Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar 29. mars 2025 11:03 Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Barnamálaráðherra segir af sér Kynbundið ofbeldi Mest lesið Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Skoðun Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Sjá meira
Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari.
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar