Hvað geta íslenskir stjórnmálamenn lært af nýlegum breskum þingkosningum? Jun Þór Morikawa skrifar 8. júlí 2024 08:01 Við höfum nýlega orðið vitni að sögulegum stórsigri Verkamannaflokksins í bresku þingkosningunum. Íhaldsflokkurinn hefur beðið mikinn ósigur. Íslenskar alþingiskosningar verða á næsta ári, árið 2025. Þeir þingmenn sem stefna að því að tryggja sér sæti í þingkosningunum á næsta ári geta dregið lærdóm af því sem nú gerðist í Bretlandi nýverið. Helsta orsökin sem ég tel fyrir stórkostlegum ósigri Íhaldsflokksins er sú að kjósendur brugðust reiðir við hinni sjálfsánægðu ríkisstjórn sem hætti að hlusta á fólk. Íhaldsflokkurinn hefur stjórnað landinu síðan 2010 og hefur haldið áfram að sigra í þremur þingkosningum í röð 2015, 2017 og 2019, á meðan Brexit var stór hluti af stjórnmálastefnu þeirra. En að mínu mati, þegar fólk verður vant því að hafa vald, mun það byrja að missa eðlilega tilfinningu fyrir því hvernig venjulegt fólk lifir og hvað því er að mestu umhugað hversdagslega. “Partygate" var dæmigert dæmi og fylgt eftir með misbresti á fjárhagsáætlun svokallaða "Mini-Budget" ríkisstjórnar Liz Truss. "Partygate" er pólitískt hneyksli um veislur sem voru haldnar af starfsmönnum Íhaldsflokksins, þar á meðal Boris Johnson fyrrverandi forsætisráðherra. Veislurnar fóru fram í COVID-19 heimsfaraldrinum 2020 og 2021, þegar strangar lýðheilsutakmarkanir voru. Þessar veislur áttu sér stað í Downingstræti 10 og öðrum ríkisbyggingum. Covid reglur voru brotnar í hjarta ríkisstjórnarinnar sem neyddi þjóðina til að fara að þeim. "Mini-Budget" fjárhagsáætlun Liz Truss var hönnuð til að efla hagvöxt með stórfelldum skattalækkunum, sem yrði greitt fyrir með því að hækka ríkisskuldir Bretlands sem leiddi til hruns á markaði. Milljónir manna glíma nú enn við hærri afborganir húsnæðislána eftir hörmulega stefnu Truss. Að mínu mati er íhaldsstjórnin farin að taka pólitísk völd, sem kjósendur gáfu, sem sjálfsögðum hlut og orðin algjörlega andvaralaus. Íhaldsflokkurinn hefur hagað sér eins og elíta sem varð áhugalaus um þjáningar venjulegs fólks, þ.e. hækkandi framfærslukostnað, há verðbólga, löng bið í heilbrigðiskerfinu o.s.frv. Þrátt fyrir að enginn beinn samanburður sé á milli breskra stjórnmála og íslenskra stjórnmála, þá er eitthvað sem íslenskir þingmenn geta lært af kosningunum í Bretlandi að þessu sinni. Í nýlegu viðtali var Bjarni Ben spurður út í sögulegt lágt fylgi við sinn eigin flokk. Hann sagði "Ég þekki ekki neinar skýringar á þessari tilteknu könnun, þær geta verið misjafnar og maður þarf líka að horfa á skekkjumörkin. En við erum auðvitað ekkert ánægð með svona mælingar og þurfum að fara að huga að því hvernig við getum lyft okkur aftur upp fyrir kosningar.“ https://www.ruv.is/frettir/innlent/2024-06-27-ekki-anaegdur-en-ekki-ad-ihuga-stodu-sina-416614 Ég held að svarið hans hafi verið sjálfskýrandi, vanmetandi eða verið áhugalaust um áhyggjur venjulegs fólks ef kosningar væru ekki í nánd. Að mínu mati er það líka eðlileg tilhneiging að kenna sitjandi stjórnvöldum um vegna þess að kjósendur eru ekki eins vel settir og þeir vilja vera, vegna verðbólgu, hækkandi framfærslukostnaðar, málefna innflytjenda o.s.frv. Sennilega ef ríkur og voldugur, áhrifamikill stjórnmálamaðurinn eins og hann les þessa grein, myndi hann vísa henni á bug sem ómerkilegri skoðun sem var skrifuð af manneskju sem bara kvartar. En það gæti einmitt verið ástæðan fyrir því að flokkur hans myndi tapa kosningunum eins og Íhaldsflokkurinn tapaði að þessu sinni. Þetta gæti líka verið tækifæri fyrir stjórnmálamann eins og Kristrúnu Frostadóttur, en flokkur hennar nýtur leiðandi fylgis í dag meðal kjósenda. Ég sá að hún var að fagna kosningasigri Keir Starmer https://www.visir.is/g/20242593417d/kristrun-fagnadi-med-starmer-mikill-innblastur-fyrir-okkur- Ef hún vill færa flokk sinn úr stjórnarandstöðu í stjórnarflokk í næstu kosningum eins og Keir Starmer gerði, ætti hún að kalla fólk til starfa, safna fylgi og styrkja það með því að tala við venjulegt fólk og hlusta á raunir þess og fá heildarmynd af því hvað mikill meirihluti fólks hefur í huga og svara því hvernig hún myndi koma á breytingum frá miðjunni á meðan efri elítu stjórnarflokkurinn hefur tilhneigingu til að vanmeta rödd venjulegs fólks. Höfundur er með MA gráðu í alþjóðasamskiptum frá Háskóla Íslands og er nú skráður meistaranemi í MT Kennaranámi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu á Íslandi Lilja Alfreðsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Sjá meira
