfum af eigin raun. Hér heima kenni ég bæði einkakennslu og hópkennslu samkvæmt námsskrá í Tónskóla Sigursveins og er því í einstakri stöðu til þess að gefa ykkur innsýn inn í vinnu okkar sem störfum í tónlistarskólunum og menntum framtíð íslenskrar tónlistar. Sú innsýn er nauðsynleg þegar taka á ákvarðanir um framtíð kerfisins. Ég og nokkrir frábærir kollegar mínir í Tónskóla Sigursveins og Suzukitónlistarskólanum Allegro bjóðum ykkur að fylgja okkur eftir í kennslu til að kynnast ólíkum kennsluaðferðum og læra um vinnu okkar og nemendanna. Hafið samband við skrifstofur skólanna sem leiða okkur saman. Verið velkomin í spilatíma, við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er víóluleikari og tónlistarkennari í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Reykjavík Borgarstjórn Tónlistarnám Mest lesið Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Málefni tónlistarskólanna hafa verið áberandi í fjölmiðlum undanfarið enda biðlistar víða langir. Hlutfallslega eru mun færri nemendur á neðri stigum í tónlistarnámi í Reykjavík samanborið við önnur sveitarfélög og stuðningur borgarinnar við tónlistarnám lakari. Ekki hefur tekist að snúa við þeim niðurskurði sem tónlistarskólarnir í borginni tóku á sig eftir Hrun þó borgarbúum hafi síðan fjölgað um rúm 20 þúsund. Í nýlegu viðtali við fréttastofu RÚV lýsti Alexandra Briem borgarfulltrúi þeirri skoðun sinni að vandinn lægi ekki síst hjá tónlistarskólunum, rekstarform þeirra væri óhagkvæmt, einkakennslan sem kerfið byggir á sé dýr og til þess að fjölga nemendum í tónlistarnámi ætti frekar að stefna á aukna hópkennslu, vel að merkja í sparnaðarskyni en ekki á faglegum forsendum. Íslenska tónlistarskólakerfið byggir á lögbundinni námskrá með áherslu á einkakennslu en einkakennsla er langt í frá eina kennsluformið sem skólarnir nýta sér. Auk hljóðfæratímanna sækja nemendur hóptíma af ýmsu tagi; samspil, tónfræðagreinar, kórastarf, ýmis námskeið og forskóla svo eitthvað sé nefnt. Í opinberri umræðu eru einkakennsla og hópkennsla í tónlistarskólum oft lagðar að jöfnu en við sem störfum í tónlistarskólunum vitum að þar er um að ræða gjörólíkar kennsluaðferðir sem hafa mismunandi markmið og skila ólíkum niðurstöðum og árangri. Fögin sem kennd eru í hóptímum koma ekki í stað einkatímanna heldur auka þau gildi námsins og þar með gæði þess. Í einkatímum erum við aftur á móti í kjörstöðu til að þjálfa handverkið, sjálfa færnina á hljóðfærið, sem er stór hluti tónlistarnámsins. Í einkatímunum getum við líka betur lagað námið að áhugasviðum nemendanna, virkjað þá í eigin sköpun og mætt þeim á þeirra forsendum. Hrein hópkennsla á hljóðfæri er engan veginn sambærileg einkakennslu enda skilar hún nemendum ekki sömu eftirfylgni og sveigjanleika. Því er viðbúið að nemendur sem aðeins fá hóptíma á sitt hljóðfæri öðlist minni færni en nemendur sem njóta einstaklingsbundinnar kennslu. Fæst okkar sem störfum við tónlistarkennslu höfum áhuga á að búa til tvöfalt kerfi þar sem einungis þau sem geta borgað fyrir aukatíma utan hópkennslu ná góðri færni á sitt hljóðfæri eins og raunin hefur orðið í mörgum nágrannalöndum okkar. Það er ekki jafnrétti til náms. Því ættu borgaryfirvöld frekar að leggja áherslu á að gera gæðanám aðgengilegra fleirum óháð þjóðfélagsstöðu í stað þess að hola kerfið að innan. Munum að músíkalitet fer ekki í manngreinarálit. Íslendingar eiga fjölmargt afreksfólk á sviði tónlistar. Í mínum geira, klassíska geiranum, starfa Íslendingar sem einleikarar, stjórnendur, hljómsveitaspilarar og kammertónlistarmenn um allan heim og íslenskir tónlistarnemar eru fyllilega samkeppnishæfir þegar keppt er um pláss í tónlistarháskólum erlendis. Á Íslandi, þar sem búa rúmlega 370.000 manns eru starfræktar 2 sinfóníuhljómsveitir atvinnufólks, 3 (!) ungmennasinfóníuhljómsveitir auk fjölmargra kammerhópa. Þá er ótalinn mikill fjöldi sjálfstætt starfandi atvinnutónlistarfólks sem starfar þvert á stíla og allt það áhugafólk sem leikur á hljóðfæri og syngur sér og öðrum til ánægju og lífsfyllingar. Þessi gróska verður ekki til úr engu. Hún er afrakstur þrotlausrar vinnu og æfinga undir leiðsögn fagfólks sem allt er atvinnufólk á sínu sviði – og þeirrar einstaklingsbundnu leiðsagnar sem við getum veitt í tónlistarskólakerfi sem er einstakt á heimsvísu. Kæru borgarfulltrúar, mér er málið skylt á marga vegu. Í öðru tónlistarskólakerfi en því íslenska hefði ég einfaldlega aldrei átt möguleika á því að gera tónlist að ævistarfi. Ég bý einnig svo vel að hafa tveggja áratuga reynslu af tónlistarkennslu, bæði hér heima og erlendis þar sem ég hef kynnst mismunandi kerfum af eigin raun. Hér heima kenni ég bæði einkakennslu og hópkennslu samkvæmt námsskrá í Tónskóla Sigursveins og er því í einstakri stöðu til þess að gefa ykkur innsýn inn í vinnu okkar sem störfum í tónlistarskólunum og menntum framtíð íslenskrar tónlistar. Sú innsýn er nauðsynleg þegar taka á ákvarðanir um framtíð kerfisins. Ég og nokkrir frábærir kollegar mínir í Tónskóla Sigursveins og Suzukitónlistarskólanum Allegro bjóðum ykkur að fylgja okkur eftir í kennslu til að kynnast ólíkum kennsluaðferðum og læra um vinnu okkar og nemendanna. Hafið samband við skrifstofur skólanna sem leiða okkur saman. Verið velkomin í spilatíma, við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er víóluleikari og tónlistarkennari í Reykjavík.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun