Gefandi þrátt fyrir mikið álag Brynhildur Björnsdóttir skrifar 11. febrúar 2019 11:00 Elva B. Björnsdóttir aðalvarðstjóri og varðstofustjóri 112 og Kamilla Guðmundsdóttir aðstoðarvarðstjóri og í fræðsluteymi 112. Fréttablaðið/Stefán Beiðnirnar sem okkur berast eru jafn misjafnar og þær eru margar og innhringjendurnir eru að sama skapi ólíkir og úr öllum stéttum samfélagsins,“ segir Kamilla. „Á síðasta ári komu yfir 200.000 símtöl inn til okkar og það þarf engan sérfræðing í tölfræði til þess að sjá að varðstofa Neyðarlínu, sem er mönnuð með 2-4 neyðarvörðum á hverjum tíma, er yfirleitt undir miklu álagi.“ Elva tekur undir þetta. „Hjá okkur gerast hlutirnir hratt og öll tilfelli sem verða að boðun til viðbragðsaðila byrja hjá okkur.“ Hún bætir við að það geti reynst vandasamt að ná haldbærum upplýsingum frá þeim sem hringja af vettvangi. „Við þurfum að reiða okkur á upplýsingar frá fólki sem er í mjög miklu áfalli, talar hvorki ensku né íslensku, er undir miklum áhrifum vímuefna eða er mjög ósamvinnuþýtt. En þrátt fyrir allt er þetta virkilega gefandi og spennandi starf.“550 símtöl á dag Á Neyðarlínu starfa í heildina 19 neyðarverðir. „Á venjulegum degi berast okkur um það bil 550 símtöl í Neyðarnúmerið 112 og verkefnin eru afar fjölbreytt. Meginhlutverk okkar er að finna nákvæma staðsetningu, greina eðli og umfang þess sem tilkynnt er um, boða í kjölfarið viðeigandi viðbragð á staðinn og veita leiðbeiningar og aðstoð í gegnum síma eins og unnt er. Í alvarlegum málum er viðmiðið að boðun sé komin á sjúkrabíl innan 90 sekúndna frá upphafi símtals og því reynir á að vera fljótur að hugsa, búa yfir góðri þekkingu á landinu og ná að stýra samtalinu þannig að góðar og réttar upplýsingar náist sem fyrst,“ segir Kamilla. Elva segir afskaplega persónubundið hvaða símtöl taka mest á. „En heilt yfir eru alvarleg slys eða dauðsföll þegar börn eiga í hlut alltaf mjög erfið, eins þegar fólk kemur að aðstandanda sem hefur framið sjálfsvíg og svo eru alvarleg slys utan alfaraleiðar krefjandi enda yfirleitt langt í næsta viðbragðsaðila og oft lítið hægt að gera annað en að bíða á línunni og reyna að hughreysta innhringjanda. Í slíkum tilfellum reynum við jafnvel að virkja einhverja sem eru búsettir á svæðinu til þess að fara á vettvang og aðstoða áður en fagaðilar koma á staðinn.“ Þær segja einnig báðar að barnaverndarmálin geti líka verið erfið en utan almenns opnunartíma barnaverndarnefnda landsins þá tekur 112 við tilkynningum og erindum er varða barnavernd.Hættur á heimili Þær vilja báðar minna fólk á að gæta öryggis, ekki síst inni á heimilinu. „Ótrúlegustu hlutir og aðstæður geta skapað slysahættu inni á heimilum og í daglegu lífi fólks,“ segir Elva og Kamilla bætir við: „Það sem stendur upp úr og eitthvað sem ég hef breytt hjá mér persónulega er til dæmis að hafa þannig læsingu á baðherbergishurð að hægt sé að opna utan frá með lykli, vera með grunnöryggisbúnað í bílnum á borð við sjúkrakassa, gluggahamar með beltisskera og kerti til þess að halda varma í bílnum ef fólk er lengi fast í slæmu veðri.“ Þá vilja þær minna fólk á að spenna ferðatöskur og stærri hluti í belti séu þeir geymdir í aftursæti bíls en lausir hlutir geta skapað gríðarlega slysahættu og valdið miklum áverkum, og enn fremur að leyfa börnum ekki að vera með fartölvur, spjaldtölvur eða annan harðan afþreyingarbúnað í bílferðum nema tækið sé fest aftan við framsætin og geti því ekki valdið skaða ef bíllinn lendir í óhappi sem veldur því að höfuð barnsins rykkist fram. „Þegar fólk er á ferðinni er líka ágætt að vera meðvitaður um eigin staðsetningu en það er mjög algengt að fólk hafi ekki hugmynd um hvar það er statt þegar slys ber að höndum og lýsingar á borð við „einhvers staðar á milli Reykjavíkur og Akureyrar“ segja okkur lítið,“ segir Elva. „Svo eru það auðvitað reykskynjarar í hverju herbergi, eiga slökkvitæki og kenna öllum á heimilinu að nota það, veggfesta stærri húsgögn og nota alltaf tilskilinn öryggisbúnað við framkvæmdir eða tómstundaiðkun.“Skyndihjálpin mikilvæg Kamillu er einnig umhugað um skyndihjálparþekkingu. „Ég mæli með því að fara reglulega á skyndihjálparnámskeið og setja sér einn dag árlega þar sem farið er yfir öll öryggismál á heimilinu með fjölskyldunni. Passa síðan að hús séu vel merkt, bjöllur í fjölbýli skráðar á rétta aðila og öryggisnúmer á sumarbústöðum.“ Að lokum vilja þær minna foreldra á að leyfa ekki ungum börnum að leika sér með SIM-kortalausa gamla síma því það eru mörg dæmi um að litlir puttar séu búnir að hringja jafnvel hundrað sinnum í neyðarlínuna á stuttum tíma án nokkurrar vitundar foreldranna,“ segja Elva og Kamilla. Birtist í Fréttablaðinu Lögreglumál Slökkvilið Mest lesið Telur að of mikil saltnotkun geri moksturinn enn erfiðari Innlent Orðin hæsta kirkja í heimi Erlent Andrés ekki lengur prins og látinn yfirgefa heimili sitt Erlent „Því miður er verklagið þannig“ Innlent Ökumaður stöðvaður með snjófargan á framrúðunni Innlent Þjóðvegi eitt lokað vegna veðurs Innlent Reyndu að fá flugmann Maduros til að aðstoða við handtöku hans Erlent Segja ríkislögreglustjóra þurfa að taka til hjá sér Innlent Farþegagjald ólögmætt og höfnin skuldar tugi milljóna Innlent Segir Repúblikönum að beita kjarnorkuúrræðinu Erlent Fleiri fréttir Langt í frá að málinu sé lokið Mest ánægja starfsfólks í sveitarfélögum á Suðurlandi Strætó enn á eftir áætlun en opnun hringvegarins í vinnslu Innanlandsflugi aflýst vegna veðurs Ríkislögreglustjóra sagt að endurskoða reksturinn og allt á floti í hlákunni Farþegagjald ólögmætt og höfnin skuldar tugi milljóna Bein útsending: Langvinn einkenni Covid Segja ríkislögreglustjóra þurfa að taka til hjá sér Telur að of mikil saltnotkun geri moksturinn enn erfiðari Þjóðvegi eitt lokað vegna veðurs Ökumaður stöðvaður með snjófargan á framrúðunni „Því miður er verklagið þannig“ Opnun Brákarborgar frestað enn á ný Ögmundur Ísak ráðinn til þingflokks Sjálfstæðisflokksins Viðbrögð hjólreiðamannsins að einhverju leyti skiljanleg Fjárhagsstaðan alvarleg og tímabundin ráðning ráðgjafans ekki endurnýjuð Formannskosningu Pírata frestað Fastur heima í þrjá daga út af engum mokstri Þurfa mögulega að fresta formannskosningu vegna formgalla Flughálka í kortunum, breytingar hjá bönkunum og formaður Pírata Reyna að lokka íslenska lækna heim Óvenjulegir smáskjálftar reyndust sprengingar Ein hinna reknu segir konunum kastað fyrir ljónin Guðmundur fetar í fótspor Sivjar Fylgjast með smáskjálftum við Bláa lónið Kirkjuþing skorar á stjórnvöld að hækka sóknargjald Ósammála ráðherra um að atkvæðajafnvægi sé mannréttindamál Ungir innflytjendur á Íslandi ekki jafn jaðarsettir og í Svíþjóð Leita til UNESCO vegna Vonarskarðs og kæra kynjahalla Aukin verðbólga áhyggjuefni og asahláka í kortunum Sjá meira
Beiðnirnar sem okkur berast eru jafn misjafnar og þær eru margar og innhringjendurnir eru að sama skapi ólíkir og úr öllum stéttum samfélagsins,“ segir Kamilla. „Á síðasta ári komu yfir 200.000 símtöl inn til okkar og það þarf engan sérfræðing í tölfræði til þess að sjá að varðstofa Neyðarlínu, sem er mönnuð með 2-4 neyðarvörðum á hverjum tíma, er yfirleitt undir miklu álagi.“ Elva tekur undir þetta. „Hjá okkur gerast hlutirnir hratt og öll tilfelli sem verða að boðun til viðbragðsaðila byrja hjá okkur.“ Hún bætir við að það geti reynst vandasamt að ná haldbærum upplýsingum frá þeim sem hringja af vettvangi. „Við þurfum að reiða okkur á upplýsingar frá fólki sem er í mjög miklu áfalli, talar hvorki ensku né íslensku, er undir miklum áhrifum vímuefna eða er mjög ósamvinnuþýtt. En þrátt fyrir allt er þetta virkilega gefandi og spennandi starf.“550 símtöl á dag Á Neyðarlínu starfa í heildina 19 neyðarverðir. „Á venjulegum degi berast okkur um það bil 550 símtöl í Neyðarnúmerið 112 og verkefnin eru afar fjölbreytt. Meginhlutverk okkar er að finna nákvæma staðsetningu, greina eðli og umfang þess sem tilkynnt er um, boða í kjölfarið viðeigandi viðbragð á staðinn og veita leiðbeiningar og aðstoð í gegnum síma eins og unnt er. Í alvarlegum málum er viðmiðið að boðun sé komin á sjúkrabíl innan 90 sekúndna frá upphafi símtals og því reynir á að vera fljótur að hugsa, búa yfir góðri þekkingu á landinu og ná að stýra samtalinu þannig að góðar og réttar upplýsingar náist sem fyrst,“ segir Kamilla. Elva segir afskaplega persónubundið hvaða símtöl taka mest á. „En heilt yfir eru alvarleg slys eða dauðsföll þegar börn eiga í hlut alltaf mjög erfið, eins þegar fólk kemur að aðstandanda sem hefur framið sjálfsvíg og svo eru alvarleg slys utan alfaraleiðar krefjandi enda yfirleitt langt í næsta viðbragðsaðila og oft lítið hægt að gera annað en að bíða á línunni og reyna að hughreysta innhringjanda. Í slíkum tilfellum reynum við jafnvel að virkja einhverja sem eru búsettir á svæðinu til þess að fara á vettvang og aðstoða áður en fagaðilar koma á staðinn.“ Þær segja einnig báðar að barnaverndarmálin geti líka verið erfið en utan almenns opnunartíma barnaverndarnefnda landsins þá tekur 112 við tilkynningum og erindum er varða barnavernd.Hættur á heimili Þær vilja báðar minna fólk á að gæta öryggis, ekki síst inni á heimilinu. „Ótrúlegustu hlutir og aðstæður geta skapað slysahættu inni á heimilum og í daglegu lífi fólks,“ segir Elva og Kamilla bætir við: „Það sem stendur upp úr og eitthvað sem ég hef breytt hjá mér persónulega er til dæmis að hafa þannig læsingu á baðherbergishurð að hægt sé að opna utan frá með lykli, vera með grunnöryggisbúnað í bílnum á borð við sjúkrakassa, gluggahamar með beltisskera og kerti til þess að halda varma í bílnum ef fólk er lengi fast í slæmu veðri.“ Þá vilja þær minna fólk á að spenna ferðatöskur og stærri hluti í belti séu þeir geymdir í aftursæti bíls en lausir hlutir geta skapað gríðarlega slysahættu og valdið miklum áverkum, og enn fremur að leyfa börnum ekki að vera með fartölvur, spjaldtölvur eða annan harðan afþreyingarbúnað í bílferðum nema tækið sé fest aftan við framsætin og geti því ekki valdið skaða ef bíllinn lendir í óhappi sem veldur því að höfuð barnsins rykkist fram. „Þegar fólk er á ferðinni er líka ágætt að vera meðvitaður um eigin staðsetningu en það er mjög algengt að fólk hafi ekki hugmynd um hvar það er statt þegar slys ber að höndum og lýsingar á borð við „einhvers staðar á milli Reykjavíkur og Akureyrar“ segja okkur lítið,“ segir Elva. „Svo eru það auðvitað reykskynjarar í hverju herbergi, eiga slökkvitæki og kenna öllum á heimilinu að nota það, veggfesta stærri húsgögn og nota alltaf tilskilinn öryggisbúnað við framkvæmdir eða tómstundaiðkun.“Skyndihjálpin mikilvæg Kamillu er einnig umhugað um skyndihjálparþekkingu. „Ég mæli með því að fara reglulega á skyndihjálparnámskeið og setja sér einn dag árlega þar sem farið er yfir öll öryggismál á heimilinu með fjölskyldunni. Passa síðan að hús séu vel merkt, bjöllur í fjölbýli skráðar á rétta aðila og öryggisnúmer á sumarbústöðum.“ Að lokum vilja þær minna foreldra á að leyfa ekki ungum börnum að leika sér með SIM-kortalausa gamla síma því það eru mörg dæmi um að litlir puttar séu búnir að hringja jafnvel hundrað sinnum í neyðarlínuna á stuttum tíma án nokkurrar vitundar foreldranna,“ segja Elva og Kamilla.
Birtist í Fréttablaðinu Lögreglumál Slökkvilið Mest lesið Telur að of mikil saltnotkun geri moksturinn enn erfiðari Innlent Orðin hæsta kirkja í heimi Erlent Andrés ekki lengur prins og látinn yfirgefa heimili sitt Erlent „Því miður er verklagið þannig“ Innlent Ökumaður stöðvaður með snjófargan á framrúðunni Innlent Þjóðvegi eitt lokað vegna veðurs Innlent Reyndu að fá flugmann Maduros til að aðstoða við handtöku hans Erlent Segja ríkislögreglustjóra þurfa að taka til hjá sér Innlent Farþegagjald ólögmætt og höfnin skuldar tugi milljóna Innlent Segir Repúblikönum að beita kjarnorkuúrræðinu Erlent Fleiri fréttir Langt í frá að málinu sé lokið Mest ánægja starfsfólks í sveitarfélögum á Suðurlandi Strætó enn á eftir áætlun en opnun hringvegarins í vinnslu Innanlandsflugi aflýst vegna veðurs Ríkislögreglustjóra sagt að endurskoða reksturinn og allt á floti í hlákunni Farþegagjald ólögmætt og höfnin skuldar tugi milljóna Bein útsending: Langvinn einkenni Covid Segja ríkislögreglustjóra þurfa að taka til hjá sér Telur að of mikil saltnotkun geri moksturinn enn erfiðari Þjóðvegi eitt lokað vegna veðurs Ökumaður stöðvaður með snjófargan á framrúðunni „Því miður er verklagið þannig“ Opnun Brákarborgar frestað enn á ný Ögmundur Ísak ráðinn til þingflokks Sjálfstæðisflokksins Viðbrögð hjólreiðamannsins að einhverju leyti skiljanleg Fjárhagsstaðan alvarleg og tímabundin ráðning ráðgjafans ekki endurnýjuð Formannskosningu Pírata frestað Fastur heima í þrjá daga út af engum mokstri Þurfa mögulega að fresta formannskosningu vegna formgalla Flughálka í kortunum, breytingar hjá bönkunum og formaður Pírata Reyna að lokka íslenska lækna heim Óvenjulegir smáskjálftar reyndust sprengingar Ein hinna reknu segir konunum kastað fyrir ljónin Guðmundur fetar í fótspor Sivjar Fylgjast með smáskjálftum við Bláa lónið Kirkjuþing skorar á stjórnvöld að hækka sóknargjald Ósammála ráðherra um að atkvæðajafnvægi sé mannréttindamál Ungir innflytjendur á Íslandi ekki jafn jaðarsettir og í Svíþjóð Leita til UNESCO vegna Vonarskarðs og kæra kynjahalla Aukin verðbólga áhyggjuefni og asahláka í kortunum Sjá meira