Að takast á við sjokkerandi breytingar í vinnunni Rakel Sveinsdóttir skrifar 13. júní 2025 07:02 Við þurfum ekkert að skammast okkur fyrir að líða alls konar í kjölfar mikilla breytinga í vinnunni. Því rannsóknir sýna að miklum breytingum fylgir alls konar rússibani þar sem flestir fara með einhverjum hætti í gegnum sorgarstigin fimm. Gott er að átta sig á þessu og bera líka virðingu fyrir því að fólki getur liðið mismunandi og í mislangan tíma. Vísir/Getty Það er mannlegt að líða best í því umhverfi sem við þekkjum. Og alveg jafn mannlegt að finna til óöryggis eða uppnáms þegar miklar breytingar eru boðaðar. Samt eru breytingar í atvinnulífinu hinn eðlilegasti hlutur og í raun nauðsynlegur fyrir alla framþróun. Þegar við tökumst á við miklar breytingar, er hins vegar mikilvægt fyrir okkur að vita að breytingum getur fylgt ákveðinn tilfinningarússibani. Sem þýðir að okkur getur liðið alls konar í kjölfarið. Sumir fara í mikið uppnám, aðrir minna, enginn er eins. Sumum líður skringilega í langan tíma, öðrum í aðeins nokkra daga. Því já; Það er enginn eins og engar reglur um hversu lengi eða fljót við eigum að vera að aðlagast breytingunum. Það sem þó er einkennandi er að í kjölfar mikilla breytinga er algengt að fólk fari í gegnum það sem kallað eru sorgarstigin fimm. Þessi fimm sorgarstig eru: Afneitun, reiði, samningar, sorg og samþykki. Í grein sem Atvinnulífið birti á tímum Covid, var hvert stig skýrt nánar. En það sem þessar tilfinningar þýða eru einmitt alls konar tilfinningar; við getum upplifað uppnám, verið svekkt, pirruð, hálf reið, spennt, í tilhlökkun, óttaslegin og svo framvegis. Jafnvel allt þarna á milli. Og það sem meira er: Við getum verið að upplifa margar ólíkar tilfinningar nánast á sama tíma, því sorgarstigin eru ekki þannig að þau komi til okkar í marvissri röð þar sem eitt tekur við af öðru; Stundum blandast allt saman. Aðalmálið er að viðurkenna fyrir okkur hversu eðlilegt það er að okkur líði alls konar. Og bera virðingu fyrir því að okkur líður ekki öllum eins. Það getur samt hjálpað okkur að kryfja tilfinningarnar okkar með því að máta þær við sorgarstigin fimm: Að vera svekkt og vonsvikin gæti verið það stig sem kallað er reiði og það að vera döpur og finna til söknuðar eða missis yfir einhverju er tegund af sorg. Samþykki er hins vegar stigið sem við viljum komast á en það er þegar okkur finnst við loks vera orðin fullkomlega sátt og sæl með breytingarnar og öllu því sem þeim fylgja. Þá geta alls kyns atriði hjálpað okkur í gegnum þennan rússibana tilfinninga; Til dæmis að vera dugleg að fá upplýsingar ef okkur finnst eitthvað óljóst, að reyna að vera jákvæð og trúa því að breytingunum fylgi ýmiss frábær tækifæri og að ræða við fólkið sem stendur okkur næst um það hvernig okkur líður. Til dæmis okkar besta vin í vinnunni. Vinnumarkaður Góðu ráðin Tengdar fréttir Að nýta kvíðann sem styrkleika og okkur til framdráttar Það er ekki ólíklegt að kvíði sé sú tegund vanlíðunar sem flest fólk þekkir á eigin skinni. Því það er enginn, nákvæmlega enginn í heiminum, sem getur sagt að hann/hún hafi aldrei upplifað kvíða yfir einhverju. 16. maí 2025 07:02 „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ „Það er allt upp á borðum. Við ræðum allt. Og auðvitað hafa þetta verið krefjandi tímar, ekki síst fyrir starfsfólkið ,“ segir Sigrún Halldórsdóttir framkvæmdastjóri mannauðs, menningar og öryggis hjá Bláa Lóninu um tímabilið síðan rýmingin var í Grindavík þann 10.nóvember árið 2023. 