Hægferð Björn Már Ólafsson skrifar 13. nóvember 2019 07:30 Við lifum á tímum byltinga. Það sem áður kallaðist þroski og reynslurök kallast nú byltingar. Einn sniðugur Íslendingur fær þá flugu í hausinn að elda mat í sjö klukkustundir í stað hinna hefðbundnu og alveg hæfilega löngu 30 mínútna og tveimur árum síðar yfirgefur hálft Ísland síðasta starfsmannafundinn fyrir jól með sous-vide tæki í höndunum. Tveimur minimalískum lífsstílsbyltingum síðar þurfa starfsmenn Sorpu að vísa þessu sama fólkinn veginn í raftækjagáminn. Nokkrir hugsjónarmenn ákveða síðan að Ísland geti orðið paradís hjólreiðamanna. Sem er reyndar dagsatt, þann skamma tíma sem þú hefur vindinn í bakið, en eins og í lífinu sjálfu brýst sannleikurinn fram þegar á móti blæs. Einni samgöngubyltingu síðar þurfa starfsmenn Sorpu fjölga brotajárnsgámum eftir að Íslendingar föttuðu að það er ekkert sérstaklega þægilegt að ferðast allra sinna ferða á rándýrum racer með straumlínulöguðum hnakki. Sorpa er kirkjugarður byltinga og hjólahnakkarnir hafa brátt mölvað sín síðustu vaselínsmurðu eistu. Það hefur lengi blundað í sjálfum mér að boða til byltingar. Reka upp angistarfullt heróp (bara á netinu samt) og sverfa til stáls. En mig hefur bara alltaf skort tilefnið. Eða það hélt ég. Þar til ég fyrir nokkrum árum lagði grunninn að gríðarlegri samgöngubyltingu sem ég ætla nú að reyna að dreifa um þjóðfélagið og hyggst ég fá í lið með mér helstu áhrifavalda landsins. Eftir að hafa treyst á strætisvagninn alla mína mennta- og háskólagöngu lauk misfarsælu samstarfi mínu við gulu drossíuna einn góðan veðurdag fyrir örfáum árum síðan. Á þessum tíma vann ég á Morgunblaðinu uppi í Hádegismóum og húkkaði mér far með Strætó í og úr vinnu. Byltingin hófst á hefðbundnum vinnudegi þegar Strætó kom ekki á stoppistöðina. Ég hef þurft að þola ýmsar seinkanir og vandamál með Strætó í gegnum árin en ég hafði aldrei lent í því áður að strætó hafi bara gufaði upp og ekki komið á stoppistöðina okkar. Okkur blaðamönnunum á biðstöðinni var ekki skemmt. Einn blaðamannanna fór með brandara og sagði að stríðið á milli Hádegismóa og ráðandi afla í ráðhúsi Reykjavíkur hefði náð nýjum hæðum. Sá blaðamaður gæti hafa verið ég. En þegar hlátrasköllin og þreföldu húrrahrópin þögnuðu (svona þremur korterum síðar) og kyrrðin lagðist aftur yfir Rauðavatn stóðum við enn á stoppistöðinni og ekkert bólaði á strætisvagninum. Þetta kom ítrekað fyrir næstu daga og að lokum tók ég upp á því í fússi að labba bara af stað heim til mín. Ég bjó þá í miðborginni og ætlaði eiginlega bara að labba á næstu stoppistöð en rankaði ekki við mér fyrr en heim var komið. Ef það kom ekki nægilega skýrt fram að ofan, þá var þetta byltingin mín. Að nota fæturnar. Jafnfljóta. Á hægferð, ekki hraðferð. Þetta sumar gekk ég nær alltaf heim úr vinnunni og fékk út úr því vellíðan, hugarró og stóra og sterka kálfa. Elliðaárdalurinn er ekki bara skrýtinn staður þar sem Breiðholtsunglingar byggðu dúfnakofa á níunda áratugnum heldur einn fallegasti staður borgarinnar. Tónlistin í símanum mínum var skárri en Útvarp Saga í Strætisvagninum og kanínurnar í Elliðaárdalnum voru ekki síðri félagsskapur en háværir menntaskólanemar á stöðugum fengitíma. Gangan tók auðvitað langan tíma en ég átti auðveldara með að skipuleggja tíma minn út frá göngunni heldur en út frá strætisvagni sem kom stundum ekki með tilheyrandi fússi og pirringi.Vísir/VilhelmMeð þessu fékk ég annað sjónarhorn á fjarlægðir á höfuðborgarsvæðinu. Er langt úr Garðabæ upp í Breiðholt? Úr Vesturbæ í Hafnarfjörð? Ekki ef þú gengur þessa vegalengd daglega. Sá kostur fylgir líka göngunni fram yfir til dæmis hjólreiðar að þú svitnar ekki nærri því jafn mikið á göngu og þarft því ekki að taka með þér föt til skiptana eða bíða í röð eftir einu litlu sturtunni á vinnustaðnum þínum. Gangan veitir öryggi sem þú finnur ekki með öðrum samgöngumátum. Ég átti eitt sinn bíl í sex mánuði en gafst upp á því eftir að druslan gaf upp öndina í annað sinn á ferð á umferðaþungum gatnamótum á háannatíma. Það er adrenalínupplifun sem ég get vel verið án. Gangan toppar allt. Til að eyða öllum vafa þá hef ég einnig prófað óhefðbundna samgöngumáta en enginn þeirra stenst samanburð. Eitt sinn mætti ég í partý á gönguskíðum eftir að smá fönn lá yfir hverfinu eitt fallegt vetrarkvöld í Garðabænum. En gönguskíðapælingin var andvana fædd því undir lok kvölds var fönnin horfin og ég þurfti að ganga skömmustulegur heim til mín í gönguskíðaklossum. Þá hef ég mætt á knattspyrnuæfingu á hjólaskíðum en þau vöktu svo mikla furðu meðal liðsfélaga minna að ég þurfti þurfti í kjölfarið að berjast hetjulega gegn félagslegri útskúfun. Hjólaskíðabyltingin verður að bíða betri tíma. Hvert sem litið er í samfélaginu erum við Vesturlandabúar að leita að afþreyingu sem veitir okkur hugarró og tímaeyðslu. Sjónvarpsstöðvar í Skandinavíu hafa fikrað sig áfram í sólarhringslöngum Slow-TV útsendingum án þess að nokkur maður hafi beðið um það en undirtektirnar hafa verið stórkostlegar og lágmarks eldunartími matar má ekki vera minni en fimm klukkustundir ef þú ætlar að bjóða vinum í mat því minna mætti kalla skyndibita. Færum þessa samfélagsþróun yfir á samgöngur okkar. Vandamálið er ekki að við erum of lengi á leiðinni í og úr vinnu. Vandamálið er að við erum ekki nógu lengi. Leggjum hjólunum, förgum bílnum og reimum á okkur skóna. Byltingin er hér með hafin. Höfundur er lögfræðingur sem býr og starfar í Danmörku.Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilsa Reykjavík Rómur Samgöngur Mest lesið Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvernig gerum við Grundarhverfi enn betra? Ævar Harðarson skrifar Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Skoðun Lausnin liggur fyrir – Landspítali þarf að stíga skrefið Sandra B. Franks skrifar Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson skrifar Sjá meira
Við lifum á tímum byltinga. Það sem áður kallaðist þroski og reynslurök kallast nú byltingar. Einn sniðugur Íslendingur fær þá flugu í hausinn að elda mat í sjö klukkustundir í stað hinna hefðbundnu og alveg hæfilega löngu 30 mínútna og tveimur árum síðar yfirgefur hálft Ísland síðasta starfsmannafundinn fyrir jól með sous-vide tæki í höndunum. Tveimur minimalískum lífsstílsbyltingum síðar þurfa starfsmenn Sorpu að vísa þessu sama fólkinn veginn í raftækjagáminn. Nokkrir hugsjónarmenn ákveða síðan að Ísland geti orðið paradís hjólreiðamanna. Sem er reyndar dagsatt, þann skamma tíma sem þú hefur vindinn í bakið, en eins og í lífinu sjálfu brýst sannleikurinn fram þegar á móti blæs. Einni samgöngubyltingu síðar þurfa starfsmenn Sorpu fjölga brotajárnsgámum eftir að Íslendingar föttuðu að það er ekkert sérstaklega þægilegt að ferðast allra sinna ferða á rándýrum racer með straumlínulöguðum hnakki. Sorpa er kirkjugarður byltinga og hjólahnakkarnir hafa brátt mölvað sín síðustu vaselínsmurðu eistu. Það hefur lengi blundað í sjálfum mér að boða til byltingar. Reka upp angistarfullt heróp (bara á netinu samt) og sverfa til stáls. En mig hefur bara alltaf skort tilefnið. Eða það hélt ég. Þar til ég fyrir nokkrum árum lagði grunninn að gríðarlegri samgöngubyltingu sem ég ætla nú að reyna að dreifa um þjóðfélagið og hyggst ég fá í lið með mér helstu áhrifavalda landsins. Eftir að hafa treyst á strætisvagninn alla mína mennta- og háskólagöngu lauk misfarsælu samstarfi mínu við gulu drossíuna einn góðan veðurdag fyrir örfáum árum síðan. Á þessum tíma vann ég á Morgunblaðinu uppi í Hádegismóum og húkkaði mér far með Strætó í og úr vinnu. Byltingin hófst á hefðbundnum vinnudegi þegar Strætó kom ekki á stoppistöðina. Ég hef þurft að þola ýmsar seinkanir og vandamál með Strætó í gegnum árin en ég hafði aldrei lent í því áður að strætó hafi bara gufaði upp og ekki komið á stoppistöðina okkar. Okkur blaðamönnunum á biðstöðinni var ekki skemmt. Einn blaðamannanna fór með brandara og sagði að stríðið á milli Hádegismóa og ráðandi afla í ráðhúsi Reykjavíkur hefði náð nýjum hæðum. Sá blaðamaður gæti hafa verið ég. En þegar hlátrasköllin og þreföldu húrrahrópin þögnuðu (svona þremur korterum síðar) og kyrrðin lagðist aftur yfir Rauðavatn stóðum við enn á stoppistöðinni og ekkert bólaði á strætisvagninum. Þetta kom ítrekað fyrir næstu daga og að lokum tók ég upp á því í fússi að labba bara af stað heim til mín. Ég bjó þá í miðborginni og ætlaði eiginlega bara að labba á næstu stoppistöð en rankaði ekki við mér fyrr en heim var komið. Ef það kom ekki nægilega skýrt fram að ofan, þá var þetta byltingin mín. Að nota fæturnar. Jafnfljóta. Á hægferð, ekki hraðferð. Þetta sumar gekk ég nær alltaf heim úr vinnunni og fékk út úr því vellíðan, hugarró og stóra og sterka kálfa. Elliðaárdalurinn er ekki bara skrýtinn staður þar sem Breiðholtsunglingar byggðu dúfnakofa á níunda áratugnum heldur einn fallegasti staður borgarinnar. Tónlistin í símanum mínum var skárri en Útvarp Saga í Strætisvagninum og kanínurnar í Elliðaárdalnum voru ekki síðri félagsskapur en háværir menntaskólanemar á stöðugum fengitíma. Gangan tók auðvitað langan tíma en ég átti auðveldara með að skipuleggja tíma minn út frá göngunni heldur en út frá strætisvagni sem kom stundum ekki með tilheyrandi fússi og pirringi.Vísir/VilhelmMeð þessu fékk ég annað sjónarhorn á fjarlægðir á höfuðborgarsvæðinu. Er langt úr Garðabæ upp í Breiðholt? Úr Vesturbæ í Hafnarfjörð? Ekki ef þú gengur þessa vegalengd daglega. Sá kostur fylgir líka göngunni fram yfir til dæmis hjólreiðar að þú svitnar ekki nærri því jafn mikið á göngu og þarft því ekki að taka með þér föt til skiptana eða bíða í röð eftir einu litlu sturtunni á vinnustaðnum þínum. Gangan veitir öryggi sem þú finnur ekki með öðrum samgöngumátum. Ég átti eitt sinn bíl í sex mánuði en gafst upp á því eftir að druslan gaf upp öndina í annað sinn á ferð á umferðaþungum gatnamótum á háannatíma. Það er adrenalínupplifun sem ég get vel verið án. Gangan toppar allt. Til að eyða öllum vafa þá hef ég einnig prófað óhefðbundna samgöngumáta en enginn þeirra stenst samanburð. Eitt sinn mætti ég í partý á gönguskíðum eftir að smá fönn lá yfir hverfinu eitt fallegt vetrarkvöld í Garðabænum. En gönguskíðapælingin var andvana fædd því undir lok kvölds var fönnin horfin og ég þurfti að ganga skömmustulegur heim til mín í gönguskíðaklossum. Þá hef ég mætt á knattspyrnuæfingu á hjólaskíðum en þau vöktu svo mikla furðu meðal liðsfélaga minna að ég þurfti þurfti í kjölfarið að berjast hetjulega gegn félagslegri útskúfun. Hjólaskíðabyltingin verður að bíða betri tíma. Hvert sem litið er í samfélaginu erum við Vesturlandabúar að leita að afþreyingu sem veitir okkur hugarró og tímaeyðslu. Sjónvarpsstöðvar í Skandinavíu hafa fikrað sig áfram í sólarhringslöngum Slow-TV útsendingum án þess að nokkur maður hafi beðið um það en undirtektirnar hafa verið stórkostlegar og lágmarks eldunartími matar má ekki vera minni en fimm klukkustundir ef þú ætlar að bjóða vinum í mat því minna mætti kalla skyndibita. Færum þessa samfélagsþróun yfir á samgöngur okkar. Vandamálið er ekki að við erum of lengi á leiðinni í og úr vinnu. Vandamálið er að við erum ekki nógu lengi. Leggjum hjólunum, förgum bílnum og reimum á okkur skóna. Byltingin er hér með hafin. Höfundur er lögfræðingur sem býr og starfar í Danmörku.Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun
Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir Skoðun
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun
Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir Skoðun