Að hengja prest fyrir biskup, að hengja manneskju fyrir stofnun Hödd Vilhjálmsdóttir skrifar 18. október 2023 14:31 „Öllum skyldi tryggð sömu réttindi“. „Ég hef beitt mér sérstaklega fyrir því að taka á ofbeldismálum innan kirkjunnar til þess að kirkjan sé öruggur staður“. Þetta eru tvær setningar sem koma fyrir í yfirlýsingu sem Agnes M. Sigurðardóttir, fyrrverandi biskup Íslands, sendi frá sér í fyrrakvöld. Tilefni orða hennar er að sama dag kvað úrskurðarnefnd þjóðkirkjunnar upp þann úrskurð að í heila 472 daga hafi biskupinn fyrrverandi setið valdalaus í embættinu þar sem skipunartími hennar rann út 1. júlí 2022. Landið hefur frá þeim tíma í raun verið biskupslaust. Það hefur ekki aftrað frú Agnesi frá því, í nafni embættisins sem hún eitt sinn gegndi, að taka stórar og afdrifaríkar ákvarðanir sem kollvarpað hafa lífi einstaklinga. Fyrir tæpum tveimur árum leysti biskupinn fyrrverandi, Gunnar Sigurjónsson sóknarprest í Digranesprestakalli, frá störfum vegna ásakana samstarfskvenna Gunnars um einelti af hans hálfu. Gunnar sem fyrir þann tíma hafði unnið að því að sameina Digranes- og Hjallakirkjuprestaköll og óskað eftir aðstoð mannauðsstjóra kirkjunnar í því verkefni, hafði ekki frekar en annað hlutaðeigandi starfsfólk, fengið nokkrar leiðbeiningar um hvernig takast ætti á við verkefnið. Skal hér tekið fram að engin barst aðstoðin þrátt fyrir beiðni Gunnars og að málið snerti marga einstaklinga og væri á köflum flókið og verulega viðkvæmt verkefni í framkvæmd. Í kjölfar lausnar Gunnars frá störfum setti svokallað teymi þjóðkirkjunnar af stað rannsókn um ávirðingarnar á hendur Gunnari og skilaði teymið áliti sínu 27. júlí 2022. Af þeim 48 atriðum sem borin voru á Gunnar komst teymi kirkjunnar að þeirri niðurstöðu að í fjórum þeirra hafi hann sýnt af sér hegðun sem þætti óæskileg. Eins taldi teymið Gunnar mögulega hafa brotið gegn ákvæðum reglugerðar um einelti. Þar sem það meginskilyrði eineltis að um ítrekaða hegðun sé að ræða var ekki uppfyllt, átti það ekki við í tilfelli Gunnars. Um einangruð tilvik voru að ræða. Þessari niðurstöðu komst teymið að þótt það hafi í málsmeðferð sinni virt sönnunarreglu íslenskra laga að vettugi og það eðlilega sökuðum Gunnari í óhag. Í stað þess að gefa út yfirlýsingu um að Gunnar hafi ekki gerst sekur um einelti sendi biskupinn fyrrverandi fréttatilkynningu á fjölmiðla þess efnis að Gunnar hafi gerst sekur um einelti í sex tilvikum. Það er ekkert minna en alrangt. Orð frú Agnesar höfðu eðlilega mikil áhrif úti í samfélaginu enda töldu fjölmiðlar og landsmenn flestir að um biskup Íslands væri að ræða – og hann færi jú með rétt mál. Frú Agnes hafði þó ekki meira álit á vinnu teymisins en svo að hún hefur á grundvelli þess aldrei áminnt Gunnar heldur frekar beint orku sinni í að grafa undan honum bæði opinberlega og inn á við og hefur undirrituð upplýsingar um að kirkjan hafi að fyrirskipan fyrrum biskups eytt rúmum 10 milljónum króna í lögmannskostnað fyrir Agnesi frá ársbyrjun 2023 og fram í september, vegna máls úrskurðarnefndarinnar. Það er þá bara fyrir fyrstu níu mánuði þessa árs og eru þá ótaldar þær upphæðir sem greiddar hafa verið árin þar á undan vegna heildarmálsins. Það er ekki nóg að berja sér á brjóst og setja það niður á blað og senda á fjölmiðla að öllum innan kirkjunnar skuli tryggð sömu réttindi og að maður hafi sem biskup (og ekki biskup) beitt sér sérstaklega fyrir því að taka á ofbeldismálum innan