Banki eða mjaltavél? 14. júní 2007 06:15 Fólkið í landinu vantreystir Alþingi og dómskerfinu. Það er ekki nýtt. Gallup hefur kannað traust almennings til nokkurra stofnana reglulega frá 1993, nú síðast í febrúar 2007. Alþingi nýtur minnsts trausts. Einungis 29 prósent svarenda sögðust bera traust til þingsins, og 31 prósent sagðist treysta dómskerfinu. Um þetta segir Gallup sjálfur á vef sínum: „Athygli vekur hve traust til Alþingis og dómskerfis virðist fylgjast að í mælingum undanfarinna ára." Það vekur einnig eftirtekt, að þingmenn og lögfræðingar skuli una svo hörðum dómi almennings í hálfan annan áratug samfleytt án þess að taka sér sýnilegt tak. Skýringar á fylgninni er ekki langt að leita. Sjálfstæðisflokkurinn og Framsóknarflokkurinn hafa stýrt dómsmálaráðuneytinu á víxl í 72 ár síðan 1927 og hafa í reyndinni farið með dómskerfið eins og hjáleigu, meðal annars með því að troða mörgum óhæfum mönnum úr eigin röðum í löggæzlu- og dómarastörf, jafnvel í Hæstarétti. Vanvirðingin gagnvart dómskerfinu hefur tekið á sig ýmsar myndir. Fyrir fáeinum árum réðst forsætisráðherra með offorsi að Hæstarétti, þegar rétturinn taldi synjun sjávarútvegsráðuneytisins á umsókn Valdimars Jóhannessonar framkvæmdastjóra um leyfi til fiskveiða brjóta gegn jafnræðisákvæðum stjórnarskrárinnar. Þá gerðist tvennt. Fyrst sendu 105 af 150 prófessorum Háskóla Íslands frá sér yfirlýsingu til varnar sjálfstæði Hæstaréttar, en enginn lagaprófessor í Háskólanum sá sér fært að skrifa undir yfirlýsinguna. Hæstiréttur kvittaði síðan fyrir framtak okkar prófessoranna með því að snúa dómi sínum við í öðru skyldu dómsmáli og sá þá ekkert athugavert við ókeypis afhendingu verðmætra aflaheimilda til fáeinna útvalinna.Að þegja samanGallup spyr fólkið um landið ekki álits á Seðlabankanum og bankakerfinu, þótt spurt sé um Háskólann (85 prósent treysta honum) og heilbrigðiskerfið (70 prósent). Seðlabankinn hefur hvað eftir annað gefið tilefni til slíkra spurninga. Þar situr nú fyrir Framsóknarflokkinn í bankaráði maður, sem Sverrir Hermannsson, fyrrverandi ráðherra og landsbankastjóri Sjálfstæðisflokksins, hefur lýst sem bankaræningja (Morgunblaðið, 14. október 2006) og tilvonandi tukthúslimi (Morgunblaðið, 4. október 2006). Þess verður ekki vart, að lögreglan eða ríkissaksóknari hafi talið vert að athuga sannleiksgildi svo alvarlegra ásakana landsbankastjórans fyrrverandi á hendur seðlabankaráðsmanninum og öðrum, sem situr enn fyrir Sjálfstæðisflokkinn í bankaráði Landsbankans. Fyrr nefndi bankaráðsmaðurinn beitti sér á dögunum fyrir hækkun launa seðlabankastjórans upp fyrir laun forseta Íslands. Síðar nefndi ráðsmaðurinn hefur vitnað um það á prenti, hversu gott honum fannst að þegja með vini sínum, seðlabankastjóranum - og þá væntanlega einkum og sér í lagi að þegja með honum um fjármál viðskiptavina Landsbankans. Að lesa á mælanaSeðlabankinn er og hefur lengi verið mjaltavél handa stjórnmálastéttinni. Að vísu eru ekki mikil brögð að því, að óhæfu fólki sé troðið inn í bankann, enda er starfsliðið þar prýðilegt á heildina litið. Misnotkunin hefur beinzt að yfirstjórninni. Stjórnmálamenn hafa haldið áfram að troða sjálfum sér og hverjir öðrum í bankastjórastöður, og tók steininn úr, þegar Davíð Oddsson fyrrum forsætisráðherra settist sjálfur inn í bankann, þegar hann hafði fengið sig fullsaddan af pólitík og gagnkvæmt. Það hlýtur að vera dýrasta hvíldarinnlögn Íslandssögunnar eins og búið hefur verið að launakjörum hans í bak og fyrir, þótt hann kunni fæst af því, sem seðlabankastjórum er nauðsynlegt að kunna í öðrum löndum. Hann gerðist meira að segja ritstjóri Fjármálatíðinda, elzta og helzta tímarits hagfræðinga á Íslandi, og birti þar meðal annars efnis tæknilega ritgerð um „þvinguð splæsiföll". Einhver kynni að halda, að „þvinguð splæsiföll" hljóti að lýsa atbeina bankaráðsins við bankastjórann, svo mjög sem bankaráðið hefur splæst á hann gegn betri vitund og velsæmi. Fjármálatíðindi fóru sömu leið og Þjóðhagsstofnun; þau voru lögð niður. Bankaráð Seðlabankans hefur aldrei breytt neinu nema launum bankastjóranna, ævinlega til hækkunar, og fyrir það þiggja flokksgæðingarnir þar á annað hundrað þúsund krónur á mánuði hver um sig, þar á meðal einn, sem hefur fengið dóma bæði fyrir meiðyrði og ritstuld. Og hagstjórnin? Hvernig er hún? Hún er þannig, að Lehman Brothers, eitt elzta og helzta fjármálafyrirtæki heimsins, spáir því í glænýrri skýrslu, að nær helmingslíkur séu á fjármálakreppu á Íslandi næstu misseri, enda eru flestir mælar rauðglóandi. En bankastjórinn er ólæs á mælana, og enginn þorir að segja honum til. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorvaldur Gylfason Mest lesið Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Halldór 07.06.2025 Halldór Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson Skoðun Skoðun Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Sjá meira
Fólkið í landinu vantreystir Alþingi og dómskerfinu. Það er ekki nýtt. Gallup hefur kannað traust almennings til nokkurra stofnana reglulega frá 1993, nú síðast í febrúar 2007. Alþingi nýtur minnsts trausts. Einungis 29 prósent svarenda sögðust bera traust til þingsins, og 31 prósent sagðist treysta dómskerfinu. Um þetta segir Gallup sjálfur á vef sínum: „Athygli vekur hve traust til Alþingis og dómskerfis virðist fylgjast að í mælingum undanfarinna ára." Það vekur einnig eftirtekt, að þingmenn og lögfræðingar skuli una svo hörðum dómi almennings í hálfan annan áratug samfleytt án þess að taka sér sýnilegt tak. Skýringar á fylgninni er ekki langt að leita. Sjálfstæðisflokkurinn og Framsóknarflokkurinn hafa stýrt dómsmálaráðuneytinu á víxl í 72 ár síðan 1927 og hafa í reyndinni farið með dómskerfið eins og hjáleigu, meðal annars með því að troða mörgum óhæfum mönnum úr eigin röðum í löggæzlu- og dómarastörf, jafnvel í Hæstarétti. Vanvirðingin gagnvart dómskerfinu hefur tekið á sig ýmsar myndir. Fyrir fáeinum árum réðst forsætisráðherra með offorsi að Hæstarétti, þegar rétturinn taldi synjun sjávarútvegsráðuneytisins á umsókn Valdimars Jóhannessonar framkvæmdastjóra um leyfi til fiskveiða brjóta gegn jafnræðisákvæðum stjórnarskrárinnar. Þá gerðist tvennt. Fyrst sendu 105 af 150 prófessorum Háskóla Íslands frá sér yfirlýsingu til varnar sjálfstæði Hæstaréttar, en enginn lagaprófessor í Háskólanum sá sér fært að skrifa undir yfirlýsinguna. Hæstiréttur kvittaði síðan fyrir framtak okkar prófessoranna með því að snúa dómi sínum við í öðru skyldu dómsmáli og sá þá ekkert athugavert við ókeypis afhendingu verðmætra aflaheimilda til fáeinna útvalinna.Að þegja samanGallup spyr fólkið um landið ekki álits á Seðlabankanum og bankakerfinu, þótt spurt sé um Háskólann (85 prósent treysta honum) og heilbrigðiskerfið (70 prósent). Seðlabankinn hefur hvað eftir annað gefið tilefni til slíkra spurninga. Þar situr nú fyrir Framsóknarflokkinn í bankaráði maður, sem Sverrir Hermannsson, fyrrverandi ráðherra og landsbankastjóri Sjálfstæðisflokksins, hefur lýst sem bankaræningja (Morgunblaðið, 14. október 2006) og tilvonandi tukthúslimi (Morgunblaðið, 4. október 2006). Þess verður ekki vart, að lögreglan eða ríkissaksóknari hafi talið vert að athuga sannleiksgildi svo alvarlegra ásakana landsbankastjórans fyrrverandi á hendur seðlabankaráðsmanninum og öðrum, sem situr enn fyrir Sjálfstæðisflokkinn í bankaráði Landsbankans. Fyrr nefndi bankaráðsmaðurinn beitti sér á dögunum fyrir hækkun launa seðlabankastjórans upp fyrir laun forseta Íslands. Síðar nefndi ráðsmaðurinn hefur vitnað um það á prenti, hversu gott honum fannst að þegja með vini sínum, seðlabankastjóranum - og þá væntanlega einkum og sér í lagi að þegja með honum um fjármál viðskiptavina Landsbankans. Að lesa á mælanaSeðlabankinn er og hefur lengi verið mjaltavél handa stjórnmálastéttinni. Að vísu eru ekki mikil brögð að því, að óhæfu fólki sé troðið inn í bankann, enda er starfsliðið þar prýðilegt á heildina litið. Misnotkunin hefur beinzt að yfirstjórninni. Stjórnmálamenn hafa haldið áfram að troða sjálfum sér og hverjir öðrum í bankastjórastöður, og tók steininn úr, þegar Davíð Oddsson fyrrum forsætisráðherra settist sjálfur inn í bankann, þegar hann hafði fengið sig fullsaddan af pólitík og gagnkvæmt. Það hlýtur að vera dýrasta hvíldarinnlögn Íslandssögunnar eins og búið hefur verið að launakjörum hans í bak og fyrir, þótt hann kunni fæst af því, sem seðlabankastjórum er nauðsynlegt að kunna í öðrum löndum. Hann gerðist meira að segja ritstjóri Fjármálatíðinda, elzta og helzta tímarits hagfræðinga á Íslandi, og birti þar meðal annars efnis tæknilega ritgerð um „þvinguð splæsiföll". Einhver kynni að halda, að „þvinguð splæsiföll" hljóti að lýsa atbeina bankaráðsins við bankastjórann, svo mjög sem bankaráðið hefur splæst á hann gegn betri vitund og velsæmi. Fjármálatíðindi fóru sömu leið og Þjóðhagsstofnun; þau voru lögð niður. Bankaráð Seðlabankans hefur aldrei breytt neinu nema launum bankastjóranna, ævinlega til hækkunar, og fyrir það þiggja flokksgæðingarnir þar á annað hundrað þúsund krónur á mánuði hver um sig, þar á meðal einn, sem hefur fengið dóma bæði fyrir meiðyrði og ritstuld. Og hagstjórnin? Hvernig er hún? Hún er þannig, að Lehman Brothers, eitt elzta og helzta fjármálafyrirtæki heimsins, spáir því í glænýrri skýrslu, að nær helmingslíkur séu á fjármálakreppu á Íslandi næstu misseri, enda eru flestir mælar rauðglóandi. En bankastjórinn er ólæs á mælana, og enginn þorir að segja honum til.
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun