Óttast að efnið sé þegar komið í dreifingu á Íslandi Lovísa Arnardóttir skrifar 5. apríl 2025 11:30 Svala Jóhannesdóttir vill að aukið verði aðgengi að vímuefnaprófum svo fólk geti athugað hvort það sé Nitazene í ópíóíðunum sem það ætlar að neyta. Vísir/Vilhelm Svala Jóhannesdóttir, formaður Matthildarsamtakanna, samtaka um skaðaminnkun, hefur miklar áhyggjur af því að tollurinn hafi lagt hald á töflur sem innihalda nitazene. Hún óttast að efnið gæti þegar verið komið í dreifingu eða að það styttist í það. Nitazene er sterkur ólöglegur ópíóíði sem getur verið margfalt sterkara en aðrir ópíóíðar. Svala ræddi þessi mál í Reykjavík síðdegis í gær en Matthildarsamtökin hafa síðustu ár fylgst vel með þessu efni. Hún segir það afar hættulegt og hafa valdið mörgum dauðsföllum víða í Evrópu síðustu misseri. Tollverðir á Keflavíkurflugvelli lögðu hald á um tuttugu þúsund lyfseðilsskyldar töflur í síðustu viku sem reynt var að smygla til landsins. Fyrst var haldið að um væri að ræða Oxycontin en eftir nánari skoðun kom í ljós að töflurnar innihéldu Nitazene. Fjórtán eru í haldi vegna málsins. „Þetta er það sem við þekkjum að gerist inni á ólöglega vímuefnamarkaðnum,“ segir Svala og að þessi markaður hafi breyst mikið síðustu tíu árin. Framleitt á ólöglegum tilraunastofum Nitazene sé flokkað sem nýr ópíóíði og sé framleitt á ólöglegum tilraunastofum í því skyni að líkja eftir öðrum ópíóíðum eins og Oxycontin og morfíni. Efnið setjist á sama viðtakara og hafi sömu verkjastillandi áhrifin en sé mun sterkara. „Þegar við erum að banna ákveðin efni, og erum með löggæslu og eftirlit, þá eru þessir framleiðendur og innflutningsaðilar alltaf að reyna að koma efnunum á milli lands í minna magni,“ segir Svala. Nitazene hafi fundist í Evrópu og Norðurlöndunum á síðustu árum. Kollegar Matthildsarsamtakanna í Noregi hafi reynt að fyrirbyggja þetta í töluverðan tíma því frá 2023 til 2025 hafi 34 látist í Noregi vegna efnisins. Mikil eftirspurn á Íslandi Svala segir það magn sem var haldlagt sýna að eftirspurnin eftir þessum efnum á Íslandi sé gríðarleg. Það sé aukning á ópíóíðavanda og fleiri reyki efnin en áður. Svala segir ekki vitað hvort efnið sé í dreifingu eða sölu á Íslandi. Það sé vitað að það sé í töflunum sem tollurinn lagði hald á en miðað við stöðuna í Evrópu megi gera ráð fyrir því að efnið sé komið í dreifingu eða að það sé stutt í að það gerist. Svala segir nauðsynlegt að sett sé af stað sameiginlegt verklag þannig að þegar eitthvað efni komi í umferð sé brugðist eins við alls staðar og öll efni greind um leið. „Nítazene er mun sterkari en aðrir ópíóíðar eða morfín og þess vegna veldur þetta öndunarbælingu og ef fólk veit ekki að það er Nítazene í töflunum sem það er nota getur það valdið ofskömmtun og dauðsfalli og við erum með fjölmörg dauðsföll í Evrópu og Norðurlöndum út af þessu efni.“ Verði að taka þessu alvarlega Hún segir að það verði að taka því alvarlega þegar svona efni mælast á Íslandi. Þó að magnið sé mikið sem hafi verið haldlagt sé þetta líklega dropi í hafið. Svala segir mikilvægt að fólk hugi að sínu öryggi ætli það að neyta slíkra efna og sagði frá þjónustu Reyks en fjallað var um úrræðið nýlega á Vísi. „Við erum að hitta fólk sem er að kljást við þennan vanda og veita því stuðning og skaðaminnandi þjónustu,“ segir Svala og að eitt af þeirra úrræðum séu hraðpróf til að greina hvort nitazene sé í töflunum. Samtökin hafi fengið vísindamenn við Rannsóknarstofu í lyfja- og eiturefnafræði til að greina töflurnar með hraðprófunum og niðurstaðan hafi strax komið jákvæð. Samtökin vilji að prófunum sé dreift í flestum úrræðum, þannig fólk sem er háð ópíóíðum geti haft aðgengi að þessum prófum. Hjá þeim er einnig hægt að fá Naloxone sem er bráðalyf við ofskömmtun á ópíóðum. Heilbrigðismál Fíkn Lögreglumál Fíkniefnabrot Lyf Reykjavík síðdegis Tengdar fréttir Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri Árið 2023 voru lyfjatengd andlát alls 56 hér á landi og hafa aldrei verið fleiri, að því er fram kemur í tölum frá Landlæknisembættinu. 6. nóvember 2024 17:57 Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Það sem af er ári hefur lögreglu borist mun fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra. Framkvæmdastjóri Barnaverndar segir málin þar harðari en áður og að neysla ungmenna hafi aukist. Þá skorti úrræði og við því þurfi að bregðast. 5. nóvember 2024 19:01 Ávísanir geri ekkert til að minnka alvarlegasta skaðann Geðlæknir á fíknigeðdeild Landspítala og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ segja það að skrifa út morfíntöflur fyrir fíkla ekki taka á mestu hættunni sem steðjar að þeim. 17. desember 2023 11:02 Mest lesið Telja Ísraelsher hafa umkringt bát Thunberg Erlent Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Innlent Forsetaframbjóðandi skotinn í höfuðið Erlent Grafalvarlegt ástand í LA: „Þetta eru einhverjar fasískar leikaðferðir“ Erlent Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Innlent Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Innlent Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Innlent Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Innlent Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Innlent Ísraelsmenn undirbúi árás á skútuna með Gretu Thunberg um borð Erlent Fleiri fréttir Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Menningarveisla í allt sumar á Sólheimum Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Alvarlegt ástand í Los Angeles og opnun nýs Konukots Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Ríkisstjóri Utah heimsækir Eyjar: Mormónarnir vissu allt um sprönguna Heilbrigðisstofnun Suðurnesja skilaði 800 milljónum til ríkissjóðs Alþjóðlegir sérfræðingar ræða baráttuna gegn myglu í Hörpu Hermenn í Los Angeles, mylguráðstefna og síðasti leikur Arons Pálmarssonar Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Evrópusambandið, rétttrúnaður og endurskoðun veiðiráðgjafarinnar Þrír reyndu að komast undan lögreglu Jöklar hér á landi minnkað um eina Lúxemborg Sækja WorldPride í skugga bakslags í réttindum hinsegin fólks 70 milljóna króna halli vegna uppsagnar samningsins Beðasléttur í borginni: Óttast óafturkræfan skaða á Laugarnesi Fleiri börn deyja á Gasa og óttast um fornminjar í Laugarnesi Ók á gangandi vegfarenda og keyrði burt Umræðu um bókun 35 aftur frestað Ummæli Kolbrúnar blaut tuska í andlit ungmenna Norðurlandamót í Bridge á Laugarvatni alla helgina Yfirfara þurfi öryggismál við Brúará Enn eitt banaslysið í Brúará, landvinningar lúsmýs og þungarokkshátíð Vísbendingar um að síðasta vígið sé fallið „Ef þetta gengur vel mun hún eignast allan bátinn“ Konan sem féll í Brúará er látin Fimm frumvörp fjögurra ráðuneyta samþykkt Klara Baldursdóttir er látin Sjá meira
Svala ræddi þessi mál í Reykjavík síðdegis í gær en Matthildarsamtökin hafa síðustu ár fylgst vel með þessu efni. Hún segir það afar hættulegt og hafa valdið mörgum dauðsföllum víða í Evrópu síðustu misseri. Tollverðir á Keflavíkurflugvelli lögðu hald á um tuttugu þúsund lyfseðilsskyldar töflur í síðustu viku sem reynt var að smygla til landsins. Fyrst var haldið að um væri að ræða Oxycontin en eftir nánari skoðun kom í ljós að töflurnar innihéldu Nitazene. Fjórtán eru í haldi vegna málsins. „Þetta er það sem við þekkjum að gerist inni á ólöglega vímuefnamarkaðnum,“ segir Svala og að þessi markaður hafi breyst mikið síðustu tíu árin. Framleitt á ólöglegum tilraunastofum Nitazene sé flokkað sem nýr ópíóíði og sé framleitt á ólöglegum tilraunastofum í því skyni að líkja eftir öðrum ópíóíðum eins og Oxycontin og morfíni. Efnið setjist á sama viðtakara og hafi sömu verkjastillandi áhrifin en sé mun sterkara. „Þegar við erum að banna ákveðin efni, og erum með löggæslu og eftirlit, þá eru þessir framleiðendur og innflutningsaðilar alltaf að reyna að koma efnunum á milli lands í minna magni,“ segir Svala. Nitazene hafi fundist í Evrópu og Norðurlöndunum á síðustu árum. Kollegar Matthildsarsamtakanna í Noregi hafi reynt að fyrirbyggja þetta í töluverðan tíma því frá 2023 til 2025 hafi 34 látist í Noregi vegna efnisins. Mikil eftirspurn á Íslandi Svala segir það magn sem var haldlagt sýna að eftirspurnin eftir þessum efnum á Íslandi sé gríðarleg. Það sé aukning á ópíóíðavanda og fleiri reyki efnin en áður. Svala segir ekki vitað hvort efnið sé í dreifingu eða sölu á Íslandi. Það sé vitað að það sé í töflunum sem tollurinn lagði hald á en miðað við stöðuna í Evrópu megi gera ráð fyrir því að efnið sé komið í dreifingu eða að það sé stutt í að það gerist. Svala segir nauðsynlegt að sett sé af stað sameiginlegt verklag þannig að þegar eitthvað efni komi í umferð sé brugðist eins við alls staðar og öll efni greind um leið. „Nítazene er mun sterkari en aðrir ópíóíðar eða morfín og þess vegna veldur þetta öndunarbælingu og ef fólk veit ekki að það er Nítazene í töflunum sem það er nota getur það valdið ofskömmtun og dauðsfalli og við erum með fjölmörg dauðsföll í Evrópu og Norðurlöndum út af þessu efni.“ Verði að taka þessu alvarlega Hún segir að það verði að taka því alvarlega þegar svona efni mælast á Íslandi. Þó að magnið sé mikið sem hafi verið haldlagt sé þetta líklega dropi í hafið. Svala segir mikilvægt að fólk hugi að sínu öryggi ætli það að neyta slíkra efna og sagði frá þjónustu Reyks en fjallað var um úrræðið nýlega á Vísi. „Við erum að hitta fólk sem er að kljást við þennan vanda og veita því stuðning og skaðaminnandi þjónustu,“ segir Svala og að eitt af þeirra úrræðum séu hraðpróf til að greina hvort nitazene sé í töflunum. Samtökin hafi fengið vísindamenn við Rannsóknarstofu í lyfja- og eiturefnafræði til að greina töflurnar með hraðprófunum og niðurstaðan hafi strax komið jákvæð. Samtökin vilji að prófunum sé dreift í flestum úrræðum, þannig fólk sem er háð ópíóíðum geti haft aðgengi að þessum prófum. Hjá þeim er einnig hægt að fá Naloxone sem er bráðalyf við ofskömmtun á ópíóðum.
Heilbrigðismál Fíkn Lögreglumál Fíkniefnabrot Lyf Reykjavík síðdegis Tengdar fréttir Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri Árið 2023 voru lyfjatengd andlát alls 56 hér á landi og hafa aldrei verið fleiri, að því er fram kemur í tölum frá Landlæknisembættinu. 6. nóvember 2024 17:57 Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Það sem af er ári hefur lögreglu borist mun fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra. Framkvæmdastjóri Barnaverndar segir málin þar harðari en áður og að neysla ungmenna hafi aukist. Þá skorti úrræði og við því þurfi að bregðast. 5. nóvember 2024 19:01 Ávísanir geri ekkert til að minnka alvarlegasta skaðann Geðlæknir á fíknigeðdeild Landspítala og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ segja það að skrifa út morfíntöflur fyrir fíkla ekki taka á mestu hættunni sem steðjar að þeim. 17. desember 2023 11:02 Mest lesið Telja Ísraelsher hafa umkringt bát Thunberg Erlent Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Innlent Forsetaframbjóðandi skotinn í höfuðið Erlent Grafalvarlegt ástand í LA: „Þetta eru einhverjar fasískar leikaðferðir“ Erlent Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Innlent Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Innlent Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Innlent Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Innlent Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Innlent Ísraelsmenn undirbúi árás á skútuna með Gretu Thunberg um borð Erlent Fleiri fréttir Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Menningarveisla í allt sumar á Sólheimum Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Alvarlegt ástand í Los Angeles og opnun nýs Konukots Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Ríkisstjóri Utah heimsækir Eyjar: Mormónarnir vissu allt um sprönguna Heilbrigðisstofnun Suðurnesja skilaði 800 milljónum til ríkissjóðs Alþjóðlegir sérfræðingar ræða baráttuna gegn myglu í Hörpu Hermenn í Los Angeles, mylguráðstefna og síðasti leikur Arons Pálmarssonar Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Evrópusambandið, rétttrúnaður og endurskoðun veiðiráðgjafarinnar Þrír reyndu að komast undan lögreglu Jöklar hér á landi minnkað um eina Lúxemborg Sækja WorldPride í skugga bakslags í réttindum hinsegin fólks 70 milljóna króna halli vegna uppsagnar samningsins Beðasléttur í borginni: Óttast óafturkræfan skaða á Laugarnesi Fleiri börn deyja á Gasa og óttast um fornminjar í Laugarnesi Ók á gangandi vegfarenda og keyrði burt Umræðu um bókun 35 aftur frestað Ummæli Kolbrúnar blaut tuska í andlit ungmenna Norðurlandamót í Bridge á Laugarvatni alla helgina Yfirfara þurfi öryggismál við Brúará Enn eitt banaslysið í Brúará, landvinningar lúsmýs og þungarokkshátíð Vísbendingar um að síðasta vígið sé fallið „Ef þetta gengur vel mun hún eignast allan bátinn“ Konan sem féll í Brúará er látin Fimm frumvörp fjögurra ráðuneyta samþykkt Klara Baldursdóttir er látin Sjá meira
Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri Árið 2023 voru lyfjatengd andlát alls 56 hér á landi og hafa aldrei verið fleiri, að því er fram kemur í tölum frá Landlæknisembættinu. 6. nóvember 2024 17:57
Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Það sem af er ári hefur lögreglu borist mun fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra. Framkvæmdastjóri Barnaverndar segir málin þar harðari en áður og að neysla ungmenna hafi aukist. Þá skorti úrræði og við því þurfi að bregðast. 5. nóvember 2024 19:01
Ávísanir geri ekkert til að minnka alvarlegasta skaðann Geðlæknir á fíknigeðdeild Landspítala og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ segja það að skrifa út morfíntöflur fyrir fíkla ekki taka á mestu hættunni sem steðjar að þeim. 17. desember 2023 11:02