Myndir sem fólk vill sjá Þórarinn Þórarinsson skrifar 19. apríl 2005 00:01 Það hefur löngum viljað loða við kvikmyndahátíðir að á þeim sé helst boðið upp á leiðinlegar myndir sem almenningur hefur engan áhuga á að sjá en einhver óljós listaelíta hafi ofsalega gaman af því að spóka sig í bíó með hvítvínsglösin á lofti áður en leiðindunum er varpað á hvíta tjaldið í krafti styrkja frá ríki eða borg. Kvikmyndahátíðin Iceland International Film Festival 2005 er núna í fullum gangi og sýnir bíómyndir úr öllum heimshornum í kjaftfullum sölum Regnbogans og Háskólabíós. Þegar þetta er skrifað er hátíðin um það bil hálfnuð og vel yfir 16.000 manns hafa sótt myndir á hátíðinni. Velgengi hátíðarinnar skýrist að einhverju leyti af því að hún er hátíð dreifingaraðila og kvikmyndahúsa og býður upp á fjöldan allan af myndum sem gætu hæglega staðið undir sér í almennum sýningum en það þarf enginn að efast um að fólk vill sjá snilldar verk á borð við Der Untergang, House of Flying Daggers, Hotel Rwanda að ógleymdum myndunum La Mala Education, Vera Drake, The Woodsman, Diarios de motocicleta og svo mætti lengi telja. Þetta eru myndir sem hinn almenni bíógestur hefur áhuga á að sjá og líklega munu sýningar á þriggja vikna kvikmyndahátíð ekki duga til að anna eftirspurninni þannig að þær myndir sem oftast er uppselt á þessa daga munu líklega halda áfram á almennum sýningum að hátíðinni lokinni. Þessar myndir eru lausar við Hollywoodþokkann sem dregur fólk, þúsundum saman, á risavaxnar og innihaldslausar glansmyndir og þess vegna er þeim smalað saman á kvikmyndahátíð sem gerir það auðveldara að magna upp í kringum þær spennu og skapa réttu stemninguna. Aðstandendum IIFF 2005 hátíðarinnar hefur tekið þetta framúrskarandi vel og framtakið er virðingarvert enda skilar það sér einnig í því að hingað berast með straumnum alls konar myndir sem aldrei hefðu fengið tækifæri í íslenskum kvikmyndahúsum. Það er til dæmis mikill fengur í heimildarmyndum hátíðarinnar að maður tali ekki um þemaflokkinn þar sem Troma myndir Lloyd Kaufmans eru sýndar en sú sýra er illfáanleg á myndböndum og fengist aldrei sýnd í bíó nema í tengslum við hátíð. Það merkilegasta við hátíðina er svo sú staðreynd að tvær umtöluðustu myndirnar þessa dagana hin viðbjóðslega Ett Hal i mitt hjarta eftir Lukas Moodysson og bersógla kynlífsmyndin 9 Songs hefðu ekki fengist sýndar hér á landi nema í tengslum við kvikmyndahátíð. Nú má endalaust deila um ágæti þessara mynda en það væri ansi bagalegt að geta ekki tekið þátt í umræðunni sem þær skapa vegna þess að þær eru svo ljótar eða klámfengnar að þær fást ekki sýndar hérna. Mynd Moodyssons er sýnd með ströngum skilyrðum; hún fæst eingöngu sýnd á IIFF 2005 hátíðinni, aðeins á síðustu kvöldsýningum og vörður verður að vera við salinn til að tryggja að ekki sé svindlað á hæsta aldurstakmarki. Þá mun myndin ekki fást gefin út á myndbandi. Svipaða sögu er að segja af 9 Songs en um hana segir Kvikmyndaskoðun: "Óvenjulega opinská og að því er mörgum mun þykja lostafull lýsing svo mjög að tekur fram flestu því sem lýst er í myndum sem koma fyrir sjónir almennings frá virtum leikstjóra. Dvalið er langdvölum við athafnir fólksins á kynlífssviðinu, sýnd nærgöngul atlot þar sem kynfæri, bæði karls í fullri reisn og konu eru sýnd í nærmynd og "hefðbundnar" kynlífsathafnir stundaðar. Þá kemur við sögu meðferð örvandi fíkniefna sem þykja sjálfsögð í lífi persónanna." Það kemur því að mati Kvikmyndaskoðunar "sterklega til álita að myndin varði við 210. gr. hegningarlaga hér á landi þar sem lagt er bann við sýningu og dreifingu kláms. Í ljósi þess að það kemur ekki í hlut Kvikmyndaskoðunar að ákvarða í þeim efnum er látið nægja að benda sýnanda myndefnisins á áðurnefnd ákvæði hegningarlaga. Á hinn bóginn eru myndinni af hálfu Kvikmyndaskoðunar ákveðin hæstu leyfilegu aldursmörk hér á landi sökum þeirra atriða sem áður greinir, kynlíf og meðferð fíkninefna. Sýnanda bent á að hann geti leitað álits Ríkissaksóknara um það hvaða líkur séu á því að myndin geti varða við ákvæði hegningarlaga." Það er eitthvað bogið við siðgæðið ef myndirnar teljast aðeins hæfar til sýninga á kvikmyndahátíð og þær hljóta því að sleppa í gegn á þeirri forsendu að um "list" sé að ræða. Það má svo aftur endalaust deila um það en ef það þarf kvikmyndahátíð á borð við IIFF 2005 til þess að Íslendingar fái að horfa á það sem vekur mesta athygli í bíóbransanum árið 2005 þá getur maður vel sætt sig við að bíða í hálft ár eftir Almódóvar mynd ef efni sem er háð ritskoðun flýtur með. Aðsóknartölurnar tala samt sínu máli og það er ljóst að helstu tromp hátíðarinnar geta staðið ein og sér án tengingar við stóra kvikmyndahátíð. Ett Hal i mitt hjarta og 9 Songs gera það þó bersýnilega ekki þannig að mikilvægi hátíðarinnar fyrir áhugafólk um bíó er ótrvírætt og við þökkum fyrir okkur með því að fjölmenna á hátíðina. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Þegar samfélagið þagnar Benóný Valur Jakobsson skrifar Sjá meira
Það hefur löngum viljað loða við kvikmyndahátíðir að á þeim sé helst boðið upp á leiðinlegar myndir sem almenningur hefur engan áhuga á að sjá en einhver óljós listaelíta hafi ofsalega gaman af því að spóka sig í bíó með hvítvínsglösin á lofti áður en leiðindunum er varpað á hvíta tjaldið í krafti styrkja frá ríki eða borg. Kvikmyndahátíðin Iceland International Film Festival 2005 er núna í fullum gangi og sýnir bíómyndir úr öllum heimshornum í kjaftfullum sölum Regnbogans og Háskólabíós. Þegar þetta er skrifað er hátíðin um það bil hálfnuð og vel yfir 16.000 manns hafa sótt myndir á hátíðinni. Velgengi hátíðarinnar skýrist að einhverju leyti af því að hún er hátíð dreifingaraðila og kvikmyndahúsa og býður upp á fjöldan allan af myndum sem gætu hæglega staðið undir sér í almennum sýningum en það þarf enginn að efast um að fólk vill sjá snilldar verk á borð við Der Untergang, House of Flying Daggers, Hotel Rwanda að ógleymdum myndunum La Mala Education, Vera Drake, The Woodsman, Diarios de motocicleta og svo mætti lengi telja. Þetta eru myndir sem hinn almenni bíógestur hefur áhuga á að sjá og líklega munu sýningar á þriggja vikna kvikmyndahátíð ekki duga til að anna eftirspurninni þannig að þær myndir sem oftast er uppselt á þessa daga munu líklega halda áfram á almennum sýningum að hátíðinni lokinni. Þessar myndir eru lausar við Hollywoodþokkann sem dregur fólk, þúsundum saman, á risavaxnar og innihaldslausar glansmyndir og þess vegna er þeim smalað saman á kvikmyndahátíð sem gerir það auðveldara að magna upp í kringum þær spennu og skapa réttu stemninguna. Aðstandendum IIFF 2005 hátíðarinnar hefur tekið þetta framúrskarandi vel og framtakið er virðingarvert enda skilar það sér einnig í því að hingað berast með straumnum alls konar myndir sem aldrei hefðu fengið tækifæri í íslenskum kvikmyndahúsum. Það er til dæmis mikill fengur í heimildarmyndum hátíðarinnar að maður tali ekki um þemaflokkinn þar sem Troma myndir Lloyd Kaufmans eru sýndar en sú sýra er illfáanleg á myndböndum og fengist aldrei sýnd í bíó nema í tengslum við hátíð. Það merkilegasta við hátíðina er svo sú staðreynd að tvær umtöluðustu myndirnar þessa dagana hin viðbjóðslega Ett Hal i mitt hjarta eftir Lukas Moodysson og bersógla kynlífsmyndin 9 Songs hefðu ekki fengist sýndar hér á landi nema í tengslum við kvikmyndahátíð. Nú má endalaust deila um ágæti þessara mynda en það væri ansi bagalegt að geta ekki tekið þátt í umræðunni sem þær skapa vegna þess að þær eru svo ljótar eða klámfengnar að þær fást ekki sýndar hérna. Mynd Moodyssons er sýnd með ströngum skilyrðum; hún fæst eingöngu sýnd á IIFF 2005 hátíðinni, aðeins á síðustu kvöldsýningum og vörður verður að vera við salinn til að tryggja að ekki sé svindlað á hæsta aldurstakmarki. Þá mun myndin ekki fást gefin út á myndbandi. Svipaða sögu er að segja af 9 Songs en um hana segir Kvikmyndaskoðun: "Óvenjulega opinská og að því er mörgum mun þykja lostafull lýsing svo mjög að tekur fram flestu því sem lýst er í myndum sem koma fyrir sjónir almennings frá virtum leikstjóra. Dvalið er langdvölum við athafnir fólksins á kynlífssviðinu, sýnd nærgöngul atlot þar sem kynfæri, bæði karls í fullri reisn og konu eru sýnd í nærmynd og "hefðbundnar" kynlífsathafnir stundaðar. Þá kemur við sögu meðferð örvandi fíkniefna sem þykja sjálfsögð í lífi persónanna." Það kemur því að mati Kvikmyndaskoðunar "sterklega til álita að myndin varði við 210. gr. hegningarlaga hér á landi þar sem lagt er bann við sýningu og dreifingu kláms. Í ljósi þess að það kemur ekki í hlut Kvikmyndaskoðunar að ákvarða í þeim efnum er látið nægja að benda sýnanda myndefnisins á áðurnefnd ákvæði hegningarlaga. Á hinn bóginn eru myndinni af hálfu Kvikmyndaskoðunar ákveðin hæstu leyfilegu aldursmörk hér á landi sökum þeirra atriða sem áður greinir, kynlíf og meðferð fíkninefna. Sýnanda bent á að hann geti leitað álits Ríkissaksóknara um það hvaða líkur séu á því að myndin geti varða við ákvæði hegningarlaga." Það er eitthvað bogið við siðgæðið ef myndirnar teljast aðeins hæfar til sýninga á kvikmyndahátíð og þær hljóta því að sleppa í gegn á þeirri forsendu að um "list" sé að ræða. Það má svo aftur endalaust deila um það en ef það þarf kvikmyndahátíð á borð við IIFF 2005 til þess að Íslendingar fái að horfa á það sem vekur mesta athygli í bíóbransanum árið 2005 þá getur maður vel sætt sig við að bíða í hálft ár eftir Almódóvar mynd ef efni sem er háð ritskoðun flýtur með. Aðsóknartölurnar tala samt sínu máli og það er ljóst að helstu tromp hátíðarinnar geta staðið ein og sér án tengingar við stóra kvikmyndahátíð. Ett Hal i mitt hjarta og 9 Songs gera það þó bersýnilega ekki þannig að mikilvægi hátíðarinnar fyrir áhugafólk um bíó er ótrvírætt og við þökkum fyrir okkur með því að fjölmenna á hátíðina.
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun