Grafið í gömlum gögnum um ferli og ferla vegna starfa Paolo Macchiarini á Karolinska Ingunn Björnsdóttir skrifar 12. janúar 2024 16:30 Fyrir tæpum 2 árum, þegar öldurnar gengu nokkuð hátt vegna launagreiðslna til mjög virts stjórnanda og ráðgjafa fyrir ráðgjöf til heilbrigðisráðuneytisins um hagræðingu stakk ég niður penna til að rökstyðja að mun betra væri að málið var rætt opinskátt en ef pukrast með það. Það styrkir ekki beinlínis stjórnanda ef hvíslað er og pukrast með eitthvað varðandi hann en getur styrkt hann að rætt sé opinskátt um það sem ágreiningur kann að vera um. Auk þess sem nauðsynlegt er að virða tjáningarfrelsi. Dæmið sem ég valdi til að rökstyðja það að leyndarhyggja væri ekki af hinu góða var um fyrri stjórnanda á Karolinska sjúkrahúsinu, Birgi Jakobsson. Nú er komið á daginn með dómi að sú ákvörðun sem Birgir átti þátt í og ég ræddi í greininni var hreint ekki með þeim farsælli. Og eins og alltaf þegar eitthvað er rætt opinberlega kom ýmislegt í ljós í tengslum við þær öldur sem undanfarið hafa gengið hátt, nefnilega umræðu um skurðlæknahrappinn Paolo Macchiarini. Þó hefur enginn öldugangur verið opinberlega á Íslandi um ákvarðanir Birgis í málinu. Ég tel því rétt að stinga aftur niður penna. Vísað er í fyrri grein, «Tjáningarfrelsið okkar allra». Tímalínan sem ég birti með fyrri grein er birt aftur í greinarlok, uppfærð með nafni yfirlæknis háls-, nef- og eyrnadeildarinnar á Karolinska sjúkrahúsinu (KS), stjórnandans sem dró að skrifa undir í 2 mánuði og 4 daga eftir að Birgir Jakobsson forstjóri hafði manna fyrstur skrifað undir. En bæta mætti þeim punkti framan við á tímalínunni að umræddur yfirlæknir hafði ekki hafið störf fyrr en 1. september 2010, 6 dögum áður en Birgir skrifaði undir. Nú er hægt að ná ýmsu á 6 dögum og meðal fyrstu verka nýráðna yfirlæknisins var að leitast við að nýta sambönd sín til að afla upplýsinga um þennan Macchiarini sem margir virtust binda vonir við að gæti orðið rannsóknum á KI og aðgerðum á KS mikil lyftistöng. Í Svíþjóð átti að satsa mikið í rannsóknum og vísindamenn í sviðsljósinu voru því eftirsóttir. Þannig hafði nafn Macchiarini komið inn í umræðuna á Karolinska en óformlegar fyrirspurnir um hann höfðu um sumarið skilað nokkuð ólíkum niðurstöðum varðandi vísindalega færni hans, samstarfshæfileika og hæfileika til að fylgja reglum. Í bók Bosse Lindquist um Macchiarinimálið kom ýmislegt fram um þetta (um er að ræða sama Bosse Lindquist og nýverið komst á blað fyrir lítillegt ósamkomulag við starfsmanneskju á RUV). Þar er meðal annars komið inn á netskeytasamskipti tveggja áhrifamanna á KI (Karolinska stofnuninni, háskólahluta Karolinska), þeirra Cardell og Dahlén, sem áttu sér stað 5. september 2010. Þar tjáði Cardell Dahlén vissar efasemdir sínar en kvað jafnframt tvo yfirlækna á KS, þá Kuylenstierna og Holmström (sem var nýráðni yfirlæknirinn) hafa sagst treysta sér til að ráða við Macchiarini. Cardell taldi því óhætt að halda áfram með ráðningarferlið án ítarlegri bakgrunnsskoðunar. Birgir skrifaði undir 2 dögum síðar. Hvort Birgir hafi verið einangraður í skrifstofu sinni og ekkert vitað af þessum efasemdum liggur ekki fyrir. Birgir skrifaði einnig, fyrir hönd Karolinska sjúkrahússins, undir samning (dagsettan 6. júní 2011) um að Sjúkratryggingar Íslands myndu borga talsvert af kostnaðinum við aðgerðina á Andemariam Beyene. Þáverandi forstjóri Sjúkratrygginga Íslands skrifaði undir fyrir hönd Sjúkratrygginga, eins og Ingi Freyr Vilhjálmsson blaðamaður nefndi réttilega í nýrri grein í Heimildinni. Þennan samning fékk ég nýlega tækifæri til að skoða, eins og Ingi Freyr hefur sýnilega einnig fengið. Í samningnum kom fram að um tilraunaaðgerð væri að ræða, óvíst væri um árangur hennar og hluti hennar væri alveg nýr, hefði aldrei verið framkvæmdur áður, sá hlutinn sem snéri að stofnfrumuböðun. Upphæðin var allt að 700.000 sænskar krónur ef ekki næðist fullur árangur en allt að 1.200.000 sænskar krónur ef fullur árangur næðist. KS tók samkvæmt samningnum ábyrgð á að siðanefndarleyfi yrði fengið og að sjúklingur gæfi upplýst skriflegt samþykki, sem og kostnaðinn vegna þess hluta aðgerðarinnar sem teldist tilraunaaðgerð, þ.e. hefði aldrei áður verið gerður. Tilvísandi íslenskur læknir var sagður samábyrgur með læknunum á Karolinska fyrir samskiptum Karolinska sjúkrahússins og Landspítalans og fyrir eftirfylgninni á Íslandi og samskiptum við viðeigandi stofnanir vegna hennar. Tilvísandi íslenskur læknir var ekki nafngreindur og skrifaði ekki undir. Líklega þyrfti að birta samninginn í heild sinni, með svert yfir þær persónuupplýsingar um sjúklinginn sem viðkvæmar teldust og ekki hefðu þegar komið fram í fjölmiðlum (það eintak sem ég sá var þannig svert). Er ekki kominn tími til að leyndarhjúpnum sé varpað af þessu ferli og fullt gagnsæi verði um það? Tímalína undirskrifta við ráðningu Paolo Macchiarini á Karolinska spítalann og stofnunina Birgir Jakobsson forstjóri KS skrifar undir 7. september 2010 Ráðningarnefnd KI samþykkir ráðningu 22. september 2010 Harriet Wallberg rektor KI skrifar undir 5. október 2010 Jan Andersson prorektor KI undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Paolo Macchiarini undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Mats Holmberg, nýr* yfirlæknir á HNE** á KS undirritar ráðningarsamning 11. nóvember 2010 Höfundur er áhugamaður um siðfræði. *hóf störf 1. september 2010 *HNE stendur fyrir háls-, nef- og eyrna- Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Plastbarkamálið Landspítalinn Svíþjóð Mest lesið Ríkisfyrirtæki sem virðir ekki æðsta valdið Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Lygin lekur niður á hökuna Jón Daníelsson Skoðun Neikvæðni í garð sjávarútvegs á Íslandi – orsakir og afleiðingar Kristín Þórarinsdóttir Skoðun Líflínan Ingibjörg Isaksen Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir Skoðun Hvað skiptir okkur mestu máli? Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun Ríkisstofnun rassskellt Björn Ólafsson Skoðun Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen Skoðun Leiðréttingin leiðrétt Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson Skoðun Skoðun Skoðun Lygin lekur niður á hökuna Jón Daníelsson skrifar Skoðun Líflínan Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Ríkisfyrirtæki sem virðir ekki æðsta valdið Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Neikvæðni í garð sjávarútvegs á Íslandi – orsakir og afleiðingar Kristín Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Við erum hafið Guillaume Bazard skrifar Skoðun Deja Vu Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Mun mannkynið lifa af gervigreindina? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun rassskellt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar skólamáltíðir – margþættur ávinningur Ludvig Guðmundsson,Guðrún E. Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Orkuöflun á eyjaklösum - Vestmannaeyjar og Orkneyjar Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Hugrekki getur af sér hugrekki Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Húmanisminn í kærleikanum og kærleikurinn í húmanismanum Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helför gyðinga gegn íbúum Palestínu Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Leiðréttingin leiðrétt Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson skrifar Skoðun Hvað skiptir okkur mestu máli? Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægt skref til sáttar Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Staðið með þjóðinni Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 3/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Varalitur á skattagrísinum Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Við eigum ekki efni á vonleysi né uppgjöf Magnús Magnússon skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli eitt: Tómlæti Íslendinga Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Þetta má ekki gerast aftur! - Álag á útsvar Sveinn Ægir Birgisson skrifar Skoðun Meistaragráða í lífsreynslu Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Sjá meira
Fyrir tæpum 2 árum, þegar öldurnar gengu nokkuð hátt vegna launagreiðslna til mjög virts stjórnanda og ráðgjafa fyrir ráðgjöf til heilbrigðisráðuneytisins um hagræðingu stakk ég niður penna til að rökstyðja að mun betra væri að málið var rætt opinskátt en ef pukrast með það. Það styrkir ekki beinlínis stjórnanda ef hvíslað er og pukrast með eitthvað varðandi hann en getur styrkt hann að rætt sé opinskátt um það sem ágreiningur kann að vera um. Auk þess sem nauðsynlegt er að virða tjáningarfrelsi. Dæmið sem ég valdi til að rökstyðja það að leyndarhyggja væri ekki af hinu góða var um fyrri stjórnanda á Karolinska sjúkrahúsinu, Birgi Jakobsson. Nú er komið á daginn með dómi að sú ákvörðun sem Birgir átti þátt í og ég ræddi í greininni var hreint ekki með þeim farsælli. Og eins og alltaf þegar eitthvað er rætt opinberlega kom ýmislegt í ljós í tengslum við þær öldur sem undanfarið hafa gengið hátt, nefnilega umræðu um skurðlæknahrappinn Paolo Macchiarini. Þó hefur enginn öldugangur verið opinberlega á Íslandi um ákvarðanir Birgis í málinu. Ég tel því rétt að stinga aftur niður penna. Vísað er í fyrri grein, «Tjáningarfrelsið okkar allra». Tímalínan sem ég birti með fyrri grein er birt aftur í greinarlok, uppfærð með nafni yfirlæknis háls-, nef- og eyrnadeildarinnar á Karolinska sjúkrahúsinu (KS), stjórnandans sem dró að skrifa undir í 2 mánuði og 4 daga eftir að Birgir Jakobsson forstjóri hafði manna fyrstur skrifað undir. En bæta mætti þeim punkti framan við á tímalínunni að umræddur yfirlæknir hafði ekki hafið störf fyrr en 1. september 2010, 6 dögum áður en Birgir skrifaði undir. Nú er hægt að ná ýmsu á 6 dögum og meðal fyrstu verka nýráðna yfirlæknisins var að leitast við að nýta sambönd sín til að afla upplýsinga um þennan Macchiarini sem margir virtust binda vonir við að gæti orðið rannsóknum á KI og aðgerðum á KS mikil lyftistöng. Í Svíþjóð átti að satsa mikið í rannsóknum og vísindamenn í sviðsljósinu voru því eftirsóttir. Þannig hafði nafn Macchiarini komið inn í umræðuna á Karolinska en óformlegar fyrirspurnir um hann höfðu um sumarið skilað nokkuð ólíkum niðurstöðum varðandi vísindalega færni hans, samstarfshæfileika og hæfileika til að fylgja reglum. Í bók Bosse Lindquist um Macchiarinimálið kom ýmislegt fram um þetta (um er að ræða sama Bosse Lindquist og nýverið komst á blað fyrir lítillegt ósamkomulag við starfsmanneskju á RUV). Þar er meðal annars komið inn á netskeytasamskipti tveggja áhrifamanna á KI (Karolinska stofnuninni, háskólahluta Karolinska), þeirra Cardell og Dahlén, sem áttu sér stað 5. september 2010. Þar tjáði Cardell Dahlén vissar efasemdir sínar en kvað jafnframt tvo yfirlækna á KS, þá Kuylenstierna og Holmström (sem var nýráðni yfirlæknirinn) hafa sagst treysta sér til að ráða við Macchiarini. Cardell taldi því óhætt að halda áfram með ráðningarferlið án ítarlegri bakgrunnsskoðunar. Birgir skrifaði undir 2 dögum síðar. Hvort Birgir hafi verið einangraður í skrifstofu sinni og ekkert vitað af þessum efasemdum liggur ekki fyrir. Birgir skrifaði einnig, fyrir hönd Karolinska sjúkrahússins, undir samning (dagsettan 6. júní 2011) um að Sjúkratryggingar Íslands myndu borga talsvert af kostnaðinum við aðgerðina á Andemariam Beyene. Þáverandi forstjóri Sjúkratrygginga Íslands skrifaði undir fyrir hönd Sjúkratrygginga, eins og Ingi Freyr Vilhjálmsson blaðamaður nefndi réttilega í nýrri grein í Heimildinni. Þennan samning fékk ég nýlega tækifæri til að skoða, eins og Ingi Freyr hefur sýnilega einnig fengið. Í samningnum kom fram að um tilraunaaðgerð væri að ræða, óvíst væri um árangur hennar og hluti hennar væri alveg nýr, hefði aldrei verið framkvæmdur áður, sá hlutinn sem snéri að stofnfrumuböðun. Upphæðin var allt að 700.000 sænskar krónur ef ekki næðist fullur árangur en allt að 1.200.000 sænskar krónur ef fullur árangur næðist. KS tók samkvæmt samningnum ábyrgð á að siðanefndarleyfi yrði fengið og að sjúklingur gæfi upplýst skriflegt samþykki, sem og kostnaðinn vegna þess hluta aðgerðarinnar sem teldist tilraunaaðgerð, þ.e. hefði aldrei áður verið gerður. Tilvísandi íslenskur læknir var sagður samábyrgur með læknunum á Karolinska fyrir samskiptum Karolinska sjúkrahússins og Landspítalans og fyrir eftirfylgninni á Íslandi og samskiptum við viðeigandi stofnanir vegna hennar. Tilvísandi íslenskur læknir var ekki nafngreindur og skrifaði ekki undir. Líklega þyrfti að birta samninginn í heild sinni, með svert yfir þær persónuupplýsingar um sjúklinginn sem viðkvæmar teldust og ekki hefðu þegar komið fram í fjölmiðlum (það eintak sem ég sá var þannig svert). Er ekki kominn tími til að leyndarhjúpnum sé varpað af þessu ferli og fullt gagnsæi verði um það? Tímalína undirskrifta við ráðningu Paolo Macchiarini á Karolinska spítalann og stofnunina Birgir Jakobsson forstjóri KS skrifar undir 7. september 2010 Ráðningarnefnd KI samþykkir ráðningu 22. september 2010 Harriet Wallberg rektor KI skrifar undir 5. október 2010 Jan Andersson prorektor KI undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Paolo Macchiarini undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Mats Holmberg, nýr* yfirlæknir á HNE** á KS undirritar ráðningarsamning 11. nóvember 2010 Höfundur er áhugamaður um siðfræði. *hóf störf 1. september 2010 *HNE stendur fyrir háls-, nef- og eyrna-
Skoðun Neikvæðni í garð sjávarútvegs á Íslandi – orsakir og afleiðingar Kristín Þórarinsdóttir skrifar
Skoðun Gjaldfrjálsar skólamáltíðir – margþættur ávinningur Ludvig Guðmundsson,Guðrún E. Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Húmanisminn í kærleikanum og kærleikurinn í húmanismanum Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar