Dvalarleyfiskerfið „handónýtt“: Erlent verkafólk leiti í vændi til að ná endum saman Sólrún Dögg Jósefsdóttir skrifar 10. ágúst 2025 14:23 Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segir að taka verði til í innflytjendamálum. Laga- og regluleysi eyðileggi vinnumarkaðinn og geri vinnuveitendum auðveldara að svindla á verkafólki. Vísir/Einar Formaður Eflingar segir dvalarleyfiskerfið á Íslandi ónýtt og fagnar breytingum í málaflokknum. Hún segir dæmi um að fólk sem kemur til landsins á grundvelli dvalarleyfa, sér í lagi til að starfa á snyrtistofum, leiti í vændi til að ná endum saman. Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra kynnti á dögunum frumvarp til útlendingalaga sem hún hyggst leggja fram í haust. Frumvarpið felur í sér hertari reglur um dvalarleyfi fólks utan EES. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segist hafa látið sig umræðuna varða eftir að Halla Gunnarsdóttir formaður VR sagði margt að athuga við röksemdir Þorbjargar. Halla velti því upp hvort stjórnvöld séu að beina spjótum að einstaklingum sem njóta minnstra réttinda í samfélaginu. „Þegar ég skoðaði málflutning formanns VR þá stakk það mig mjög að mér finnst mjög að mér fannst málflutningurinn byggjast á einhvers konar þekkingarleysi og mögulega einhvers konar áhugaleysi á því hvað raunverulega er verið að fjalla um,“ segir Sólveig Anna en hún ræddi áform dómsmálaráðherra á Sprengisandi. Hélt að hreyfingin öll teldi kerfið meingallað Sólveig Anna segir frá vinnustaðaeftirliti Eflingar og annarra fagaðila, sem með sínu eftirliti og skoðunum hefur komist á snoðir um alvarleg mál tengd erlendu vinnuafli. Hún segir eftirlitið hafa verið lykilleikendur í að koma upp um málið sem leiddi til mansalsrannsóknar á viðskiptamanninum Quang Lé. „Ég taldi að það væri afdráttarlaus afstaða íslenskrar verkalýðshreyfingar, í það minnsta Alþýðusambandsmegin vegna þess að þetta snýst um fólk á almenna markaðnum, að þetta kerfi væri meingallað,“ segir Sólveig Anna. Það hafi því komið henni mikið á óvart að Halla hefði gert athugasemdir við breytingarnar sem dómsmálaráðherra boðaði. Vinnustaðaeftirlitið eigi í góðu samskipti við Alþýðusambandið, sem sé einnig lykilleikandi í að tryggja lög og reglu á vinnumarkaði. „Það er ekki nægilega mikil lög og regla á vinnumarkaði. Það er gríðarlega mikill launaþjófnaður, það er verið að misnota fólk með alls konar hætti. Það eru auðvitað ekki öll mál jafn alvarleg og Quang Lé málið en hvernig getur það verið afstaða einhvers innan verkalýðshreyfingarinnar að við ætlum að láta kerfið dinglast áfram eins og það er meingallað og handónýtt? Ætlum við að bíða eftir næsta risa mansalsmáli? Að sjálfsögðu ekki.“ Því sé nauðsynlegt að skoða málaflokkinn og Sólveig segist sammála dómsmálaráðherra um boðaðar aðgerðir, eins og til dæmis að hækka gjald fyrir dvalarleyfisveitingar. Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra greindi frá því í vikunni að slíkt gjald eru sextán þúsund krónur hér á landi en allt að 170 þúsund krónur í nágrannalöndunum. Snyrtistofur uppspretta vandamála Sólveig Anna segir ótal aðferðir til að bæta stöðu dvalarleyfishafa á vinnumarkaði. Brotamálum fari fjölgandi og samtal hennar við Alþýðusambandið og vinnustaðaeftirlit Eflingar beri þess merki. „Ég heyri sögurnar frá þeim, ég var síðast fyrir skemmstu að tala við þau. Þau eru til dæmis að segja að þessar snyrtistofur sem hér hafa sprottið út um allt, þær eru mikil uppspretta vandamála,“ segir Sólveig Anna. „Hér koma konur inn á svona leyfum, svo lendir allt í rugli á þeim vinnustað, það er ekki nægileg vinna eða þær eru í skuldafjötrum. Vændi er þá, auðvitað mjög erfið og hræðileg leið, en einföld leið til að afla þeirra tekna sem þarf að afla til að lifa á þessu ótrúlega dýra og erfiða landi.“ Stéttarfélög Innflytjendamál Hælisleitendur Mest lesið Tugir drengja fastir í rústum skóla sem hrundi til grunna Erlent Leiðtogar fagna áætluninni en bíða svara frá Hamas Erlent Hættir sem þingflokksformaður Innlent Hópslagsmál og hundaárás Innlent Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Innlent Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Innlent Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Innlent Misstu allt samband við Internetið Erlent Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Innlent Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Innlent Fleiri fréttir Áhyggjur landsmanna af útbreiðslu hernaðarátaka í Evrópu aukast Hættir sem þingflokksformaður Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Hópslagsmál og hundaárás Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Fall Play frá öllum hliðum Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Þriggja ára fangelsi: Tók ekki mark á lygilegri frásögn Neyðast til að millilenda, tapaður peningur og rándýr flug heim Lítur svo á að hann njóti ekki trausts og hefur beðist lausnar Banaslys á Skagavegi 2024: Drukknaði eftir að hafa misst stjórn í beygju Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Bílstjórinn þrettán ára Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Sjá meira
Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra kynnti á dögunum frumvarp til útlendingalaga sem hún hyggst leggja fram í haust. Frumvarpið felur í sér hertari reglur um dvalarleyfi fólks utan EES. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segist hafa látið sig umræðuna varða eftir að Halla Gunnarsdóttir formaður VR sagði margt að athuga við röksemdir Þorbjargar. Halla velti því upp hvort stjórnvöld séu að beina spjótum að einstaklingum sem njóta minnstra réttinda í samfélaginu. „Þegar ég skoðaði málflutning formanns VR þá stakk það mig mjög að mér finnst mjög að mér fannst málflutningurinn byggjast á einhvers konar þekkingarleysi og mögulega einhvers konar áhugaleysi á því hvað raunverulega er verið að fjalla um,“ segir Sólveig Anna en hún ræddi áform dómsmálaráðherra á Sprengisandi. Hélt að hreyfingin öll teldi kerfið meingallað Sólveig Anna segir frá vinnustaðaeftirliti Eflingar og annarra fagaðila, sem með sínu eftirliti og skoðunum hefur komist á snoðir um alvarleg mál tengd erlendu vinnuafli. Hún segir eftirlitið hafa verið lykilleikendur í að koma upp um málið sem leiddi til mansalsrannsóknar á viðskiptamanninum Quang Lé. „Ég taldi að það væri afdráttarlaus afstaða íslenskrar verkalýðshreyfingar, í það minnsta Alþýðusambandsmegin vegna þess að þetta snýst um fólk á almenna markaðnum, að þetta kerfi væri meingallað,“ segir Sólveig Anna. Það hafi því komið henni mikið á óvart að Halla hefði gert athugasemdir við breytingarnar sem dómsmálaráðherra boðaði. Vinnustaðaeftirlitið eigi í góðu samskipti við Alþýðusambandið, sem sé einnig lykilleikandi í að tryggja lög og reglu á vinnumarkaði. „Það er ekki nægilega mikil lög og regla á vinnumarkaði. Það er gríðarlega mikill launaþjófnaður, það er verið að misnota fólk með alls konar hætti. Það eru auðvitað ekki öll mál jafn alvarleg og Quang Lé málið en hvernig getur það verið afstaða einhvers innan verkalýðshreyfingarinnar að við ætlum að láta kerfið dinglast áfram eins og það er meingallað og handónýtt? Ætlum við að bíða eftir næsta risa mansalsmáli? Að sjálfsögðu ekki.“ Því sé nauðsynlegt að skoða málaflokkinn og Sólveig segist sammála dómsmálaráðherra um boðaðar aðgerðir, eins og til dæmis að hækka gjald fyrir dvalarleyfisveitingar. Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra greindi frá því í vikunni að slíkt gjald eru sextán þúsund krónur hér á landi en allt að 170 þúsund krónur í nágrannalöndunum. Snyrtistofur uppspretta vandamála Sólveig Anna segir ótal aðferðir til að bæta stöðu dvalarleyfishafa á vinnumarkaði. Brotamálum fari fjölgandi og samtal hennar við Alþýðusambandið og vinnustaðaeftirlit Eflingar beri þess merki. „Ég heyri sögurnar frá þeim, ég var síðast fyrir skemmstu að tala við þau. Þau eru til dæmis að segja að þessar snyrtistofur sem hér hafa sprottið út um allt, þær eru mikil uppspretta vandamála,“ segir Sólveig Anna. „Hér koma konur inn á svona leyfum, svo lendir allt í rugli á þeim vinnustað, það er ekki nægileg vinna eða þær eru í skuldafjötrum. Vændi er þá, auðvitað mjög erfið og hræðileg leið, en einföld leið til að afla þeirra tekna sem þarf að afla til að lifa á þessu ótrúlega dýra og erfiða landi.“
Stéttarfélög Innflytjendamál Hælisleitendur Mest lesið Tugir drengja fastir í rústum skóla sem hrundi til grunna Erlent Leiðtogar fagna áætluninni en bíða svara frá Hamas Erlent Hættir sem þingflokksformaður Innlent Hópslagsmál og hundaárás Innlent Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Innlent Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Innlent Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Innlent Misstu allt samband við Internetið Erlent Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Innlent Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Innlent Fleiri fréttir Áhyggjur landsmanna af útbreiðslu hernaðarátaka í Evrópu aukast Hættir sem þingflokksformaður Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Hópslagsmál og hundaárás Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Fall Play frá öllum hliðum Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Þriggja ára fangelsi: Tók ekki mark á lygilegri frásögn Neyðast til að millilenda, tapaður peningur og rándýr flug heim Lítur svo á að hann njóti ekki trausts og hefur beðist lausnar Banaslys á Skagavegi 2024: Drukknaði eftir að hafa misst stjórn í beygju Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Bílstjórinn þrettán ára Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Sjá meira