3. október 2024 07:00 Tíu algengustu vandamálin á vinnustöðum Það skiptir engu máli þótt vinnustaðirnir okkar séu ólíkir eða störfin okkar séu af ólíkum toga: Algengustu vandamálin á vinnustöðum eru oftar en ekki þau sömu eða keimlík. 20. apríl 2022 07:01 Upplýsingamiðlun er grundvallarregla í breytinga- og krísustjórnun „Það er grundvallarregla í breytinga- og krísustjórnun, miðla upplýsingum, koma í veg fyrir misskilning og rangar upplýsingar,” segir Gylfi Dalmann Aðalsteinsson dósent í mannauðstjórn við Háskóla Íslands. 22. apríl 2020 09:00 Leið til að hætta ekki við góðar hugmyndir Langar þig að stofna þinn eiginn rekstur? Eða ertu með einhverja góða hugmynd fyrir vinnuna, sem þú þorir ekki að velta í framkvæmd? Hér rýnum við í það hvað getur verið að aftra fólki frá því að fylgja hugmyndum eftir. 6. febrúar 2020 12:00 Mest lesið Keyptu Björgólf strax út úr Heimum Viðskipti innlent Stefán nýr útvarpsstjóri Sýnar Viðskipti innlent Loka fyrir færslur á Workplace í haust Viðskipti erlent Dæmdur skattsvikari beri enga ábyrgð á fjármálum fyrirtækisins Viðskipti innlent Kvika segir hvorugt tilboð nægilega gott Viðskipti innlent Kastrup opnar á ný eftir karp við heilbrigðiseftirlitið Viðskipti innlent Jón stýrir markaðsmálunum hjá N1 Viðskipti innlent Stólaleikur í Svörtuloftum Viðskipti innlent Kjarasamningar undirritaðir fyrir nær allt launafólk Viðskipti innlent Sigríður Theódóra til Aton Viðskipti innlent Fleiri fréttir Að takast á við sjokkerandi breytingar í vinnunni Mjög mikilvægt að eiga besta vin í vinnunni Bolabítur á buxnaskálm: Fjöldi „kerfisfræðinga“ að misnota veikindaréttinn „Ég hef þó aldrei kunnað vel við titilinn framkvæmdastjóri“ Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Segir mun á launum stjórnarmanna sláandi Íslenskir kvenstjórnendur: Bjartsýnar en með áhyggjur af stríði Lausnamiðuð ferilskrá og að þora „Það fyrsta sem ég segi er „Góða morgun““ Gervigreindin og vaxandi vítahringur nýútskrifaðra Stefna að því að opna deiliþjónustu bílferða fljótlega Hringrásin: „Ég er með blæti fyrir gömlu timbri“ „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Láttu rétta fólkið taka eftir þér í vinnunni Mannauðsmál lögreglunnar: Ljótu málin taka á Stjórnun þarf ekki bara að breytast heldur „gerbreytast” „Við getum fengið Boga Ágústs til að gera og segja hvað sem er“ Að sofna yfir sjónvarpinu á kvöldin telst ekki með Að nýta kvíðann sem styrkleika og okkur til framdráttar „Já veistu Gummi, þetta gæti verið eitthvað“ Vikan sem vex og vex: „Magatilfinningin er jafnvel mikilvægust“ Hrósæfingar fyrir vinnustaði, gryfjur og góð ráð Bankastjóri Íslandsbanka: Syngur hástöfum fjölskyldunni til hryllings Að segja upp án þess að brenna brýr Breytist hratt næstu árin hvaða fyrirtæki teljast stærst og best „Gróskuhugarfarið hjálpar okkur líka að viðurkenna mistök” Reyndist ekki rétt: „Reykvíkingar munu aldrei koma“ „Var með skipt í miðju og notaði óhóflegt magn af geli“ Sjá meira
Samt eru breytingar í atvinnulífinu hinn eðlilegasti hlutur og í raun nauðsynlegur fyrir alla framþróun. Þegar við tökumst á við miklar breytingar, er hins vegar mikilvægt fyrir okkur að vita að breytingum getur fylgt ákveðinn tilfinningarússibani. Sem þýðir að okkur getur liðið alls konar í kjölfarið. Sumir fara í mikið uppnám, aðrir minna, enginn er eins. Sumum líður skringilega í langan tíma, öðrum í aðeins nokkra daga. Því já; Það er enginn eins og engar reglur um hversu lengi eða fljót við eigum að vera að aðlagast breytingunum. Það sem þó er einkennandi er að í kjölfar mikilla breytinga er algengt að fólk fari í gegnum það sem kallað eru sorgarstigin fimm. Þessi fimm sorgarstig eru: Afneitun, reiði, samningar, sorg og samþykki. Í grein sem Atvinnulífið birti á tímum Covid, var hvert stig skýrt nánar. En það sem þessar tilfinningar þýða eru einmitt alls konar tilfinningar; við getum upplifað uppnám, verið svekkt, pirruð, hálf reið, spennt, í tilhlökkun, óttaslegin og svo framvegis. Jafnvel allt þarna á milli. Og það sem meira er: Við getum verið að upplifa margar ólíkar tilfinningar nánast á sama tíma, því sorgarstigin eru ekki þannig að þau komi til okkar í marvissri röð þar sem eitt tekur við af öðru; Stundum blandast allt saman. Aðalmálið er að viðurkenna fyrir okkur hversu eðlilegt það er að okkur líði alls konar. Og bera virðingu fyrir því að okkur líður ekki öllum eins. Það getur samt hjálpað okkur að kryfja tilfinningarnar okkar með því að máta þær við sorgarstigin fimm: Að vera svekkt og vonsvikin gæti verið það stig sem kallað er reiði og það að vera döpur og finna til söknuðar eða missis yfir einhverju er tegund af sorg. Samþykki er hins vegar stigið sem við viljum komast á en það er þegar okkur finnst við loks vera orðin fullkomlega sátt og sæl með breytingarnar og öllu því sem þeim fylgja. Þá geta alls kyns atriði hjálpað okkur í gegnum þennan rússibana tilfinninga; Til dæmis að vera dugleg að fá upplýsingar ef okkur finnst eitthvað óljóst, að reyna að vera jákvæð og trúa því að breytingunum fylgi ýmiss frábær tækifæri og að ræða við fólkið sem stendur okkur næst um það hvernig okkur líður. Til dæmis okkar besta vin í vinnunni.
Vinnumarkaður Góðu ráðin Tengdar fréttir Að nýta kvíðann sem styrkleika og okkur til framdráttar Það er ekki ólíklegt að kvíði sé sú tegund vanlíðunar sem flest fólk þekkir á eigin skinni. Því það er enginn, nákvæmlega enginn í heiminum, sem getur sagt að hann/hún hafi aldrei upplifað kvíða yfir einhverju. 16. maí 2025 07:02 „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ „Það er allt upp á borðum. Við ræðum allt. Og auðvitað hafa þetta verið krefjandi tímar, ekki síst fyrir starfsfólkið ,“ segir Sigrún Halldórsdóttir framkvæmdastjóri mannauðs, menningar og öryggis hjá Bláa Lóninu um tímabilið síðan rýmingin var í Grindavík þann 10.nóvember árið 2023. 3. október 2024 07:00 Tíu algengustu vandamálin á vinnustöðum Það skiptir engu máli þótt vinnustaðirnir okkar séu ólíkir eða störfin okkar séu af ólíkum toga: Algengustu vandamálin á vinnustöðum eru oftar en ekki þau sömu eða keimlík. 20. apríl 2022 07:01 Upplýsingamiðlun er grundvallarregla í breytinga- og krísustjórnun „Það er grundvallarregla í breytinga- og krísustjórnun, miðla upplýsingum, koma í veg fyrir misskilning og rangar upplýsingar,” segir Gylfi Dalmann Aðalsteinsson dósent í mannauðstjórn við Háskóla Íslands. 22. apríl 2020 09:00 Leið til að hætta ekki við góðar hugmyndir Langar þig að stofna þinn eiginn rekstur? Eða ertu með einhverja góða hugmynd fyrir vinnuna, sem þú þorir ekki að velta í framkvæmd? Hér rýnum við í það hvað getur verið að aftra fólki frá því að fylgja hugmyndum eftir. 6. febrúar 2020 12:00 Mest lesið Keyptu Björgólf strax út úr Heimum Viðskipti innlent Stefán nýr útvarpsstjóri Sýnar Viðskipti innlent Loka fyrir færslur á Workplace í haust Viðskipti erlent Dæmdur skattsvikari beri enga ábyrgð á fjármálum fyrirtækisins Viðskipti innlent Kvika segir hvorugt tilboð nægilega gott Viðskipti innlent Kastrup opnar á ný eftir karp við heilbrigðiseftirlitið Viðskipti innlent Jón stýrir markaðsmálunum hjá N1 Viðskipti innlent Stólaleikur í Svörtuloftum Viðskipti innlent Kjarasamningar undirritaðir fyrir nær allt launafólk Viðskipti innlent Sigríður Theódóra til Aton Viðskipti innlent Fleiri fréttir Að takast á við sjokkerandi breytingar í vinnunni Mjög mikilvægt að eiga besta vin í vinnunni Bolabítur á buxnaskálm: Fjöldi „kerfisfræðinga“ að misnota veikindaréttinn „Ég hef þó aldrei kunnað vel við titilinn framkvæmdastjóri“ Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Segir mun á launum stjórnarmanna sláandi Íslenskir kvenstjórnendur: Bjartsýnar en með áhyggjur af stríði Lausnamiðuð ferilskrá og að þora „Það fyrsta sem ég segi er „Góða morgun““ Gervigreindin og vaxandi vítahringur nýútskrifaðra Stefna að því að opna deiliþjónustu bílferða fljótlega Hringrásin: „Ég er með blæti fyrir gömlu timbri“ „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Láttu rétta fólkið taka eftir þér í vinnunni Mannauðsmál lögreglunnar: Ljótu málin taka á Stjórnun þarf ekki bara að breytast heldur „gerbreytast” „Við getum fengið Boga Ágústs til að gera og segja hvað sem er“ Að sofna yfir sjónvarpinu á kvöldin telst ekki með Að nýta kvíðann sem styrkleika og okkur til framdráttar „Já veistu Gummi, þetta gæti verið eitthvað“ Vikan sem vex og vex: „Magatilfinningin er jafnvel mikilvægust“ Hrósæfingar fyrir vinnustaði, gryfjur og góð ráð Bankastjóri Íslandsbanka: Syngur hástöfum fjölskyldunni til hryllings Að segja upp án þess að brenna brýr Breytist hratt næstu árin hvaða fyrirtæki teljast stærst og best „Gróskuhugarfarið hjálpar okkur líka að viðurkenna mistök” Reyndist ekki rétt: „Reykvíkingar munu aldrei koma“ „Var með skipt í miðju og notaði óhóflegt magn af geli“ Sjá meira
Að nýta kvíðann sem styrkleika og okkur til framdráttar Það er ekki ólíklegt að kvíði sé sú tegund vanlíðunar sem flest fólk þekkir á eigin skinni. Því það er enginn, nákvæmlega enginn í heiminum, sem getur sagt að hann/hún hafi aldrei upplifað kvíða yfir einhverju. 16. maí 2025 07:02
„En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ „Það er allt upp á borðum. Við ræðum allt. Og auðvitað hafa þetta verið krefjandi tímar, ekki síst fyrir starfsfólkið ,“ segir Sigrún Halldórsdóttir framkvæmdastjóri mannauðs, menningar og öryggis hjá Bláa Lóninu um tímabilið síðan rýmingin var í Grindavík þann 10.nóvember árið 2023. 3. október 2024 07:00
Tíu algengustu vandamálin á vinnustöðum Það skiptir engu máli þótt vinnustaðirnir okkar séu ólíkir eða störfin okkar séu af ólíkum toga: Algengustu vandamálin á vinnustöðum eru oftar en ekki þau sömu eða keimlík. 20. apríl 2022 07:01
Upplýsingamiðlun er grundvallarregla í breytinga- og krísustjórnun „Það er grundvallarregla í breytinga- og krísustjórnun, miðla upplýsingum, koma í veg fyrir misskilning og rangar upplýsingar,” segir Gylfi Dalmann Aðalsteinsson dósent í mannauðstjórn við Háskóla Íslands. 22. apríl 2020 09:00
Leið til að hætta ekki við góðar hugmyndir Langar þig að stofna þinn eiginn rekstur? Eða ertu með einhverja góða hugmynd fyrir vinnuna, sem þú þorir ekki að velta í framkvæmd? Hér rýnum við í það hvað getur verið að aftra fólki frá því að fylgja hugmyndum eftir. 6. febrúar 2020 12:00