Mikilvægi vel menntaðra leiðsögumanna í ferðaþjónustu á Íslandi Guðmundur Björnsson skrifar 24. ágúst 2023 16:31 Í hjarta Norður-Atlantshafsins, norður við heimskautsbaug er Ísland, land elds og íss, sem laðar til sín sífellt fleiri ferðalanga með töfrandi landslagi og ríkulegum menningararfi. Eftir því sem ferðaþjónustan okkar hefur dafnar, kemur æ betur í ljós að vel menntaðir leiðsögumenn eru hornsteinn hennar, sem gegna mikilvægu hlutverki við náttúruvernd, tryggja öryggi gesta og efla bæði einstaka staðbundna menningu og neytendavernd. Verndarar íslenskrar arfleifðar Auk hins ómótstæðilega og fjölbreytta landslags liggur hinn sanni kjarni Íslands í rótgróinni menningararfleifð þjóðarinnar, sögum af landnámsmönnum og fornum víkingum, staðbundnum þjóðsögum og lifandi listalífi. Leiðsögumenn, sem eru í raun menningarsendiherrar, varpa ljósi á þetta fjölbreytta menningarumhverfi og tryggja að gestir komist í tengsl við hjarta og sál Íslands. Vel menntaður leiðsögumaður miðlar ekki aðeins fróðleik um sögu landsins og hefðir heldur fræðir gesti einnig um menningarsiði og tryggir að samskipti við heimamenn séu auðgandi og byggð á gagnkvæmri virðingu. Með því að túlka og upplýsa um samhengið á milli sögu landsins, landshætti og fólkið sem byggir landið auðga leiðsögumenn hvern sögustað, viðburð eða staðbundið handverk og gera menningarupplifun ferðamanna jafn eftirminnilega og sjónræna fegurð Íslands. Náttúruvernd Hið viðkvæma vistkerfi Íslands er brothætt. Vel upplýstir og menntaðir leiðsögumenn gegna lykilhlutverki við verndun þessara vistkerfisheilda og landslags, auk þess að leiðbeina ferðamönnum um hvernig skuli „Ferðast án ummerkja“. Með því að greina frá mikilvægi hvers náttúruundurs og nauðsyn varðveislu þess, efla þeir virðingu og meðvitund ferðamanna fyrir náttúru landsins. Er það í samræmi við Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, sérstaklega markmið 15, sem miðar að sjálfbærri nýtingu vistkerfa. Leiðsögumenn, með áherslu á ábyrga ferðahegðun, gegna því afar mikilvægu hlutverki í því að ná þessu heimsmarkmiði. Öryggið í fyrirrúmi Ófyrirsjáanleg náttúra Íslands getur verið ógnvekjandi og í versta falli skapað lífshættu. En vel menntaðir og þjálfaðir leiðsögumenn, með yfirgripsmikla þekkingu á staðbundnum landslagi og veðurskilyrðum, tryggja að ferðamenn eru öruggir og geta breytt hugsanlegri áhættu í spennandi en samt öruggt ævintýri. Þjónusta, neytendavernd og menningarleg snerting Vanþekking á staðbundnum viðmiðum, venjum og siðum getur haft neikvæð áhrif á upplifun ferðamanna. Með því að beina ferðamönnum að lögmætum fyrirtækjum og ekta staðbundnum vörum og þjónustu, tryggja leiðsögumenn að útgjöld gestanna renni til heimamanna frekar en til tækifærissinnaðra utanaðkomandi milliliða, sem oft hafa skammvinn gróðasjónarmið að leiðarljósi. Leiðsögumenn veita innsýn í íslenska siði og venjur, tryggja raunverulega upplifun og vernd gegn hugsanlegri misnotkun. Þeir virka sem brú milli menningarheima, tryggja þroskandi samskipti milli gesta og nærsamfélagsins, sem leiða til gagnkvæms þakklætis og skilnings. Enn fremur eru leiðsögumenn oft nokkurs konar sáttasemjarar í viðskiptum, hjálpa til við að leysa úr misskilningi og stuðla að heiðarleigum samskiptum. Þetta eftirlitshlutverk tryggir að ferðamenn fái jákvæða og vandræðalausa upplifun, sem styrkir orðspor Íslands sem ferðamannavænn áfangastaður til framtíðar. Sjálfbærni og heimsmarkmiðin Vel menntaðir leiðsögumenn starfa í samræmi við Heimsmarkmið SÞ um sjálfbæra þróun, einkum markmið 8 um „góða atvinnu og hagvöxt." Ástundun þeirra eflir ferðaþjónustu á Íslandi og stuðlar að sjálfbærum hagvexti. Að auki er markmið 12, sem stuðlar að „ábyrgri neyslu,“ í takt við áhersluna um sjálfbæra ferðaþjónustu, með áherslu á staðbundið handverk, vistvæna gistingu og sjálfbærar samgöngur Að lokum Vel menntaðir leiðsögumenn á Íslandi eru svo miklu meira en bara upplýsingaveita. Leiðsögumenn eru hliðverðir íslenskrar menningar, varðmenn íslenskrar náttúru og akkeri sem tryggir öllum gestum heilnæma, örugga og ekta íslenska upplifun. Eftir því sem Ísland eflist sem eftirsóttur ferðamannastaður verður fjölþætt hlutverk þessara leiðsögumanna enn mikilvægara, sem gerir þá sannarlega að hjartslætti íslenskrar ferðaþjónustu. Hjá Endurmenntun Háskóla Íslands er hægt að sækja leiðsögunám um áfangastaðinn Ísland fyrir þau sem vilja undirbúa sig undir starf leiðsögumanns samkvæmt Evrópustaðli ÍST EN 15565:2008 (Tourism services – Requirements for the provision of professional tourist guide training and qualification programmes). Þar er megináhersla lögð á hagnýta þekkingu á sviði leiðsagnar með ferðamenn um Ísland í samræmi við fyrrnefndan Evrópustaðal. Námið hentar jafnt þeim sem eru að stíga sín fyrstu skref innan ferðaþjónustunnar og þeim sem hafa veitt ferðamönnum leiðsögn byggt á brjóstvitinu einu saman. Höfundur er ferðamálafræðingur MSc og faglegur umsjónarmaður leiðsögunáms hjá Endurmenntun Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðaþjónusta Guðmundur Björnsson Mest lesið Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Halldór 4.10.2025 Halldór 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Að búa til aðalsmenn Kolbrún Baldursdóttir Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Í hjarta Norður-Atlantshafsins, norður við heimskautsbaug er Ísland, land elds og íss, sem laðar til sín sífellt fleiri ferðalanga með töfrandi landslagi og ríkulegum menningararfi. Eftir því sem ferðaþjónustan okkar hefur dafnar, kemur æ betur í ljós að vel menntaðir leiðsögumenn eru hornsteinn hennar, sem gegna mikilvægu hlutverki við náttúruvernd, tryggja öryggi gesta og efla bæði einstaka staðbundna menningu og neytendavernd. Verndarar íslenskrar arfleifðar Auk hins ómótstæðilega og fjölbreytta landslags liggur hinn sanni kjarni Íslands í rótgróinni menningararfleifð þjóðarinnar, sögum af landnámsmönnum og fornum víkingum, staðbundnum þjóðsögum og lifandi listalífi. Leiðsögumenn, sem eru í raun menningarsendiherrar, varpa ljósi á þetta fjölbreytta menningarumhverfi og tryggja að gestir komist í tengsl við hjarta og sál Íslands. Vel menntaður leiðsögumaður miðlar ekki aðeins fróðleik um sögu landsins og hefðir heldur fræðir gesti einnig um menningarsiði og tryggir að samskipti við heimamenn séu auðgandi og byggð á gagnkvæmri virðingu. Með því að túlka og upplýsa um samhengið á milli sögu landsins, landshætti og fólkið sem byggir landið auðga leiðsögumenn hvern sögustað, viðburð eða staðbundið handverk og gera menningarupplifun ferðamanna jafn eftirminnilega og sjónræna fegurð Íslands. Náttúruvernd Hið viðkvæma vistkerfi Íslands er brothætt. Vel upplýstir og menntaðir leiðsögumenn gegna lykilhlutverki við verndun þessara vistkerfisheilda og landslags, auk þess að leiðbeina ferðamönnum um hvernig skuli „Ferðast án ummerkja“. Með því að greina frá mikilvægi hvers náttúruundurs og nauðsyn varðveislu þess, efla þeir virðingu og meðvitund ferðamanna fyrir náttúru landsins. Er það í samræmi við Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, sérstaklega markmið 15, sem miðar að sjálfbærri nýtingu vistkerfa. Leiðsögumenn, með áherslu á ábyrga ferðahegðun, gegna því afar mikilvægu hlutverki í því að ná þessu heimsmarkmiði. Öryggið í fyrirrúmi Ófyrirsjáanleg náttúra Íslands getur verið ógnvekjandi og í versta falli skapað lífshættu. En vel menntaðir og þjálfaðir leiðsögumenn, með yfirgripsmikla þekkingu á staðbundnum landslagi og veðurskilyrðum, tryggja að ferðamenn eru öruggir og geta breytt hugsanlegri áhættu í spennandi en samt öruggt ævintýri. Þjónusta, neytendavernd og menningarleg snerting Vanþekking á staðbundnum viðmiðum, venjum og siðum getur haft neikvæð áhrif á upplifun ferðamanna. Með því að beina ferðamönnum að lögmætum fyrirtækjum og ekta staðbundnum vörum og þjónustu, tryggja leiðsögumenn að útgjöld gestanna renni til heimamanna frekar en til tækifærissinnaðra utanaðkomandi milliliða, sem oft hafa skammvinn gróðasjónarmið að leiðarljósi. Leiðsögumenn veita innsýn í íslenska siði og venjur, tryggja raunverulega upplifun og vernd gegn hugsanlegri misnotkun. Þeir virka sem brú milli menningarheima, tryggja þroskandi samskipti milli gesta og nærsamfélagsins, sem leiða til gagnkvæms þakklætis og skilnings. Enn fremur eru leiðsögumenn oft nokkurs konar sáttasemjarar í viðskiptum, hjálpa til við að leysa úr misskilningi og stuðla að heiðarleigum samskiptum. Þetta eftirlitshlutverk tryggir að ferðamenn fái jákvæða og vandræðalausa upplifun, sem styrkir orðspor Íslands sem ferðamannavænn áfangastaður til framtíðar. Sjálfbærni og heimsmarkmiðin Vel menntaðir leiðsögumenn starfa í samræmi við Heimsmarkmið SÞ um sjálfbæra þróun, einkum markmið 8 um „góða atvinnu og hagvöxt." Ástundun þeirra eflir ferðaþjónustu á Íslandi og stuðlar að sjálfbærum hagvexti. Að auki er markmið 12, sem stuðlar að „ábyrgri neyslu,“ í takt við áhersluna um sjálfbæra ferðaþjónustu, með áherslu á staðbundið handverk, vistvæna gistingu og sjálfbærar samgöngur Að lokum Vel menntaðir leiðsögumenn á Íslandi eru svo miklu meira en bara upplýsingaveita. Leiðsögumenn eru hliðverðir íslenskrar menningar, varðmenn íslenskrar náttúru og akkeri sem tryggir öllum gestum heilnæma, örugga og ekta íslenska upplifun. Eftir því sem Ísland eflist sem eftirsóttur ferðamannastaður verður fjölþætt hlutverk þessara leiðsögumanna enn mikilvægara, sem gerir þá sannarlega að hjartslætti íslenskrar ferðaþjónustu. Hjá Endurmenntun Háskóla Íslands er hægt að sækja leiðsögunám um áfangastaðinn Ísland fyrir þau sem vilja undirbúa sig undir starf leiðsögumanns samkvæmt Evrópustaðli ÍST EN 15565:2008 (Tourism services – Requirements for the provision of professional tourist guide training and qualification programmes). Þar er megináhersla lögð á hagnýta þekkingu á sviði leiðsagnar með ferðamenn um Ísland í samræmi við fyrrnefndan Evrópustaðal. Námið hentar jafnt þeim sem eru að stíga sín fyrstu skref innan ferðaþjónustunnar og þeim sem hafa veitt ferðamönnum leiðsögn byggt á brjóstvitinu einu saman. Höfundur er ferðamálafræðingur MSc og faglegur umsjónarmaður leiðsögunáms hjá Endurmenntun Háskóla Íslands.
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun