Forystufólk stjórnarflokkanna kynnti uppfærða fjármálaáætlun stjórnvalda til ársins 2028 seinnipartinn í dag sem miðar að því að vinna gegn verðbólgunni. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra telur að þessar aðgerðir muni slá á verðbólguna.
„Ég tel að þessi áætlun sendi mjög skýr skilaboð. Hér er lögð til tekjuöflun sem ég tel að dreifist með tiltölulega réttmætum hætti. Hér er auðvitað verið að tala um gjöld á umferð sem munu koma við flesta,“ segir Katrín. Hins vegar verði skattar á fyrirtæki hækkaðir tímabundið um eitt prósentustig frá næstu áramótum í eitt ár.
„Við erum að boða hækkun veiðigjalda, fiskeldisgjalda og sömuleiðis gjalda á skemmtiferðaskip. Þannig að það eru fjölbreyttar leiðir í þeim efnum. Við erum að boða hagræðingu, sameiningu stofnana,“ segir forsætisráðherra.
Þá verður öllum opinberum stofnunum öðrum en heilbrigðsstofnunum og lögreglu gert að hagræða í rekstri sínum um tvö prósent í stað eins í fyrri áætlunum.
„En ég minni líka á að við stöndum um leið við ákveðin grunngildi sem við höfum lagt áherslu á frá upphafi. Sem er að verja tekjulægstu hópana,“ segir forsætisráðherra.
Ráðist verði í grundvallarbreytingar á örorkulífeyriskerfinu árið 2025 en þangað til verði greiðslur til örorkulífeyrisþega varðar gegn verðbólgu strax á þessu ári.
Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir að ýmsum framkvæmdum á vegum stjórnarráðsins verði frestað ásamt byggingu nýrrar samhæfingarmiðstöðvar. Með ýmsum hagræðingaraðgerðum minnki líka þörf ríkisins fyrir starfsfólk.
„Á næstu fimm árum munu eitt þúsund opinberir starfsmenn fara á eftirlaun. Ef við getum dregið úr þörfinni fyrir endurráðningu myndi það muna mjög miklu. Til dæmis er talan á bakvið þúsund manns um 13,5 milljarðar. Við vitum að það er mannekla sum staðar en annars staðar væri mögulega hægt að nýta stafrænar lausnir og auka hagræðingu til að draga úr mannaflaþörf hjá ríkinu. Það myndu sparast margir milljarðar við það,“ segir fjármálaráðherra.
Þá verði endurgreiðslur virðisaukaskatts vegna viðhalds eigin húsnæðis lækkaðar í júlí úr 60 prósentum í 35 prósent. Sameiginlega muni aðgerðir ríkisstjórnarinnar á þessu ári og næsta draga mjög úr verðbólgu. Staða ríkissjóðs hafi batnað um 200 milljarða á tæplega tveimur árum.
„Á þeim tíma sem verðbólgan geisar viljum við ekki að ríkið sé að ryðja sér til rúms. En á sama tíma viljum við forgangsraða fjárfestingunni. Við ætlum til dæmis að halda dampi með uppbyggingu Landsspítalans,“ segir Bjarni Benediktsson.
