Staðfastur á því að árás með miklu mannfalli hafi verið afstýrt Jón Þór Stefánsson skrifar 12. febrúar 2024 19:41 Erlendur sérfræðingur telur að lögreglan á Íslandi hafi komið í veg fyrir hryðjuverk á Íslandi. Vísir/Vilhelm Fulltrúi hjá Europol, sem er verkefnastjóri hóps sem skoðar hryðjuverk hægrisinnaðra öfgamanna, gerði tvær skýrslur um hryðjuverkamálið svokallaða, en Europol kom að rannsókn málsins. Hann bar vitni í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag. „Ég stend hundrað prósent með niðurstöðunni um að íslenska lögreglan kom í veg fyrir hryðjuverk,“ sagði hann í upphafi skýrslutökunnar. Hann sagðist staðfastur á þessari niðurstöðu og að hann hefði borið málið saman við önnur mál sem varða öfga hægrimenn. Hann greindi frá því að hann væri búinn að starfa við rannsókn á hryðjuverkum hægrisinnaðra öfgamanna síðan 2018 og hjálpað bandarísku alríkislögreglunni FBI, sem og stjórnvöldum í Kanada, Bretlandi og í Nýja-Sjálandi við sýnar rannsóknir. Próteindrykkir ræddir fyrir rétti Á meðal þess sem fjallað var um í niðurstöðukafla annarrar skýrslu fulltrúans voru fæðubótarefni sem sakborningarnir höfðu notað. Einar Oddur Sigurðsson, lögmaður Ísidórs Nathanssonar, spurði hvernig stæði á því að í skýrslunni væru leiddar líkur að því að sakborningarnir væru við það að fremja hryðjuverk vegna fæðubótarefna og próteindufts. „Yfirleitt erum við ekki fyrir rétti að ræða próteindrykki. Frekar gerum við það í ræktinni,“ sagði fulltrúinn, en bætti þó við að fæðubótarefnið væri það sama og Anders Behring Breivik hefði notað, og jafnframt hvatt fylgjendur sína til að nota. „Við erum ekki að ræða notkun á próteinsjeikum, heldur erum við að tala um Breivik, persónu sem sakborningurinn dáir.“ Klúbbhús ekki nauðsynlegt Europol-fulltrúinn var spurður út tal um svokallað klúbbhús (e. safehouse). Svo virðist sem lögreglan hafi á ákveðnum tímapunkti talið að sakborningarnir hefðu haft aðgang að slíku húsi. Bent var á að eigandi hússins hefði keypt sér miða aðra leið til Spánar og hann grunaður um að styðja við meinta hryðjuverkastarfsemi Sindra og Ísidórs með því að veita þeim aðgang að húsinu. Sveinn Andri Sveinsson, verjandi Sindra Snæs, spurði fulltrúann hvort hann hefði verið meðvitaður um að eigandi hússins ætti aðsetur á Spáni, og byggi þar að einhverju leyti. Fulltrúinn sagðist ekki hafa vitað það, en sagði þó að um hafi verið að ræða vísbendingu sem lögreglunni á Íslandi hefði verið bent á að taka til frekari skoðunar. Þá tók fulltrúinn fram að klúbbhúsið væri ekki forsenda grunsemdanna. „Það er vel hægt að fremja hryðjuverk án klúbbhúss. Það er ekki nauðsynlegt.“ Verjendur sakborninganna Sveinn Andri og Einar Oddur spurðu Europol-manninn spjörunum úr.Vísir/Vilhelm „Hann er greinilega með engin svör við þessu“ Sveinn Andri spurði meira út í sannfæringu fulltrúans um að staðið hafi til hjá sakborningunum að fremja hryðjuverk, og spurði hvers konar hryðjuverk væri um að ræða, og hvar og hvenær þau hefðu átt að vera framin. „Þetta er áhugaverð spurning verjandi. Þú leitar að dagsetningu, en í mörgum málum liggur hún ekki fyrir. Ég hef séð mál þar sem gerandinn minnist ekki á dagsetningu fyrr en daginn sem hann framkvæmir ódæðið,“ sagði hann og minntist á hryðjuverkamanninn Brenton Tarrant, sem framdi skotárás í Christchurch í Nýja-Sjálandi árið 2019 þegar hann var að verða uppiskroppa með peninga. „Ég get sagt þér að þetta hefði verið ofbeldisfull öfgaárás sem hefði orsakað mikið mannfall,“ sagði fulltrúinn um möguleg skotmörk. Hann hélt því fram að í mörgum málum hefðu hryðjuverkamenn verið með marga hópa í huga sem skotmörk, en þeim fækkað þegar nær dró að árásinni. Sveinn Andri vildi fá skýrari svör við spurningunni og fulltrúinn svaraði: „Ég þoli ekki að valda þér vonbrigðum,“ sagði hann og minntist á að hafa verið með mál á sínu borði þar sem árásarmenn væru með átta eða níu hópa í huga sem skotmörk. „Hann er greinilega með engin svör við þessu, þannig þetta er búið hjá mér,“ sagði Sveinn Andri. Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Dómsmál Mest lesið Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Innlent Réðst á opinberan starfsmann Innlent Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Innlent Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Innlent Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Innlent Selja neyðargetnaðarvörn sem lausasölulyf í fyrsta skipti Erlent „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Innlent Stefnir í fyrstu hálku haustsins á höfuðborgarsvæðinu Veður Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Innlent Fyrsta konan til að verða forsætisráðherra Japans Erlent Fleiri fréttir Fundað á ný í deilu flugumferðarstjóra Þriggja bíla aftanákeyrsla á Kringlumýrarbraut Bein útsending: Ásgeir situr fyrir svörum í þinginu Starfsleyfi skotvallar á Álfsnesi enn á ný fellt úr gildi Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Réðst á opinberan starfsmann Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Kjalnesingar vilja sjá efndir á loforðinu um Sundabraut Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Kristrún til Grænlands „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Verkfalli flugumferðarstjóra aflýst Viðgerð á aðalvatnslögn Ísafjarðarbæjar lokið Útilokar ekki afskipti ríkisstjórnarinnar af verkfallinu Reyndi að greiða með fölsuðum seðli „Eins og líf skipti engu máli“ Öflugasti skjálfti í Mýrdalsjökli frá árinu 2023 Þrumuræða um börn með fíknivanda: „Eigum við að láta fleiri deyja á leiðinni?“ Fjórði starfsmaðurinn hættir en reynslubolti kemur inn Fellur frá kröfu um meirapróf bænda Þarf ekki lengur tilvísun til sjúkraþjálfara næsta vor Tegundin sé líklega komin til að vera Ofbeldismál gegn kennurum komi upp á öllum skólastigum Bjartsýnn á lausn í vikunni þótt ekki hafi verið boðað til fundar Moskítóflugan og verkfallsaðgerðir flugumferðarstjóra Götulokanir vegna kvennaverkfalls Kröftug skjálftahrina í Mýrdalsjökli Skikkar bændur í meirapróf Sjá meira
„Ég stend hundrað prósent með niðurstöðunni um að íslenska lögreglan kom í veg fyrir hryðjuverk,“ sagði hann í upphafi skýrslutökunnar. Hann sagðist staðfastur á þessari niðurstöðu og að hann hefði borið málið saman við önnur mál sem varða öfga hægrimenn. Hann greindi frá því að hann væri búinn að starfa við rannsókn á hryðjuverkum hægrisinnaðra öfgamanna síðan 2018 og hjálpað bandarísku alríkislögreglunni FBI, sem og stjórnvöldum í Kanada, Bretlandi og í Nýja-Sjálandi við sýnar rannsóknir. Próteindrykkir ræddir fyrir rétti Á meðal þess sem fjallað var um í niðurstöðukafla annarrar skýrslu fulltrúans voru fæðubótarefni sem sakborningarnir höfðu notað. Einar Oddur Sigurðsson, lögmaður Ísidórs Nathanssonar, spurði hvernig stæði á því að í skýrslunni væru leiddar líkur að því að sakborningarnir væru við það að fremja hryðjuverk vegna fæðubótarefna og próteindufts. „Yfirleitt erum við ekki fyrir rétti að ræða próteindrykki. Frekar gerum við það í ræktinni,“ sagði fulltrúinn, en bætti þó við að fæðubótarefnið væri það sama og Anders Behring Breivik hefði notað, og jafnframt hvatt fylgjendur sína til að nota. „Við erum ekki að ræða notkun á próteinsjeikum, heldur erum við að tala um Breivik, persónu sem sakborningurinn dáir.“ Klúbbhús ekki nauðsynlegt Europol-fulltrúinn var spurður út tal um svokallað klúbbhús (e. safehouse). Svo virðist sem lögreglan hafi á ákveðnum tímapunkti talið að sakborningarnir hefðu haft aðgang að slíku húsi. Bent var á að eigandi hússins hefði keypt sér miða aðra leið til Spánar og hann grunaður um að styðja við meinta hryðjuverkastarfsemi Sindra og Ísidórs með því að veita þeim aðgang að húsinu. Sveinn Andri Sveinsson, verjandi Sindra Snæs, spurði fulltrúann hvort hann hefði verið meðvitaður um að eigandi hússins ætti aðsetur á Spáni, og byggi þar að einhverju leyti. Fulltrúinn sagðist ekki hafa vitað það, en sagði þó að um hafi verið að ræða vísbendingu sem lögreglunni á Íslandi hefði verið bent á að taka til frekari skoðunar. Þá tók fulltrúinn fram að klúbbhúsið væri ekki forsenda grunsemdanna. „Það er vel hægt að fremja hryðjuverk án klúbbhúss. Það er ekki nauðsynlegt.“ Verjendur sakborninganna Sveinn Andri og Einar Oddur spurðu Europol-manninn spjörunum úr.Vísir/Vilhelm „Hann er greinilega með engin svör við þessu“ Sveinn Andri spurði meira út í sannfæringu fulltrúans um að staðið hafi til hjá sakborningunum að fremja hryðjuverk, og spurði hvers konar hryðjuverk væri um að ræða, og hvar og hvenær þau hefðu átt að vera framin. „Þetta er áhugaverð spurning verjandi. Þú leitar að dagsetningu, en í mörgum málum liggur hún ekki fyrir. Ég hef séð mál þar sem gerandinn minnist ekki á dagsetningu fyrr en daginn sem hann framkvæmir ódæðið,“ sagði hann og minntist á hryðjuverkamanninn Brenton Tarrant, sem framdi skotárás í Christchurch í Nýja-Sjálandi árið 2019 þegar hann var að verða uppiskroppa með peninga. „Ég get sagt þér að þetta hefði verið ofbeldisfull öfgaárás sem hefði orsakað mikið mannfall,“ sagði fulltrúinn um möguleg skotmörk. Hann hélt því fram að í mörgum málum hefðu hryðjuverkamenn verið með marga hópa í huga sem skotmörk, en þeim fækkað þegar nær dró að árásinni. Sveinn Andri vildi fá skýrari svör við spurningunni og fulltrúinn svaraði: „Ég þoli ekki að valda þér vonbrigðum,“ sagði hann og minntist á að hafa verið með mál á sínu borði þar sem árásarmenn væru með átta eða níu hópa í huga sem skotmörk. „Hann er greinilega með engin svör við þessu, þannig þetta er búið hjá mér,“ sagði Sveinn Andri.
Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Dómsmál Mest lesið Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Innlent Réðst á opinberan starfsmann Innlent Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Innlent Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Innlent Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Innlent Selja neyðargetnaðarvörn sem lausasölulyf í fyrsta skipti Erlent „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Innlent Stefnir í fyrstu hálku haustsins á höfuðborgarsvæðinu Veður Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Innlent Fyrsta konan til að verða forsætisráðherra Japans Erlent Fleiri fréttir Fundað á ný í deilu flugumferðarstjóra Þriggja bíla aftanákeyrsla á Kringlumýrarbraut Bein útsending: Ásgeir situr fyrir svörum í þinginu Starfsleyfi skotvallar á Álfsnesi enn á ný fellt úr gildi Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Réðst á opinberan starfsmann Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Kjalnesingar vilja sjá efndir á loforðinu um Sundabraut Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Kristrún til Grænlands „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Verkfalli flugumferðarstjóra aflýst Viðgerð á aðalvatnslögn Ísafjarðarbæjar lokið Útilokar ekki afskipti ríkisstjórnarinnar af verkfallinu Reyndi að greiða með fölsuðum seðli „Eins og líf skipti engu máli“ Öflugasti skjálfti í Mýrdalsjökli frá árinu 2023 Þrumuræða um börn með fíknivanda: „Eigum við að láta fleiri deyja á leiðinni?“ Fjórði starfsmaðurinn hættir en reynslubolti kemur inn Fellur frá kröfu um meirapróf bænda Þarf ekki lengur tilvísun til sjúkraþjálfara næsta vor Tegundin sé líklega komin til að vera Ofbeldismál gegn kennurum komi upp á öllum skólastigum Bjartsýnn á lausn í vikunni þótt ekki hafi verið boðað til fundar Moskítóflugan og verkfallsaðgerðir flugumferðarstjóra Götulokanir vegna kvennaverkfalls Kröftug skjálftahrina í Mýrdalsjökli Skikkar bændur í meirapróf Sjá meira