Með kaupum Síldarvinnslunnar á Vísi á Samherji aðild að fimmtungi heildarveiðiheimilda í landinu. Fyrirtækið telst hins vegar ekki tengdur aðili samkvæmt upplýsingum Fiskistofu þar sem Samherji á einn þriðja í Síldarvinnslunni en hefði þurft að eiga helming til að vera tengdur aðili.
Oddný G. Harðardóttir þingflokksformaður Samfylkingarinnar segir löngu tímabært að breyta lögum.
„Þetta dæmi sýnir svo vel sem við höfum vitað lengi að við verðum að breyta lögum um stjórn fiskveiða. Núnar er þetta þannig að einn aðili getur farið með 12 prósent af úthlutum kvóta og má eiga 49,99 prósent í öðrum útgerðum sem fara með hin 88 prósent kvótans. Þetta sýnir að einn aðili getur farið með meirihlutann af úthlutuðum kvóta. Samþjöppunin undanfarin ár hefur sífellt aukist á meðan kvótakerfið er lokað þ.e. nýliðun í greininni er nánast ómöguleg. Það er bara dagljóst hvert svona þróun leiðir það er verið að búa til elítu í landinu sem hagnast á auðlindum þjóðarinnar,“ segir Oddný og bætir við:
Kvótinn erfist, fer á milli kynslóða og safnast á fárra manna hendur. Þetta verður til þess að samfélagsgerðin okkar þróast í óæskilega átt. Við erum að færa stórútgerðinni sem malar gull auðlindina okkar á silfurfati
Aðspurð um hvers vegna ekki sé búið að breyta þessum lögum þar sem þetta hafi lengi legið fyrir svarar Oddný:
„Stórútgerðin er bara of áhrifamikil í okkar samfélagi og hefur of sterk ítök í stjórnkerfinu,“ segir hún.
Verðmat kvótans hafi komið fram við kaupin
Þórður Gunnarsson hagfræðingur bendir á í skoðanagrein á Innherja í dag að ef Síldarvinnslan hefði notast við sömu viðmið við kaupin á Vísi í Grindavík og séu notuð hjá fyrirtækjum sem skráð eru í Kauphöllinni hefði verðmiði hlutafjárins í fyrirtækinu verið um ellefu milljarða. Heildarvirði viðskiptanna hafi hins vegar verið þrjátíu og einn milljarður króna. Því megi segja að forsvarsmenn Vísis og Síldarvinnslunnar hafi náð lendingu um verð sem tekur bæði tillit til rekstrarvirðis fyrirtækisins, og svo upplausnarvirði aflaheimilda Vísis, og verðmætis aflaheimilda.
Dagur B. Eggertsson borgarstjóri gerir athugasemd við þetta á Facebook- síðu sinni í dag. Þar kemur fram að þessi greining á kaupverðinu bendi eindregið til þess að kaupverðið taki ekki mikið mið af rekstri, heldur skýrist fyrst og fremst af hlutdeild Vísis í þorskkvótanum sem eigi að heita þjóðareign. Hann endar á spurningunni. Á þetta bara að vera svona?
