Hæg er leið til Helvítis, hallar undan fæti Birgir Dýrfjörð skrifar 20. júní 2023 12:01 Fyrir margt löngu var mikið rætt á Íslandi um um áfengt öl (bjór). Ég sat þá á Alþingi og talað gegn áfengu öli. Helstu rök mín voru reynsla annarra þjóða. Ég birti hér þau rök. Þau voru staðfest af Áfengisráði. Ég bendi á, að dæmin sem ég tiltók eru nú orðin vel þrjátíu ára, um leið bendi ég á, að margt af unga fólkinu, sem ég hafði áhyggjur af þá er nú foreldrar unga fólksins, sem ölvíman ógnar í dag. Það breytir þó ekki því að hrif áfengis á einstaklinga og samfélag eru óbreytt frá því sem var fyrir þrjátíu árum. Því voru staðreyndir í ræðu minni þá jafngildar í flestu því ástandi sem er í dag. Úr ræðu minni á Alþingi Háttvirtur forseti: Aukin áfengisneysla, yrði samkvæmt alþjóðarannsóknum ávísun á aukið heilsufarslegt og efnahagslegt og félagslegt tjón. Aukin áfengisneysla opnar leið fyrir þá plágu sem við öll óttumst og enginn getur bætt. Ég er hér að tala um þann stóraukna skaða af neyslu vímuefna, sem fæsta hefur órað fyrir. Staðreyndir um skaða öldrykkju - sannaðar með mannslífum Á árunum 1958–1978 fjórfaldaðist drykkja í Danmörku. Niðurstöður rannsókna sýndu að alvarlegustu fylgisjúkdómar drykkju, þ.e. skorpulifur og briskirtilsbólga, fjórfölduðust einnig, en dánarlíkur af þessum sjúkdómum eru svipaðar og gerist um flestar tegundir krabbameins. Í skýrslu tryggingastofnunar danska ríkisins fyrir 1980 kemur fram að 52% þeirra karla sem eru öryrkjar í Kaupmannahöfn eru það eingöngu vegna drykkjuskapar. Áfengisneysla kvenna hefur aukist gífurlega og nú er svo komið fyrir Dönum, að áfengisneysla móður á meðgöngutíma er orðin jafn algeng orsök greindarskerðingar eða algengari, en mongólismi hefur nokkurn tíma verið. Danir eru sú þjóð sem hefur hvað flest sjúkrarúm á hverja þúsund íbúa, en í meira en helmingi sjúkrarúma í Danmörku er fólk með áfengistengda sjúkdóma. Ofneysla bjórs í Danmörku er algeng meðal barna þar í landi og ofdrykkja skólabarna stórfellt vandamál. Við rannsókn sem danskir geðlæknar stóðu fyrir kom í ljós að ölkær skólabörn 14 ára drekka nú meira en nokkru sinni fyrr. Tíundi hver unglingur í þessum aldursflokki mun verða fyrir alvarlega skaðlegum áhrifum á þroska heilans af þessari ölneyslu. Ég spyr, eru Íslenskir unglingar öðruvísi en danskir - Er áfenga ölið áhættunnar virði? Geta eða vilja þau ekki, sem versla sér bjór lagt á sig þau óþægindi, að kaupa hann í sérverslun, ef þannig má draga úr, ótímabærum ævilokum, sem rekja má til ölvímu? Slysatíðni og skorpulifur. Háskólinn í Hamborg lét í sjö ár rannsaka áfengismagn í blóði manna sem lentu í vinnuslysum. Af þeim voru 85% með 1,5% eða meira af áfengi í blóðinu. Gæti það verið eins hér eða erum við öðruvísi? Árið 1985 birtu þrír franskir vísindamenn grein um rannsókn sína á áfengisneyslu og skorpulifur. Sú niðurstaða af rannsókn þeirra sem kom hvað mest á óvart er, að öldrykkjumenn virðast í meiri hættu að fá þennan banvæna sjúkdóm en þeir sem neyta víns og sterkra drykkja. Öl og ofdrykkja Í Belgíu eru 95% allra drykkjusjúklinga öldrykkjumenn, þ.e. menn sem drekka helst ekki aðra áfenga drykki en öl, og 66% í Bretlandi. Það hefur lengi lifað sú kenning, að alkóhólismi, áfengissýki, komi af því að menn drekki sig ofurölvi. Staðreyndin er sú að það er sídrykkjan, litli daglegi skammturinn sem er hættulegastur. Þess vegna eru niðurstöður Belgíumanna að 95% af ofdrykkjumönnum eru öldrykkjumenn. Aukið aðgengi að víni. Sporin hræða. Sala milliöls, sama öls og við erum að fjalla um hér, var leyfð í Svíþjóð 1965. Þeir sem fyrir því börðust trúðu því, eins og margir hér á landi, að áfengt öl drægi úr neyslu sterkra drykkja og breytti drykkjusiðum til batnaðar. Reynslan varð þveröfug. Unglinga- og barnadrykkja jókst gífurlega og sænska þingið bannaði framleiðslu og sölu milliöls af illri reynslu. Finnar leyfðu 1968 sölu á áfengu öli, sams konar og við erum að fjalla um hér. Á sex árum jókst áfengisneysla þeirra um 146% á öli og sterkum drykkjum. 146% Ölvíman opnar hættulegri efnum greiða leið. Í Noregi komu fram þær staðreyndartölur að fjórði hver táningur sem neytir öls leiðist yfir í neyslu á öðrum vímuefnum. Og í öllum þessum löndum er það reynslan að í ölvímunni voru hörðu efnin fyrst prófuð. T.d.Kókaín, amfetamín eða krassandi læknadóp. Í gáleysi ölvímunnar byrjuðu forvitin ungmenni fyrst að fikta við önnur hættuleg efni, sem oft reynast vera dauðagildra. Hættulegast þessara efna í dag er ópíóíðar. Á Vatnajökli í vor meiddist kona á fæti. Tvær björgunarsveitir fóru að sækja hana, og fjölmiðlar fluttu margar fréttir. Ferðin tókst vel og allir glöddust. Það sem af er þessu ári hafa meira en 40 manneskjur látið lífið vegna ópíóíða. Spurt er: Hvar er fólkið sem getur skapað þjóðarvakningu að verjast þessum voða? Hvar er forusta íþróttafélaga? Forusta ungmennafélaga. Forusta uppeldisstétta. Hvar eru kennarar og skólastjórar? - Hvar er forustufólk stjórnmálaflokka. Forusta launþegasamtaka. Hvar er forustufólk þeirra tuga eða hundraða samtaka, sem gætu komið að þjóðarvakningu gegn þeim lífsháska sem vímuefnin eru? Hvar er samkennd hvers og eins? Rísum nú upp öll sem eitt og stöðvum sláfselsk áform um aukið aðgengi að vímuefnum. Höfundur er rafvirki. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birgir Dýrfjörð Áfengi og tóbak Mest lesið Ekki „Gullamaður“ heldur Sjálfstæðismaður Guðni Ívar Guðmundsson Skoðun Aðgengi og jafnrétti eru ekki sérréttindi heldur mannréttindi Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Ormagryfjan í íslenskum skólum – þegar kerfið bregst Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir Skoðun Áslaug Arna – pólitísk sýn og kjarkur til breytinga Einar Hannesson Skoðun Staða hjúkrunar Jórunn Ósk Frímannsdóttir Jensen Skoðun Blekking í umræðunni eða raunveruleg forréttindablinda? Þórkatla Eggerz Tinnudóttir Skoðun Lykillinn að nýrri öld mannlegrar snilligáfu Einar Mikael Sverrisson Skoðun VR og ungt fólk Halla Gunnarsdóttir Skoðun Fæðuöryggi – Er það eitthvað mál? Ágústa Ágústsdóttir Skoðun Fjarskipti eru mikilvægir innviðir til framtíðar Erik Figueras Torras Skoðun Skoðun Skoðun Græn borg Auður Elva Kjartansdóttir skrifar Skoðun Blekking í umræðunni eða raunveruleg forréttindablinda? Þórkatla Eggerz Tinnudóttir skrifar Skoðun Fæðuöryggi – Er það eitthvað mál? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki „Gullamaður“ heldur Sjálfstæðismaður Guðni Ívar Guðmundsson skrifar Skoðun Lykillinn að nýrri öld mannlegrar snilligáfu Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Staða hjúkrunar Jórunn Ósk Frímannsdóttir Jensen skrifar Skoðun Fjarskipti eru mikilvægir innviðir til framtíðar Erik Figueras Torras skrifar Skoðun Áslaug Arna – pólitísk sýn og kjarkur til breytinga Einar Hannesson skrifar Skoðun Aðgengi og jafnrétti eru ekki sérréttindi heldur mannréttindi Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Öryggi, jafnrétti og framfarir á vorþingi Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun VR og ungt fólk Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Mun HÍ fara að samkeppnislögum? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Innviðaskuld. Tifandi tímasprengja? Eiður Ragnarsson skrifar Skoðun Gervigreind: Hraðall þekkingar – en ekki gallalaus Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Skaut kennaraforystan sig í fótinn Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun „Þú veist, herra, að líf hunda er betra en líf okkar á Gaza“ Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Það gerðist aftur - Alþingiskosningar 2024 Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Ég er karl með vesen Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Áslaug Arna: Hamhleypa til verka Þórður Gunnarsson skrifar Skoðun Félagslegt netöryggi er þjóðaröryggismál Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Aukin framrúðutjón á vegum landsins Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Ísland í hnotskurn Hanna Lára Steinsson skrifar Skoðun „Löngum var ég læknir minn ...“ Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Hinir ósnertanlegu Björn Ólafsson skrifar Skoðun Þaulhugsuð brella og þrálát heimþrá Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Þegar misvitringar leika listina að ljúga Kristján Logason skrifar Skoðun Formaður Leiðsagnar semur um aðild að VR án samráðs - félagsmenn peð á taflborði Atli Sigurðarson,Sigrún Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sjálfstæðisfólk Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Nauðsynlegt að nýr meirihluti borgarinnar skipti um kúrs Sigurður Hannesson,Jóhanna Klara Stefánsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er ein alda Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Sjá meira
Fyrir margt löngu var mikið rætt á Íslandi um um áfengt öl (bjór). Ég sat þá á Alþingi og talað gegn áfengu öli. Helstu rök mín voru reynsla annarra þjóða. Ég birti hér þau rök. Þau voru staðfest af Áfengisráði. Ég bendi á, að dæmin sem ég tiltók eru nú orðin vel þrjátíu ára, um leið bendi ég á, að margt af unga fólkinu, sem ég hafði áhyggjur af þá er nú foreldrar unga fólksins, sem ölvíman ógnar í dag. Það breytir þó ekki því að hrif áfengis á einstaklinga og samfélag eru óbreytt frá því sem var fyrir þrjátíu árum. Því voru staðreyndir í ræðu minni þá jafngildar í flestu því ástandi sem er í dag. Úr ræðu minni á Alþingi Háttvirtur forseti: Aukin áfengisneysla, yrði samkvæmt alþjóðarannsóknum ávísun á aukið heilsufarslegt og efnahagslegt og félagslegt tjón. Aukin áfengisneysla opnar leið fyrir þá plágu sem við öll óttumst og enginn getur bætt. Ég er hér að tala um þann stóraukna skaða af neyslu vímuefna, sem fæsta hefur órað fyrir. Staðreyndir um skaða öldrykkju - sannaðar með mannslífum Á árunum 1958–1978 fjórfaldaðist drykkja í Danmörku. Niðurstöður rannsókna sýndu að alvarlegustu fylgisjúkdómar drykkju, þ.e. skorpulifur og briskirtilsbólga, fjórfölduðust einnig, en dánarlíkur af þessum sjúkdómum eru svipaðar og gerist um flestar tegundir krabbameins. Í skýrslu tryggingastofnunar danska ríkisins fyrir 1980 kemur fram að 52% þeirra karla sem eru öryrkjar í Kaupmannahöfn eru það eingöngu vegna drykkjuskapar. Áfengisneysla kvenna hefur aukist gífurlega og nú er svo komið fyrir Dönum, að áfengisneysla móður á meðgöngutíma er orðin jafn algeng orsök greindarskerðingar eða algengari, en mongólismi hefur nokkurn tíma verið. Danir eru sú þjóð sem hefur hvað flest sjúkrarúm á hverja þúsund íbúa, en í meira en helmingi sjúkrarúma í Danmörku er fólk með áfengistengda sjúkdóma. Ofneysla bjórs í Danmörku er algeng meðal barna þar í landi og ofdrykkja skólabarna stórfellt vandamál. Við rannsókn sem danskir geðlæknar stóðu fyrir kom í ljós að ölkær skólabörn 14 ára drekka nú meira en nokkru sinni fyrr. Tíundi hver unglingur í þessum aldursflokki mun verða fyrir alvarlega skaðlegum áhrifum á þroska heilans af þessari ölneyslu. Ég spyr, eru Íslenskir unglingar öðruvísi en danskir - Er áfenga ölið áhættunnar virði? Geta eða vilja þau ekki, sem versla sér bjór lagt á sig þau óþægindi, að kaupa hann í sérverslun, ef þannig má draga úr, ótímabærum ævilokum, sem rekja má til ölvímu? Slysatíðni og skorpulifur. Háskólinn í Hamborg lét í sjö ár rannsaka áfengismagn í blóði manna sem lentu í vinnuslysum. Af þeim voru 85% með 1,5% eða meira af áfengi í blóðinu. Gæti það verið eins hér eða erum við öðruvísi? Árið 1985 birtu þrír franskir vísindamenn grein um rannsókn sína á áfengisneyslu og skorpulifur. Sú niðurstaða af rannsókn þeirra sem kom hvað mest á óvart er, að öldrykkjumenn virðast í meiri hættu að fá þennan banvæna sjúkdóm en þeir sem neyta víns og sterkra drykkja. Öl og ofdrykkja Í Belgíu eru 95% allra drykkjusjúklinga öldrykkjumenn, þ.e. menn sem drekka helst ekki aðra áfenga drykki en öl, og 66% í Bretlandi. Það hefur lengi lifað sú kenning, að alkóhólismi, áfengissýki, komi af því að menn drekki sig ofurölvi. Staðreyndin er sú að það er sídrykkjan, litli daglegi skammturinn sem er hættulegastur. Þess vegna eru niðurstöður Belgíumanna að 95% af ofdrykkjumönnum eru öldrykkjumenn. Aukið aðgengi að víni. Sporin hræða. Sala milliöls, sama öls og við erum að fjalla um hér, var leyfð í Svíþjóð 1965. Þeir sem fyrir því börðust trúðu því, eins og margir hér á landi, að áfengt öl drægi úr neyslu sterkra drykkja og breytti drykkjusiðum til batnaðar. Reynslan varð þveröfug. Unglinga- og barnadrykkja jókst gífurlega og sænska þingið bannaði framleiðslu og sölu milliöls af illri reynslu. Finnar leyfðu 1968 sölu á áfengu öli, sams konar og við erum að fjalla um hér. Á sex árum jókst áfengisneysla þeirra um 146% á öli og sterkum drykkjum. 146% Ölvíman opnar hættulegri efnum greiða leið. Í Noregi komu fram þær staðreyndartölur að fjórði hver táningur sem neytir öls leiðist yfir í neyslu á öðrum vímuefnum. Og í öllum þessum löndum er það reynslan að í ölvímunni voru hörðu efnin fyrst prófuð. T.d.Kókaín, amfetamín eða krassandi læknadóp. Í gáleysi ölvímunnar byrjuðu forvitin ungmenni fyrst að fikta við önnur hættuleg efni, sem oft reynast vera dauðagildra. Hættulegast þessara efna í dag er ópíóíðar. Á Vatnajökli í vor meiddist kona á fæti. Tvær björgunarsveitir fóru að sækja hana, og fjölmiðlar fluttu margar fréttir. Ferðin tókst vel og allir glöddust. Það sem af er þessu ári hafa meira en 40 manneskjur látið lífið vegna ópíóíða. Spurt er: Hvar er fólkið sem getur skapað þjóðarvakningu að verjast þessum voða? Hvar er forusta íþróttafélaga? Forusta ungmennafélaga. Forusta uppeldisstétta. Hvar eru kennarar og skólastjórar? - Hvar er forustufólk stjórnmálaflokka. Forusta launþegasamtaka. Hvar er forustufólk þeirra tuga eða hundraða samtaka, sem gætu komið að þjóðarvakningu gegn þeim lífsháska sem vímuefnin eru? Hvar er samkennd hvers og eins? Rísum nú upp öll sem eitt og stöðvum sláfselsk áform um aukið aðgengi að vímuefnum. Höfundur er rafvirki.
Skoðun Blekking í umræðunni eða raunveruleg forréttindablinda? Þórkatla Eggerz Tinnudóttir skrifar
Skoðun Aðgengi og jafnrétti eru ekki sérréttindi heldur mannréttindi Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Formaður Leiðsagnar semur um aðild að VR án samráðs - félagsmenn peð á taflborði Atli Sigurðarson,Sigrún Pálsdóttir skrifar
Skoðun Nauðsynlegt að nýr meirihluti borgarinnar skipti um kúrs Sigurður Hannesson,Jóhanna Klara Stefánsdóttir skrifar