Fráleitt að vernda glæpamenn frá eigin nafni Jón Þór Stefánsson skrifar 23. júlí 2024 21:38 Bryndís Haraldsdóttir og Sigríður Á Andersen velta fyrir sér nafnabreytingu Mohamads Thors Jóhannessonar, sem áður bar eftirnafnið Kourani. Vísir/Vilhelm Bryndís Haraldsdóttir, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, og Sigríður Á Andersen, fyrrverandi dómsmálaráðherra, velta fyrir sér nafnabreytingu manns sem áður hét Mohamad Kourani og nú Mohamad Thor Jóhannesson. Mögulega sé mál hans dæmi sem bendi til þess að endurskoða þurfi nafnalögin. „Ég held að af mörgu leyti séu lögin nú ágæt, og yfirleitt hefur mér frekar fundist þau of ströng ef eitthvað er,“ sagði Bryndís í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Hún sagði fulla ástæðu til að skoða það hversu algengt það sé að erlendir ríkisborgarar óski eftir nafnabreytingum hér á landi, og hvernig það skilar sér til landsins þar sem viðkomandi er ríkisborgari. „Í þessu máli er um að ræða mann sem hefur brotið töluvert af sér og er dæmdur. Þá er þetta auðvitað eitthvað sem vekur upp spurningar og við þurfum að fara vel yfir,“ sagði Bryndís sem bætir við að mikilvægt sé í þessu máli, og ef önnur sambærileg mál komi upp, að viðkomandi sé með rétt auðkenni. Á meðal þess sem Bryndís velti fyrir sér er hvort að það verði gert að skilyrði að einstaklingur þurfi að vera íslenskur ríkisborgari til þess að breyta um nafn hér á landi. „Vegna þess að við vitum það að ef þú ert íslenskur ríkisborgari og þarft að breyta um nafn að næst þegar þú þarft að endurnýja vegabréf eða ökuskírteini eða önnur skilríki þá breytist nafnið með. En það er ekki þar með sagt að slík skilríki breytist ef þú ert ríkisborgari annars lands.“ Þekkt dæmi séu um það að dæmdir menn hafi breytt um nafn. „Maður hefur litið á það þannig að það sé þegar fólk hefur setið af sér og er að reyna að snúa við blaðinu og hefja nýtt líf. En við höfum ekki heyrt sögur eins og þessa áður, enda er hún alveg frá byrjun og til dagsins í dag stórfurðuleg með öllum hætti,“ segir Bryndís. Undanþágunni ætlað að vernda saklausa borgara - ekki öfugt Sigríður Á Andersen tekur í sama streng og Bryndís í færslu sem hún birti á Facebook í kvöld. Hún vísar til orða Soffíu Svanhildar- Felixdóttur, deildarstjóra hjá Þjóðskrá, sem minntist í viðtali við fréttastofu í dag á undanþáguatkvæði í mannanafnalögum sem heimilar kenninafnsbreytingu. Soffía sagði að það þyrftu að vera sterk rök fyrir slíkri beiðni. Í færslu sinni segir Sigríður að spurningar vakni um hverjar ástæður fyrir kenninafnsbreytingu geti verið, og bendir á að miðað við athugasemdir með lagaákvæðinu sé lagt til að það sé túlkað þrönt. „Það þýðir að færri en fleiri tilvik falli hér undir og að nokkuð þurfi til að koma svo undanþágan verði veitt. En vissulega geta málefnalegar ástæður legið að baki ósk um breytt kenninafn.“ Hún minnist á að talað sé um að þegar óalgengt kenninafn er „sérstaklega tengt þekktum afbrotamanni í hugum almennings“ þá sé gild ástæða fyrir nafnabreytingu. „Hér liggja augljóslega að baki hagsmunir manns sem ber sama kenninafn og þekktur glæpamaður. Undanþágunni er ætlað að vernda hinn saklausa borgara af samsömun við glæpamanninn. Ekki öfugt. Það hefur fráleitt verið ætlun löggjafans að vernda glæpamenn frá eigin kenninafni eða auðvelda þeim að fela brotaferil sinn á bak við nýtt nafn.“ Augljóslega verið að líkja eftir nafni forsetans Það kemur Sigríði á óvart að vísað sé til umrædds ákvæðis þegar rætt er um mál Mohamads Thors Jóhannessonar. „Auk formsins er breytingin að efni til öll hin fráleitasta með því að vera til þess fallinn að líkja eftir nafni og kenninafni forseta Íslands, honum augljóslega til ama,“ segir Sigríður. „Í mínum huga er undanþáguákvæði mannanafnalaganna skýrt. Fallist menn ekki á það af einhverjum ástæðum er augljóst að dómsmálaráðherra þarf að hafa frumkvæði að endurskoðun laga um mannanöfn að þessu leyti. Það getur ekki verið svo að dæmdir menn skipti um nafn eða kenninafn áður en þeir hafa lokið afplánun og jafnvel ekki síðar.“ Mál Mohamad Kourani Mannanöfn Stjórnsýsla Mest lesið Dæmi um að fyrirtæki tapi tugum milljóna í „forstjórasvindli“ Innlent Frans páfi er látinn Erlent Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Innlent Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Innlent Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Innlent Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Innlent Trump styður Hegseth: Neitar að um trúnaðarbrest hafi verið að ræða Erlent Hvernig er nýr páfi valinn? Erlent Halla Tómasdóttir minnist „Pope Francis“ Innlent Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Innlent Fleiri fréttir „Til hamingju hálfvitar“ Svikahrappur beið eftir flugferð framkvæmdastjórans Frans páfi, forsætisráðherra um fangelsismál og villtur páfagaukur Dæmi um að fyrirtæki tapi tugum milljóna í „forstjórasvindli“ Halla Tómasdóttir minnist „Pope Francis“ Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Andlát páfa og svikahrappar sem herja á fólk og fyrirtæki „Stjórnvöldum er að takast að loka Kvikmyndaskóla Íslands“ Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Hátt í þrettán stiga hiti á sumardaginn fyrsta Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Margar fjölskyldur fastar í fátækt svo árum skiptir Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Gagnrýnir dómsmálaráðherra fyrir að fara með rangt mál um dvalarleyfi Trump-stjórnin virðist ekki hafa neitt plan Skrítið ef ríkið hefur ekki áhuga á Háholti Maðurinn er laus úr haldi „Við megum mótmæla því að verið sé að drepa saklaust fólk“ Ræddi við foreldra og hætta við miklar hækkanir Einn í haldi lögreglu vegna konu með skerta meðvitund Falla frá gjaldskrárhækkunum og árásir á tímum vopnahlés Bjóst ekki við að ríkisstjórnin héldi meirihluta Viðbragð lögreglu og sjúkraflutningamanna í nágrenni Selfoss Vestfjarðaleiðin verði Hringvegur númer tvö Ferill fyrrum forsætisráðherra og verðlaunaður sagnfræðingur í Sprengisandi Rólegheitaveður á páskadag Ökumaður undir aldri í bílaeltingarleik við lögreglu Mótmæla brottvísun Oscars Gagnrýnir brattar hækkanir: „Þetta er bara dapurlegt“ Sjá meira
„Ég held að af mörgu leyti séu lögin nú ágæt, og yfirleitt hefur mér frekar fundist þau of ströng ef eitthvað er,“ sagði Bryndís í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Hún sagði fulla ástæðu til að skoða það hversu algengt það sé að erlendir ríkisborgarar óski eftir nafnabreytingum hér á landi, og hvernig það skilar sér til landsins þar sem viðkomandi er ríkisborgari. „Í þessu máli er um að ræða mann sem hefur brotið töluvert af sér og er dæmdur. Þá er þetta auðvitað eitthvað sem vekur upp spurningar og við þurfum að fara vel yfir,“ sagði Bryndís sem bætir við að mikilvægt sé í þessu máli, og ef önnur sambærileg mál komi upp, að viðkomandi sé með rétt auðkenni. Á meðal þess sem Bryndís velti fyrir sér er hvort að það verði gert að skilyrði að einstaklingur þurfi að vera íslenskur ríkisborgari til þess að breyta um nafn hér á landi. „Vegna þess að við vitum það að ef þú ert íslenskur ríkisborgari og þarft að breyta um nafn að næst þegar þú þarft að endurnýja vegabréf eða ökuskírteini eða önnur skilríki þá breytist nafnið með. En það er ekki þar með sagt að slík skilríki breytist ef þú ert ríkisborgari annars lands.