Ekki brjóta alþjóðalög í næstu búðarferð Ingólfur Gíslason skrifar 27. ágúst 2024 07:32 Æðsti dómstóll Sameinuðu þjóðanna, Alþjóðadómstóllinn, birti í júlí álit sitt á hernámi og viðveru Ísraelsríkis á þeim svæðum í Palestínu sem ríkið tók hernámi árið 1967. Málið var lagt fyrir dómstólinn áður en útrýmingarherferð Ísraels á Gaza hófst síðastliðið haust, en er ekki fyrsta álitið sem hann gefur um hernám Ísraels. Fyrir 20 árum úrskurðaði hann að aðskilnaðarmúrarnir sem Ísraelsríki hefur reist á hernumdum svæðum á Vesturbakkanum væru ólögmætir og ætti að fjarlægja. Ísraelsríki hefur ekki farið eftir þeirri skipun frekar en óteljandi samþykktum Allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna eða Öryggisráðsins sem ítreka rétt Palestínufólks til frelsis, sjálfsákvörðunar og að snúa aftur til síns heima. Hvað sagði Alþjóðadómstóllinn? Hægt er að skipta áliti dómstólsins í tvo hluta, annars vegar um það sem Ísraelsríki er skylt að gera og hins vegar um það sem öðrum ríkjum er skylt að gera. Dómstóllinn segir að viðvera Ísraelsríkis á hernumdum palestínskum svæðum sé ólögmæt og Ísraelsríki skylt að binda enda á ólögmæta viðveru sína á hernumdu palestínsku svæðunum hið snarasta, hætta öllu landráni og að flytja allt landtökufólk burt, auk þess að borga skaðabætur fyrir þann skaða sem það hefur verið valdið öllum þeim aðilum sem eiga í hlut á hernumdu palestínsku svæðunum. Dómstóllinn segir líka að öllum ríkjum og alþjóðlegum stofnunum sé skylt að viðurkenna ekki ástandið sem stafar af ólögmætri viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum sem lögmætt ástand og að veita ekki aðstoð eða stuðning við að viðhalda ástandinu, auk þess sem þeim ber að finna leiðir til að binda enda á ólögmæta viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum, eins fljótt og auðið er. Í rökstuðningi dómstólsins kemur einnig fram að Ísraelsríki reki aðskilnaðarstefnu og mismuni Palestínufólki með ýmsum hætti. Hvað ber að gera? Samkvæmt áliti Alþjóðadómstólsins mega ríki ekki gera neitt það sem stuðlar að því að viðhalda ástandinu sem hefur skapast af viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum. Þar með má íslenska ríkið til dæmis ekki eiga í viðskiptum við fyrirtæki sem hafa starfsemi á hernumdu svæðunum eða fyrirtæki sem styðja viðveru Ísraelsríkis á þeim. Það má einnig sjá rök fyrir því að öll viðskipti og vinsamleg samskipti við Ísraelsríki sjálft og fyrirtæki innan þess séu nú ólögleg samkvæmt alþjóðalögum því að slík viðskipti og samskipti eru augljóslega til þess fallin að viðhalda ástandinu sem skapast hefur af viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum. Hernámið og hið ólögmæta ástand eru svo sannarlega stefna ríkisins, sem hefur stórfelldan efnislegan ávinning af því, vegna þess að það rænir náttúruauðlindum og nýtir land undir íbúabyggð án endurgjalds til eigenda þess. Af þessu má draga þá ályktun að okkur öllum beri að þrýsta á okkar eigin íslensku stjórnvöld að fara eftir þessu áliti Alþjóðadómstólsins og hætta öllum samskiptum og viðskiptum við hernámsríkið Ísrael sem hefur brotið alþjóðalög samfellt í 57 ár. En við getum gert meira. Við getum sjálf reynt að hafa áhrif á íslensk fyrirtæki. Á meðan lögum hefur ekki verið breytt til að stöðva allan stuðning við hernámsveldið getum við hætt viðskiptum við fyrirtæki sem versla við það eða eru í eigu aðila þar. Flest vitum við að fjármálafyrirtækið Rapyd er eitt slíkt fyrirtæki, og sum vita af fleiri fyrirtækjum, svo sem Sódastream og Morrocan Oil. Auk þess eru ennþá fyrirtæki sem flytja inn ávexti frá Ísrael og búðir sem selja þá. Fyrir okkur sem viljum helst forðast að veita alþjóðalögbrjótum stuðning er sjálfsagt að sniðganga slíkar vörur eftir því sem við getum og reyndar er óskiljanlegt að verslanir vilji vera þekktar fyrir að bjóða upp á þessa vöru. Þá er hörmulegt að vita til þess að ísraelska fyrirtækið Teva sé eini framleiðandi margra lyfja hér á landi sem gerir mörgum ómögulegt að hætta viðskiptum við það. Því þarf að breyta. Sniðganga bætir, hressir og kætir Vont er að lifa í andstöðu við gildin sín. Mun betra er fyrir geðið að breyta í samræmi við gildin. Spekingar hafa auðvitað bent á frá örófi alda að stundum verður mönnum á og líklegast þekkjum við það flest úr eigin lífi og vitum að því fylgir oft samviskubit og eftirsjá. Í þessu máli ættum við þó að geta gert það rétta: að heyra og virða ákall Palestínufólks um sniðgöngu á vörum og þjónustu frá Ísraelsríki. Sniðgönguhreyfingin (BDS) setur fram markmið sniðgöngunnar og þau eru nánast samhljóða tilskipun Alþjóðadómstólsins! Kröfurnar gætu því ekki verið hóflegri. Þær eru einfaldlega að Ísraelsríki fari að alþjóðalögum. Nánar tiltekið: Að það endi hernámið og landránið, og fjarlægi aðskilnaðarmúrinn; að Palestínufólk sem er ríkisborgarar í Ísrael fái full borgaraleg réttindi; að það viðurkenni rétt Palestínufólks til að snúa heim til sín. Það sem einfaldar okkur hvað mest að sýna samstöðu og stuðning við að alþjóðalögum verði fylgt er að til er heimasíða, https://snidganga.is/, þar sem við getum séð hvaða fyrirtæki mælst er til þess að við sniðgöngum. Á heimasíðunni er líka útskýrt hvers vegna hreyfingin mælist til þess að við einbeitum okkur að fáum útvöldum fyrirtækjum frekar en að reyna að sniðganga alla framleiðendur sem hafa tengsl við Ísrael. Þannig verður sniðgangan enginn höfuðverkur heldur eingöngu til að létta lundina, bæta geðið og verja samviskuna fyrir því að við séum samsek með alvarlegum brotum á alþjóðalögum! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Átök í Ísrael og Palestínu Sameinuðu þjóðirnar Mest lesið Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen Skoðun Líffræðileg fjölbreytni og tækifæri Íslands Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun „Þessu er alltaf lofað fyrir kosningar en alltaf svikið“ Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson Skoðun Skoðun Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson skrifar Skoðun Vaka stendur með Menntavísindasviði í verki Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Vorbókaleysingar Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru umdeild skoðun fámenns hóps? Snorri Másson skrifar Skoðun Liðveisla fyrir öll Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar Skoðun Að standa við stóru orðin Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar Skoðun Ég virði þig og þín mörk, virðir þú mig og mín mörk ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun „Þessu er alltaf lofað fyrir kosningar en alltaf svikið“ Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þjóðaröryggi að vera aðildarríki að Evrópusambandinu Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Fullvalda utan sambandsríkja Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar - Salómonsdómur, lög og ólög Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Sjálfstæðir grunnskólar í hættu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Borgaralegur vígbúnaður Dr. Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Áskoranir og tækni í heilbrigðisþjónustu Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Ósunginn óður til doktorsnema Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Tannhjól í mulningsvél? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Fækkum kennurum um 90% Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson skrifar Sjá meira
Æðsti dómstóll Sameinuðu þjóðanna, Alþjóðadómstóllinn, birti í júlí álit sitt á hernámi og viðveru Ísraelsríkis á þeim svæðum í Palestínu sem ríkið tók hernámi árið 1967. Málið var lagt fyrir dómstólinn áður en útrýmingarherferð Ísraels á Gaza hófst síðastliðið haust, en er ekki fyrsta álitið sem hann gefur um hernám Ísraels. Fyrir 20 árum úrskurðaði hann að aðskilnaðarmúrarnir sem Ísraelsríki hefur reist á hernumdum svæðum á Vesturbakkanum væru ólögmætir og ætti að fjarlægja. Ísraelsríki hefur ekki farið eftir þeirri skipun frekar en óteljandi samþykktum Allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna eða Öryggisráðsins sem ítreka rétt Palestínufólks til frelsis, sjálfsákvörðunar og að snúa aftur til síns heima. Hvað sagði Alþjóðadómstóllinn? Hægt er að skipta áliti dómstólsins í tvo hluta, annars vegar um það sem Ísraelsríki er skylt að gera og hins vegar um það sem öðrum ríkjum er skylt að gera. Dómstóllinn segir að viðvera Ísraelsríkis á hernumdum palestínskum svæðum sé ólögmæt og Ísraelsríki skylt að binda enda á ólögmæta viðveru sína á hernumdu palestínsku svæðunum hið snarasta, hætta öllu landráni og að flytja allt landtökufólk burt, auk þess að borga skaðabætur fyrir þann skaða sem það hefur verið valdið öllum þeim aðilum sem eiga í hlut á hernumdu palestínsku svæðunum. Dómstóllinn segir líka að öllum ríkjum og alþjóðlegum stofnunum sé skylt að viðurkenna ekki ástandið sem stafar af ólögmætri viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum sem lögmætt ástand og að veita ekki aðstoð eða stuðning við að viðhalda ástandinu, auk þess sem þeim ber að finna leiðir til að binda enda á ólögmæta viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum, eins fljótt og auðið er. Í rökstuðningi dómstólsins kemur einnig fram að Ísraelsríki reki aðskilnaðarstefnu og mismuni Palestínufólki með ýmsum hætti. Hvað ber að gera? Samkvæmt áliti Alþjóðadómstólsins mega ríki ekki gera neitt það sem stuðlar að því að viðhalda ástandinu sem hefur skapast af viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum. Þar með má íslenska ríkið til dæmis ekki eiga í viðskiptum við fyrirtæki sem hafa starfsemi á hernumdu svæðunum eða fyrirtæki sem styðja viðveru Ísraelsríkis á þeim. Það má einnig sjá rök fyrir því að öll viðskipti og vinsamleg samskipti við Ísraelsríki sjálft og fyrirtæki innan þess séu nú ólögleg samkvæmt alþjóðalögum því að slík viðskipti og samskipti eru augljóslega til þess fallin að viðhalda ástandinu sem skapast hefur af viðveru Ísraelsríkis á hernumdu palestínsku svæðunum. Hernámið og hið ólögmæta ástand eru svo sannarlega stefna ríkisins, sem hefur stórfelldan efnislegan ávinning af því, vegna þess að það rænir náttúruauðlindum og nýtir land undir íbúabyggð án endurgjalds til eigenda þess. Af þessu má draga þá ályktun að okkur öllum beri að þrýsta á okkar eigin íslensku stjórnvöld að fara eftir þessu áliti Alþjóðadómstólsins og hætta öllum samskiptum og viðskiptum við hernámsríkið Ísrael sem hefur brotið alþjóðalög samfellt í 57 ár. En við getum gert meira. Við getum sjálf reynt að hafa áhrif á íslensk fyrirtæki. Á meðan lögum hefur ekki verið breytt til að stöðva allan stuðning við hernámsveldið getum við hætt viðskiptum við fyrirtæki sem versla við það eða eru í eigu aðila þar. Flest vitum við að fjármálafyrirtækið Rapyd er eitt slíkt fyrirtæki, og sum vita af fleiri fyrirtækjum, svo sem Sódastream og Morrocan Oil. Auk þess eru ennþá fyrirtæki sem flytja inn ávexti frá Ísrael og búðir sem selja þá. Fyrir okkur sem viljum helst forðast að veita alþjóðalögbrjótum stuðning er sjálfsagt að sniðganga slíkar vörur eftir því sem við getum og reyndar er óskiljanlegt að verslanir vilji vera þekktar fyrir að bjóða upp á þessa vöru. Þá er hörmulegt að vita til þess að ísraelska fyrirtækið Teva sé eini framleiðandi margra lyfja hér á landi sem gerir mörgum ómögulegt að hætta viðskiptum við það. Því þarf að breyta. Sniðganga bætir, hressir og kætir Vont er að lifa í andstöðu við gildin sín. Mun betra er fyrir geðið að breyta í samræmi við gildin. Spekingar hafa auðvitað bent á frá örófi alda að stundum verður mönnum á og líklegast þekkjum við það flest úr eigin lífi og vitum að því fylgir oft samviskubit og eftirsjá. Í þessu máli ættum við þó að geta gert það rétta: að heyra og virða ákall Palestínufólks um sniðgöngu á vörum og þjónustu frá Ísraelsríki. Sniðgönguhreyfingin (BDS) setur fram markmið sniðgöngunnar og þau eru nánast samhljóða tilskipun Alþjóðadómstólsins! Kröfurnar gætu því ekki verið hóflegri. Þær eru einfaldlega að Ísraelsríki fari að alþjóðalögum. Nánar tiltekið: Að það endi hernámið og landránið, og fjarlægi aðskilnaðarmúrinn; að Palestínufólk sem er ríkisborgarar í Ísrael fái full borgaraleg réttindi; að það viðurkenni rétt Palestínufólks til að snúa heim til sín. Það sem einfaldar okkur hvað mest að sýna samstöðu og stuðning við að alþjóðalögum verði fylgt er að til er heimasíða, https://snidganga.is/, þar sem við getum séð hvaða fyrirtæki mælst er til þess að við sniðgöngum. Á heimasíðunni er líka útskýrt hvers vegna hreyfingin mælist til þess að við einbeitum okkur að fáum útvöldum fyrirtækjum frekar en að reyna að sniðganga alla framleiðendur sem hafa tengsl við Ísrael. Þannig verður sniðgangan enginn höfuðverkur heldur eingöngu til að létta lundina, bæta geðið og verja samviskuna fyrir því að við séum samsek með alvarlegum brotum á alþjóðalögum!
Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun
Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun
Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun
Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar
Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar
Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar
Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar
Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar
Skoðun Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun
Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun
Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun
Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun