Á­ætla að hús­næði á Ís­landi sé veru­lega van­tryggt fyrir bruna

HMS hélt opinn fund í morgun um endurmat brunabótamats. Daði Már Kristófersson, fjármála- og efnahagsráðherra, var með stutt innlegg á fundinum og Guðný Helga Herbertsdóttir, forstjóri VÍS, lýsti vandamálinu út frá sjónarhóli tryggingarfélags sem selur almenningi lögbundna brunatryggingu.

 Endurmat á brunabótamati í Grindavík leiddi að til 7,4 milljarða hækkunar á brunabótamati í bænum. Hver eign hækkaði að meðaltali um 8,8 milljónir við hækkunina. Fjallað var um þetta fyrir rúmu ári síðan þegar uppkaupin áttu sér stað og í tilkynningu segir að í mörgum tilvikum í Grindavík hafi munurinn verið mun meiri og allt að 100 prósent.

Því hefur HMS áætlað hversu mikið húsnæði annarra Íslendinga er vanmetið í brunabótamati að jafnaði. Tryggvi Már Ingvarsson framkvæmdastjóri hjá HMS kynnti á fundi í dag áætlað vanmat á endurreisnarverði íslenskra fasteigna. Rauntölur munu ekki liggja fyrir fyrr en beiðnir um endurmat fara að berast frá almenningi. Í tilkynningu segir að búast megi við því að beiðnum um endurmat á brunabótamati muni fjölga núna.

Á að endurspegla kostnað við endurbyggingu

Í tilkynningu kemur fram að brunabótamat eigi að endurspegla kostnað við að endurbyggja hús sem verða eldi að bráð. Greining HMS sýni þó að í allt of mörgum tilvikum er það ekki raunin.

Tekið er dæmi um að ef einhver eigi 150 milljón króna eign sé líklegt að brunabótamat hússins sé tíu prósentum of lágt. Það þýðir að ef til tjóns kemur muni um fimmtán milljónir af eigin fé fasteignaeigandans hverfa í brunanum. Fengi hann endurmat þá myndi brunatryggingin hjá honum einungis hækka um sirka 1.500 krónur á mánuði. Þá segir að ef væri um fyrstu fasteign að ræða væri skekkjan líklega meiri, eða allt að 25 prósent.

Í tilkynningu segir einnig að við hvers kyns uppfærslu á húsnæði, nýtt gólfefni eða innréttingar, uppsetning á heitum potti eða sólpalli, þurfi að láta framkvæma endurmat á brunabótamati en að langfæstir geri það. Það þýði að ef fólk verði fyrir afmörkuðu brunatjóni, eins og ef það kviknar í sólpalli sem ekki hafi verði tekinn inn í brunabótamat, þá sé það tjón alfarið ótryggt.

Fasteignamat og brunabótamat ekki samtengd

Í tilkynningu HMS er einnig bent á að hækkun á fasteignamati og brunabótamati sé ekki samtengd. Því sé ekki nóg að fá breytingar stimplaðar og samþykktar hjá sveitarfélagi til að fá uppfært brunabótamat. Þetta hafi til dæmis verið algengt í Grindavík þar sem búið var að byggja við fjölda húsa, viðbyggingu eða bílskúr. Í sumum tilfellum hafi brunabótamat eigna tvöfaldast við endurmatið sem fór þar fram.