“ Þekkt dæmi séu um það að dæmdir menn hafi breytt um nafn. „Maður hefur litið á það þannig að það sé þegar fólk hefur setið af sér og er að reyna að snúa við blaðinu og hefja nýtt líf. En við höfum ekki heyrt sögur eins og þessa áður, enda er hún alveg frá byrjun og til dagsins í dag stórfurðuleg með öllum hætti,“ segir Bryndís. Undanþágunni ætlað að vernda saklausa borgara - ekki öfugt Sigríður Á Andersen tekur í sama streng og Bryndís í færslu sem hún birti á Facebook í kvöld. Hún vísar til orða Soffíu Svanhildar- Felixdóttur, deildarstjóra hjá Þjóðskrá, sem minntist í viðtali við fréttastofu í dag á undanþáguatkvæði í mannanafnalögum sem heimilar kenninafnsbreytingu. Soffía sagði að það þyrftu að vera sterk rök fyrir slíkri beiðni. Í færslu sinni segir Sigríður að spurningar vakni um hverjar ástæður fyrir kenninafnsbreytingu geti verið, og bendir á að miðað við athugasemdir með lagaákvæðinu sé lagt til að það sé túlkað þrönt. „Það þýðir að færri en fleiri tilvik falli hér undir og að nokkuð þurfi til að koma svo undanþágan verði veitt. En vissulega geta málefnalegar ástæður legið að baki ósk um breytt kenninafn.“ Hún minnist á að talað sé um að þegar óalgengt kenninafn er „sérstaklega tengt þekktum afbrotamanni í hugum almennings“ þá sé gild ástæða fyrir nafnabreytingu. „Hér liggja augljóslega að baki hagsmunir manns sem ber sama kenninafn og þekktur glæpamaður. Undanþágunni er ætlað að vernda hinn saklausa borgara af samsömun við glæpamanninn. Ekki öfugt. Það hefur fráleitt verið ætlun löggjafans að vernda glæpamenn frá eigin kenninafni eða auðvelda þeim að fela brotaferil sinn á bak við nýtt nafn.“ Augljóslega verið að líkja eftir nafni forsetans Það kemur Sigríði á óvart að vísað sé til umrædds ákvæðis þegar rætt er um mál Mohamads Thors Jóhannessonar. „Auk formsins er breytingin að efni til öll hin fráleitasta með því að vera til þess fallinn að líkja eftir nafni og kenninafni forseta Íslands, honum augljóslega til ama,“ segir Sigríður. „Í mínum huga er undanþáguákvæði mannanafnalaganna skýrt. Fallist menn ekki á það af einhverjum ástæðum er augljóst að dómsmálaráðherra þarf að hafa frumkvæði að endurskoðun laga um mannanöfn að þessu leyti. Það getur ekki verið svo að dæmdir menn skipti um nafn eða kenninafn áður en þeir hafa lokið afplánun og jafnvel ekki síðar.“
Mál Mohamad Kourani Mannanöfn Stjórnsýsla Mest lesið Dæmi um að fyrirtæki tapi tugum milljóna í „forstjórasvindli“ Innlent Frans páfi er látinn Erlent Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Innlent Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Innlent Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Innlent Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Innlent Trump styður Hegseth: Neitar að um trúnaðarbrest hafi verið að ræða Erlent Hvernig er nýr páfi valinn? Erlent Halla Tómasdóttir minnist „Pope Francis“ Innlent Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Innlent Fleiri fréttir „Til hamingju hálfvitar“ Svikahrappur beið eftir flugferð framkvæmdastjórans Frans páfi, forsætisráðherra um fangelsismál og villtur páfagaukur Dæmi um að fyrirtæki tapi tugum milljóna í „forstjórasvindli“ Halla Tómasdóttir minnist „Pope Francis“ Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Andlát páfa og svikahrappar sem herja á fólk og fyrirtæki „Stjórnvöldum er að takast að loka Kvikmyndaskóla Íslands“ Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Hátt í þrettán stiga hiti á sumardaginn fyrsta Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Margar fjölskyldur fastar í fátækt svo árum skiptir Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Gagnrýnir dómsmálaráðherra fyrir að fara með rangt mál um dvalarleyfi Trump-stjórnin virðist ekki hafa neitt plan Skrítið ef ríkið hefur ekki áhuga á Háholti Maðurinn er laus úr haldi „Við megum mótmæla því að verið sé að drepa saklaust fólk“ Ræddi við foreldra og hætta við miklar hækkanir Einn í haldi lögreglu vegna konu með skerta meðvitund Falla frá gjaldskrárhækkunum og árásir á tímum vopnahlés Bjóst ekki við að ríkisstjórnin héldi meirihluta Viðbragð lögreglu og sjúkraflutningamanna í nágrenni Selfoss Vestfjarðaleiðin verði Hringvegur númer tvö Ferill fyrrum forsætisráðherra og verðlaunaður sagnfræðingur í Sprengisandi Rólegheitaveður á páskadag Ökumaður undir aldri í bílaeltingarleik við lögreglu Mótmæla brottvísun Oscars Gagnrýnir brattar hækkanir: „Þetta er bara dapurlegt“ Sjá meira