Nýleg könnun hér á landi sýndi vaxandi áhyggjur meðal Íslendinga af straumi flóttafólks og hælisleitenda til landsins. Það viðhorf endurspeglar ekki þann margvíslega ávinning sem samfélagið hefur af þessum einstaklingum. Rannsóknir sýna nefnilega að áhrif hælisleitenda á efnahag, menningarauð og samfélagssamheldni séu jákvæð.
Efnahagsleg áhrif
Þrátt fyrir þá skoðun margra að hælisleitendur séu byrði á hagkerfinu er athyglisvert að skoða langtímaávinning af flutningi fólks til landsins, þar með talið flóttafólks.
Rannsókn á vegum Hagfræðirannsóknastofnunar Bandaríkjanna (American National Bureau of Economic Research) sýnir fram á þetta. Hælisleitendur sækja bæði vinnu, og eiga þannig þátt í að stoppa í göt í atvinnulífinu, og stofna jafnvel sjálfir fyrirtæki eða rekstur.
Tímaritið The Economist staðfestir þetta í grein þar sem fram kemur að innflytjendur, þar á meðal flóttafólk, eru líklegri en aðrir hópar til að stofna fyrirtæki. Þar er einnig bent á að yfir 30% fyrirtækja á lista Fortune yfir 500 stærstu fyrirtæki heims voru stofnuð af innflytjendum eða börnum innflytjenda.
Menningarauðgi
Menning er annað svið sem hælisleitendur leggja töluvert af mörkum til. Samkvæmt rannsókn frá háskólanum í Manchester eykur fjölbreytileiki í samfélögum verulega sköpunargáfu og nýsköpun.
Þetta kemur t.d. fram í nýstárlegum mat, tungumálaþekkingu og listalífi og leiðir til aukinnar inngildingar og víðsýni í samfélaginu.
Samfélagssamheldni og mannúð
Í grein tímaritsins The Economist er rætt um sálrænan og félagslegan ávinning samfélags af móttöku hælisleitenda. Niðurstöður hennar benda til þess að móttaka hælisleitenda ýti undir samfélagsvitund og styrki að auki samkennd og sameiginleg mannúðargildi.
Lönd á borð við Ísland, sem hefur lengi látið sig mannréttindi varða, styrkja eigin þjóðernisvitund með því að rétta öðrum hjálparhönd.
Hæfni til að leysa vandamál og seigla
Margir hælisleitendur þurfa að sýna mikla þrautseigju sem getur haft góð áhrif Í móttökulandinu. Rannsókn í Journal of Applied Psychology bendir til þess að einstaklingar sem hafi staðið frammi fyrir verulegu mótlæti hafi oft aukna getu til að leysa úr vandamálum, sem og aðlögunarhæfni.
Þessir eiginleikar eru ómetanlegir fyrir hvert samfélag sem miðar að því að efla nýsköpun og seiglu.
Lýðfræðilegt jafnvægi
Í löndum þar sem íbúum fjölgar í eldri aldurshópum, eins og á Íslandi, getur koma yngri hælisleitenda leitt til betra jafnvægis m.t.t. lýðfræðilegra þátta.
Skýrsla Mannfjöldasjóðs Sameinuðu þjóðanna rekur í smáatriðum hvernig yngri innflytjendur styrkja samfélagsleg kerfi og stoppa í göt í atvinnugreinum sem þurfa á yngra vinnuafli að halda.
Niðurstaða
Í stuttu máli má segja að ávinningurinn af því að taka á móti hælisleitendum sé víðtækur. Eins og bent er á í ýmsum rannsóknum og opinberum ritum eru framlög þessara einstaklinga margþætt og hafa áhrif á efnahags-, félags- og menningarlega þætti í móttökulandinu.
Það er mikilvægt að almenningsálit og stefnumótun taki tillit til þessara þátta. Að taka á móti hælisleitendum sýnir ekki bara samúð – það er langtímafjárfesting í sterkara og auðugra samfélagi.
Höfundur er einn stofnenda Guide to Iceland.