Við höfum nýlega orðið vitni að sögulegum stórsigri Verkamannaflokksins í bresku þingkosningunum. Íhaldsflokkurinn hefur beðið mikinn ósigur. Íslenskar alþingiskosningar verða á næsta ári, árið 2025. Þeir þingmenn sem stefna að því að tryggja sér sæti í þingkosningunum á næsta ári geta dregið lærdóm af því sem nú gerðist í Bretlandi nýverið. Helsta orsökin sem ég tel fyrir stórkostlegum ósigri Íhaldsflokksins er sú að kjósendur brugðust reiðir við hinni sjálfsánægðu ríkisstjórn sem hætti að hlusta á fólk. Íhaldsflokkurinn hefur stjórnað landinu síðan 2010 og hefur haldið áfram að sigra í þremur þingkosningum í röð 2015, 2017 og 2019, á meðan Brexit var stór hluti af stjórnmálastefnu þeirra. En að mínu mati, þegar fólk verður vant því að hafa vald, mun það byrja að missa eðlilega tilfinningu fyrir því hvernig venjulegt fólk lifir og hvað því er að mestu umhugað hversdagslega. “Partygate" var dæmigert dæmi og fylgt eftir með misbresti á fjárhagsáætlun svokallaða "Mini-Budget" ríkisstjórnar Liz Truss. "Partygate" er pólitískt hneyksli um veislur sem voru haldnar af starfsmönnum Íhaldsflokksins, þar á meðal Boris Johnson fyrrverandi forsætisráðherra. Veislurnar fóru fram í COVID-19 heimsfaraldrinum 2020 og 2021, þegar strangar lýðheilsutakmarkanir voru. Þessar veislur áttu sér stað í Downingstræti 10 og öðrum ríkisbyggingum. Covid reglur voru brotnar í hjarta ríkisstjórnarinnar sem neyddi þjóðina til að fara að þeim. "Mini-Budget" fjárhagsáætlun Liz Truss var hönnuð til að efla hagvöxt með stórfelldum skattalækkunum, sem yrði greitt fyrir með því að hækka ríkisskuldir Bretlands sem leiddi til hruns á markaði. Milljónir manna glíma nú enn við hærri afborganir húsnæðislána eftir hörmulega stefnu Truss. Að mínu mati er íhaldsstjórnin farin að taka pólitísk völd, sem kjósendur gáfu, sem sjálfsögðum hlut og orðin algjörlega andvaralaus. Íhaldsflokkurinn hefur hagað sér eins og elíta sem varð áhugalaus um þjáningar venjulegs fólks, þ.e. hækkandi framfærslukostnað, há verðbólga, löng bið í heilbrigðiskerfinu o.s.frv. Þrátt fyrir að enginn beinn samanburður sé á milli breskra stjórnmála og íslenskra stjórnmála, þá er eitthvað sem íslenskir þingmenn geta lært af kosningunum í Bretlandi að þessu sinni. Í nýlegu viðtali var Bjarni Ben spurður út í sögulegt lágt fylgi við sinn eigin flokk. Hann sagði "Ég þekki ekki neinar skýringar á þessari tilteknu könnun, þær geta verið misjafnar og maður þarf líka að horfa á skekkjumörkin. En við erum auðvitað ekkert ánægð með svona mælingar og þurfum að fara að huga að því hvernig við getum lyft okkur aftur upp fyrir kosningar.“ https://www.ruv.is/frettir/innlent/2024-06-27-ekki-anaegdur-en-ekki-ad-ihuga-stodu-sina-416614 Ég held að svarið hans hafi verið sjálfskýrandi, vanmetandi eða verið áhugalaust um áhyggjur venjulegs fólks ef kosningar væru ekki í nánd. Að mínu mati er það líka eðlileg tilhneiging að kenna sitjandi stjórnvöldum um vegna þess að kjósendur eru ekki eins vel settir og þeir vilja vera, vegna verðbólgu, hækkandi framfærslukostnaðar, málefna innflytjenda o.s.frv. Sennilega ef ríkur og voldugur, áhrifamikill stjórnmálamaðurinn eins og hann les þessa grein, myndi hann vísa henni á bug sem ómerkilegri skoðun sem var skrifuð af manneskju sem bara kvartar. En það gæti einmitt verið ástæðan fyrir því að flokkur hans myndi tapa kosningunum eins og Íhaldsflokkurinn tapaði að þessu sinni. Þetta gæti líka verið tækifæri fyrir stjórnmálamann eins og Kristrúnu Frostadóttur, en flokkur hennar nýtur leiðandi fylgis í dag meðal kjósenda. Ég sá að hún var að fagna kosningasigri Keir Starmer https://www.visir.is/g/20242593417d/kristrun-fagnadi-med-starmer-mikill-innblastur-fyrir-okkur- Ef hún vill færa flokk sinn úr stjórnarandstöðu í stjórnarflokk í næstu kosningum eins og Keir Starmer gerði, ætti hún að kalla fólk til starfa, safna fylgi og styrkja það með því að tala við venjulegt fólk og hlusta á raunir þess og fá heildarmynd af því hvað mikill meirihluti fólks hefur í huga og svara því hvernig hún myndi koma á breytingum frá miðjunni á meðan efri elítu stjórnarflokkurinn hefur tilhneigingu til að vanmeta rödd venjulegs fólks. Höfundur er með MA gráðu í alþjóðasamskiptum frá Háskóla Íslands og er nú skráður meistaranemi í MT Kennaranámi
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun