Hætta notkun metanhemjandi íblöndunarefnis Jón Ísak Ragnarsson skrifar 14. nóvember 2025 23:35 Kýr í haga á Íslandi. Mynd úr safni. Vísir/Anton Brink Danskir bændur eru margir hættir að gefa kúm sínum fóður með íblöndunarefninu Bovaer, sem á að draga úr metanlosun dýranna þegar þau ropa og prumpa. Danir byrjuðu að nota efnið í fóður í október síðastliðnum, en eftir fjölmargar tilkynningar um veikindi meðal kúa, og jafnvel dauðsföll, hafa margir bændur frestað því að nota efnið á meðan málið er rannsakað. Samkvæmt reglugerð danskra yfirvalda þurftu öll dönsk kúabú með fleiri en fimmtíu kýr að nota íblöndunarefnið að minnsta kosti áttatíu daga á ári, frá með 1. janúar 2025. Skömmu eftir að danskir bændur fóru að nota efnið í fóður fóru að berast tilkynningar frá þeim um veikindi meðal kúnna, hita, niðurgang, frjósemisvandamál, minni mjólkurframleiðslu, og nokkur dauðsföll. Harald Olesen, danskur kúabóndi, sagði í viðtali við effektivlandbrug, að honum þætti óeðlilegt að bændur væru þvingaðir til að nota íblöndunarefnið, þar sem lítið væri vitað um áhrif þess á kýrnar til lengri tíma. Aðrir danskir bændur hafa furðað sig á neikvæðri umræðu um Bovaer. Ekki hefur verið sýnt fram á bein tengsl efnisins við veikindi kúna, en framleiðandi efnisins, hollenska fyrirtækið DSM-Firmenich, segir að engar sannanir liggi fyrir um að efnið valdi slíkum veikindum. Bovaer sé notað víða annars staðar í Evrópulöndum og hafi gefið góða raun. Rannsóknir hafi sýnt fram á að með notkun efnisins minnki metanlosun kúnna verulega. Samkvæmt umfjöllun VG í Noregi stóð einnig til að byrja nota efnið í norskum landbúnaði á næstunni, en því hefur verið frestað vegna reynslunnar í Danmörku. Tekin hefur verið ákvörðun um að bíða niðurstaðna úr rannsóknum á veiku kúnum í Danmörku áður en haldið verður áfram með verkefnið í Noregi. Landbúnaður Danmörk Mest lesið Sextán ára martröð strætóbílstjóra í Reykjanesbæ Innlent Krúttlegi jólamarkaðurinn í félagsheimilinu endaði á borði lögreglu Innlent Gunnar lögmaður: „Ég er rosalega vinsæll á meðal Albananna“ Innlent Fjórir látnir á Tenerife eftir að alda sópaði þeim úr saltvatnslaug Erlent „Við munum berjast fyrir því til síðasta dags að fá pabba aftur“ Innlent Farþeginn enn í haldi lögreglu Innlent Langþráð verk í vegagerð bíða fram á næsta áratug Innlent Fólk farið að reykja kókaínið Innlent Tæplega tvö hundruð þúsund vottorð gefin út af læknum á ári Innlent Eldri kona stórslösuð og vitni gefa sig fram Innlent Fleiri fréttir Átökin magnast á landamærum Kambódíu og Taílands Bílstjórinn meðvitundarlaus þegar rútan lenti á biðskýlinu Fjórir látnir á Tenerife eftir að alda sópaði þeim úr saltvatnslaug Afdráttarlaus stuðningur við Úkraínu og aukinn þrýstingur á Rússa Vöruðu við flóðbylgjum eftir stærðarinnar jarðskjálfta Kallar Greene heimskan svikara Segir að taka þurfi mikilvægar ákvarðanir Ætla að gera út af við hernaðargetu Kambódíu Með byssu í stærstu verslunarmiðstöð Oslóar Trump hundfúll að fá ekki greiða gegn greiða Átök blossa aftur upp á landamærum Taílands og Kambódíu Japanir saka Kínverja um óvarlega framgöngu í háloftunum Segir Rússa viljuga en Selenskí ekki Fundu spjótsodda alsetta gulli mörghundruð árum eldri en talið var mögulegt Á fjórða hundrað gripa orðið fyrir vatnstjóni á Louvre Meiri ógn af smábátum í Karíbahafinu en Rússlandi „Samrýmist að miklu leyti okkar sýn“ Árleg tannlæknaheimsókn á brúsa danska ríkisins Handtekinn á Heathrow eftir árás með piparúða Hótar að ganga úr Evrópusamningi til að svipta útlendinga ríkisfangi Hermenn reyna að ræna völdum í Benín Tuttugu og fimm fórust þegar skemmtistaður brann til kaldra kola Sambandið við Rússland og siðrof í Evrópu í forgangi Á fjórða tug barna drepin í drónaárás á leikskóla Hvelfingin um Tsjernobyl-verið stöðvar ekki kjarnorkugeislun Telja Evrópu traðka niður andóf gegn Úkraínustríðinu Ferðabannið útvíkkað frá tólf ríkjum í yfir þrjátíu Óþekktir drónar stefndu á vél Selenskí við Írland Vellinum í Edinborg lokað um stund og seinkanir mögulegar Norðmenn kaupa langdræg vopn og kafbáta fyrir milljarða Sjá meira
Samkvæmt reglugerð danskra yfirvalda þurftu öll dönsk kúabú með fleiri en fimmtíu kýr að nota íblöndunarefnið að minnsta kosti áttatíu daga á ári, frá með 1. janúar 2025. Skömmu eftir að danskir bændur fóru að nota efnið í fóður fóru að berast tilkynningar frá þeim um veikindi meðal kúnna, hita, niðurgang, frjósemisvandamál, minni mjólkurframleiðslu, og nokkur dauðsföll. Harald Olesen, danskur kúabóndi, sagði í viðtali við effektivlandbrug, að honum þætti óeðlilegt að bændur væru þvingaðir til að nota íblöndunarefnið, þar sem lítið væri vitað um áhrif þess á kýrnar til lengri tíma. Aðrir danskir bændur hafa furðað sig á neikvæðri umræðu um Bovaer. Ekki hefur verið sýnt fram á bein tengsl efnisins við veikindi kúna, en framleiðandi efnisins, hollenska fyrirtækið DSM-Firmenich, segir að engar sannanir liggi fyrir um að efnið valdi slíkum veikindum. Bovaer sé notað víða annars staðar í Evrópulöndum og hafi gefið góða raun. Rannsóknir hafi sýnt fram á að með notkun efnisins minnki metanlosun kúnna verulega. Samkvæmt umfjöllun VG í Noregi stóð einnig til að byrja nota efnið í norskum landbúnaði á næstunni, en því hefur verið frestað vegna reynslunnar í Danmörku. Tekin hefur verið ákvörðun um að bíða niðurstaðna úr rannsóknum á veiku kúnum í Danmörku áður en haldið verður áfram með verkefnið í Noregi.
Landbúnaður Danmörk Mest lesið Sextán ára martröð strætóbílstjóra í Reykjanesbæ Innlent Krúttlegi jólamarkaðurinn í félagsheimilinu endaði á borði lögreglu Innlent Gunnar lögmaður: „Ég er rosalega vinsæll á meðal Albananna“ Innlent Fjórir látnir á Tenerife eftir að alda sópaði þeim úr saltvatnslaug Erlent „Við munum berjast fyrir því til síðasta dags að fá pabba aftur“ Innlent Farþeginn enn í haldi lögreglu Innlent Langþráð verk í vegagerð bíða fram á næsta áratug Innlent Fólk farið að reykja kókaínið Innlent Tæplega tvö hundruð þúsund vottorð gefin út af læknum á ári Innlent Eldri kona stórslösuð og vitni gefa sig fram Innlent Fleiri fréttir Átökin magnast á landamærum Kambódíu og Taílands Bílstjórinn meðvitundarlaus þegar rútan lenti á biðskýlinu Fjórir látnir á Tenerife eftir að alda sópaði þeim úr saltvatnslaug Afdráttarlaus stuðningur við Úkraínu og aukinn þrýstingur á Rússa Vöruðu við flóðbylgjum eftir stærðarinnar jarðskjálfta Kallar Greene heimskan svikara Segir að taka þurfi mikilvægar ákvarðanir Ætla að gera út af við hernaðargetu Kambódíu Með byssu í stærstu verslunarmiðstöð Oslóar Trump hundfúll að fá ekki greiða gegn greiða Átök blossa aftur upp á landamærum Taílands og Kambódíu Japanir saka Kínverja um óvarlega framgöngu í háloftunum Segir Rússa viljuga en Selenskí ekki Fundu spjótsodda alsetta gulli mörghundruð árum eldri en talið var mögulegt Á fjórða hundrað gripa orðið fyrir vatnstjóni á Louvre Meiri ógn af smábátum í Karíbahafinu en Rússlandi „Samrýmist að miklu leyti okkar sýn“ Árleg tannlæknaheimsókn á brúsa danska ríkisins Handtekinn á Heathrow eftir árás með piparúða Hótar að ganga úr Evrópusamningi til að svipta útlendinga ríkisfangi Hermenn reyna að ræna völdum í Benín Tuttugu og fimm fórust þegar skemmtistaður brann til kaldra kola Sambandið við Rússland og siðrof í Evrópu í forgangi Á fjórða tug barna drepin í drónaárás á leikskóla Hvelfingin um Tsjernobyl-verið stöðvar ekki kjarnorkugeislun Telja Evrópu traðka niður andóf gegn Úkraínustríðinu Ferðabannið útvíkkað frá tólf ríkjum í yfir þrjátíu Óþekktir drónar stefndu á vél Selenskí við Írland Vellinum í Edinborg lokað um stund og seinkanir mögulegar Norðmenn kaupa langdræg vopn og kafbáta fyrir milljarða Sjá meira