Edda Björk komin til Ís­lands: „Of­boðs­lega þakk­lát fyrir allt fólkið mitt“

„Ég er á flugvellinum á leiðinni heim. Mig langar bara að komast heim án þess að það sé vesen,“ sagði Edda Björk í samtali við blaðamann í dag á meðan hún beið á Gardermoen flugvellinum í Osló.

Edda Björk var þann 11. janúar dæmd í tuttugu mánaða óskilorðsbundið fangelsi í Þelamörk í Noregi fyrir barnsrán. Edda var jafnframt dæmd til að greiða 35 þúsund norskar krónur í miskabætur og 75 þúsund norskar krónur í annan kostnað svo sem ferðakostnað. Samanlagt jafnvirði um 1,5 milljóna íslenskra króna. Í dómnum kom fram að aðgerðin, þar sem hún nam syni sína á brott og flutti þá til Íslands í einkaflugvél, hafi verið þaulskipulögð.

Edda Björk hefur verið í gæsluvarðhaldi í Noregi frá því í nóvember þegar hún var handtekin á Íslandi og í kjölfarið framseld til Noregs. Samkvæmt samkomulagi norskra og íslenskra yfirvalda mun hún afplána dóminn á Íslandi.

Hún segir síðustu átta vikur hafa verið erfiðar en að hún sé afskaplega þakklát fjölskyldu sinni og vinum fyrir allan stuðninginn sem þau hafa sýnt henni í gegnum allt ferlið.

„Ég er ofboðslega þakklát fyrir allt fólkið mitt. Þetta var mjög erfitt og það er mjög skrítið að vera komin út,“ segir Edda Björk.

Ekki tilbúin að bíða í gæsluvarðhaldi 

Hún áfrýjaði ekki niðurstöðu norskra dómstóla og segir mjög einfalda ástæðu fyrir því.

„Ef ég hefði áfrýjað dómnum þá hefði ég setið úti í gæsluvarðhaldi þangað til málið yrði tekið fyrir. Það hefði getað tekið marga mánuði og ég var ekki tilbúin í það. Þetta var ekki góður dómur en ég var ekki tilbúin að sitja þarna og bíða í einhverja mánuði í gæsluvarðhaldi.“

Norskur lögmaður barnsföður hennar, Sjak R. Haaheim, sagði í tölvupósti til fréttastofu fyrr í dag að Edda Björk muni afplána sinn dóm í fangelsi en ekki í samfélagsþjónustu. Hún hafi verið dæmd til fangelsisvistar. Edda Björk segist í góðum samskiptum við fangelsismálayfirvöld á Íslandi og að ekkert hafi enn verið ákveðið í þessum málum.

„Ég á bókaðan fund með þeim þegar ég er komin heim,“ segir Edda Björk. Ekki hafi verið ákveðið hvort að afplánun verði í fangelsi eða samfélagsþjónustu.

Á vef Fangelsismálastofnunar segir um samfélagsþjónustu að framkvæmd hennar sé í höndum Fangelsismálastofnunar og að þeir sem dæmdir hafi verið í allt að 24 mánaða óskilorðsbundið fangelsi geti afplánað refsingu með samfélagsþjónustu uppfylli þeir öll skilyrði.

Edda á enn eftir að ljúka afplánun dóms í samfélagsþjónustu sem hún hlaut árið 2019 fyrir að ræna drengjunum. Árið 2020 skilaði hún þeim ekki aftur í forsjá föður þeirra og fékk fyrir það sex mánaða óskilorðsbundinn dóm árið 2021.

Norskur lögmaður Eddu Bjarkar, John Christian Elden, segir í svari til fréttastofu að það sé alfarið ákvörðun íslenskra fangelsismálayfirvalda hvernig afplánun fer fram. Hvað varðar endurkomubann til Noregs sem fjallað var um á vef Nútímans í gær segir hann að innflytjendayfirvöld í Noregi myndu taka þá ákvörðun síðar meir eftir sanngjarna málsmeðferð.

Öryggisráðstafanir komi í veg fyrir þriðja barnsránið

Edda Björk segist ekkert hafa frétt af sonum sínum og ekki hafa fengið að tala við þá síðan hún var sett í gæsluvarðhald.

„Börnin eru sameinuð við föður sinn og vini sína. Þau töluðu ekki íslensku og leið eins og þau væru einangruð á meðan þrekraun þeirra stóð,“ sagði Haaheim í svari sínu til fréttastofu.

Eins og fram hefur komið í fyrri fréttaflutningi er um að ræða þrjá drengi. Drengirnir flugu allir til Noregs með föður sínum þann 21. desember.

Haaheim segir enn fremur að ýmsum öryggisráðstöfunum hafi verið komið á til að koma í veg fyrir að drengjunum yrði rænt í þriðja sinn. Hann segir að reynt verði að koma í veg fyrir að Edda og aðrir vitorðsmenn hennar geti tekið drengina aftur.

„Ráðstafanirnar eru bæði opinberar og persónulegar. Nærsamfélagið er á varðbergi og verður það áfram.“

Edda Björk segist ekki hafa frétt af þessu en að ef svo er þá sé það þannig.

„Ég verð á Íslandi og tek ekki þátt í því. Sá dagur kemur bara seinna að ég reyni að fá samband við þá. Það gerist ekki núna og ég veit það. Ég veit ekki neitt og fæ engar upplýsingar. Ég geri mér alveg grein fyrir því hvernig staðan er.“