kirkjunnar til þess að kirkjan sé öruggur staður. Þetta lítur jú þrælvel út á prenti og sérstaklega ef maður hefur á bakvið eyrað átakanlega sögu þjóðkirkjunnar þegar kemur að ofbeldi. Við sem samfélag hljótum einmitt að vilja að innan kirkjunnar skuli öllum tryggð sömu réttindi og að hún sé öruggur staður fyrir alla. Ekki bara suma. Í 26 ár var Gunnar Sigurjónsson sóknarprestur í Digranesprestakalli og ávallt tilbúinn til að aðstoða þau sem til hans leituðu. Þótt Gunnar hafi starfað sem prestur er fjarri lagi að hann sé fullkominn. Sjarmi hans sem manneskju liggur einmitt í því að hann kemur til dyranna eins og hann er klæddur. Gunnar er jú fyrst og fremst manneskja og sem slík hefur hann gert mistök. Ef tekið er mið af áliti teymis þjóðkirkjunnar er hann þó ekki verri en næsti einstaklingur. Hann hefur jú sagt hluti sem voru óæskilegir og þar með sært og valdið óþægindum enda búinn að vera á þessari jörðu í ríflega 60 ár. Ég leyfi mér að efast um að samstarfskonur Gunnars sem kvörtuðu undan hegðun hans séu saklausar af svo manneskjulegri hegðun og þegar àlit teymisins er lesið virðist sá efi minn eiga fullan rétt á sér. Gunnar Sigurjónsson missti lífsviðurværi sitt og æruna vegna þessa máls. Hann virðist á engu stigi málsins hafa fengið sanngjarna málsmeðferð hjá fyrrum biskupi og „undirmönnum“ hennar. Frú Agnes beitti sér því svo sannarlega fyrir því að taka á ofbeldismálum, en gerði það með eigin ofbeldi.Tilgangurinn var sá að kirkjan gæti verið öruggur staður. Hún virðist hins vegar hafa gleymt því að allir innan kirkjunnar eiga sama rétt og að syndir kirkjunnar gleymast ekki þó ein manneskja sé hengd fyrir stofnun. Höfundur er almannatengill og lögfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þjóðkirkjan Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
„Öllum skyldi tryggð sömu réttindi“. „Ég hef beitt mér sérstaklega fyrir því að taka á ofbeldismálum innan kirkjunnar til þess að kirkjan sé öruggur staður“. Þetta eru tvær setningar sem koma fyrir í yfirlýsingu sem Agnes M. Sigurðardóttir, fyrrverandi biskup Íslands, sendi frá sér í fyrrakvöld. Tilefni orða hennar er að sama dag kvað úrskurðarnefnd þjóðkirkjunnar upp þann úrskurð að í heila 472 daga hafi biskupinn fyrrverandi setið valdalaus í embættinu þar sem skipunartími hennar rann út 1. júlí 2022. Landið hefur frá þeim tíma í raun verið biskupslaust. Það hefur ekki aftrað frú Agnesi frá því, í nafni embættisins sem hún eitt sinn gegndi, að taka stórar og afdrifaríkar ákvarðanir sem kollvarpað hafa lífi einstaklinga. Fyrir tæpum tveimur árum leysti biskupinn fyrrverandi, Gunnar Sigurjónsson sóknarprest í Digranesprestakalli, frá störfum vegna ásakana samstarfskvenna Gunnars um einelti af hans hálfu. Gunnar sem fyrir þann tíma hafði unnið að því að sameina Digranes- og Hjallakirkjuprestaköll og óskað eftir aðstoð mannauðsstjóra kirkjunnar í því verkefni, hafði ekki frekar en annað hlutaðeigandi starfsfólk, fengið nokkrar leiðbeiningar um hvernig takast ætti á við verkefnið. Skal hér tekið fram að engin barst aðstoðin þrátt fyrir beiðni Gunnars og að málið snerti marga einstaklinga og væri á köflum flókið og verulega viðkvæmt verkefni í framkvæmd. Í kjölfar lausnar Gunnars frá störfum setti svokallað teymi þjóðkirkjunnar af stað rannsókn um ávirðingarnar á hendur Gunnari og skilaði teymið áliti sínu 27. júlí 2022. Af þeim 48 atriðum sem borin voru á Gunnar komst teymi kirkjunnar að þeirri niðurstöðu að í fjórum þeirra hafi hann sýnt af sér hegðun sem þætti óæskileg. Eins taldi teymið Gunnar mögulega hafa brotið gegn ákvæðum reglugerðar um einelti. Þar sem það meginskilyrði eineltis að um ítrekaða hegðun sé að ræða var ekki uppfyllt, átti það ekki við í tilfelli Gunnars. Um einangruð tilvik voru að ræða. Þessari niðurstöðu komst teymið að þótt það hafi í málsmeðferð sinni virt sönnunarreglu íslenskra laga að vettugi og það eðlilega sökuðum Gunnari í óhag. Í stað þess að gefa út yfirlýsingu um að Gunnar hafi ekki gerst sekur um einelti sendi biskupinn fyrrverandi fréttatilkynningu á fjölmiðla þess efnis að Gunnar hafi gerst sekur um einelti í sex tilvikum. Það er ekkert minna en alrangt. Orð frú Agnesar höfðu eðlilega mikil áhrif úti í samfélaginu enda töldu fjölmiðlar og landsmenn flestir að um biskup Íslands væri að ræða – og hann færi jú með rétt mál. Frú Agnes hafði þó ekki meira álit á vinnu teymisins en svo að hún hefur á grundvelli þess aldrei áminnt Gunnar heldur frekar beint orku sinni í að grafa undan honum bæði opinberlega og inn á við og hefur undirrituð upplýsingar um að kirkjan hafi að fyrirskipan fyrrum biskups eytt rúmum 10 milljónum króna í lögmannskostnað fyrir Agnesi frá ársbyrjun 2023 og fram í september, vegna máls úrskurðarnefndarinnar. Það er þá bara fyrir fyrstu níu mánuði þessa árs og eru þá ótaldar þær upphæðir sem greiddar hafa verið árin þar á undan vegna heildarmálsins. Það er ekki nóg að berja sér á brjóst og setja það niður á blað og senda á fjölmiðla að öllum innan kirkjunnar skuli tryggð sömu réttindi og að maður hafi sem biskup (og ekki biskup) beitt sér sérstaklega fyrir því að taka á ofbeldismálum innan kirkjunnar til þess að kirkjan sé öruggur staður. Þetta lítur jú þrælvel út á prenti og sérstaklega ef maður hefur á bakvið eyrað átakanlega sögu þjóðkirkjunnar þegar kemur að ofbeldi. Við sem samfélag hljótum einmitt að vilja að innan kirkjunnar skuli öllum tryggð sömu réttindi og að hún sé öruggur staður fyrir alla. Ekki bara suma. Í 26 ár var Gunnar Sigurjónsson sóknarprestur í Digranesprestakalli og ávallt tilbúinn til að aðstoða þau sem til hans leituðu. Þótt Gunnar hafi starfað sem prestur er fjarri lagi að hann sé fullkominn. Sjarmi hans sem manneskju liggur einmitt í því að hann kemur til dyranna eins og hann er klæddur. Gunnar er jú fyrst og fremst manneskja og sem slík hefur hann gert mistök. Ef tekið er mið af áliti teymis þjóðkirkjunnar er hann þó ekki verri en næsti einstaklingur. Hann hefur jú sagt hluti sem voru óæskilegir og þar með sært og valdið óþægindum enda búinn að vera á þessari jörðu í ríflega 60 ár. Ég leyfi mér að efast um að samstarfskonur Gunnars sem kvörtuðu undan hegðun hans séu saklausar af svo manneskjulegri hegðun og þegar àlit teymisins er lesið virðist sá efi minn eiga fullan rétt á sér. Gunnar Sigurjónsson missti lífsviðurværi sitt og æruna vegna þessa máls. Hann virðist á engu stigi málsins hafa fengið sanngjarna málsmeðferð hjá fyrrum biskupi og „undirmönnum“ hennar. Frú Agnes beitti sér því svo sannarlega fyrir því að taka á ofbeldismálum, en gerði það með eigin ofbeldi.Tilgangurinn var sá að kirkjan gæti verið öruggur staður. Hún virðist hins vegar hafa gleymt því að allir innan kirkjunnar eiga sama rétt og að syndir kirkjunnar gleymast ekki þó ein manneskja sé hengd fyrir stofnun. Höfundur er almannatengill og lögfræðingur.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun