„Ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð“ Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 6. desember 2023 15:27 Jón Pétur aðstoðarskólastjóri segir að til að bæta frammistöðu í PISA könnuninni og lesskilning grunnskólabarna almennt þurfi að leggja góðan grunn á leikskólastiginu. Lausnir þurfi að vera fjölþættar til að árangur náist. Aðsend/Getty „Það molnar stanslaust undan okkur. Hversu miklum lífsgæðum þurfum við að fórna og hversu mörgum tækifærum nemenda okkar þurfum við að fórna þar til við grípum í taumana og vöknum?“ Jón Pétur Zimsen aðstoðarskólastjóri Réttarholtsskóla varpar þessari spurningu fram í ljósi hinnar alþjóðlegu PISA könnunar en niðurstöður voru birtar í gær. Þær sýna að 40% fimmtán ára barna búa ekki yfir grunnhæfni í lesskilningi sem er talsvert undir meðaltali OECD. Vert er að taka fram að íslenskar stúlkur koma töluvert betur út úr könnuninni en drengir en aðeins 53% fimmtán ára íslenskra drengja búa yfir grunnhæfni í lesskilningi samkvæmt PISA könnuninni. „Aðrar niðurstöður hefðu komið mér á óvart,“ segir Jón Pétur og bætir við að þróunin hafi verið niður á við síðustu ár. „Vonbrigðin eru fyrir hönd krakkanna en tækifæri þeirra til lífsgæða eru skert.“ Jóni Pétri þykir menntamálayfirvöld hafa gert of lítið úr vandanum í viðtölum við fjölmiðla í gær. „Það er í raun ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð. Við verjum 200 milljörðum, tæpum, í þessi kerfi og eftir tíu ára skyldunám þá er þetta niðurstaðan og að menn svari svona, og það gerðu nánast allir sem bera ábyrgð og tjáðu sig, það er algjörlega óboðlegt.“ Jón Pétur telur að þörf sé á fjölbreyttum lausnum svo hægt sé að snúa þróuninni við. „Leiðin út úr þessu er að byrja strax í leikskólanum; að þar séu kennarar og starfsfólk sem allt tali íslensku allan daginn við öll börnin og þetta á náttúrulega sérstaklega við um börn sem standa höllum fæti í íslensku. Svo á fyrstu stigum grunnskóla þurfum við bara að tryggja það að allir nemendur nái að lesa nema það sé einver taugaröskun sem komi í veg fyrir það. Það er gert með því að fylgjast vel með, vera með próf, skoða hvernig árangurinn er og bara halda þessu að krökkunum og vera með mikla og góða eftirfylgni þannig að nánast allir séu læsir eftir sex ára bekkinn.“ Tæknin kemur ekki í staðinn fyrir þjálfun Minnka þurfi skjánotkun bæði heima fyrir og í skólanum. Hann tekur mið af orðræðunni um breytta tíma og að Google leysi málin á einu augabragði. Jón Pétur kveðst ekki sannfærður. „Þú „Googlar“ ekkert eða notar gervigreind nema þú sért með raungreind og hún byggir á djúpum orðaforða og hún byggir á því að þú getir tengt saman hugtök,“ bendir Jón Pétur á. Minni geta barna til lesskilnings geti haft í för með sér mikla erfiðleika. Jón Pétur segir málið mun alvarlegra en virðist í fyrstu. Börn með slakan lesskilning séu til að mynda berskjaldaðri gagnvart áróðri og falsfréttum. „Þetta tengist sjálfsmynd okkar sem manneskja. Ef okkur finnst við ekki geta talað íslensku og að við skiljum ekki það sem fer fram þá missum við áhuga. Við munum ekki setja okkur inn í nein mál, við vitum ekki hvað við eigum að kjósa, vitum ekki hvar hag okkar er best borgið. Þetta er svo alvarlegt.“ Það sé fyrir öllu að fólk líti í eigin barm. „Við sem skólakerfi getum ekki bara bent á foreldrana. Við erum hér með krakkana ákveðið marga klukkutíma á viku og daga á ári og við verðum bara að standa okkur betur. Það þýðir ekki að þetta sé allt skólunum að kenna en við verðum samt að horfa inn á við og aðeins breyta af þeirri stefnu sem við höfum verið á,“ segir Jón Pétur. PISA-könnun Börn og uppeldi Skóla - og menntamál Grunnskólar Tengdar fréttir „Stórkostlegt áhyggjuefni“ Niðurstöður PISA-skýrslu, þar sem fram kemur að annar hver 15 ára drengur búi ekki yfir grunnfærni í lesskilningi, hafa vakið mikil viðbrögð. Íslenskuprófessor segir þróunina skuggalega og Andri Snær Magnason rithöfundur segir of litlu varið í þá sem búa til lesefni. 5. desember 2023 21:49 PISA sýnir aukna stéttaskiptingu á Íslandi: „Sitja ein uppi með vandamálin“ Annar hver 15 ára drengur á Íslandi býr ekki yfir grunnfærni í lesskilningi. Íslenskir nemendur er undir meðaltali OECD ríkjanna í öllum meginflokkum PISA könnunar. Börn með lakari félags- og efnahagslegan bakgrunn koma verr út í könnuninni. 5. desember 2023 19:41 Slök frammistaða í PISA: „Fær okkur til að velta fyrir okkur stöðu íslenskunnar“ Frammistaða íslenskra nemenda í PISA könnuninni 2022 er bæði lakari en í fyrri könnunum og undir meðaltali OECD ríkjanna í öllum þremur meginflokkunum sem undir eru. Lesskilningi hefur hrakað mest en forstjóri menntamálastofnunar segir stöðuna fá hana til að velta fyrir sér stöðu íslenskrar tungu. 5. desember 2023 13:42 Mest lesið Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Innlent „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Innlent Ferðamaður lést við Breiðamerkursand Innlent Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Innlent „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Innlent Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Innlent Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Innlent „Komið nóg af áföllum“ Innlent „Eins og að vera úti á rúmsjó“ í Eyjum annað kvöld Veður Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Innlent Fleiri fréttir Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Ísbjarnareftirlit á Vestfjörðum Íslenskum nemendum fækkar en erlendum fjölgar Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Þyrlan kölluð út vegna bráðra veikinda á Breiðamerkursandi Ofbeldi gegn eldri borgurum oft hulið Aukið viðbragð í öllum deildum lögreglu Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Sendinefnd ESB tjáir sig ekki um tollana Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Breiðan „tjakkast upp“ og varað við framhlaupi við hraunjaðrana Meiddist á handlegg og fótum þegar glerhurð brotnaði „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Segir viðbrögð Bjarnheiðar vekja „óþægilegar minningar“ Sjá meira
Jón Pétur Zimsen aðstoðarskólastjóri Réttarholtsskóla varpar þessari spurningu fram í ljósi hinnar alþjóðlegu PISA könnunar en niðurstöður voru birtar í gær. Þær sýna að 40% fimmtán ára barna búa ekki yfir grunnhæfni í lesskilningi sem er talsvert undir meðaltali OECD. Vert er að taka fram að íslenskar stúlkur koma töluvert betur út úr könnuninni en drengir en aðeins 53% fimmtán ára íslenskra drengja búa yfir grunnhæfni í lesskilningi samkvæmt PISA könnuninni. „Aðrar niðurstöður hefðu komið mér á óvart,“ segir Jón Pétur og bætir við að þróunin hafi verið niður á við síðustu ár. „Vonbrigðin eru fyrir hönd krakkanna en tækifæri þeirra til lífsgæða eru skert.“ Jóni Pétri þykir menntamálayfirvöld hafa gert of lítið úr vandanum í viðtölum við fjölmiðla í gær. „Það er í raun ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð. Við verjum 200 milljörðum, tæpum, í þessi kerfi og eftir tíu ára skyldunám þá er þetta niðurstaðan og að menn svari svona, og það gerðu nánast allir sem bera ábyrgð og tjáðu sig, það er algjörlega óboðlegt.“ Jón Pétur telur að þörf sé á fjölbreyttum lausnum svo hægt sé að snúa þróuninni við. „Leiðin út úr þessu er að byrja strax í leikskólanum; að þar séu kennarar og starfsfólk sem allt tali íslensku allan daginn við öll börnin og þetta á náttúrulega sérstaklega við um börn sem standa höllum fæti í íslensku. Svo á fyrstu stigum grunnskóla þurfum við bara að tryggja það að allir nemendur nái að lesa nema það sé einver taugaröskun sem komi í veg fyrir það. Það er gert með því að fylgjast vel með, vera með próf, skoða hvernig árangurinn er og bara halda þessu að krökkunum og vera með mikla og góða eftirfylgni þannig að nánast allir séu læsir eftir sex ára bekkinn.“ Tæknin kemur ekki í staðinn fyrir þjálfun Minnka þurfi skjánotkun bæði heima fyrir og í skólanum. Hann tekur mið af orðræðunni um breytta tíma og að Google leysi málin á einu augabragði. Jón Pétur kveðst ekki sannfærður. „Þú „Googlar“ ekkert eða notar gervigreind nema þú sért með raungreind og hún byggir á djúpum orðaforða og hún byggir á því að þú getir tengt saman hugtök,“ bendir Jón Pétur á. Minni geta barna til lesskilnings geti haft í för með sér mikla erfiðleika. Jón Pétur segir málið mun alvarlegra en virðist í fyrstu. Börn með slakan lesskilning séu til að mynda berskjaldaðri gagnvart áróðri og falsfréttum. „Þetta tengist sjálfsmynd okkar sem manneskja. Ef okkur finnst við ekki geta talað íslensku og að við skiljum ekki það sem fer fram þá missum við áhuga. Við munum ekki setja okkur inn í nein mál, við vitum ekki hvað við eigum að kjósa, vitum ekki hvar hag okkar er best borgið. Þetta er svo alvarlegt.“ Það sé fyrir öllu að fólk líti í eigin barm. „Við sem skólakerfi getum ekki bara bent á foreldrana. Við erum hér með krakkana ákveðið marga klukkutíma á viku og daga á ári og við verðum bara að standa okkur betur. Það þýðir ekki að þetta sé allt skólunum að kenna en við verðum samt að horfa inn á við og aðeins breyta af þeirri stefnu sem við höfum verið á,“ segir Jón Pétur.
PISA-könnun Börn og uppeldi Skóla - og menntamál Grunnskólar Tengdar fréttir „Stórkostlegt áhyggjuefni“ Niðurstöður PISA-skýrslu, þar sem fram kemur að annar hver 15 ára drengur búi ekki yfir grunnfærni í lesskilningi, hafa vakið mikil viðbrögð. Íslenskuprófessor segir þróunina skuggalega og Andri Snær Magnason rithöfundur segir of litlu varið í þá sem búa til lesefni. 5. desember 2023 21:49 PISA sýnir aukna stéttaskiptingu á Íslandi: „Sitja ein uppi með vandamálin“ Annar hver 15 ára drengur á Íslandi býr ekki yfir grunnfærni í lesskilningi. Íslenskir nemendur er undir meðaltali OECD ríkjanna í öllum meginflokkum PISA könnunar. Börn með lakari félags- og efnahagslegan bakgrunn koma verr út í könnuninni. 5. desember 2023 19:41 Slök frammistaða í PISA: „Fær okkur til að velta fyrir okkur stöðu íslenskunnar“ Frammistaða íslenskra nemenda í PISA könnuninni 2022 er bæði lakari en í fyrri könnunum og undir meðaltali OECD ríkjanna í öllum þremur meginflokkunum sem undir eru. Lesskilningi hefur hrakað mest en forstjóri menntamálastofnunar segir stöðuna fá hana til að velta fyrir sér stöðu íslenskrar tungu. 5. desember 2023 13:42 Mest lesið Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Innlent „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Innlent Ferðamaður lést við Breiðamerkursand Innlent Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Innlent „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Innlent Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Innlent Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Innlent „Komið nóg af áföllum“ Innlent „Eins og að vera úti á rúmsjó“ í Eyjum annað kvöld Veður Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Innlent Fleiri fréttir Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Ísbjarnareftirlit á Vestfjörðum Íslenskum nemendum fækkar en erlendum fjölgar Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Þyrlan kölluð út vegna bráðra veikinda á Breiðamerkursandi Ofbeldi gegn eldri borgurum oft hulið Aukið viðbragð í öllum deildum lögreglu Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Sendinefnd ESB tjáir sig ekki um tollana Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Breiðan „tjakkast upp“ og varað við framhlaupi við hraunjaðrana Meiddist á handlegg og fótum þegar glerhurð brotnaði „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Segir viðbrögð Bjarnheiðar vekja „óþægilegar minningar“ Sjá meira
„Stórkostlegt áhyggjuefni“ Niðurstöður PISA-skýrslu, þar sem fram kemur að annar hver 15 ára drengur búi ekki yfir grunnfærni í lesskilningi, hafa vakið mikil viðbrögð. Íslenskuprófessor segir þróunina skuggalega og Andri Snær Magnason rithöfundur segir of litlu varið í þá sem búa til lesefni. 5. desember 2023 21:49
PISA sýnir aukna stéttaskiptingu á Íslandi: „Sitja ein uppi með vandamálin“ Annar hver 15 ára drengur á Íslandi býr ekki yfir grunnfærni í lesskilningi. Íslenskir nemendur er undir meðaltali OECD ríkjanna í öllum meginflokkum PISA könnunar. Börn með lakari félags- og efnahagslegan bakgrunn koma verr út í könnuninni. 5. desember 2023 19:41
Slök frammistaða í PISA: „Fær okkur til að velta fyrir okkur stöðu íslenskunnar“ Frammistaða íslenskra nemenda í PISA könnuninni 2022 er bæði lakari en í fyrri könnunum og undir meðaltali OECD ríkjanna í öllum þremur meginflokkunum sem undir eru. Lesskilningi hefur hrakað mest en forstjóri menntamálastofnunar segir stöðuna fá hana til að velta fyrir sér stöðu íslenskrar tungu. 5. desember 2023 13:42