Ekki meira en 350 grömm af rauðu kjöti á viku og sem minnst af sykri Hólmfríður Gísladóttir skrifar 12. mars 2025 11:44 Fæðuhringurinn samkvæmt ráðleggingum Embættis landlæknis. Fram kom á fundinum að ráðleggingarnar byggðu á afar traustum vísindalegum grunni. Embætti landlæknis Íslendingar ættu að takmarka neyslu sína á rauðu kjöti við 350 grömm á viku og neyslu mjólkur og mjólkurvara við 350 til 500 ml á dag. Þá ættu þeir að borða fimm til átta skammta af grænmeti og ávöxtum á dag og þrjá skammta af heilkornum. Þetta eru nýjar ráðleggingar Embættis landlæknis um mataræði en þær byggja fyrst og fremst á norrænum næringarráðleggingum, viðmiðunargildum fyrir orku og næringarefni sem birt voru í júlí í fyrra og niðurstöðum landskönnunar á matarræði Íslendinga. Ráðleggingarnar voru kynntar á fundi í morgun en þar var ítrekað að þær byggðu á afar traustum vísindalegum grunni. Alma Möller heilbrigðisráðherra hóf fundinn á því að bjóða eftirmann sinn hjá embættinu, Maríu Heimisdóttur, velkomna. Þá sagði hún mataræði ekki aðeins skipta máli hvað varðaði líkamlega og andlega heilsu, heldur einnig lífsgæðin. Ráðherra sagði mikilvægt að horfa til barnanna og muna að þau gerðu eins og við gerðum, ekki bara eins og við segðum. Þá væri afar mikilvægt að holl matvara yrði aðgengilegri og ódýrari. Minna kjöt, mettaða fitu, salt og sykur Ráðleggingarnar hafa tekið nokkrum breytingum frá því að Manneldisráð gaf síðast út ráðleggingar árið 2014 en þá var kveðið á um að takmarka neyslu á rauðu kjöti við 500 grömm á viku, mjólk og mjólkurvörur við 500 ml á dag og mælt með neyslu fimm skammta af ávöxtum og grænmeti daglega. Þá er í fyrsta sinn fjallað um áfengi, orkudrykki, kaffi og te og baunir, ertur og linsur flokkaðar með próteingjöfum í stað grænmetis og ávaxta. Ráðleggingarnar hafa breyst nokkuð og þá er í fyrsta sinn fjallað um áfengi og orkudrykki.Embætti landlæknis „Mælt er með mataræði sem byggir að mestu á mat úr jurtaríkinu og er ríkt af grænmeti, ávöxtum, berjum, baunum, ertum, linsum, kartöflum og heilkornavöru,“ segir í kynningu um ráðleggingarnar. Þá er mælt með því að borða fisk og hnetur og nota jurtaolíu við framleiðslu. „Takmarka ætti eða sleppa neyslu á unnum kjötvörum, áfengi og matvælum sem innihalda mikið af fitu, salti og sykri. Gott er að gefa sér góðan tíma til að njóta matarins og borða með athygli, án áreitis.“ Mikilvægt að neyta D-vítamíns María Heimisdóttir, nýr landlæknir, sagði að það að stuðla að góðri næringu væri ein mikilvægasta aðgerðin í lýðheilsumálum sem hægt væri að ráðast í. Hún sagði ráðleggingarnar byggja á alþjóðlegum vísindaniðurstöðum en einnig aðstæðum hér á landi. Ráðleggingarnar væru ætlaðar til að stuða að betri heilsu og koma í veg fyrir sjúkdóma á borð við hjartasjúkdóma og krabbamein. Þær hefðu mikið lýðheilsugildi og ef almenningur tileinkaði sér þær að miklu leyti væri hægt að draga úr sjúkdómum og auka lífslíkur. Það væri stundum erfitt að borða fjölbreytt en markmiðið væri að borða hollt heilt yfir. Það skipti minna máli hvað maður borðaði milli jóla og nýárs en það sem maður borðaði á milli nýárs og jóla, sagði hún í gamni. Á þessu grafi má bersýnilega sjá hvernig óhollt mataræði getur haft áhrif á heilsu og lífsgæði fólks.Embætti landlæknis Mælt er með því að fólk borði fisk sem máltíð tvisvar til þrisvar í viku og einnig sem álegg. Þá sé hollt að neyta bauna, erta og linsa að minnsta kosti einu sinni í viku. Fólki er ráðlagt að velja fituminni og helst sýrðar mjólkurvörur og halda sig frá mjólkurvörum sem innihalda sykur eða sætuefni. Jurtaolía og önnur mjúk fita en sögð mun ákjósanlegri en hörð fita á borð við smjörva og smjörlíki. D-vítamín ættu allir að taka sem bætiefni, auk þess sem ráðlegt sé að borða feitan fisk að minnsta kosti einu sinni í viku. „Sælgæti, snakk, kökur, kex, ís, sætir drykkir og aðrar fæðutegundir sem innihalda mikið af sykri, salti og/eða mettaðri fitu er ráðlagt að takmarka. Ráðlagt er að takmarka eða sleppa drykkjum með sykri eða sætuefnum svo sem gosi, orkudrykkjum, íste og safa,“ segir í kynningunni. Þá sé mælt með að saltneysla fari ekki yfir sex grömm á dag og ítrekað að engin örugg mörk séu til hvað varðar áfengisneyslu, sem auki líkurnar á krabbameinum í meltingarvegi og brjóstum. Heilbrigðismál Matvælaframleiðsla Matvöruverslun Neytendur Mest lesið Liggur þungt haldinn eftir stórfellda líkamsárás í Hlíðunum Innlent Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Innlent Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Innlent „Við erum engir rasistar“ Innlent „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Innlent Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Innlent „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Innlent „Ef fram heldur sem horfir verður Aþena lögð niður í næstu viku“ Innlent Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Innlent Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Innlent Fleiri fréttir Banaslysið haft áhrif á undirbúning manngerðra íshella Sagðist ekki hafa orðið var við átök: „Ég var eins og pabbi þeirra“ Gamlir Fóstbræður sungu fyrir Njál og hans fólk á Bergþórshvoli Einn fékk rúmar fimmtíu milljónir Lengri opnunartímar sundlauga taka gildi „Við erum engir rasistar“ Kolmónoxíðeitrun talin vera orsök veikinda í flugvél Hasar á tvöföldum mótmælum, flugsýning og tryllitæki í beinni Liggur þungt haldinn eftir stórfellda líkamsárás í Hlíðunum Nikótínþurfi guðsbarn braust inn í Bjarnabúð „Ef fram heldur sem horfir verður Aþena lögð niður í næstu viku“ Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Sigríður svarar gagnrýni á störf lögreglunnar á Suðurnesjum Tíundi hver með ágætiseinkunn í MR Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Segir Viðskiptablaðið og Samstöðina fara rangt með mál um Ásthildi Lóu Kökuskreytingar og þjóðdansar á „Fjör í Flóa“ í dag Tvenn mótmæli í Reykjavík og herþota á flugsýningu „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Missa fatamarkaðinn með flutningi Konukots í Ármúla „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Ók hlaupahjólinu á tré með pizzu í annarri Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Sóttu veikan mann í rússneskan togara Sjá meira
Þetta eru nýjar ráðleggingar Embættis landlæknis um mataræði en þær byggja fyrst og fremst á norrænum næringarráðleggingum, viðmiðunargildum fyrir orku og næringarefni sem birt voru í júlí í fyrra og niðurstöðum landskönnunar á matarræði Íslendinga. Ráðleggingarnar voru kynntar á fundi í morgun en þar var ítrekað að þær byggðu á afar traustum vísindalegum grunni. Alma Möller heilbrigðisráðherra hóf fundinn á því að bjóða eftirmann sinn hjá embættinu, Maríu Heimisdóttur, velkomna. Þá sagði hún mataræði ekki aðeins skipta máli hvað varðaði líkamlega og andlega heilsu, heldur einnig lífsgæðin. Ráðherra sagði mikilvægt að horfa til barnanna og muna að þau gerðu eins og við gerðum, ekki bara eins og við segðum. Þá væri afar mikilvægt að holl matvara yrði aðgengilegri og ódýrari. Minna kjöt, mettaða fitu, salt og sykur Ráðleggingarnar hafa tekið nokkrum breytingum frá því að Manneldisráð gaf síðast út ráðleggingar árið 2014 en þá var kveðið á um að takmarka neyslu á rauðu kjöti við 500 grömm á viku, mjólk og mjólkurvörur við 500 ml á dag og mælt með neyslu fimm skammta af ávöxtum og grænmeti daglega. Þá er í fyrsta sinn fjallað um áfengi, orkudrykki, kaffi og te og baunir, ertur og linsur flokkaðar með próteingjöfum í stað grænmetis og ávaxta. Ráðleggingarnar hafa breyst nokkuð og þá er í fyrsta sinn fjallað um áfengi og orkudrykki.Embætti landlæknis „Mælt er með mataræði sem byggir að mestu á mat úr jurtaríkinu og er ríkt af grænmeti, ávöxtum, berjum, baunum, ertum, linsum, kartöflum og heilkornavöru,“ segir í kynningu um ráðleggingarnar. Þá er mælt með því að borða fisk og hnetur og nota jurtaolíu við framleiðslu. „Takmarka ætti eða sleppa neyslu á unnum kjötvörum, áfengi og matvælum sem innihalda mikið af fitu, salti og sykri. Gott er að gefa sér góðan tíma til að njóta matarins og borða með athygli, án áreitis.“ Mikilvægt að neyta D-vítamíns María Heimisdóttir, nýr landlæknir, sagði að það að stuðla að góðri næringu væri ein mikilvægasta aðgerðin í lýðheilsumálum sem hægt væri að ráðast í. Hún sagði ráðleggingarnar byggja á alþjóðlegum vísindaniðurstöðum en einnig aðstæðum hér á landi. Ráðleggingarnar væru ætlaðar til að stuða að betri heilsu og koma í veg fyrir sjúkdóma á borð við hjartasjúkdóma og krabbamein. Þær hefðu mikið lýðheilsugildi og ef almenningur tileinkaði sér þær að miklu leyti væri hægt að draga úr sjúkdómum og auka lífslíkur. Það væri stundum erfitt að borða fjölbreytt en markmiðið væri að borða hollt heilt yfir. Það skipti minna máli hvað maður borðaði milli jóla og nýárs en það sem maður borðaði á milli nýárs og jóla, sagði hún í gamni. Á þessu grafi má bersýnilega sjá hvernig óhollt mataræði getur haft áhrif á heilsu og lífsgæði fólks.Embætti landlæknis Mælt er með því að fólk borði fisk sem máltíð tvisvar til þrisvar í viku og einnig sem álegg. Þá sé hollt að neyta bauna, erta og linsa að minnsta kosti einu sinni í viku. Fólki er ráðlagt að velja fituminni og helst sýrðar mjólkurvörur og halda sig frá mjólkurvörum sem innihalda sykur eða sætuefni. Jurtaolía og önnur mjúk fita en sögð mun ákjósanlegri en hörð fita á borð við smjörva og smjörlíki. D-vítamín ættu allir að taka sem bætiefni, auk þess sem ráðlegt sé að borða feitan fisk að minnsta kosti einu sinni í viku. „Sælgæti, snakk, kökur, kex, ís, sætir drykkir og aðrar fæðutegundir sem innihalda mikið af sykri, salti og/eða mettaðri fitu er ráðlagt að takmarka. Ráðlagt er að takmarka eða sleppa drykkjum með sykri eða sætuefnum svo sem gosi, orkudrykkjum, íste og safa,“ segir í kynningunni. Þá sé mælt með að saltneysla fari ekki yfir sex grömm á dag og ítrekað að engin örugg mörk séu til hvað varðar áfengisneyslu, sem auki líkurnar á krabbameinum í meltingarvegi og brjóstum.
Heilbrigðismál Matvælaframleiðsla Matvöruverslun Neytendur Mest lesið Liggur þungt haldinn eftir stórfellda líkamsárás í Hlíðunum Innlent Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Innlent Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Innlent „Við erum engir rasistar“ Innlent „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Innlent Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Innlent „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Innlent „Ef fram heldur sem horfir verður Aþena lögð niður í næstu viku“ Innlent Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Innlent Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Innlent Fleiri fréttir Banaslysið haft áhrif á undirbúning manngerðra íshella Sagðist ekki hafa orðið var við átök: „Ég var eins og pabbi þeirra“ Gamlir Fóstbræður sungu fyrir Njál og hans fólk á Bergþórshvoli Einn fékk rúmar fimmtíu milljónir Lengri opnunartímar sundlauga taka gildi „Við erum engir rasistar“ Kolmónoxíðeitrun talin vera orsök veikinda í flugvél Hasar á tvöföldum mótmælum, flugsýning og tryllitæki í beinni Liggur þungt haldinn eftir stórfellda líkamsárás í Hlíðunum Nikótínþurfi guðsbarn braust inn í Bjarnabúð „Ef fram heldur sem horfir verður Aþena lögð niður í næstu viku“ Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Sigríður svarar gagnrýni á störf lögreglunnar á Suðurnesjum Tíundi hver með ágætiseinkunn í MR Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Segir Viðskiptablaðið og Samstöðina fara rangt með mál um Ásthildi Lóu Kökuskreytingar og þjóðdansar á „Fjör í Flóa“ í dag Tvenn mótmæli í Reykjavík og herþota á flugsýningu „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Missa fatamarkaðinn með flutningi Konukots í Ármúla „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Ók hlaupahjólinu á tré með pizzu í annarri Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Sóttu veikan mann í rússneskan togara Sjá meira