Strand í viðræðum um krónutöluhækkun Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 18. janúar 2024 09:36 Eyjólfur Árni Rafnsson formaður SA segir viðræður hafa gengið vel en varar við krónutöluhækkun sem forsendu viðræðna. Vísir/Vilhelm Forsvarsmenn Samtaka atvinnulífsins vara við því að krónutölunálgun sé höfð að leiðarljósi við gerð kjarasamninga. Það valdi því að kostnaður sé vanmetinn við upphaf kjaraviðræða. Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Fulltrúar Breiðfylkingarinnar svonefndu sögðu í tilkynningu í gær að eftir farsælar viðræður í upphafi hafi farið fram tímafrek og á köflum mjög tæknileg umræða milli samningsaðila um reiknilíkön. „Í þeim umræðum hafa SA smátt og smátt fjarlægt sig frá upphaflegum, jákvæðum viðbrögðum sínum. SA hafa fengið það út að tillögur Breiðfylkingarinnar séu of kostnaðarsamar og í staðinn sett fram tillögur sem eru langt neðan við þær hóflegu hækkanir sem Breiðfylkingin lagði til í upphafi viðræðna,“ sagði í tilkynningu sem fimm formenn landssambanda og stéttarfélaga kvittuðu undir. Eyjólfur Árni Rafnsson formaður Samtaka atvinnulífsins og Sigríður Margrét Oddsdóttir framkvæmdastjóri svara tilkynningunni með eigin tilkynningu í morgunsárið. Af henni má skilja að krónutöluhækkun, sem Breiðfylkingin hafi lagt upp með, sé eitthvað sem SA vilji forðast að leggja upp með. Hún hafi reynst of kostnaðarsöm og stefnt í launaskrið. „Samtök atvinnulífsins og breiðfylking stéttarfélaga á almennum vinnumarkaði hafa undanfarið unnið að því hörðum höndum í sameiginlegu átaki að skapa skilyrði fyrir langtíma kjarasamningum sem hafi það meginmarkmið að auka fyrirsjáanleika og stöðugleika í efnahagslífinu. Þannig geti verðbólga minnkað, unnt verði að lækka vexti og bæta þannig lífskjör almennings í landinu og rekstrarumhverfi fyrirtækja,“ segir í tilkynningunni. Sameiginleg samningsmarkmið þeirra samninga sem unnið hafi verið að undanfarið, séu í samræmi við áherslur Samtaka atvinnulífsins og ályktanir opinna vinnufunda samtakanna, sem voru haldnir um allt land á liðnum haustmánuðum. „Samstarf SA og breiðfylkingarinnar hefur gengið vel og umtalsverður árangur náðst í að rýna þær áskoranir sem eru í veginum og stilla af mismunandi áherslur. Aðilar beggja megin borðs hafa orðið sammála um að forsenda fyrir því að markmið náist um nýja þjóðarsátt, sé að allir aðilar vinnumarkaðarins leggist á eitt og enginn skorist undan ábyrgð. Í því ljósi skoraði stjórn SA nýlega á aðildarfélög sín, önnur fyrirtæki landsins, ríki og sveitarfélög að styðja við fyrrgreind markmið kjarasamninga, eins og þeim frekast er unnt, með því að halda aftur af verðhækkunum og launaskriði.“ Að baki liggi mikil vinna og gagnkvæmur skilningur á sérstökum kröfum um hækkun lægstu launa, svo kölluð „krónutöluhækkun“. „Sú áhersla er vel skiljanleg í samfélagi sem leggur áherslu á jöfnuð. Það liggur enda fyrir, að þau sem hafa lægstu launin þurfa einna mest á kjarasamningsbundnum launahækkunum að halda, sérstaklega þegar verðbólga er mikil. Verðhækkanir á nauðsynjavörum og húsnæði vega þyngra í útgjöldum launalægri hópa en launahærri hópa. Þeir eru líklegri til þess að fá greidd laun samkvæmt taxta, eru síður á markaðslaunum og njóta síður launaskriðs.“ Þó sé rétt að undirstrika, að launahækkanir í krónutölum séu líka hlutfallslegar launahækkanir þótt þær væru mismiklar eftir hópum. Sigríður Margrét Oddsdóttir er framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins.Vísir/Einar „Sagan sýnir okkur því miður með óyggjandi hætti að þær hlutfallslegu hækkanir sem eiga sér stað neðar í launastiganum skila sér upp stigann í formi launaskriðs þar sem fólk mun áfram krefjast umbunar fyrir aukna menntun, reynslu og ábyrgð. Þegar krónutölunálgun er höfð að leiðarljósi við gerð kjarasamninga eru kostnaðaráhrifin því oft vanmetin í upphafi.“ Þess vegna hafi Samtök atvinnulífsins lagt upp með aðferðafræði sem taki mið af þessu, fari bil beggja og sé líkleg til að geta staðið undir nafni sem ný þjóðarsátt; þar sem tekið sé tillit til ólíkra hópa og ólíkra greina og þar sem efnahagslegum stöðugleika væri ekki raskað, heldur þvert á móti byggt undir skilyrði til jafnvægis og eðlilegrar verðmætasköpunar. „Samtök atvinnulífsins eru jafn sannfærð og áður um að samstaða muni skila hagfelldri niðurstöðu við samningaborðið og lýsa sig eindregið tilbúin til að ljúka gerð nýrra langtímasamninga á grundvelli þessarar vinnu. Allir munu þurfa að gefa eitthvað eftir, allir munu þurfa að leggja töluvert á sig, en niðurstaðan verður að vera í samræmi við efnahagslegan veruleika og getu þjóðarbúsins. Við viljum öll efnahagslegan stöðugleika og geta gert framtíðaráætlanir sem standast.“ Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2023-24 Tengdar fréttir Segja SA hafna sinni nálgun um þjóðarsátt Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Hún hvetur SA til að rýna betur tillögur hennar og endurgjalda auðsýndan samningsvilja. 17. janúar 2024 18:47 Mest lesið Play er gjaldþrota Viðskipti innlent Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Viðskipti innlent Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Viðskipti innlent Þetta eru réttindi þeirra sem eiga bókað með Play Neytendur Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Viðskipti innlent Kveðjubréf Einars forstjóra til starfsfólks Viðskipti innlent Leik lokið hjá Play Viðskipti innlent Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Viðskipti innlent Fleiri fréttir Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Icelandair geti ekki svarað fyrir orðræðuna Play kvartaði undan Icelandair þremur vikum fyrir gjaldþrot Loka Kristjánsbakaríi Hætta rekstri tveggja skipa í hagræðingarskyni Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Sömu miðarnir kosti nú 370 þúsund Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Samgöngustofa fundaði nýlega með Play og fékk gögn frá KPMG „Við erum ekki með öll eggin í sömu körfu“ „Hver fyrir sig hvað það varðar“ Sjá meira
Fulltrúar Breiðfylkingarinnar svonefndu sögðu í tilkynningu í gær að eftir farsælar viðræður í upphafi hafi farið fram tímafrek og á köflum mjög tæknileg umræða milli samningsaðila um reiknilíkön. „Í þeim umræðum hafa SA smátt og smátt fjarlægt sig frá upphaflegum, jákvæðum viðbrögðum sínum. SA hafa fengið það út að tillögur Breiðfylkingarinnar séu of kostnaðarsamar og í staðinn sett fram tillögur sem eru langt neðan við þær hóflegu hækkanir sem Breiðfylkingin lagði til í upphafi viðræðna,“ sagði í tilkynningu sem fimm formenn landssambanda og stéttarfélaga kvittuðu undir. Eyjólfur Árni Rafnsson formaður Samtaka atvinnulífsins og Sigríður Margrét Oddsdóttir framkvæmdastjóri svara tilkynningunni með eigin tilkynningu í morgunsárið. Af henni má skilja að krónutöluhækkun, sem Breiðfylkingin hafi lagt upp með, sé eitthvað sem SA vilji forðast að leggja upp með. Hún hafi reynst of kostnaðarsöm og stefnt í launaskrið. „Samtök atvinnulífsins og breiðfylking stéttarfélaga á almennum vinnumarkaði hafa undanfarið unnið að því hörðum höndum í sameiginlegu átaki að skapa skilyrði fyrir langtíma kjarasamningum sem hafi það meginmarkmið að auka fyrirsjáanleika og stöðugleika í efnahagslífinu. Þannig geti verðbólga minnkað, unnt verði að lækka vexti og bæta þannig lífskjör almennings í landinu og rekstrarumhverfi fyrirtækja,“ segir í tilkynningunni. Sameiginleg samningsmarkmið þeirra samninga sem unnið hafi verið að undanfarið, séu í samræmi við áherslur Samtaka atvinnulífsins og ályktanir opinna vinnufunda samtakanna, sem voru haldnir um allt land á liðnum haustmánuðum. „Samstarf SA og breiðfylkingarinnar hefur gengið vel og umtalsverður árangur náðst í að rýna þær áskoranir sem eru í veginum og stilla af mismunandi áherslur. Aðilar beggja megin borðs hafa orðið sammála um að forsenda fyrir því að markmið náist um nýja þjóðarsátt, sé að allir aðilar vinnumarkaðarins leggist á eitt og enginn skorist undan ábyrgð. Í því ljósi skoraði stjórn SA nýlega á aðildarfélög sín, önnur fyrirtæki landsins, ríki og sveitarfélög að styðja við fyrrgreind markmið kjarasamninga, eins og þeim frekast er unnt, með því að halda aftur af verðhækkunum og launaskriði.“ Að baki liggi mikil vinna og gagnkvæmur skilningur á sérstökum kröfum um hækkun lægstu launa, svo kölluð „krónutöluhækkun“. „Sú áhersla er vel skiljanleg í samfélagi sem leggur áherslu á jöfnuð. Það liggur enda fyrir, að þau sem hafa lægstu launin þurfa einna mest á kjarasamningsbundnum launahækkunum að halda, sérstaklega þegar verðbólga er mikil. Verðhækkanir á nauðsynjavörum og húsnæði vega þyngra í útgjöldum launalægri hópa en launahærri hópa. Þeir eru líklegri til þess að fá greidd laun samkvæmt taxta, eru síður á markaðslaunum og njóta síður launaskriðs.“ Þó sé rétt að undirstrika, að launahækkanir í krónutölum séu líka hlutfallslegar launahækkanir þótt þær væru mismiklar eftir hópum. Sigríður Margrét Oddsdóttir er framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins.Vísir/Einar „Sagan sýnir okkur því miður með óyggjandi hætti að þær hlutfallslegu hækkanir sem eiga sér stað neðar í launastiganum skila sér upp stigann í formi launaskriðs þar sem fólk mun áfram krefjast umbunar fyrir aukna menntun, reynslu og ábyrgð. Þegar krónutölunálgun er höfð að leiðarljósi við gerð kjarasamninga eru kostnaðaráhrifin því oft vanmetin í upphafi.“ Þess vegna hafi Samtök atvinnulífsins lagt upp með aðferðafræði sem taki mið af þessu, fari bil beggja og sé líkleg til að geta staðið undir nafni sem ný þjóðarsátt; þar sem tekið sé tillit til ólíkra hópa og ólíkra greina og þar sem efnahagslegum stöðugleika væri ekki raskað, heldur þvert á móti byggt undir skilyrði til jafnvægis og eðlilegrar verðmætasköpunar. „Samtök atvinnulífsins eru jafn sannfærð og áður um að samstaða muni skila hagfelldri niðurstöðu við samningaborðið og lýsa sig eindregið tilbúin til að ljúka gerð nýrra langtímasamninga á grundvelli þessarar vinnu. Allir munu þurfa að gefa eitthvað eftir, allir munu þurfa að leggja töluvert á sig, en niðurstaðan verður að vera í samræmi við efnahagslegan veruleika og getu þjóðarbúsins. Við viljum öll efnahagslegan stöðugleika og geta gert framtíðaráætlanir sem standast.“
Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2023-24 Tengdar fréttir Segja SA hafna sinni nálgun um þjóðarsátt Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Hún hvetur SA til að rýna betur tillögur hennar og endurgjalda auðsýndan samningsvilja. 17. janúar 2024 18:47 Mest lesið Play er gjaldþrota Viðskipti innlent Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Viðskipti innlent Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Viðskipti innlent Þetta eru réttindi þeirra sem eiga bókað með Play Neytendur Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Viðskipti innlent Kveðjubréf Einars forstjóra til starfsfólks Viðskipti innlent Leik lokið hjá Play Viðskipti innlent Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Viðskipti innlent Fleiri fréttir Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Icelandair geti ekki svarað fyrir orðræðuna Play kvartaði undan Icelandair þremur vikum fyrir gjaldþrot Loka Kristjánsbakaríi Hætta rekstri tveggja skipa í hagræðingarskyni Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Sömu miðarnir kosti nú 370 þúsund Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Samgöngustofa fundaði nýlega með Play og fékk gögn frá KPMG „Við erum ekki með öll eggin í sömu körfu“ „Hver fyrir sig hvað það varðar“ Sjá meira
Segja SA hafna sinni nálgun um þjóðarsátt Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Hún hvetur SA til að rýna betur tillögur hennar og endurgjalda auðsýndan samningsvilja. 17. janúar 2024 18:47