Hafa áhyggjur af auknu ofbeldi, áhættuhegðun og vopnaburði barna Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 22. júlí 2024 13:45 Ólöf Ásta Farsestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu. Vísir/Arnar Tilkynningum til barnaverndar fjölgaði umtalsvert fyrstu mánuði þessa árs samanborið við í fyrra. Neikvæð áhrif kórónuveirufaraldursins, aukin vanlíðan meðal barna og samfélagsmiðlar er meðal þess sem kann að skýra þróunina að sögn forstjóra forstjóri Barna- og fjölskyldustofu. Þróunin sé mikið áhyggjuefni sem tilefni sé til að rannsaka betur. Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur fjölgað um tæp sautján prósent á fyrstu mánuðum ársins samanborið við sama tíma í fyrra. Mest var fjölgunin í Reykjavík eða 20,3 prósent, en tilkynningum fjölgaði í öllum landshlutum samkvæmt nýlegri samantekt frá Barna- og fjölskyldustofu. Af þeim tilkynningum sem bárust á tímabilinu janúar til mars á þessu ári voru flestar vegna vanrækslu eða ríflega 40 prósent tilkynninga. Næst flestar voru tilkynningar vegna áhættuhegðunar barns eða um 34 prósent og þá tilkynningar vegna ofbeldis rúmlega 23 prósent. Áhættuhegðun og vopnaburður barna að aukast Ólöf Ásta Farestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu, segir þróunina áhyggjuefni. „Við sjáum alveg gríðarlega aukningu í nánast öllum tilkynningum til barnaverndar, hvort sem um er að ræða ofbeldi eða vanrækslu eða þess háttar, þá er aukning á milli ára mjög mikil myndi ég að segja,“ segir Ólöf. Hún segir erfitt að segja til um það nákvæmlega hvað skýrir þessa aukningu. „Það sem við höfum orðið vör við í samfélaginu er aukning bæði á tilkynningum og líðan barna svolítið eftir covid-árin. Það urðu miklar breytingar þá eftir bylgjuna og það sem við erum að sjá er bæði að tilkynningum um vanrækslu og umsjón og eftirlit með börnum hefur aukist og svo er það þetta ofbeldi á milli barna og áhættuhegðun barna sem er að aukast mjög mikið undanfarin ár,“ segir Ólöf. Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur farið fjölgandi að undanförnu sem er áhyggjuefni að mati Ólafar Ástu forstjóra Barna- og fjölskyldustofu.Vísir/Vilhelm Bæði hérlendis og erlendis hafi verið umræða meðal sérfræðingua um að kórónuveirufaraldurinn geti hafa haft áhrif á það sem er að gerast hjá börnum næstu árin á eftir. „Við erum að sjá þessar breytingar líka í ofbeldi, ofbeldi barna og þegar barn beitir ofbeldi, það eru gríðarlegar aukningar þar og vopnaburður barna sem við sjáum,“ segir Ólöf. Áföll geti leitt til ofbeldishegðunar Hún telur tilefni til að ráðast í víðtækari rannsókn til að skoða hvað veldur þróuninni. „Það vantar einhverja góða og víðtæka rannsókn sem skoðar þetta ofan í kjölinn. En þetta getur auðvitað verið samspil margra þátta og vissulega geta samfélagsmiðlar haft mikil áhrif á börn og líðan barna,“ segir Ólöf. Þá hafi heimilisofbeldi og neysla áfengis og vímuefna aukist inni á heimilum barna í faraldrinum. „Neyslan færðist af börunum og inn á heimilin hjá börnum sem gerir það af verkum að það myndast kvíði, börn verða fyrir ýmsum áföllum á þessum tíma og áföll skila sér oft í ofbeldisfullri hegðun, sérstaklega meðal drengja ef ekkert er að gert.“ Þar að auki hafi tölvu- og samfélagsmiðlanotkun barna aukist á tímum heimsfaraldursins. „Sem gerir það líka af verkum að þau sjá ýmislegt sem þau annars myndu ekki sjá þegar samfélagið var opið og það geta verið afleiðingar vegna þessa,“ segir Ólöf. Aðspurð segir hún aukningu tilkynninga það mikla að tilefni sé til að bregðast við. „Það er verið að bregðast við náttúrlega núna frá 2022 að þá erum við að innleiða farsældarlögin sem við vonumst til að fari að skila miklum árangri því við grípum börnin alveg á fyrsta stigi um leið og vandi byrjar að vera ljós hjá barni eða barn þarf einhverja aðstoð. Þá er mjög mikilvægt að grípa barnið um leið og það kemur upp,“ segir Ólöf. Þetta innleiðingarferli muni þó taka nokkurn tíma, jafnvel fimm til sjö ár. Börn og uppeldi Ofbeldi gegn börnum Barnavernd Vopnaburður barna og ungmenna Ofbeldi barna Mest lesið „Af hverju ertu svona í framan?“ Innlent Alelda bíll á Reykjanesbraut Innlent Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Erlent Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Innlent Tætir í sig leikskólaplan borgarinnar: Segir Reykjavík taka skref aftur á bak Innlent „Algjörlega alveg út í hött“ Innlent Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Erlent Umferðin færist inn á íbúðagötur Innlent Göngu- og hjólabrýr yfir Elliðaár opnast Innlent Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Innlent Fleiri fréttir Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Alelda bíll á Reykjanesbraut Framkvæmdirnar komi eftir ákall frá íbúum Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Skrítin afstaða BSRB og ASÍ Tekist á um leikskólamál og árásir á Gasa Umfangsmikil flugslysaæfing á Reykjavíkurflugvelli Tætir í sig leikskólaplan borgarinnar: Segir Reykjavík taka skref aftur á bak Rannsaka mögulega stunguárás Göngu- og hjólabrýr yfir Elliðaár opnast „Af hverju ertu svona í framan?“ „Algjörlega alveg út í hött“ Umferðin færist inn á íbúðagötur Andar sem eru ekki hér en voru í myndinni þeir sveima og fylgjast með Dugar ekki lengur að dorga og nú þurfi að kasta út neti Vann á öllum deildum leikskólans Segja Rússa heyja stríð við Vesturlönd og síðustu ævidagarnir á Grund „Kópavogsmódelið er ekkert annað en þjónustuskerðing“ Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Starfsmaður á Brákarborg grunaður um kynferðisbrot Fresta framkvæmdum vegna veðurs Sýnist komið að seinni hluta í eldsumbrotum í Sundhnúksgígaröðinni Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Varaformannsslagur í Miðflokknum: Öll vinir og „peppuð“ fyrir landsþingi Stöðfirðingum enn ráðlagt að sjóða vatn vegna mengunar Tillögurnar í leikskólamálum séu vonbrigði og uppgjöf Jörð skelfur í Krýsuvík og Þjóðaröryggisráð fundaði í morgun Fólk að bugast þar til hætt var að manna vaktir á föstudögum Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Hafnaði kæru Sameindar vegna Konukots í Ármúla Sjá meira
Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur fjölgað um tæp sautján prósent á fyrstu mánuðum ársins samanborið við sama tíma í fyrra. Mest var fjölgunin í Reykjavík eða 20,3 prósent, en tilkynningum fjölgaði í öllum landshlutum samkvæmt nýlegri samantekt frá Barna- og fjölskyldustofu. Af þeim tilkynningum sem bárust á tímabilinu janúar til mars á þessu ári voru flestar vegna vanrækslu eða ríflega 40 prósent tilkynninga. Næst flestar voru tilkynningar vegna áhættuhegðunar barns eða um 34 prósent og þá tilkynningar vegna ofbeldis rúmlega 23 prósent. Áhættuhegðun og vopnaburður barna að aukast Ólöf Ásta Farestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu, segir þróunina áhyggjuefni. „Við sjáum alveg gríðarlega aukningu í nánast öllum tilkynningum til barnaverndar, hvort sem um er að ræða ofbeldi eða vanrækslu eða þess háttar, þá er aukning á milli ára mjög mikil myndi ég að segja,“ segir Ólöf. Hún segir erfitt að segja til um það nákvæmlega hvað skýrir þessa aukningu. „Það sem við höfum orðið vör við í samfélaginu er aukning bæði á tilkynningum og líðan barna svolítið eftir covid-árin. Það urðu miklar breytingar þá eftir bylgjuna og það sem við erum að sjá er bæði að tilkynningum um vanrækslu og umsjón og eftirlit með börnum hefur aukist og svo er það þetta ofbeldi á milli barna og áhættuhegðun barna sem er að aukast mjög mikið undanfarin ár,“ segir Ólöf. Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur farið fjölgandi að undanförnu sem er áhyggjuefni að mati Ólafar Ástu forstjóra Barna- og fjölskyldustofu.Vísir/Vilhelm Bæði hérlendis og erlendis hafi verið umræða meðal sérfræðingua um að kórónuveirufaraldurinn geti hafa haft áhrif á það sem er að gerast hjá börnum næstu árin á eftir. „Við erum að sjá þessar breytingar líka í ofbeldi, ofbeldi barna og þegar barn beitir ofbeldi, það eru gríðarlegar aukningar þar og vopnaburður barna sem við sjáum,“ segir Ólöf. Áföll geti leitt til ofbeldishegðunar Hún telur tilefni til að ráðast í víðtækari rannsókn til að skoða hvað veldur þróuninni. „Það vantar einhverja góða og víðtæka rannsókn sem skoðar þetta ofan í kjölinn. En þetta getur auðvitað verið samspil margra þátta og vissulega geta samfélagsmiðlar haft mikil áhrif á börn og líðan barna,“ segir Ólöf. Þá hafi heimilisofbeldi og neysla áfengis og vímuefna aukist inni á heimilum barna í faraldrinum. „Neyslan færðist af börunum og inn á heimilin hjá börnum sem gerir það af verkum að það myndast kvíði, börn verða fyrir ýmsum áföllum á þessum tíma og áföll skila sér oft í ofbeldisfullri hegðun, sérstaklega meðal drengja ef ekkert er að gert.“ Þar að auki hafi tölvu- og samfélagsmiðlanotkun barna aukist á tímum heimsfaraldursins. „Sem gerir það líka af verkum að þau sjá ýmislegt sem þau annars myndu ekki sjá þegar samfélagið var opið og það geta verið afleiðingar vegna þessa,“ segir Ólöf. Aðspurð segir hún aukningu tilkynninga það mikla að tilefni sé til að bregðast við. „Það er verið að bregðast við náttúrlega núna frá 2022 að þá erum við að innleiða farsældarlögin sem við vonumst til að fari að skila miklum árangri því við grípum börnin alveg á fyrsta stigi um leið og vandi byrjar að vera ljós hjá barni eða barn þarf einhverja aðstoð. Þá er mjög mikilvægt að grípa barnið um leið og það kemur upp,“ segir Ólöf. Þetta innleiðingarferli muni þó taka nokkurn tíma, jafnvel fimm til sjö ár.
Börn og uppeldi Ofbeldi gegn börnum Barnavernd Vopnaburður barna og ungmenna Ofbeldi barna Mest lesið „Af hverju ertu svona í framan?“ Innlent Alelda bíll á Reykjanesbraut Innlent Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Erlent Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Innlent Tætir í sig leikskólaplan borgarinnar: Segir Reykjavík taka skref aftur á bak Innlent „Algjörlega alveg út í hött“ Innlent Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Erlent Umferðin færist inn á íbúðagötur Innlent Göngu- og hjólabrýr yfir Elliðaár opnast Innlent Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Innlent Fleiri fréttir Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Alelda bíll á Reykjanesbraut Framkvæmdirnar komi eftir ákall frá íbúum Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Skrítin afstaða BSRB og ASÍ Tekist á um leikskólamál og árásir á Gasa Umfangsmikil flugslysaæfing á Reykjavíkurflugvelli Tætir í sig leikskólaplan borgarinnar: Segir Reykjavík taka skref aftur á bak Rannsaka mögulega stunguárás Göngu- og hjólabrýr yfir Elliðaár opnast „Af hverju ertu svona í framan?“ „Algjörlega alveg út í hött“ Umferðin færist inn á íbúðagötur Andar sem eru ekki hér en voru í myndinni þeir sveima og fylgjast með Dugar ekki lengur að dorga og nú þurfi að kasta út neti Vann á öllum deildum leikskólans Segja Rússa heyja stríð við Vesturlönd og síðustu ævidagarnir á Grund „Kópavogsmódelið er ekkert annað en þjónustuskerðing“ Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Starfsmaður á Brákarborg grunaður um kynferðisbrot Fresta framkvæmdum vegna veðurs Sýnist komið að seinni hluta í eldsumbrotum í Sundhnúksgígaröðinni Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Varaformannsslagur í Miðflokknum: Öll vinir og „peppuð“ fyrir landsþingi Stöðfirðingum enn ráðlagt að sjóða vatn vegna mengunar Tillögurnar í leikskólamálum séu vonbrigði og uppgjöf Jörð skelfur í Krýsuvík og Þjóðaröryggisráð fundaði í morgun Fólk að bugast þar til hætt var að manna vaktir á föstudögum Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Hafnaði kæru Sameindar vegna Konukots í Ármúla Sjá meira