Frambjóðendur, gerið betur Steinunn Þórðardóttir skrifar 13. nóvember 2024 09:15 Það er búið að vera sérstaklega erfitt að fylgjast með kosningabaráttunni fyrir alþingiskosningarnar í þetta skiptið. Ekki hvað síst í ljósi þess að á sama tíma er stéttin mín að berjast fyrir bættu starfsumhverfi og betri mönnun læknisþjónustu við landsmenn, en forsenda þess eru sómasamleg kjör lækna. Verkföll lækna eru yfirvofandi og staðan grafalvarleg. Læknar hafa árum saman talað fyrir lausnum sem bætt gætu stöðuna í heilbrigðisþjónustunni. Þessar ábendingar hafa margar fengið hlustun og skilning en úrbæturnar ganga mun hægar en hratt vaxandi vandi kerfisins. Þessi vandi helgast af mörgu, m.a. mjög hraðri fjölgun íbúa landsins og fjölgun í elstu aldurshópunum, sem er úr öllum takti við fjölda sérfræðilækna og uppbyggingu innviða kerfisins. Stöðugildum sérfræðilækna á Landspítalanum hefur t.a.m. heldur fækkað á undanförnum árum og sérfræðingum á stofu fækkaði einnig, þar til alveg nýlega þegar Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu loksins samninga við síðarnefnda hópinn. Heimilislæknar þyrftu að vera helmingi fleiri en þeir eru í dag til að læknamönnun heilsugæslunnar teljist fullnægjandi, sem veldur enn meira álagi m.a. á bráðamóttökuna, þann stað kerfisins sem ekki getur sett ásókninni nein mörk þegar aðra innviði skortir, jafnvel þótt taka þurfi sjúkrabílabílskúrinn undir sjúklinga því gangarnir og biðstofurnar eru stappaðar. Ef heilbrigðiskerfið væri leikskóli væri löngu búið að loka honum. Hvaða foreldri myndi t.d. sætta sig við að barn sem misst hefur þvag og hægðir í buxurnar væri í þessum sömu buxum í sólarhring og einfaldlega klætt í hreinar buxur yfir þær óhreinu? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við að lösnu barni í ruglástandi væri ýtt einu út af leikskólanum á náttfötum og inniskóm einum saman og læst á eftir því? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við það að barnið þess væri vistað á lokaðri deild mánuðum saman, í bið eftir öðru úrræði, án þess að komast nokkurn tímann undir bert loft? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Þess ber einu sinni sem oftar að geta að þessi orð eru ekki rituð til að varpa skuld á heilbrigðisstarfsfólk eða stjórnendur í heilbrigðisþjónustu. Þar eru allir að gera sitt besta en stakkurinn er einfaldlega allt of þröngur. Fjölgun verkefnanna er of hröð miðað við hraða viðbragðanna. Við verðum að vita hvað frambjóðendur standa fyrir Inn í þennan veruleika og þessa baráttu stormar síðan kosningabaráttann í allri sinni dýrð. Þar heyrast sömu kunnuglegu frasarnir einu sinni sem oftar. Slagorð án raunverulegs innihalds, sum óhugnanlegri en önnur. Hægri og vinstri pólarnir hafa enn sem fyrr dustað rykið af öfgunum í báðar áttir án þess að vilja viðurkenna þá staðreynd að sannleikurinn er oftast ekki svona hraðsoðinn og einfaldur. Að farsælast er að sýna auðmýkt og hlusta á þá sem raunverulega halda þessu kerfi á floti og eru með alla þá þekkingu sem til þarf til að leiða það á farsælari brautir. Fólk rífst í fjölmiðlum og keppnin virðist aðallega snúast um hver er duglegri að gjamma fram í fyrir hinum. Fólk kastar fram alls konar staðhæfingum sem stangast á og það skortir mjög á rýni á því hver fer með rétt mál og hver ekki. Hér mættu fjölmiðlar gjarnan veita meira aðhald og vera hlutlaus aðili á bandi kjósenda. Hin hliðin á kosningabaráttunni eru síðan léttu strengirnir, Tik Tok myndböndin og annað glaðhlakkalegt grín og glens. Að sjálfsögðu er skilningur fyrir því að þetta sé tól í verkfærakistu frambjóðenda til að höfða betur til kjósenda. En hvaða verkefni eru það sem þetta fólk er að sækjast eftir að vinna? Stjórna landinu á mjög krefjandi tímum. Gera okkur heilbrigðisstarfsfólki kleift að vinna vinnuna okkar með sóma og af stolti og veita öllum íbúum þessa lands þá vissu að þau verði gripin ef og þegar þau veikjast, slasast, missa færni, þurfa hjálp. Að í slíkum tilvikum hefjist ekki löng og erfið barátta við ómanneskjulegt kerfið ofan á allt annað. Að þegar maður er orðinn gamall og sárlasinn þurfi maður ekki að bíða dögum saman í 9 manna gluggalausu herbergi á bráðamóttökunni, þar sem veitt er sólarhrings bráðaþjónusta og erillinn stöðugur. Nái sér kannski aldrei eftir það. Að ef maður er svo óheppinn að mjaðmarbrotna þurfi maður ekki að bíða kvalinn af verkjum í allt að viku eftir bráðaaðgerð af því að það er ekki til pláss á deild vegna stöðugs útskriftarvanda. Ekkert af þessu er fyndið eða krefst eitthvað sérstaklega fyndins eða skemmtilegs fólks til að leysa. Við þurfum fólk sem getur gefið okkur raunhæf loforð um úrbætur og staðið við þau. Fólk sem tekur verkefninu eins alvarlega og við. Því vil ég biðja alla aðila baráttunnar um að gera betur fyrir fólkið í landinu. Gefa okkur heiðarleg og skýr skilaboð um framtíðina undir ykkar stjórn. Hætta blekkingum, minnka gjammið og grínið og tala af virðingu og af alvöru. Gerum sömu kröfur um fagmennsku á Alþingi Íslendinga og við gerum annars staðar í samfélaginu. Höfundur er formaður Læknafélags Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Steinunn Þórðardóttir Landspítalinn Mest lesið Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Veðmál í fótbolta – aðgerðir áður en skaðinn verður Birgir Jóhannsson Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Veðmál í fótbolta – aðgerðir áður en skaðinn verður Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson skrifar Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Samstarf um loftslagsmál og grænar lausnir Sigurður Hannesson,Nótt Thorberg skrifar Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Grunnstoðir sveitarfélagsins efldar til muna Sandra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Laugarnestangi - til allrar framtíðar Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur um atburðina á Gaza Egill Þ. Einarsson skrifar Skoðun Öryggi geðheilbrigðis Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Mjóddin og pólitík pírata Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Okkar eigin Don Kíkóti Kjartan Jónsson skrifar Skoðun Sýnum í verki að okkur er ekki sama Anna Sigga Jökuls Ragnheiðardóttir skrifar Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Drúsar og hörmungarnar í Suwayda Armando Garcia skrifar Skoðun Hjarta samfélagsins í Þorlákshöfn slær við höfnina Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Marserum fyrir jafnrétti í íþróttum Willum Þór Þórsson skrifar Sjá meira
Það er búið að vera sérstaklega erfitt að fylgjast með kosningabaráttunni fyrir alþingiskosningarnar í þetta skiptið. Ekki hvað síst í ljósi þess að á sama tíma er stéttin mín að berjast fyrir bættu starfsumhverfi og betri mönnun læknisþjónustu við landsmenn, en forsenda þess eru sómasamleg kjör lækna. Verkföll lækna eru yfirvofandi og staðan grafalvarleg. Læknar hafa árum saman talað fyrir lausnum sem bætt gætu stöðuna í heilbrigðisþjónustunni. Þessar ábendingar hafa margar fengið hlustun og skilning en úrbæturnar ganga mun hægar en hratt vaxandi vandi kerfisins. Þessi vandi helgast af mörgu, m.a. mjög hraðri fjölgun íbúa landsins og fjölgun í elstu aldurshópunum, sem er úr öllum takti við fjölda sérfræðilækna og uppbyggingu innviða kerfisins. Stöðugildum sérfræðilækna á Landspítalanum hefur t.a.m. heldur fækkað á undanförnum árum og sérfræðingum á stofu fækkaði einnig, þar til alveg nýlega þegar Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu loksins samninga við síðarnefnda hópinn. Heimilislæknar þyrftu að vera helmingi fleiri en þeir eru í dag til að læknamönnun heilsugæslunnar teljist fullnægjandi, sem veldur enn meira álagi m.a. á bráðamóttökuna, þann stað kerfisins sem ekki getur sett ásókninni nein mörk þegar aðra innviði skortir, jafnvel þótt taka þurfi sjúkrabílabílskúrinn undir sjúklinga því gangarnir og biðstofurnar eru stappaðar. Ef heilbrigðiskerfið væri leikskóli væri löngu búið að loka honum. Hvaða foreldri myndi t.d. sætta sig við að barn sem misst hefur þvag og hægðir í buxurnar væri í þessum sömu buxum í sólarhring og einfaldlega klætt í hreinar buxur yfir þær óhreinu? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við að lösnu barni í ruglástandi væri ýtt einu út af leikskólanum á náttfötum og inniskóm einum saman og læst á eftir því? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við það að barnið þess væri vistað á lokaðri deild mánuðum saman, í bið eftir öðru úrræði, án þess að komast nokkurn tímann undir bert loft? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Þess ber einu sinni sem oftar að geta að þessi orð eru ekki rituð til að varpa skuld á heilbrigðisstarfsfólk eða stjórnendur í heilbrigðisþjónustu. Þar eru allir að gera sitt besta en stakkurinn er einfaldlega allt of þröngur. Fjölgun verkefnanna er of hröð miðað við hraða viðbragðanna. Við verðum að vita hvað frambjóðendur standa fyrir Inn í þennan veruleika og þessa baráttu stormar síðan kosningabaráttann í allri sinni dýrð. Þar heyrast sömu kunnuglegu frasarnir einu sinni sem oftar. Slagorð án raunverulegs innihalds, sum óhugnanlegri en önnur. Hægri og vinstri pólarnir hafa enn sem fyrr dustað rykið af öfgunum í báðar áttir án þess að vilja viðurkenna þá staðreynd að sannleikurinn er oftast ekki svona hraðsoðinn og einfaldur. Að farsælast er að sýna auðmýkt og hlusta á þá sem raunverulega halda þessu kerfi á floti og eru með alla þá þekkingu sem til þarf til að leiða það á farsælari brautir. Fólk rífst í fjölmiðlum og keppnin virðist aðallega snúast um hver er duglegri að gjamma fram í fyrir hinum. Fólk kastar fram alls konar staðhæfingum sem stangast á og það skortir mjög á rýni á því hver fer með rétt mál og hver ekki. Hér mættu fjölmiðlar gjarnan veita meira aðhald og vera hlutlaus aðili á bandi kjósenda. Hin hliðin á kosningabaráttunni eru síðan léttu strengirnir, Tik Tok myndböndin og annað glaðhlakkalegt grín og glens. Að sjálfsögðu er skilningur fyrir því að þetta sé tól í verkfærakistu frambjóðenda til að höfða betur til kjósenda. En hvaða verkefni eru það sem þetta fólk er að sækjast eftir að vinna? Stjórna landinu á mjög krefjandi tímum. Gera okkur heilbrigðisstarfsfólki kleift að vinna vinnuna okkar með sóma og af stolti og veita öllum íbúum þessa lands þá vissu að þau verði gripin ef og þegar þau veikjast, slasast, missa færni, þurfa hjálp. Að í slíkum tilvikum hefjist ekki löng og erfið barátta við ómanneskjulegt kerfið ofan á allt annað. Að þegar maður er orðinn gamall og sárlasinn þurfi maður ekki að bíða dögum saman í 9 manna gluggalausu herbergi á bráðamóttökunni, þar sem veitt er sólarhrings bráðaþjónusta og erillinn stöðugur. Nái sér kannski aldrei eftir það. Að ef maður er svo óheppinn að mjaðmarbrotna þurfi maður ekki að bíða kvalinn af verkjum í allt að viku eftir bráðaaðgerð af því að það er ekki til pláss á deild vegna stöðugs útskriftarvanda. Ekkert af þessu er fyndið eða krefst eitthvað sérstaklega fyndins eða skemmtilegs fólks til að leysa. Við þurfum fólk sem getur gefið okkur raunhæf loforð um úrbætur og staðið við þau. Fólk sem tekur verkefninu eins alvarlega og við. Því vil ég biðja alla aðila baráttunnar um að gera betur fyrir fólkið í landinu. Gefa okkur heiðarleg og skýr skilaboð um framtíðina undir ykkar stjórn. Hætta blekkingum, minnka gjammið og grínið og tala af virðingu og af alvöru. Gerum sömu kröfur um fagmennsku á Alþingi Íslendinga og við gerum annars staðar í samfélaginu. Höfundur er formaður Læknafélags Íslands.
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun
Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar
Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun