Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar 27. apríl 2024 15:00 Öll verðum við fyrir mótlæti sem mótar okkur á einhvern hátt. Í mótlæti áttum við okkur þó oft á því sem skiptir mestu máli og við förum gjarnan í að forgangsraða á annan hátt en áður. Við viljum gera betur næst, fyrirbyggja það sem gæti valdið skaða, setja og virða fleiri mörk, bæta tengsl eða rjúfa þau, standa með okkur, hugsa betur um okkur eða fólkið okkar og nýta dýrmætan tíma okkar betur.Hvernig ætli sé best að forgangsraða í slíkum sporum? Hvernig er hægt að bæta heilsu sína til að njóta meiri velsældar í mögulega tímabundinni vansæld? Heilsa er andleg, líkamleg og félagsleg vellíðan en ekki einungis það að vera laus við sjúkdóma og heilsuefling er það ferli sem gerir fólki kleift að hafa aukin áhrif á heilsu sína, bæta hana og lifa heilbrigðum skapandi og fullnægjandi lífi. Þrautseigja, kraftur og flæði Jákvæð sálfræði, eða velsældarvísindi, er vísindagrein sem hefur vaxið og breiðst út víða um heim síðan árið 1998, þegar bandaríski sálfræðingurinn Martin Seligman hvatti aðra sálfræðinga til að muna eftir að sálfræði gengi ekki síst út á að efla mannlega styrkleika og rækja það sem gott er. Rannsóknir jákvæðrar sálfræði snúa einnig að þáttum eins og ánægju, hamingju og vellíðan og hvernig hægt er að auka áhrif þeirra til að kalla fram þrautseigju, kraft, flæði og aðrar jákvæðar tilfinningar. Hamingja skiptir svo sannarlega máli og rannsóknir sýna að hamingjusamt fólk nýtur meiri velgengni og lifir lengur, burt séð frá því hvað gengur á í lífi þess á hverjum tíma. Meðal mikilvægustu verkfæra jákvæðrar sálfræði til að auka velsæld eru jákvæð inngrip. Með þeim notum við meðvitað styrkleika okkar, sem gerir okkur hamingjusamari og við höfum meiri orku. Máttur jákvæðra inngripa Meðal jákvæðra inngripa eru mörg frekar auðveld, hugræn og krefjast ekki mikillar fyrirhafnar. Það þarf ekki einu sinni að standa upp. Eftirtaldar spurningar er til dæmis alltaf er hægt að spyrja sig: ·Hvað finnst mér fallegt? ·Hvað fyllir mig orku? ·Hvaða þrennt gott gerðist hjá mér í vikunni? ·Hverjir eru styrkleikar mínir og hvenær notaði ég þá síðast? ·Hvenær fékk ég síðast hláturskast og með hverjum? ·Hver er síðasta minning sem fær mig til fá hlýtt í hjartað? ·Hvert er síðasta hrós sem ég man eftir að ég fékk? ·Hvert er uppáhalds atriðið í uppáhalds bíómyndinni minni? Ef við viljum framkalla fljótvirka líkamlega vellíðan á staðnum, þá er til dæmis hægt að prófa eitthvað af þessu: ·Brosa (hægt að nota blýant eða penna þversum á milli tanna til að hjálpa) ·Teygja úr okkur í stellingu sigurvegara með hendur upp í loft og kreppta hnefa ·Sveifla höndum fram og aftur og til hliðanna ·Hringja í einhvern sem við vitum að er annt um okkur ·Dansa og/eða syngja ·Klappa og knúsa gæludýr ·Hugleiða í núvitund ·Skapa eitthvað með höndunum Svo eru einnig til ýmsar aðferðir ef við treystum okkur út fyrir hússins dyr: ·Fara í göngutúr eða aðra hreyfingu að eigin vali ·Fara í bíltúr og öskursyngja uppáhalds lög ·Komast í nálægð við náttúru ·Ganga berfætt í grasi, sandi, mosa, snjó, sjó ·Tína blóm eða strá og búa til vönd ·Fara eitthvert til að horfa á sólarlag eða sólarupprás á fallegum stað ·Fara í fjöru og anda í takti við öldurnar Kæri lesandi. Það besta við að ná örlítið betri líðan – eða miklu betri – er að næsta skref eða ákvörðun til betra lífs fyrir þig verður auðveldari og eftirsóknarverðari. Hugurinn og líkaminn hlusta af athygli. Þú ert að kenna þér að þykja vænna um þig - og þú átt það skilið. Gangi þér vel! Höfundur er verkefnastjóri og verðandi útskriftarnemi í jákvæðri sálfræði frá Endurmenntun HÍ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Öll verðum við fyrir mótlæti sem mótar okkur á einhvern hátt. Í mótlæti áttum við okkur þó oft á því sem skiptir mestu máli og við förum gjarnan í að forgangsraða á annan hátt en áður. Við viljum gera betur næst, fyrirbyggja það sem gæti valdið skaða, setja og virða fleiri mörk, bæta tengsl eða rjúfa þau, standa með okkur, hugsa betur um okkur eða fólkið okkar og nýta dýrmætan tíma okkar betur.Hvernig ætli sé best að forgangsraða í slíkum sporum? Hvernig er hægt að bæta heilsu sína til að njóta meiri velsældar í mögulega tímabundinni vansæld? Heilsa er andleg, líkamleg og félagsleg vellíðan en ekki einungis það að vera laus við sjúkdóma og heilsuefling er það ferli sem gerir fólki kleift að hafa aukin áhrif á heilsu sína, bæta hana og lifa heilbrigðum skapandi og fullnægjandi lífi. Þrautseigja, kraftur og flæði Jákvæð sálfræði, eða velsældarvísindi, er vísindagrein sem hefur vaxið og breiðst út víða um heim síðan árið 1998, þegar bandaríski sálfræðingurinn Martin Seligman hvatti aðra sálfræðinga til að muna eftir að sálfræði gengi ekki síst út á að efla mannlega styrkleika og rækja það sem gott er. Rannsóknir jákvæðrar sálfræði snúa einnig að þáttum eins og ánægju, hamingju og vellíðan og hvernig hægt er að auka áhrif þeirra til að kalla fram þrautseigju, kraft, flæði og aðrar jákvæðar tilfinningar. Hamingja skiptir svo sannarlega máli og rannsóknir sýna að hamingjusamt fólk nýtur meiri velgengni og lifir lengur, burt séð frá því hvað gengur á í lífi þess á hverjum tíma. Meðal mikilvægustu verkfæra jákvæðrar sálfræði til að auka velsæld eru jákvæð inngrip. Með þeim notum við meðvitað styrkleika okkar, sem gerir okkur hamingjusamari og við höfum meiri orku. Máttur jákvæðra inngripa Meðal jákvæðra inngripa eru mörg frekar auðveld, hugræn og krefjast ekki mikillar fyrirhafnar. Það þarf ekki einu sinni að standa upp. Eftirtaldar spurningar er til dæmis alltaf er hægt að spyrja sig: ·Hvað finnst mér fallegt? ·Hvað fyllir mig orku? ·Hvaða þrennt gott gerðist hjá mér í vikunni? ·Hverjir eru styrkleikar mínir og hvenær notaði ég þá síðast? ·Hvenær fékk ég síðast hláturskast og með hverjum? ·Hver er síðasta minning sem fær mig til fá hlýtt í hjartað? ·Hvert er síðasta hrós sem ég man eftir að ég fékk? ·Hvert er uppáhalds atriðið í uppáhalds bíómyndinni minni? Ef við viljum framkalla fljótvirka líkamlega vellíðan á staðnum, þá er til dæmis hægt að prófa eitthvað af þessu: ·Brosa (hægt að nota blýant eða penna þversum á milli tanna til að hjálpa) ·Teygja úr okkur í stellingu sigurvegara með hendur upp í loft og kreppta hnefa ·Sveifla höndum fram og aftur og til hliðanna ·Hringja í einhvern sem við vitum að er annt um okkur ·Dansa og/eða syngja ·Klappa og knúsa gæludýr ·Hugleiða í núvitund ·Skapa eitthvað með höndunum Svo eru einnig til ýmsar aðferðir ef við treystum okkur út fyrir hússins dyr: ·Fara í göngutúr eða aðra hreyfingu að eigin vali ·Fara í bíltúr og öskursyngja uppáhalds lög ·Komast í nálægð við náttúru ·Ganga berfætt í grasi, sandi, mosa, snjó, sjó ·Tína blóm eða strá og búa til vönd ·Fara eitthvert til að horfa á sólarlag eða sólarupprás á fallegum stað ·Fara í fjöru og anda í takti við öldurnar Kæri lesandi. Það besta við að ná örlítið betri líðan – eða miklu betri – er að næsta skref eða ákvörðun til betra lífs fyrir þig verður auðveldari og eftirsóknarverðari. Hugurinn og líkaminn hlusta af athygli. Þú ert að kenna þér að þykja vænna um þig - og þú átt það skilið. Gangi þér vel! Höfundur er verkefnastjóri og verðandi útskriftarnemi í jákvæðri sálfræði frá Endurmenntun HÍ
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun