Frigg nemendagrunnur – bylting í íslensku skólastarfi Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar 15. ágúst 2024 15:00 Framundan eru einar umfangsmestu breytingar sem gerðar hafa verið á íslensku menntakerfi. Til að ná fram slíkum breytingum með skilvirkum hætti og á sem skemmstum tíma þarf að byggja upp stafræna framtíð í menntakerfinu samhliða öðrum verkefnum. Í dag er staðan sú að utanumhald, skipulag og skráning er að miklu leyti unnin með handvirkum hætti, á víð og dreif milli kerfa og stofnana. Gögn um skólavist, námsmat og ýmsar aðrar upplýsingar eru geymd á mismunandi stöðum sem tala ekki saman. Þannig er í dag hvergi hægt að fá upplýsingar um hluti eins og námsárangur, stöðu og framvindu nemenda, hversu margir ÍSAT nemendur eru í hvaða sveitarfélagi og hvaða tungumál er þeirra móðurmál, hversu margir nemendur eru með staðfestar greiningar og þá hvaða greiningar og hvernig þær dreifast. Ekki er haldið utan um þann stuðning sem nemendur fá, hversu oft nemendur flytjast á milli skóla, hvaða nemendur eru með undanþágu frá skólaskyldu, hvaða nemendur á grunnskólastigi stunda nám í einstaka áföngum á menntaskólastigi og hversu margir nemendur ljúka ekki grunnskóla á tilskyldum tíma, svo eitthvað sé nefnt. Þá er með núverandi fyrirkomulagi erfitt að sjá hvort íhlutun skili tilætluðum árangri. Miðlægur gagnagrunnur – lykilþáttur í þróun menntakerfisins Mikið hefur verið rætt um Matsferil, hið nýja námsmat sem mun leysa gömlu samræmdu prófin af hólmi. Með nýju námsmatskerfi munum við ekki bara ná að fylgjast betur með hverju barni jafnt og þétt í gegnum skólagöngu þess og tryggja þannig að það fái viðeigandi kennslu og stuðning, Matsferill mun líka gefa okkur upplýsingar um stöðu skólakerfisins í heild og þar með tækifæri til að grípa inn í þar sem þörf er á. Matsferill er þó aðeins hluti af þeim breytingum sem framundan eru. Undanfarin misseri hefur verið unnið að þróun miðlægs stafræns gagnagrunns sem hefur fengið nafnið Frigg. Í fyrsta skipti verður til heildstæður gagnagrunnur sem heldur utan um upplýsingar um alla nemendur innan skólakerfisins á landsvísu, allt fram að háskólanámi. Slíkur gagnagrunnur er forsenda þess að byggja upp miðlægt prófakerfi og því verða niðurstöður úr Matsferli mikilvægur hluti af Frigg en þó aðeins hluti af þeim ávinningi sem verkefnið hefur í för með sér. Miðlæg skráning gagna er forsenda fyrir heildræna sýn yfir stöðu menntakerfisins og gefur okkur færi á að stórbæta skilvirkni, gæði og áreiðanleika þess. Frigg er þannig lykilþáttur í stafrænni þróun menntakerfisins til framtíðar, þróun sem er bæði óhjákvæmileg og nauðsynleg til að tryggja hverju barni umhverfi til að þroskast og dafna á eigin forsendum. Mælaborð fyrir kennara, forsjáraðila, börn og stjórnvöld Einn af stóru kostunum sem tilkoma Friggjar hefur í för með sér er bætt aðgengi forsjáraðila og barna að upplýsingum er varða þau sjálf. Þannig munu foreldrar hafa skýra sýn yfir stöðu og framvindu barnsins í gegnum skólakerfið, allt frá leikskóla til framhaldsskóla, þau úrræði sem gripið er til og mat á árangri á þeim. Þannig er hægt að stuðla að snemmtækri íhlutun en þannig er hægt að bregðast við í tíma og tryggja að öll börn fái aðstoð um leið þörf vaknar. Þannig drögum við úr eða komum í veg fyrir frekari námsvanda á síðari stigum. Frigg mun einnig innihalda nýtt mælaborð sem greinir rauntímagögn úr menntakerfinu og gerir okkur í fyrsta skipti kleift að sjá miðlægt þróun og stöðu þess. Það mun gera stofnunum og skólastjórnendum kleift að bregðast hraðar við og gera úrbætur með markvissum hætti. Fyrir stjórnvöld er svo ómetanlegt að sjá þessi gögn til að meta árangur af stefnu og aðgerðum hvers tíma og móta þannig viðbrögð og áherslur hverju sinni. Það er því miður staðreynd að börn börn týnast í kerfinu eins og það er byggt upp í dag. Með Frigg verður hægt að tryggja að ekkert barn lendi milli stafs og hurðar í menntakerfinu. Síðast, en ekki síst, mun Frigg svo hjálpa kennurum og skólastjórnendum að halda betur utan um nemendur sína. Með aukinni yfirsýn verður hægt að mæta hverju barni þar sem það er statt hverju sinni og veita því viðeigandi stuðning. Staða verkefnisins Þróun Friggjar byggir á ítarlegri þarfagreiningu sem unnin var í samstarfi við lykilþátttakendur í menntakerfinu. Tæknivinna og forritun eru í fullum gangi og verkefnið hefur verið kynnt fyrir þeim opinberu aðilum sem málið varðar eins og ráðuneyti, sveitarfélögum og skólum. Fyrir áramót lítur fyrsta útgáfa Friggjar ljós. Það er óhætt að segja að við, hjá Miðstöð menntunar og skólaþjónustu, séum mjög einbeitt í vinnu okkar að öllum þeim mikilvægu verkefnum sem okkur hafa verið falin, þar með talið þróun Friggjar. Það er nauðsynlegur grunnur að bættu menntakerfi að auka skilvirkni og gæði náms með betri upplýsingum og verkfærum til að geta markvisst ráðist í nauðsynlegar úrbætur. Við hlökkum til að koma Frigg og Matsferli á laggirnar og byggja upp öflugt kerfi, öllum börnum og samfélaginu til heilla. Höfundur er forstjóri Miðstöðvar menntunar og skólaþjónustu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
Framundan eru einar umfangsmestu breytingar sem gerðar hafa verið á íslensku menntakerfi. Til að ná fram slíkum breytingum með skilvirkum hætti og á sem skemmstum tíma þarf að byggja upp stafræna framtíð í menntakerfinu samhliða öðrum verkefnum. Í dag er staðan sú að utanumhald, skipulag og skráning er að miklu leyti unnin með handvirkum hætti, á víð og dreif milli kerfa og stofnana. Gögn um skólavist, námsmat og ýmsar aðrar upplýsingar eru geymd á mismunandi stöðum sem tala ekki saman. Þannig er í dag hvergi hægt að fá upplýsingar um hluti eins og námsárangur, stöðu og framvindu nemenda, hversu margir ÍSAT nemendur eru í hvaða sveitarfélagi og hvaða tungumál er þeirra móðurmál, hversu margir nemendur eru með staðfestar greiningar og þá hvaða greiningar og hvernig þær dreifast. Ekki er haldið utan um þann stuðning sem nemendur fá, hversu oft nemendur flytjast á milli skóla, hvaða nemendur eru með undanþágu frá skólaskyldu, hvaða nemendur á grunnskólastigi stunda nám í einstaka áföngum á menntaskólastigi og hversu margir nemendur ljúka ekki grunnskóla á tilskyldum tíma, svo eitthvað sé nefnt. Þá er með núverandi fyrirkomulagi erfitt að sjá hvort íhlutun skili tilætluðum árangri. Miðlægur gagnagrunnur – lykilþáttur í þróun menntakerfisins Mikið hefur verið rætt um Matsferil, hið nýja námsmat sem mun leysa gömlu samræmdu prófin af hólmi. Með nýju námsmatskerfi munum við ekki bara ná að fylgjast betur með hverju barni jafnt og þétt í gegnum skólagöngu þess og tryggja þannig að það fái viðeigandi kennslu og stuðning, Matsferill mun líka gefa okkur upplýsingar um stöðu skólakerfisins í heild og þar með tækifæri til að grípa inn í þar sem þörf er á. Matsferill er þó aðeins hluti af þeim breytingum sem framundan eru. Undanfarin misseri hefur verið unnið að þróun miðlægs stafræns gagnagrunns sem hefur fengið nafnið Frigg. Í fyrsta skipti verður til heildstæður gagnagrunnur sem heldur utan um upplýsingar um alla nemendur innan skólakerfisins á landsvísu, allt fram að háskólanámi. Slíkur gagnagrunnur er forsenda þess að byggja upp miðlægt prófakerfi og því verða niðurstöður úr Matsferli mikilvægur hluti af Frigg en þó aðeins hluti af þeim ávinningi sem verkefnið hefur í för með sér. Miðlæg skráning gagna er forsenda fyrir heildræna sýn yfir stöðu menntakerfisins og gefur okkur færi á að stórbæta skilvirkni, gæði og áreiðanleika þess. Frigg er þannig lykilþáttur í stafrænni þróun menntakerfisins til framtíðar, þróun sem er bæði óhjákvæmileg og nauðsynleg til að tryggja hverju barni umhverfi til að þroskast og dafna á eigin forsendum. Mælaborð fyrir kennara, forsjáraðila, börn og stjórnvöld Einn af stóru kostunum sem tilkoma Friggjar hefur í för með sér er bætt aðgengi forsjáraðila og barna að upplýsingum er varða þau sjálf. Þannig munu foreldrar hafa skýra sýn yfir stöðu og framvindu barnsins í gegnum skólakerfið, allt frá leikskóla til framhaldsskóla, þau úrræði sem gripið er til og mat á árangri á þeim. Þannig er hægt að stuðla að snemmtækri íhlutun en þannig er hægt að bregðast við í tíma og tryggja að öll börn fái aðstoð um leið þörf vaknar. Þannig drögum við úr eða komum í veg fyrir frekari námsvanda á síðari stigum. Frigg mun einnig innihalda nýtt mælaborð sem greinir rauntímagögn úr menntakerfinu og gerir okkur í fyrsta skipti kleift að sjá miðlægt þróun og stöðu þess. Það mun gera stofnunum og skólastjórnendum kleift að bregðast hraðar við og gera úrbætur með markvissum hætti. Fyrir stjórnvöld er svo ómetanlegt að sjá þessi gögn til að meta árangur af stefnu og aðgerðum hvers tíma og móta þannig viðbrögð og áherslur hverju sinni. Það er því miður staðreynd að börn börn týnast í kerfinu eins og það er byggt upp í dag. Með Frigg verður hægt að tryggja að ekkert barn lendi milli stafs og hurðar í menntakerfinu. Síðast, en ekki síst, mun Frigg svo hjálpa kennurum og skólastjórnendum að halda betur utan um nemendur sína. Með aukinni yfirsýn verður hægt að mæta hverju barni þar sem það er statt hverju sinni og veita því viðeigandi stuðning. Staða verkefnisins Þróun Friggjar byggir á ítarlegri þarfagreiningu sem unnin var í samstarfi við lykilþátttakendur í menntakerfinu. Tæknivinna og forritun eru í fullum gangi og verkefnið hefur verið kynnt fyrir þeim opinberu aðilum sem málið varðar eins og ráðuneyti, sveitarfélögum og skólum. Fyrir áramót lítur fyrsta útgáfa Friggjar ljós. Það er óhætt að segja að við, hjá Miðstöð menntunar og skólaþjónustu, séum mjög einbeitt í vinnu okkar að öllum þeim mikilvægu verkefnum sem okkur hafa verið falin, þar með talið þróun Friggjar. Það er nauðsynlegur grunnur að bættu menntakerfi að auka skilvirkni og gæði náms með betri upplýsingum og verkfærum til að geta markvisst ráðist í nauðsynlegar úrbætur. Við hlökkum til að koma Frigg og Matsferli á laggirnar og byggja upp öflugt kerfi, öllum börnum og samfélaginu til heilla. Höfundur er forstjóri Miðstöðvar menntunar og skólaþjónustu.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun