Þurfi að verða hluti af menningunni að takast á við loftslagsbreytingar Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 18. október 2023 23:35 Veðuröfgar munu aðeins aukast á næstu árum vegna loftslagsbreytinga. Vísir/Vilhelm Það stefnir í að veðurfar á Íslandi í lok þessarar aldar verði gjörólíkt því sem hefur verið frá landnámi. Sérfræðingur í umhverfismannfræði segir að samfélagið allt muni breytast með breyttu loftslagi. Taka þurfi á breytingunum strax og líta björtum augum á verkefnið framundan Öfgar í veðurfari, náttúruhamfarir og jökulrýrnun er meðal þeirra áhrifa sem þegar er farið að gæta á Íslandi vegna loftslagsbreytinga. Fram kemur í nýrri skýrslu vísindanefndar um loftslagsbreytingar, sem kom út í dag, að jöklar muni rýrna um fjörutíu til fimmtíu prósent fyrir lok aldarinnar ef okkur tekst að fylgja markmiðum Parísarsamkomulagsins. Hlýrra veðri fylgja meiri þurrkar og öfgafyllri úrkoma sem getur leitt til náttúruhamfara á borð við aurskriða og gróðurelda, eins og þegar er farið að aukast hérlendis.Sömuleiðis mun lífríki Íslands breytast með komu nýrra tegunda, sem getur haft í för með sér aukin heilsufarsvandamál til dæmis vegna komu sjúkdómsbera og fjölgunar frjókorna í lofti. Allt þetta hefur auðvitað áhrif á samfélagið. Helga Ögmundardóttir, dósent við Háskóla Íslands og sérfræðingur í umhverfismannfræði. Hún segir fólk ekki mega gefast upp þó loftslagsverkefnið virðist stórt.Vísir/Einar „Menninguna, atvinnuvegi, afkomumöguleika og samskipti við umheiminn. Við finnum fyrir þessu strax og þetta á bara eftir að aukast í framtíðinni,“ segir Helga Ögmundardóttir, sérfræðingur í umhverfismannfræði og einn skýrsluhöfunda. „Við þurfum að hugsa um þetta þannig að þetta er ekki eitthvað sem við getum ýtt á undan okkur, við verðum að takast á við þetta núna.“ Fram kemur í skýrslunni að veðurfar á Íslandi verði fyrir lok aldarinnar gjörólíkt því sem hefur verið hingað til. „Þetta náttúrulega varðar það hvernig við hugsum um náttúruna, sjáum hana og skiljum hana. Við verðum að skilja nýja tegund af náttúru svo að segja,“ segir Helga. „Við þurfum fyrst og fremst að viðurkenna að þetta er að gerast. Við þurfum að tala miklu meira um þetta og tala um hvaða gildismat við höfum á þessum náttúrufyrirbærum sem við höfum ekki bara til að njóta heldur til að nýta. Þetta er hreinlega það sem við borðum og klæðum okkur í og byggjum líf okkar á.“ Fólk geti fylgst vonleysi við að hugsa um þetta en líta verði á þetta verkefni sem áskorun. „Það þarf að vera ákveðinn vilji og hluti af menningunni okkar að takast á við þetta,“ segir Helga. „Ég held að þetta sé bara skemmtilegt. Mér finnst þetta skemmtilegt og ég vona að fólki finnist það. Af því að þetta er nauðsynlegt, þetta er ekki val.“ Loftslagsmál Umhverfismál Tengdar fréttir Líf íslensk landbúnaðar hangir á bláþræði Það hefur legið fyrir um tíma að staða bænda hafi farið versnandi á síðustu árum, staðan hefur verið margrædd en lítið að gert. Veruleikinn er sá að afkoma bænda hefur verið með öllu óviðunandi frá árinu 2020, rekstrargrundvöllurinn er hverfandi með hverjum mánuði, nýliðun er lítil sem engin og bændur kalla ítrekað eftir aðgerðum til að koma starfsgreininni aftur í fyrra horf. 17. október 2023 13:31 Segir algjörlega ábyrgðarlaust að tala gegn aukinni orkuvinnslu Forstjóri Landsvirkjunar sakar þá sem tala gegn aukinni orkuvinnslu um algjört ábyrgðarleysi. Staðan í orkumálum sé grafalvarleg og landsmenn þurfi að gera sér grein fyrir því hvað orkuskortur þýði. 11. október 2023 21:00 Gætum neyðst til að kaupa loftslagskvóta fyrir milljarða Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, segir að ef Íslendingar standi ekki við alþjóðlegar skuldbindingar sínar í loftslagsmálum fyrir árið 2030 gætu þeir neyðst til að kaupa loftslagsheimildir fyrir einn til tíu milljarða króna á ári. Þetta kom fram í ávarpi ráðherrans á haustfundi Landsvirkjunar í morgun. 11. október 2023 12:21 Mest lesið Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Innlent Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Innlent Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Innlent Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Innlent Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Innlent Segjast hafa skotið niður indverskar herþotur Erlent Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Innlent Moskítóflugur muni koma til Íslands Innlent Fleiri fréttir „Mikilvægt að hafa mann sem er vaxinn þessu starfi“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Ekki hægt að renna sér í Lágafellslaug næstu vikuna Rekstur Reykjanesbæjar fram úr vonum vegna hærri útsvarstekna Veiðigjöldin enn rædd en þó ekki á dagskrá í dag Sex evrópskir utanríkisráðherrar skora á Ísrael Stútur á 106 þar sem hámarkshraði var sextíu Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Alþingi hafi mistekist að tryggja þjóðinni eðlilegan hlut Boða sprengingar við Hvammsvirkjun í allt sumar Moskítóflugur muni koma til Íslands Áberandi ráðamenn „keppist við að hnykla vöðva sína, beita hótunum og þvingunum“ Ekki inni í myndinni að fyrirkomulag hvalveiða haldist óbreytt Fékk rætin skilaboð vegna veðmála eftir að hafa klikkað á vítum Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Álfurinn í landsliðsbúningi í ár Sjá meira
Öfgar í veðurfari, náttúruhamfarir og jökulrýrnun er meðal þeirra áhrifa sem þegar er farið að gæta á Íslandi vegna loftslagsbreytinga. Fram kemur í nýrri skýrslu vísindanefndar um loftslagsbreytingar, sem kom út í dag, að jöklar muni rýrna um fjörutíu til fimmtíu prósent fyrir lok aldarinnar ef okkur tekst að fylgja markmiðum Parísarsamkomulagsins. Hlýrra veðri fylgja meiri þurrkar og öfgafyllri úrkoma sem getur leitt til náttúruhamfara á borð við aurskriða og gróðurelda, eins og þegar er farið að aukast hérlendis.Sömuleiðis mun lífríki Íslands breytast með komu nýrra tegunda, sem getur haft í för með sér aukin heilsufarsvandamál til dæmis vegna komu sjúkdómsbera og fjölgunar frjókorna í lofti. Allt þetta hefur auðvitað áhrif á samfélagið. Helga Ögmundardóttir, dósent við Háskóla Íslands og sérfræðingur í umhverfismannfræði. Hún segir fólk ekki mega gefast upp þó loftslagsverkefnið virðist stórt.Vísir/Einar „Menninguna, atvinnuvegi, afkomumöguleika og samskipti við umheiminn. Við finnum fyrir þessu strax og þetta á bara eftir að aukast í framtíðinni,“ segir Helga Ögmundardóttir, sérfræðingur í umhverfismannfræði og einn skýrsluhöfunda. „Við þurfum að hugsa um þetta þannig að þetta er ekki eitthvað sem við getum ýtt á undan okkur, við verðum að takast á við þetta núna.“ Fram kemur í skýrslunni að veðurfar á Íslandi verði fyrir lok aldarinnar gjörólíkt því sem hefur verið hingað til. „Þetta náttúrulega varðar það hvernig við hugsum um náttúruna, sjáum hana og skiljum hana. Við verðum að skilja nýja tegund af náttúru svo að segja,“ segir Helga. „Við þurfum fyrst og fremst að viðurkenna að þetta er að gerast. Við þurfum að tala miklu meira um þetta og tala um hvaða gildismat við höfum á þessum náttúrufyrirbærum sem við höfum ekki bara til að njóta heldur til að nýta. Þetta er hreinlega það sem við borðum og klæðum okkur í og byggjum líf okkar á.“ Fólk geti fylgst vonleysi við að hugsa um þetta en líta verði á þetta verkefni sem áskorun. „Það þarf að vera ákveðinn vilji og hluti af menningunni okkar að takast á við þetta,“ segir Helga. „Ég held að þetta sé bara skemmtilegt. Mér finnst þetta skemmtilegt og ég vona að fólki finnist það. Af því að þetta er nauðsynlegt, þetta er ekki val.“
Loftslagsmál Umhverfismál Tengdar fréttir Líf íslensk landbúnaðar hangir á bláþræði Það hefur legið fyrir um tíma að staða bænda hafi farið versnandi á síðustu árum, staðan hefur verið margrædd en lítið að gert. Veruleikinn er sá að afkoma bænda hefur verið með öllu óviðunandi frá árinu 2020, rekstrargrundvöllurinn er hverfandi með hverjum mánuði, nýliðun er lítil sem engin og bændur kalla ítrekað eftir aðgerðum til að koma starfsgreininni aftur í fyrra horf. 17. október 2023 13:31 Segir algjörlega ábyrgðarlaust að tala gegn aukinni orkuvinnslu Forstjóri Landsvirkjunar sakar þá sem tala gegn aukinni orkuvinnslu um algjört ábyrgðarleysi. Staðan í orkumálum sé grafalvarleg og landsmenn þurfi að gera sér grein fyrir því hvað orkuskortur þýði. 11. október 2023 21:00 Gætum neyðst til að kaupa loftslagskvóta fyrir milljarða Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, segir að ef Íslendingar standi ekki við alþjóðlegar skuldbindingar sínar í loftslagsmálum fyrir árið 2030 gætu þeir neyðst til að kaupa loftslagsheimildir fyrir einn til tíu milljarða króna á ári. Þetta kom fram í ávarpi ráðherrans á haustfundi Landsvirkjunar í morgun. 11. október 2023 12:21 Mest lesið Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Innlent Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Innlent Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Innlent Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Innlent Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Innlent Segjast hafa skotið niður indverskar herþotur Erlent Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Innlent Moskítóflugur muni koma til Íslands Innlent Fleiri fréttir „Mikilvægt að hafa mann sem er vaxinn þessu starfi“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Ekki hægt að renna sér í Lágafellslaug næstu vikuna Rekstur Reykjanesbæjar fram úr vonum vegna hærri útsvarstekna Veiðigjöldin enn rædd en þó ekki á dagskrá í dag Sex evrópskir utanríkisráðherrar skora á Ísrael Stútur á 106 þar sem hámarkshraði var sextíu Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Alþingi hafi mistekist að tryggja þjóðinni eðlilegan hlut Boða sprengingar við Hvammsvirkjun í allt sumar Moskítóflugur muni koma til Íslands Áberandi ráðamenn „keppist við að hnykla vöðva sína, beita hótunum og þvingunum“ Ekki inni í myndinni að fyrirkomulag hvalveiða haldist óbreytt Fékk rætin skilaboð vegna veðmála eftir að hafa klikkað á vítum Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Álfurinn í landsliðsbúningi í ár Sjá meira
Líf íslensk landbúnaðar hangir á bláþræði Það hefur legið fyrir um tíma að staða bænda hafi farið versnandi á síðustu árum, staðan hefur verið margrædd en lítið að gert. Veruleikinn er sá að afkoma bænda hefur verið með öllu óviðunandi frá árinu 2020, rekstrargrundvöllurinn er hverfandi með hverjum mánuði, nýliðun er lítil sem engin og bændur kalla ítrekað eftir aðgerðum til að koma starfsgreininni aftur í fyrra horf. 17. október 2023 13:31
Segir algjörlega ábyrgðarlaust að tala gegn aukinni orkuvinnslu Forstjóri Landsvirkjunar sakar þá sem tala gegn aukinni orkuvinnslu um algjört ábyrgðarleysi. Staðan í orkumálum sé grafalvarleg og landsmenn þurfi að gera sér grein fyrir því hvað orkuskortur þýði. 11. október 2023 21:00
Gætum neyðst til að kaupa loftslagskvóta fyrir milljarða Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, segir að ef Íslendingar standi ekki við alþjóðlegar skuldbindingar sínar í loftslagsmálum fyrir árið 2030 gætu þeir neyðst til að kaupa loftslagsheimildir fyrir einn til tíu milljarða króna á ári. Þetta kom fram í ávarpi ráðherrans á haustfundi Landsvirkjunar í morgun. 11. október 2023 12:21