Fráleitt að vernda glæpamenn frá eigin nafni Jón Þór Stefánsson skrifar 23. júlí 2024 21:38 Bryndís Haraldsdóttir og Sigríður Á Andersen velta fyrir sér nafnabreytingu Mohamads Thors Jóhannessonar, sem áður bar eftirnafnið Kourani. Vísir/Vilhelm Bryndís Haraldsdóttir, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, og Sigríður Á Andersen, fyrrverandi dómsmálaráðherra, velta fyrir sér nafnabreytingu manns sem áður hét Mohamad Kourani og nú Mohamad Thor Jóhannesson. Mögulega sé mál hans dæmi sem bendi til þess að endurskoða þurfi nafnalögin. „Ég held að af mörgu leyti séu lögin nú ágæt, og yfirleitt hefur mér frekar fundist þau of ströng ef eitthvað er,“ sagði Bryndís í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Hún sagði fulla ástæðu til að skoða það hversu algengt það sé að erlendir ríkisborgarar óski eftir nafnabreytingum hér á landi, og hvernig það skilar sér til landsins þar sem viðkomandi er ríkisborgari. „Í þessu máli er um að ræða mann sem hefur brotið töluvert af sér og er dæmdur. Þá er þetta auðvitað eitthvað sem vekur upp spurningar og við þurfum að fara vel yfir,“ sagði Bryndís sem bætir við að mikilvægt sé í þessu máli, og ef önnur sambærileg mál komi upp, að viðkomandi sé með rétt auðkenni. Á meðal þess sem Bryndís velti fyrir sér er hvort að það verði gert að skilyrði að einstaklingur þurfi að vera íslenskur ríkisborgari til þess að breyta um nafn hér á landi. „Vegna þess að við vitum það að ef þú ert íslenskur ríkisborgari og þarft að breyta um nafn að næst þegar þú þarft að endurnýja vegabréf eða ökuskírteini eða önnur skilríki þá breytist nafnið með. En það er ekki þar með sagt að slík skilríki breytist ef þú ert ríkisborgari annars lands.“ Þekkt dæmi séu um það að dæmdir menn hafi breytt um nafn. „Maður hefur litið á það þannig að það sé þegar fólk hefur setið af sér og er að reyna að snúa við blaðinu og hefja nýtt líf. En við höfum ekki heyrt sögur eins og þessa áður, enda er hún alveg frá byrjun og til dagsins í dag stórfurðuleg með öllum hætti,“ segir Bryndís. Undanþágunni ætlað að vernda saklausa borgara - ekki öfugt Sigríður Á Andersen tekur í sama streng og Bryndís í færslu sem hún birti á Facebook í kvöld. Hún vísar til orða Soffíu Svanhildar- Felixdóttur, deildarstjóra hjá Þjóðskrá, sem minntist í viðtali við fréttastofu í dag á undanþáguatkvæði í mannanafnalögum sem heimilar kenninafnsbreytingu. Soffía sagði að það þyrftu að vera sterk rök fyrir slíkri beiðni. Í færslu sinni segir Sigríður að spurningar vakni um hverjar ástæður fyrir kenninafnsbreytingu geti verið, og bendir á að miðað við athugasemdir með lagaákvæðinu sé lagt til að það sé túlkað þrönt. „Það þýðir að færri en fleiri tilvik falli hér undir og að nokkuð þurfi til að koma svo undanþágan verði veitt. En vissulega geta málefnalegar ástæður legið að baki ósk um breytt kenninafn.“ Hún minnist á að talað sé um að þegar óalgengt kenninafn er „sérstaklega tengt þekktum afbrotamanni í hugum almennings“ þá sé gild ástæða fyrir nafnabreytingu. „Hér liggja augljóslega að baki hagsmunir manns sem ber sama kenninafn og þekktur glæpamaður. Undanþágunni er ætlað að vernda hinn saklausa borgara af samsömun við glæpamanninn. Ekki öfugt. Það hefur fráleitt verið ætlun löggjafans að vernda glæpamenn frá eigin kenninafni eða auðvelda þeim að fela brotaferil sinn á bak við nýtt nafn.“ Augljóslega verið að líkja eftir nafni forsetans Það kemur Sigríði á óvart að vísað sé til umrædds ákvæðis þegar rætt er um mál Mohamads Thors Jóhannessonar. „Auk formsins er breytingin að efni til öll hin fráleitasta með því að vera til þess fallinn að líkja eftir nafni og kenninafni forseta Íslands, honum augljóslega til ama,“ segir Sigríður. „Í mínum huga er undanþáguákvæði mannanafnalaganna skýrt. Fallist menn ekki á það af einhverjum ástæðum er augljóst að dómsmálaráðherra þarf að hafa frumkvæði að endurskoðun laga um mannanöfn að þessu leyti. Það getur ekki verið svo að dæmdir menn skipti um nafn eða kenninafn áður en þeir hafa lokið afplánun og jafnvel ekki síðar.“ Mál Mohamad Kourani Mannanöfn Stjórnsýsla Mest lesið Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Innlent Líkamsárás í farþegaskipi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl Erlent Fleiri fréttir Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Hneig niður vegna flogakasts Sjá meira
„Ég held að af mörgu leyti séu lögin nú ágæt, og yfirleitt hefur mér frekar fundist þau of ströng ef eitthvað er,“ sagði Bryndís í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Hún sagði fulla ástæðu til að skoða það hversu algengt það sé að erlendir ríkisborgarar óski eftir nafnabreytingum hér á landi, og hvernig það skilar sér til landsins þar sem viðkomandi er ríkisborgari. „Í þessu máli er um að ræða mann sem hefur brotið töluvert af sér og er dæmdur. Þá er þetta auðvitað eitthvað sem vekur upp spurningar og við þurfum að fara vel yfir,“ sagði Bryndís sem bætir við að mikilvægt sé í þessu máli, og ef önnur sambærileg mál komi upp, að viðkomandi sé með rétt auðkenni. Á meðal þess sem Bryndís velti fyrir sér er hvort að það verði gert að skilyrði að einstaklingur þurfi að vera íslenskur ríkisborgari til þess að breyta um nafn hér á landi. „Vegna þess að við vitum það að ef þú ert íslenskur ríkisborgari og þarft að breyta um nafn að næst þegar þú þarft að endurnýja vegabréf eða ökuskírteini eða önnur skilríki þá breytist nafnið með. En það er ekki þar með sagt að slík skilríki breytist ef þú ert ríkisborgari annars lands.“ Þekkt dæmi séu um það að dæmdir menn hafi breytt um nafn. „Maður hefur litið á það þannig að það sé þegar fólk hefur setið af sér og er að reyna að snúa við blaðinu og hefja nýtt líf. En við höfum ekki heyrt sögur eins og þessa áður, enda er hún alveg frá byrjun og til dagsins í dag stórfurðuleg með öllum hætti,“ segir Bryndís. Undanþágunni ætlað að vernda saklausa borgara - ekki öfugt Sigríður Á Andersen tekur í sama streng og Bryndís í færslu sem hún birti á Facebook í kvöld. Hún vísar til orða Soffíu Svanhildar- Felixdóttur, deildarstjóra hjá Þjóðskrá, sem minntist í viðtali við fréttastofu í dag á undanþáguatkvæði í mannanafnalögum sem heimilar kenninafnsbreytingu. Soffía sagði að það þyrftu að vera sterk rök fyrir slíkri beiðni. Í færslu sinni segir Sigríður að spurningar vakni um hverjar ástæður fyrir kenninafnsbreytingu geti verið, og bendir á að miðað við athugasemdir með lagaákvæðinu sé lagt til að það sé túlkað þrönt. „Það þýðir að færri en fleiri tilvik falli hér undir og að nokkuð þurfi til að koma svo undanþágan verði veitt. En vissulega geta málefnalegar ástæður legið að baki ósk um breytt kenninafn.“ Hún minnist á að talað sé um að þegar óalgengt kenninafn er „sérstaklega tengt þekktum afbrotamanni í hugum almennings“ þá sé gild ástæða fyrir nafnabreytingu. „Hér liggja augljóslega að baki hagsmunir manns sem ber sama kenninafn og þekktur glæpamaður. Undanþágunni er ætlað að vernda hinn saklausa borgara af samsömun við glæpamanninn. Ekki öfugt. Það hefur fráleitt verið ætlun löggjafans að vernda glæpamenn frá eigin kenninafni eða auðvelda þeim að fela brotaferil sinn á bak við nýtt nafn.“ Augljóslega verið að líkja eftir nafni forsetans Það kemur Sigríði á óvart að vísað sé til umrædds ákvæðis þegar rætt er um mál Mohamads Thors Jóhannessonar. „Auk formsins er breytingin að efni til öll hin fráleitasta með því að vera til þess fallinn að líkja eftir nafni og kenninafni forseta Íslands, honum augljóslega til ama,“ segir Sigríður. „Í mínum huga er undanþáguákvæði mannanafnalaganna skýrt. Fallist menn ekki á það af einhverjum ástæðum er augljóst að dómsmálaráðherra þarf að hafa frumkvæði að endurskoðun laga um mannanöfn að þessu leyti. Það getur ekki verið svo að dæmdir menn skipti um nafn eða kenninafn áður en þeir hafa lokið afplánun og jafnvel ekki síðar.“
Mál Mohamad Kourani Mannanöfn Stjórnsýsla Mest lesið Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Innlent Líkamsárás í farþegaskipi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl Erlent Fleiri fréttir Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Hneig niður vegna flogakasts Sjá meira