Áskorun til ríkisstjórnarinnar og sveitarfélaga: Tími til að fjárfesta í framtíð barna okkar Kristján Gísli Stefánsson skrifar 24. janúar 2025 11:30 Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Skóla- og menntamál Börn og uppeldi Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Neyð Róhingja Sigurjón Örn Stefánsson Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Daði Pálmar Ragnarsson Bakþankar Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun