Fundur Katrínar Jakobsdóttur forsætisráðherra með Joe Biden forseta Bandaríkjanna ásamt forseta Finnlands og forsætisráðherrum Danmerkur, Noregs og Svíþjóðar hófst í forsetahöllinni í Helsinki skömmu fyrir hádegi. Fundurinn er haldinn í beinu framhaldi af tveggja daga leiðtogafundi Atlantshafsbandalagsins í Vilíus í Litháen sem lauk í gær.
Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir utanríkisráðherra sótti einnig fundinn í Helsinki ásamt utanríkis- og varnarmálaráðherrum NATO-ríkjanna. Fyrir fundinn lýsti Volodymyr Zelensky forseti Úkraínu yfir vonbrigðum með að ekki ætti að leggja tímasetta áætlun fram um aðild landsins að NATO, en hann virtist sáttari við niðurstöðuna þegar fundninum lauk. Þórdís Kolbrún segir heildarniðurstöðuna hafa verið mjög góða og sterka.
„Ég held að skilaboðin í lok fundar hafi verið heiðarleg að því leyti að það er alger eining um áframhaldandi stuðing. Skuldbindingu frá ríkjum til að gera það sem gera þarf,“ segir Þórdís Kolbrún.
Það skipti miklu að stofnað hafi verið sérstakt Úkraínu ráð sem feli í sér raunverulegar breytingar á samskiptum og stöðu Úkraínu innan NATO.
„Það eflir þetta pólitíska samstarf og leggur ákveðinn grunn að framtíðaraðild landsins að bandalaginu. Maður þarf auðvitað að skilja í hvaða aðstæðum úkraínsk stjórnvöld eru og úkraínskur almenningur. Þau voru með miklar væntingar og vilja að á þau sé hlustað og þeim sé trúað. En ég held að við getum öll gengið sátt frá borði eftir þennan fund og það voru margar stórar ákvarðanir teknar,” segir utanríkisráðherra.
Þá hafi verið samþykktar nýjar varnaráætlanir og aðrar skuldbindingar sem skipti bæði Úkraínu og bandalagsríkin miklu máli. Í hennar huga væri alveg skýrt að framtíð Úkraínu væri í NATO.
„Og það er ekki af einhverri greiðvirkni gagnvart Úkraínumönnum heldur skiptir það máli fyrir raunverulegt öryggi og varnarmátt bandalagsins og Evrópu. Þar með frið -og öryggi íbúa í Evrópu. Að þetta risa stóra land og svæði sé ekki skilið eftir á gráu svæði eins og það hefur verið á allt of lengi. Samfélag sem hefur nú þegar tekið ákvörðun um hvert það er að fara,“ sagði Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir.
