Íslensku tónlistarverðlaunin og Eddan minna okkur á hvað við eigum mikinn fjársjóð í fjölbreyttu listafólki. Athygli vakti Hera Hilmarsdóttir sem tók við verðlaunum á Eddunni. Hún þakkaði sérstaklega kennurum sínum úr grunnskóla, þeim Herdísi Egilsdóttur í Ísaksskóla og Önnu Flosadóttur, leiklistarkennara í Hlíðaskóla. Þessar merkiskonur snertu unga listamannssálina. Líklega fáum við aldrei að vita hversu margir aðrir fyrrum nemendur standa í þakkarskuld við þessar hæfileikakonur sem völdu grunnskólann sem starfsvettvang.
Hversu margir muna eftir því að þakka hið góða uppeldi sem á sér stað í grunnskólum landsins? Það þykir ekkert sérlega smart að hampa grunnskólamenntun enda mun algengara að sjá óvægna gagnrýni á grunnskólann sem oft er lítill fótur fyrir.
Áhrifa góðrar grunnskólamenntunar gætir víða. Lagahöfundarnir sem skipa hópinn „Stop, wait, go“ og vermdu tvö efstu sætin í forkeppni Sjónvarpsins fyrir Eurovision voru vissulega í Versló eins og fjölmiðlar hafa bent á. Ég bendi hér á að 10 árin áður voru þeir í Hlíðaskóla eins og Hera Hilmarsdóttir og margir fleiri.
Hlíðaskóli hefur lengi lagt áherslu á listir í skólastarfi. Unga fólkið sem hér var nefnt fékk tónmennt tvisvar í viku fyrstu sjö ár skólagöngunnar og settu upp söngleik fyrir foreldra árlega frá því í 1. bekk. Vikuleg danskennsla og leiklistarkennsla í lotum hefur einkennt grunnskólagöngu þeirra auk kennslu í öðrum list- og verkgreinum. Í unglingadeild fengu þau að taka þátt í að semja söngleik og setja á svið frá grunni með öllu sem því tilheyrir og það er ekki lítil menntun sem í því felst.
Hlíðaskóli er ekki einsdæmi. Stór hluti grunnskóla hefur á að skipa stórkostlegum kennurum á sviði list- og verkgreina sem aldrei fá neinar Eddur fyrir störf sín. Meiri hluti grunnskóla leggur metnað í að sinna listmenntun barna vel, en þetta starf fer ekki hátt og hlýtur ekki þá athygli og hrós sem það á skilið.
Settir skör lægra
Sjálfskipaðir sérfræðingar eiga það til að fullyrða ýmislegt misjafnt um grunnskólann sem ekki stenst skoðun. Mér sárnar fyrir hönd allra þeirra frábæru tónmenntakennara sem starfa í grunnskólum landsins þegar tónlistarskólunum er einum þakkað blómlegt tónlistarlíf landsins. Ófáir tónlistarmenn fengu grunninn að sinni tónlistarmenntun í tónmenntastofunni og margir þeirra áttu skrykkjótta göngu í hefðbundna tónlistarskóla. Um þetta þekki ég fjölmörg dæmi og lesendur væntanlega líka.
Það er því áhyggjuefni að list- og verkgreinakennarar eru, þrátt fyrir allt, settir skör lægra en aðrir kennarar grunnskólans ef litið er til stöðu þeirra í launasamningum. Þeir fá störf sín ekki metin til jafns við bekkjarkennara því samningar halla verulega á þá kennara sem ekki hafa bekkjarumsjón. Það er skömm að því að í skólakerfinu skuli ekki vera skýrari sýn á mikilvægi list- og verkgreinakennara sem hafa svo gríðarlega mikilvægt hlutverk í menntun barna þessa lands. Sömuleiðis vekur nýlegur og væntanlegur niðurskurður í kennaramenntun ugg þar sem ljóst er að minni möguleikar kennara á að sérhæfa sig í faggrein munu koma niður á færni þeirra til að kenna sérstakar námsgreinar eins og list- og verkgreinar.
Þrátt fyrir mýtur um að listkennsla í grunnskólum sé ekki upp á marga fiska eða á leið út úr grunnskólanum þá er þessi kennsla víða blómleg og íslenskir list- og verkgreinakennarar eru, samkvæmt rannsóknum, einna lífseigustu kennararnir í starfi. Þakka ber hversu margir listgreinakennarar vinna starf sitt af alúð og hugsjón.
Listgreinakennarar hlúa að skólabrag og menningu skóla. Þeir halda utan um hefðirnar, hátíðarstundirnar, samsönginn og allt það sem gerir skóla að stað þar sem fólki líður vel. Við megum ekki ganga út frá því sem gefnu að listkennsla haldi þeirri stöðu sem hún hefur haft svo víða í íslenskum grunnskólum. Tökum höndum saman til að tryggja góða menntun og starfsumhverfi list- og verkgreinakennara. Framtíðar okkar vegna.
