Búa sig undir hraungos í Svartsengi á margra kílómetra langri gossprungu Kristján Már Unnarsson skrifar 27. janúar 2020 15:27 Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði. Stöð 2/Baldur Hrafnkell Jónsson. Almannavarnir búa sig undir að hraungos geti opnast á sprungu í Svartsengiseldstöðinni milli Grindavíkur og Bláa lónsins. Hratt landris mælist nú á svæðinu en Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur segir þó algengast að svona atburður endi með kvikuinnskoti neðanjarðar og fjari út. Þetta kom fram í hádegisfréttum Bylgjunnar. Almannavarnir standa að íbúafundi í íþróttahúsinu í Grindavík klukkan fjögur í dag en þær lýstu síðdegis í gær yfir óvissustigi eftir að óvenju hratt landris hafði mælst á stóru svæði í kringum Svartsengi með fjallið Þorbjörn sem miðju. Magnús Tumi Guðmundsson sagði í Bítinu á Bylgjunni í morgun að landið rísi um 3-4 millimetra á dag og það virðist eiga upptök á nokkurra kílómetra dýpi. Sennilegt sé að kvika sé að safnast þar fyrir í jarðskorpunni. „En enn sem komið er er þetta orðið mjög lítið. Þessi kvika sem er farin þarna inn dugar nú ekki til að búa til eldgos, svona strax. En ef þetta heldur áfram lengi, þá breytist staðan,“ sagði Magnús. Hann benti hins vegar á að algengast væri að svona atburðarás fjaraði út án þess að til eldgoss kæmi. Mörg dæmi væru um slík kvikuinnskot, síðast í Öræfajökli. Horft frá byggðinni í Grindavík að fjallinu Þorbirni. Orkuverið í Svartsengi sést í krikanum efst til hægri.Vísir/Egill Það sem veldur sérstökum áhyggjum er að þetta er að gerast við Grindavík, þar sem búa um 3.500 manns, og jafnframt við einn fjölsóttasta ferðamannastað landsins, Bláa lónið, en þar áætla menn að allt að 1.500 manns gætu verið á hverjum tíma. Miðja atburðarins er Svartsengiseldstöðin en hún gaus síðast fyrir um 800 árum. „Það urðu þrjú eldgos á árunum 1210 til 1240. Þetta gæti endað með samskonar atburðarás. Það er svona versta tilfellið að þetta leiði með tímanum til þess að þarna verði eldgos á nokkurra kílómetra langri sprungu. Það er svona það sem viðbúnaðurinn, - við þurfum náttúrlega með allan viðbúnað, - þá er miðað við versta tilfelli og allir séu viðbúnir því að það versta gerist.“ Ef gos yrði á annaðborð er talið að það opnist í gossprungu sem lægi í stefnu norðaustur-suðvestur. „Það gæti þá verið gossprunga sem gæti verið nokkrir kílómetrar á lengd, alveg upp í tíu kílómetrar á lengd í upphafi. Og yfirleitt er þá svona gos býsna kröftugt í upphafi og kvikustrókar sem standa kannski hundrað metra í loft upp. En slíkt ástand varir yfirleitt ekki lengi, í nokkra klukkutíma eða sólarhringa eða eitthvað svoleiðis. Og síðan hægir yfirleitt mjög mikið á gosi af þessu tagi og það stendur í einhverja daga eða í mesta lagi vikur.“ Jarðvarmavirkjun HS Orku í Svartsengi. Fjallið Þorbjörn í baksýn.Vísir/Vilhelm Það er einnig áhyggjuefni að orkuverið í Svartsengi er í miðju svæðisins. „Þá er náttúrlega orkuverið í Svartsengi í mikilli hættu og Bláa lónið, ef gosið yrði þarna, en síður Grindavík sjálf.“ Þá má búast við að loka þyrfti Keflavíkurflugvelli, að minnsta kosti í einhverjar klukkustundir eða jafnvel sólarhringa. Þetta er þó ekkert sem virðist vera að bresta á. „Nú er bara að bíða og sjá hvernig þetta þróast á næstu dögum og vikum, eða hvort þetta lognast út af eða heldur áfram,“ sagði Magnús Tumi Guðmundsson í Bítinu á Bylgjunni. Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Grindavík Jarðhræringar á Reykjanesi Tengdar fréttir Mæling gervitungls skýrir áhyggjur manna af Grindavík og Bláa lóninu Orkuverið í Svartsengi og Bláa lónið eru inni á rauða blettinum og byggðin í Grindavík í jaðrinum á mynd sem unnin er úr gögnum frá gervitungli. 26. janúar 2020 21:42 „Þetta heldur áfram með sama hraða að þenjast út“ Það er áframhaldandi landris rétt vestan við fjallið Þorbjörn á Reykjanesi. Þetta sýna nýjar mælingar úr GPS-mælum Veðurstofu Íslands. 27. janúar 2020 09:58 Óvissustigi lýst yfir vegna mögulegrar kvikusöfnunar við fjallið Þorbjörn Landris hefur mælst frá 21. janúar og virðist miðja þess vera á Reykjanessskaganum rétt vestan við fjallið Þorbjörn. 26. janúar 2020 17:18 Gul eldgosaviðvörun á flug aðeins tólf kílómetra frá Keflavíkurflugvelli Litakóði alþjóðaflugs fyrir eldfjöll á Reykjanesskaga hefur verið færður yfir á gult. Svæðið er aðeins í tólf kílómetra loftlínu frá flugbrautum Keflavíkurflugvallar, stærsta og mikilvægasta alþjóðaflugvallar landsins. 26. janúar 2020 18:13 Mest lesið Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Innlent Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Innlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Innlent Hefur í hótunum við New York vegna „kommúnistans“ Mamdani Erlent Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Innlent Snurða hljóp á þráðinn í nótt Innlent Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Innlent Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Innlent Fleiri fréttir Sviptur prófinu eftir að hafa ekið á 185 Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Sá sem réðst á Ingunni áfrýjar til hæstaréttar Bein útsending: Rektorsskipti í Háskóla Íslands Snurða hljóp á þráðinn í nótt Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Ekkert samkomulag í höfn enn um þinglok Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Sjá meira
Almannavarnir búa sig undir að hraungos geti opnast á sprungu í Svartsengiseldstöðinni milli Grindavíkur og Bláa lónsins. Hratt landris mælist nú á svæðinu en Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur segir þó algengast að svona atburður endi með kvikuinnskoti neðanjarðar og fjari út. Þetta kom fram í hádegisfréttum Bylgjunnar. Almannavarnir standa að íbúafundi í íþróttahúsinu í Grindavík klukkan fjögur í dag en þær lýstu síðdegis í gær yfir óvissustigi eftir að óvenju hratt landris hafði mælst á stóru svæði í kringum Svartsengi með fjallið Þorbjörn sem miðju. Magnús Tumi Guðmundsson sagði í Bítinu á Bylgjunni í morgun að landið rísi um 3-4 millimetra á dag og það virðist eiga upptök á nokkurra kílómetra dýpi. Sennilegt sé að kvika sé að safnast þar fyrir í jarðskorpunni. „En enn sem komið er er þetta orðið mjög lítið. Þessi kvika sem er farin þarna inn dugar nú ekki til að búa til eldgos, svona strax. En ef þetta heldur áfram lengi, þá breytist staðan,“ sagði Magnús. Hann benti hins vegar á að algengast væri að svona atburðarás fjaraði út án þess að til eldgoss kæmi. Mörg dæmi væru um slík kvikuinnskot, síðast í Öræfajökli. Horft frá byggðinni í Grindavík að fjallinu Þorbirni. Orkuverið í Svartsengi sést í krikanum efst til hægri.Vísir/Egill Það sem veldur sérstökum áhyggjum er að þetta er að gerast við Grindavík, þar sem búa um 3.500 manns, og jafnframt við einn fjölsóttasta ferðamannastað landsins, Bláa lónið, en þar áætla menn að allt að 1.500 manns gætu verið á hverjum tíma. Miðja atburðarins er Svartsengiseldstöðin en hún gaus síðast fyrir um 800 árum. „Það urðu þrjú eldgos á árunum 1210 til 1240. Þetta gæti endað með samskonar atburðarás. Það er svona versta tilfellið að þetta leiði með tímanum til þess að þarna verði eldgos á nokkurra kílómetra langri sprungu. Það er svona það sem viðbúnaðurinn, - við þurfum náttúrlega með allan viðbúnað, - þá er miðað við versta tilfelli og allir séu viðbúnir því að það versta gerist.“ Ef gos yrði á annaðborð er talið að það opnist í gossprungu sem lægi í stefnu norðaustur-suðvestur. „Það gæti þá verið gossprunga sem gæti verið nokkrir kílómetrar á lengd, alveg upp í tíu kílómetrar á lengd í upphafi. Og yfirleitt er þá svona gos býsna kröftugt í upphafi og kvikustrókar sem standa kannski hundrað metra í loft upp. En slíkt ástand varir yfirleitt ekki lengi, í nokkra klukkutíma eða sólarhringa eða eitthvað svoleiðis. Og síðan hægir yfirleitt mjög mikið á gosi af þessu tagi og það stendur í einhverja daga eða í mesta lagi vikur.“ Jarðvarmavirkjun HS Orku í Svartsengi. Fjallið Þorbjörn í baksýn.Vísir/Vilhelm Það er einnig áhyggjuefni að orkuverið í Svartsengi er í miðju svæðisins. „Þá er náttúrlega orkuverið í Svartsengi í mikilli hættu og Bláa lónið, ef gosið yrði þarna, en síður Grindavík sjálf.“ Þá má búast við að loka þyrfti Keflavíkurflugvelli, að minnsta kosti í einhverjar klukkustundir eða jafnvel sólarhringa. Þetta er þó ekkert sem virðist vera að bresta á. „Nú er bara að bíða og sjá hvernig þetta þróast á næstu dögum og vikum, eða hvort þetta lognast út af eða heldur áfram,“ sagði Magnús Tumi Guðmundsson í Bítinu á Bylgjunni.
Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Grindavík Jarðhræringar á Reykjanesi Tengdar fréttir Mæling gervitungls skýrir áhyggjur manna af Grindavík og Bláa lóninu Orkuverið í Svartsengi og Bláa lónið eru inni á rauða blettinum og byggðin í Grindavík í jaðrinum á mynd sem unnin er úr gögnum frá gervitungli. 26. janúar 2020 21:42 „Þetta heldur áfram með sama hraða að þenjast út“ Það er áframhaldandi landris rétt vestan við fjallið Þorbjörn á Reykjanesi. Þetta sýna nýjar mælingar úr GPS-mælum Veðurstofu Íslands. 27. janúar 2020 09:58 Óvissustigi lýst yfir vegna mögulegrar kvikusöfnunar við fjallið Þorbjörn Landris hefur mælst frá 21. janúar og virðist miðja þess vera á Reykjanessskaganum rétt vestan við fjallið Þorbjörn. 26. janúar 2020 17:18 Gul eldgosaviðvörun á flug aðeins tólf kílómetra frá Keflavíkurflugvelli Litakóði alþjóðaflugs fyrir eldfjöll á Reykjanesskaga hefur verið færður yfir á gult. Svæðið er aðeins í tólf kílómetra loftlínu frá flugbrautum Keflavíkurflugvallar, stærsta og mikilvægasta alþjóðaflugvallar landsins. 26. janúar 2020 18:13 Mest lesið Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Innlent Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Innlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Innlent Hefur í hótunum við New York vegna „kommúnistans“ Mamdani Erlent Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Innlent Snurða hljóp á þráðinn í nótt Innlent Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Innlent Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Innlent Fleiri fréttir Sviptur prófinu eftir að hafa ekið á 185 Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Sá sem réðst á Ingunni áfrýjar til hæstaréttar Bein útsending: Rektorsskipti í Háskóla Íslands Snurða hljóp á þráðinn í nótt Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Ekkert samkomulag í höfn enn um þinglok Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Sjá meira
Mæling gervitungls skýrir áhyggjur manna af Grindavík og Bláa lóninu Orkuverið í Svartsengi og Bláa lónið eru inni á rauða blettinum og byggðin í Grindavík í jaðrinum á mynd sem unnin er úr gögnum frá gervitungli. 26. janúar 2020 21:42
„Þetta heldur áfram með sama hraða að þenjast út“ Það er áframhaldandi landris rétt vestan við fjallið Þorbjörn á Reykjanesi. Þetta sýna nýjar mælingar úr GPS-mælum Veðurstofu Íslands. 27. janúar 2020 09:58
Óvissustigi lýst yfir vegna mögulegrar kvikusöfnunar við fjallið Þorbjörn Landris hefur mælst frá 21. janúar og virðist miðja þess vera á Reykjanessskaganum rétt vestan við fjallið Þorbjörn. 26. janúar 2020 17:18
Gul eldgosaviðvörun á flug aðeins tólf kílómetra frá Keflavíkurflugvelli Litakóði alþjóðaflugs fyrir eldfjöll á Reykjanesskaga hefur verið færður yfir á gult. Svæðið er aðeins í tólf kílómetra loftlínu frá flugbrautum Keflavíkurflugvallar, stærsta og mikilvægasta alþjóðaflugvallar landsins. 26. janúar 2020 18:13