Með lóðum skal land byggja Kári Árnason skrifar 1. janúar 2024 22:30 „Eftir að ég byrjaði að stunda styrktarþjálfun þá er orðið miklu auðveldara að……” (þú, lesandi góður, mátt setja hér inn það orð eða athöfn sem þér dettur í hug). Ósjaldan hefur þessi setning heyrst þegar fólk endurmetur gang mála á hinum ýmsum sviðum lífsins eftir að hafa stundað eitt æðsta form af hreyfingu sem völ er á. Nú þegar nýtt ár er runnið upp og hversdagsleg rútínan framundan, fara margir að leiða hugann að því hvort það sé ekki kominn tími til þess að fara stunda reglulegri hreyfingu. Við slíkt tilefni er tilvalið að setja niður á blað nokkur vel valin orð um ágæti styrktarþjálfunar og lóðalyftinga. Það er nefnilega fátt í þessu heimi sem mannskepnan getur gert fyrir sjálfa sig sem hefur jafn jákvæð áhrif á heilsu og lífsgæði eins og það að stunda styrktarþjálfun. Enda er því gjarnan fleygt fram að ef það væri til einhver pilla sem hefði jafn víðtæk áhrif á líkamann og styrktarþjálfun þá væri framleiðandi þeirrar pillu ansi loðinn um lófana. Margir þekkja ráðleggingarnar varðandi 30 mínútna lágmarks daglega hreyfingu en það gleymist gjarnan að í ráðleggingum Alþjóða heilbrigðisstofnunarinnar kemur fram að fólki er ráðlagt að stunda styrktarþjálfun af miðlungs eða mikilli ákefð a.m.k. tvisvar í viku. Burt séð frá því hvort við séum að tala um unglinga, fullorðna, eldri borgara eða fólk sem glímir við ýmsa króníska sjúkdóma þá græðum við öll á því að rífa í lóðin eða vinna með okkar eigin líkamsþyngd í hvers kyns æfingum. Ávinningur þess að vera kraftmikil/l og með nóg af kjöti á beinunum er nefnilega ansi mikill. Með því getum við m.a. minnkað líkurnar á byltum og beinbrotum, dregur úr áhættu á að greinast með hina ýmsu hjarta- og æða sjúkdómum auk þess að geta dregið úr vitrænni skerðingu. Styrktarþjálfunin getur ekki einungis fjölgað árunum sem við lifum heldur getur hún aukið lífsgæðin þannig að við getum notið betur þeirra ára sem við fáum að lifa. Líkt og einn skjólstæðingur tjáði undirrituðum í endurkomutíma eftir sex mánuði í ræktinni…”Það er allt orðið auðveldara”. Í hinni eilífu umræðu um heilbrigðiskerfið okkar og þær krónur sem kostar að reka það þá getur skipt sköpum að leggja áherslu á það sem er kostnaðarhagkvæmt og gefur okkar mikið fyrir minna. Á öllum peningum eru hins vegar tvær hliðar og því er ekki að neita að það eru margir þarna úti sem fá grænar bólur þegar talið berst að styrktarþjálfun og lóðalyftingum. Tilhugsunin um sterka svitalykt og fáklædda kjötskrokka starandi á sjálfa sig í speglinum í World Class fær fólk stundum til þess að snúa við á staðnum og ganga í burtu. Mörgum finnst þetta líka bara svo leiðinlegt að það hálfa væri nóg. Slíkt ber að sjálfsögðu að virða og er það þá gjarnan hlutverk heilbrigðisstarfsfólks að aðstoða fólk við að finna það form styrktarþjálfunar sem það hefur ánægju af. Svo er það hins vegar bleiki fíllinn í herberginu sem er stundum dálítið viðkvæmt að tala um. Það er sú staðreynd að það er bara sumir hlutir í lífinu sem eru alveg drepleiðinlegir en jákvæð áhrif þeirra eru svo mikil að þau trompa leiðindin. Mannskepnan er aftur á móti þannig sett saman að mörgum finnst mjög leiðinlegt að stunda einhverja iðju sem þau eru ekki góð í og hætta þess vegna áður en aukinni færni er náð. Það er í eðli okkar að vilja sjá árangur helst í gær og án þess að þurfa leggja of mikið af mörkum. Brekkan í upphafi er oft ansi brött líkt og góður maður fékk að upplifa stuttu eftir að hann byrjaði að spila golf. “Að ég skuli vera eyða öllum þessum tíma og peningum í að vera pirraður er ótrúlegt” tautaði hann en hélt svo áfram leit að kúlunni. Í slíkum aðstæðum er mikilvægt að geta séð stóru myndina. Það er nefnilega svo merkilegt á þeim áratug sem undirritaður hefur starfað í heilbrigðiskerfinu hefur undirritaður aldrei hitt skjólstæðing sem hefur kvartað undan verri líðan eftir að hafa gefið sér tíma til þess að ná tökum á styrktarþjálfuninni. Útkoman er langoftast þveröfug. Það verður svo gott sem allt miklu auðveldara. Með einföldum æfingum og tiltölulega lítilli fyrirhöfn getum m.a. við haldið gamla fólkinu okkar lengur heima (og sparað ríkinu nokkrar krónur í leiðinni), létt lund og líðan hjá þeim fjölda sem glímir við andleg veikindi, minnkað stoðkerfisverki eða bætt frammistöðu okkar í þeim áhugamálum sem við eigum og dregið úr óþarfa skapsveiflum á golfvöllum landsins. Lóðin lengi lifi! Höfundur er sérfræðingur í bæklunarsjúkraþjálfun og sérlegur áhugamaður um lóðalyftingar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson skrifar Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland skrifar Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson skrifar Skoðun Ég kýs Magnús Karl sem rektor Bylgja Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vitskert veröld Einar Helgason skrifar Skoðun Draumurinn um hið fullkomna öryggisnet Signý Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Sönnunarbyrði og hagsmunaárekstur Arnar Sigurðsson skrifar Skoðun Sem doktorsnemi styð ég Silju Báru til Rektors Háskóla Íslands Eva Jörgensen skrifar Skoðun Sterk og breið samtök – tími til að styrkja rödd minni fyrirtækja Friðrik Árnason skrifar Skoðun Nýjar ráðleggingar um mataræði María Heimisdóttir skrifar Skoðun Börn með fjölþættan vanda Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru slæmar fyrir ímynd Íslands Clive Stacey skrifar Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Í heimi sem samþykkir þjóðarmorð er ekkert jafnrétti Najlaa Attaallah skrifar Skoðun Heilinn okkar og klukka lífsins Birna V. Baldursdóttir ,Heiðdís B. Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Silja Bára skilur stjórnsýslu HÍ! Elva Ellertsdóttir,Kolbrún Eggertsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif til hádegis Bjarni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Stöndum vörð um hlutverk háskóla – Kjósum Kolbrúnu Ástríður Stefánsdóttir skrifar Skoðun Nei, við skulum ekki kaupa handa þeim fleiri vopn Haraldur Ólafsson skrifar Sjá meira
„Eftir að ég byrjaði að stunda styrktarþjálfun þá er orðið miklu auðveldara að……” (þú, lesandi góður, mátt setja hér inn það orð eða athöfn sem þér dettur í hug). Ósjaldan hefur þessi setning heyrst þegar fólk endurmetur gang mála á hinum ýmsum sviðum lífsins eftir að hafa stundað eitt æðsta form af hreyfingu sem völ er á. Nú þegar nýtt ár er runnið upp og hversdagsleg rútínan framundan, fara margir að leiða hugann að því hvort það sé ekki kominn tími til þess að fara stunda reglulegri hreyfingu. Við slíkt tilefni er tilvalið að setja niður á blað nokkur vel valin orð um ágæti styrktarþjálfunar og lóðalyftinga. Það er nefnilega fátt í þessu heimi sem mannskepnan getur gert fyrir sjálfa sig sem hefur jafn jákvæð áhrif á heilsu og lífsgæði eins og það að stunda styrktarþjálfun. Enda er því gjarnan fleygt fram að ef það væri til einhver pilla sem hefði jafn víðtæk áhrif á líkamann og styrktarþjálfun þá væri framleiðandi þeirrar pillu ansi loðinn um lófana. Margir þekkja ráðleggingarnar varðandi 30 mínútna lágmarks daglega hreyfingu en það gleymist gjarnan að í ráðleggingum Alþjóða heilbrigðisstofnunarinnar kemur fram að fólki er ráðlagt að stunda styrktarþjálfun af miðlungs eða mikilli ákefð a.m.k. tvisvar í viku. Burt séð frá því hvort við séum að tala um unglinga, fullorðna, eldri borgara eða fólk sem glímir við ýmsa króníska sjúkdóma þá græðum við öll á því að rífa í lóðin eða vinna með okkar eigin líkamsþyngd í hvers kyns æfingum. Ávinningur þess að vera kraftmikil/l og með nóg af kjöti á beinunum er nefnilega ansi mikill. Með því getum við m.a. minnkað líkurnar á byltum og beinbrotum, dregur úr áhættu á að greinast með hina ýmsu hjarta- og æða sjúkdómum auk þess að geta dregið úr vitrænni skerðingu. Styrktarþjálfunin getur ekki einungis fjölgað árunum sem við lifum heldur getur hún aukið lífsgæðin þannig að við getum notið betur þeirra ára sem við fáum að lifa. Líkt og einn skjólstæðingur tjáði undirrituðum í endurkomutíma eftir sex mánuði í ræktinni…”Það er allt orðið auðveldara”. Í hinni eilífu umræðu um heilbrigðiskerfið okkar og þær krónur sem kostar að reka það þá getur skipt sköpum að leggja áherslu á það sem er kostnaðarhagkvæmt og gefur okkar mikið fyrir minna. Á öllum peningum eru hins vegar tvær hliðar og því er ekki að neita að það eru margir þarna úti sem fá grænar bólur þegar talið berst að styrktarþjálfun og lóðalyftingum. Tilhugsunin um sterka svitalykt og fáklædda kjötskrokka starandi á sjálfa sig í speglinum í World Class fær fólk stundum til þess að snúa við á staðnum og ganga í burtu. Mörgum finnst þetta líka bara svo leiðinlegt að það hálfa væri nóg. Slíkt ber að sjálfsögðu að virða og er það þá gjarnan hlutverk heilbrigðisstarfsfólks að aðstoða fólk við að finna það form styrktarþjálfunar sem það hefur ánægju af. Svo er það hins vegar bleiki fíllinn í herberginu sem er stundum dálítið viðkvæmt að tala um. Það er sú staðreynd að það er bara sumir hlutir í lífinu sem eru alveg drepleiðinlegir en jákvæð áhrif þeirra eru svo mikil að þau trompa leiðindin. Mannskepnan er aftur á móti þannig sett saman að mörgum finnst mjög leiðinlegt að stunda einhverja iðju sem þau eru ekki góð í og hætta þess vegna áður en aukinni færni er náð. Það er í eðli okkar að vilja sjá árangur helst í gær og án þess að þurfa leggja of mikið af mörkum. Brekkan í upphafi er oft ansi brött líkt og góður maður fékk að upplifa stuttu eftir að hann byrjaði að spila golf. “Að ég skuli vera eyða öllum þessum tíma og peningum í að vera pirraður er ótrúlegt” tautaði hann en hélt svo áfram leit að kúlunni. Í slíkum aðstæðum er mikilvægt að geta séð stóru myndina. Það er nefnilega svo merkilegt á þeim áratug sem undirritaður hefur starfað í heilbrigðiskerfinu hefur undirritaður aldrei hitt skjólstæðing sem hefur kvartað undan verri líðan eftir að hafa gefið sér tíma til þess að ná tökum á styrktarþjálfuninni. Útkoman er langoftast þveröfug. Það verður svo gott sem allt miklu auðveldara. Með einföldum æfingum og tiltölulega lítilli fyrirhöfn getum m.a. við haldið gamla fólkinu okkar lengur heima (og sparað ríkinu nokkrar krónur í leiðinni), létt lund og líðan hjá þeim fjölda sem glímir við andleg veikindi, minnkað stoðkerfisverki eða bætt frammistöðu okkar í þeim áhugamálum sem við eigum og dregið úr óþarfa skapsveiflum á golfvöllum landsins. Lóðin lengi lifi! Höfundur er sérfræðingur í bæklunarsjúkraþjálfun og sérlegur áhugamaður um lóðalyftingar.
Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun
Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar
Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar
Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun
Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun