Staðreyndir um Þristinn Gunnfaxa Tómas Dagur Helgason skrifar 18. júní 2025 10:01 Kristjan Már Unnarsson, fréttamaður skrifaði grein á visi.is sunnudaginn 15. júní sl. um meinta ólgu meðal félaga í DC 3 Þristavinafélaginu vegna sölu á flugvélaskrokks TF-ISB. Þar sem okkur í stjórn félagsins var ekki boðið að tjá okkur um efni greinarinnar áður en hún var birt, þá viljum við leggja áherslu á eftirfarandi staðreyndir: Þristavinafélagið var stofnað 3. mars 2005. Markmið félagsins eins og segir í samþykktum þess var“… að veita fjárhagslegan stuðning til rekstrar og viðhalds DC-3 flugvéla þ.e. TF-NPK og TF-ISB í eigu Landgræðslunnar. Ennfremur að fljúga TF-NPK. Stuðla að endurbyggingu TF-ISB og að auka áhuga og skilning á mikilvægi þessarar flugvélategundar, flugsögu og þróun íslenskra og alþjóðlegra flugmála“. Aðal áherslan var strax lögð á að tryggja rekstur TF-NPK, það er DC 3 flugvélarinnar Páls Sveinssonar og halda henni á lofti eins og kostur var. Það reyndist ærið verkefni en með stuðningi Icelandair og fleiri aðila tókst að láta hana fljúga eitthvað allt til ársins 2019. Flugsafn Íslands hefur um árabil veitt félaginu ómetanlega aðstoð með samningi um varðveislu vélarinnar á safninu á Akureyri þannig að almenningur hafi góðan aðgang að vélinni. Stjórnin hefur á aðalfundum félagsins leitað eftir tillögum félagsmanna hvernig við gætum varðveitt TF-ISB og sögu þeirrar flugvélar eins og hún á sannarlega skilið. Ljóst er að varsla svona gamalla flugvéla, svo vel fari, er óheyrilega kostnaðarsöm. Þristavinafélagið hefur ekki yfir húsnæði að ráða sem hýst getur DC 3 vélar og var félagið alltaf í miklum vandræðum með hvernig við gætum fundið fyrir hana skjól fyrir veðri og vindum. Isavia hefur hýst vélina fyrir okkur frá árinu 2007, en nú á að rífa það húsnæði og ekki í nein húsaskjól að venda í Keflavík eða annars staðar. Engar raunhæfar tillögur hafa komið frá félagsmönnum um lausnir varðandi varðveislu hennar til dæmis með því að gera hana sýningarhæfa. Því síður hafa borist fjárframlög til að varðveita flugvélina með sómasamlegum hætti. Félagsmenn hafa verið einhuga um að leggja allt kapp á að TF-NPK yrði varðveitt sem allra best. Sú flugvél flaug fyrst allra DC3 loftfara, skráðum hér á landi, farþegaflug undir íslenskum fána og fór síðasta flug Þristana í eigu Íslendinga. Við gerum okkur vonir um að hún taki flugið aftur en kostnaðurinn við að svo megi verða er gríðarlegur og ekki í augsýn að slíkt fjármagn fáist. Eftir að ljóst varð að félagið yrði að rýma flugskýlið í Keflavík í lok síðasta árs þá gáfumst við upp á að finna fleiri lausnir varðandi geymslu fyrir flugvélina eftir 20 ára streð. Áður en stjórn Þristavinafélagsins samþykkti að selja TF-ISB skrifuðum við bréf til allra félagsmanna og leituðum eftir athugasemdum og eða öðrum tillögum um ráðstöfun hennar. Það komu lítil viðbrögð frá félagsmönnum. Fengin var reynsla fyrir því að hvorki ríkisvaldið né aðrir aðilar höfðu áhuga á að varðveita þessa flugvél. TF-ISB flaug síðasta farþegaflug, í atvinnuskyni, sem flogið var á DC3 flugvélum á Íslandi. Það var árið 1976 en þá var vélin í leigu hjá Flugfélagi Norðurlands á Akureyri. Árið 1976 var vélinni flogið til Reykjavíkur og sett inn í skýli. Síðan eru liðin 49 ár. Hvað hefur gerst á þessum tíma með vélina? Landgræðsla ríkisins keypti flugvélina af Flugfélagi Íslands árið 1975 til niðurrifs til að hafa varahluti fyrir rekstur TF-NPK. Á þessum tíma var flugvélin geymd í skýli nr. 3 á Reykjavíkurflugvelli. Þegar Landgræðslan afhenti Þristavinafélaginu skrokkinn 30 árum síðar var hann illa farinn eftir ófullnægjandi geymslu og honum fylgdu engir mótorar eða hreyflar né aðrir varahlutir. Það reyndist síðan óframkvæmanlegt að stöðva þá tæringu á skrokknum sem þá var til staðar sökum kostnaðar. Árið 2007 var okkur gert að rýma skýli 3 á Reykjavíkurflugvelli, en þar höfðum við geymt bæði TF-NPK og TF-ISB. Isavia skaut skjólshúsi yfir báðar vélarnar þá. Árið 2008 fer TF-NPK inn á Flugsafn Íslands í frábæra varðveislu þar og í fyrsta skipti aðgengileg almenningi til að skoða hana. Ekki var hægt að nálgast TF-ISB á Keflavíkurflugvelli vegna öryggisráðstafana á vellinum. TF-ISB hefur því aldrei verið aðgengileg fyrir almenning eftir að henni var lagt. Þegar við fengum tilkynningu um að við yrðum að fjarlæga ISB úr skýli í Keflavík á sl. ári, fórum við þess á leit við Isavia að vélin yrði geymd áfram í Keflavík í öðru skýli. Því miður var ekki unnt að verða við því. Það var því farið aftur í að reyna að finna aðstöðu fyrir vélina en sú leit bar ekki árangur. Stjórn var því farin að huga að því að selja vélina þegar okkur barst tilboð í ISB frá aðila sem vildi setja fjármagn í að setja vélina í sýningarhæft ástand geyma hana úti og hafa hana aðgengilega fyrir almenning. Stjórn félagsins fjallaði um þetta og kynnti fyrir félagsmönnum með tölvupósti. Stjórn félagsins telur að saga ISB sé jafn merkileg og sögur annara Þrista hér á landi. Vegna skorts á aðstöðu, fjármagns og mannafla ákvað stjórn að leggja áherslu á varðveislu NPK, en það er ærið verkefni. Hugmyndir um að ISB fari á eitthvert safn á landinu eru ágætar, en eru að koma fram núna eftir að vélin hefur verið seld. Við jafnframt drögum í efa að söfn í landinu hafi áhuga á að fá vélina til varðveislu sökum kostnaðar við að byggja húsnæði fyrir vélina og að setja hana í sýningarhæft ástand. Gleymum því ekki að á Akureyrarflugvelli er Flugsafn Íslands rekið með glæsibrag og varðveitir merkasta Þristinn hér á landi, það er TF-NPK og fyrir það ber okkur öllum að þakka. Sú flugvél gegndi fleiri verkefnum í þágu lands og þjóðar en nokkur annar Þristur hér á landi. Nægir þar að nefna verkefni við landhelgisgæslu, millilandaflug, innanlandsflug og síðast landgræðsluflug í 33 ár. Við hvetjum alla sanna Þristavini og aðra velunnara flugsins hér á landi til að vinna með stjórn félagsins og Flugsafni Íslands til að halda hátt á lofti sögu þeirrar flugvélar og varðveita það einstaka flugfar eins og best verður á kosið. Höfundur er formaður stjórnar DC 3 Þristavina. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fréttir af flugi Mest lesið Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson Skoðun Flækjustig í skjóli einföldunar Kolbrún Georgsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Eflum geðheilsu alla daga Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Getur fólk með gigt látið drauma sína rætast? Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Skoðun Villta vestur ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson skrifar Skoðun Að gera ráð fyrir frelsi Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að þekkja sín takmörk Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Gervigreind og dómgreind Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fjárfesting í réttindum barna bætir fjárhag sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Á að takmarka samfélagsmiðlanotkun barna? María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson skrifar Skoðun Hvað er í gangi? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Lausnir í leikskólamálum Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Hjálpum fólki að eignast börn Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Hvetjandi refsing Reykjavíkurborgar Halla Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Kristjan Már Unnarsson, fréttamaður skrifaði grein á visi.is sunnudaginn 15. júní sl. um meinta ólgu meðal félaga í DC 3 Þristavinafélaginu vegna sölu á flugvélaskrokks TF-ISB. Þar sem okkur í stjórn félagsins var ekki boðið að tjá okkur um efni greinarinnar áður en hún var birt, þá viljum við leggja áherslu á eftirfarandi staðreyndir: Þristavinafélagið var stofnað 3. mars 2005. Markmið félagsins eins og segir í samþykktum þess var“… að veita fjárhagslegan stuðning til rekstrar og viðhalds DC-3 flugvéla þ.e. TF-NPK og TF-ISB í eigu Landgræðslunnar. Ennfremur að fljúga TF-NPK. Stuðla að endurbyggingu TF-ISB og að auka áhuga og skilning á mikilvægi þessarar flugvélategundar, flugsögu og þróun íslenskra og alþjóðlegra flugmála“. Aðal áherslan var strax lögð á að tryggja rekstur TF-NPK, það er DC 3 flugvélarinnar Páls Sveinssonar og halda henni á lofti eins og kostur var. Það reyndist ærið verkefni en með stuðningi Icelandair og fleiri aðila tókst að láta hana fljúga eitthvað allt til ársins 2019. Flugsafn Íslands hefur um árabil veitt félaginu ómetanlega aðstoð með samningi um varðveislu vélarinnar á safninu á Akureyri þannig að almenningur hafi góðan aðgang að vélinni. Stjórnin hefur á aðalfundum félagsins leitað eftir tillögum félagsmanna hvernig við gætum varðveitt TF-ISB og sögu þeirrar flugvélar eins og hún á sannarlega skilið. Ljóst er að varsla svona gamalla flugvéla, svo vel fari, er óheyrilega kostnaðarsöm. Þristavinafélagið hefur ekki yfir húsnæði að ráða sem hýst getur DC 3 vélar og var félagið alltaf í miklum vandræðum með hvernig við gætum fundið fyrir hana skjól fyrir veðri og vindum. Isavia hefur hýst vélina fyrir okkur frá árinu 2007, en nú á að rífa það húsnæði og ekki í nein húsaskjól að venda í Keflavík eða annars staðar. Engar raunhæfar tillögur hafa komið frá félagsmönnum um lausnir varðandi varðveislu hennar til dæmis með því að gera hana sýningarhæfa. Því síður hafa borist fjárframlög til að varðveita flugvélina með sómasamlegum hætti. Félagsmenn hafa verið einhuga um að leggja allt kapp á að TF-NPK yrði varðveitt sem allra best. Sú flugvél flaug fyrst allra DC3 loftfara, skráðum hér á landi, farþegaflug undir íslenskum fána og fór síðasta flug Þristana í eigu Íslendinga. Við gerum okkur vonir um að hún taki flugið aftur en kostnaðurinn við að svo megi verða er gríðarlegur og ekki í augsýn að slíkt fjármagn fáist. Eftir að ljóst varð að félagið yrði að rýma flugskýlið í Keflavík í lok síðasta árs þá gáfumst við upp á að finna fleiri lausnir varðandi geymslu fyrir flugvélina eftir 20 ára streð. Áður en stjórn Þristavinafélagsins samþykkti að selja TF-ISB skrifuðum við bréf til allra félagsmanna og leituðum eftir athugasemdum og eða öðrum tillögum um ráðstöfun hennar. Það komu lítil viðbrögð frá félagsmönnum. Fengin var reynsla fyrir því að hvorki ríkisvaldið né aðrir aðilar höfðu áhuga á að varðveita þessa flugvél. TF-ISB flaug síðasta farþegaflug, í atvinnuskyni, sem flogið var á DC3 flugvélum á Íslandi. Það var árið 1976 en þá var vélin í leigu hjá Flugfélagi Norðurlands á Akureyri. Árið 1976 var vélinni flogið til Reykjavíkur og sett inn í skýli. Síðan eru liðin 49 ár. Hvað hefur gerst á þessum tíma með vélina? Landgræðsla ríkisins keypti flugvélina af Flugfélagi Íslands árið 1975 til niðurrifs til að hafa varahluti fyrir rekstur TF-NPK. Á þessum tíma var flugvélin geymd í skýli nr. 3 á Reykjavíkurflugvelli. Þegar Landgræðslan afhenti Þristavinafélaginu skrokkinn 30 árum síðar var hann illa farinn eftir ófullnægjandi geymslu og honum fylgdu engir mótorar eða hreyflar né aðrir varahlutir. Það reyndist síðan óframkvæmanlegt að stöðva þá tæringu á skrokknum sem þá var til staðar sökum kostnaðar. Árið 2007 var okkur gert að rýma skýli 3 á Reykjavíkurflugvelli, en þar höfðum við geymt bæði TF-NPK og TF-ISB. Isavia skaut skjólshúsi yfir báðar vélarnar þá. Árið 2008 fer TF-NPK inn á Flugsafn Íslands í frábæra varðveislu þar og í fyrsta skipti aðgengileg almenningi til að skoða hana. Ekki var hægt að nálgast TF-ISB á Keflavíkurflugvelli vegna öryggisráðstafana á vellinum. TF-ISB hefur því aldrei verið aðgengileg fyrir almenning eftir að henni var lagt. Þegar við fengum tilkynningu um að við yrðum að fjarlæga ISB úr skýli í Keflavík á sl. ári, fórum við þess á leit við Isavia að vélin yrði geymd áfram í Keflavík í öðru skýli. Því miður var ekki unnt að verða við því. Það var því farið aftur í að reyna að finna aðstöðu fyrir vélina en sú leit bar ekki árangur. Stjórn var því farin að huga að því að selja vélina þegar okkur barst tilboð í ISB frá aðila sem vildi setja fjármagn í að setja vélina í sýningarhæft ástand geyma hana úti og hafa hana aðgengilega fyrir almenning. Stjórn félagsins fjallaði um þetta og kynnti fyrir félagsmönnum með tölvupósti. Stjórn félagsins telur að saga ISB sé jafn merkileg og sögur annara Þrista hér á landi. Vegna skorts á aðstöðu, fjármagns og mannafla ákvað stjórn að leggja áherslu á varðveislu NPK, en það er ærið verkefni. Hugmyndir um að ISB fari á eitthvert safn á landinu eru ágætar, en eru að koma fram núna eftir að vélin hefur verið seld. Við jafnframt drögum í efa að söfn í landinu hafi áhuga á að fá vélina til varðveislu sökum kostnaðar við að byggja húsnæði fyrir vélina og að setja hana í sýningarhæft ástand. Gleymum því ekki að á Akureyrarflugvelli er Flugsafn Íslands rekið með glæsibrag og varðveitir merkasta Þristinn hér á landi, það er TF-NPK og fyrir það ber okkur öllum að þakka. Sú flugvél gegndi fleiri verkefnum í þágu lands og þjóðar en nokkur annar Þristur hér á landi. Nægir þar að nefna verkefni við landhelgisgæslu, millilandaflug, innanlandsflug og síðast landgræðsluflug í 33 ár. Við hvetjum alla sanna Þristavini og aðra velunnara flugsins hér á landi til að vinna með stjórn félagsins og Flugsafni Íslands til að halda hátt á lofti sögu þeirrar flugvélar og varðveita það einstaka flugfar eins og best verður á kosið. Höfundur er formaður stjórnar DC 3 Þristavina.
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun
Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar
Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar
Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar
Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun