Áfram kennarar! Anton Már Gylfason skrifar 27. ágúst 2024 16:32 Ég ætlaði aldrei að verða kennari – ekki frekar en svo margir aðrir í stéttinni. En eftir langa setu á skólabekk sem teygði sig fram á fertugsaldurinn sótti ég vorið 2001 um auglýstar kennarastöður í nánast öllum framhaldsskólum höfuðborgarsvæðisins og var svo heppinn að fá ráðningu í ungum og framsæknum skóla. Ég man hvað ég var þreyttur eftir fyrsta daginn í kennslu, búinn að kenna þremur ólíkum nemendahópum þrenns konar námsefni. Þetta var alveg ný tegund af þreytu, ólík þeirri sem ég hafði upplifað áður og hafði þó unnið alls kyns erfiðisvinnu milli tarna í námi. Þreyttur en ánægður því mér fannst ég hafa komið einhverju til leiðar og haft áhrif sem ég taldi vera til góðs. Oft hef ég velt fyrir mér þessum degi og verður þá hugsað til allra þeirra kennara sem ég hef fyrir hitt á lífsleiðinni og notið kennslu hjá. Mér verður hugsað til Elínar sem var svo blíð, góð og nærgætin við okkur nemendur sína. Þegar hún tilkynnti okkur að hún væri á leið í fæðingarorlof brast hálfur bekkurinn í grát. Hinn helmingurinn fór svo að skæla þegar okkur var sagt að sá sem tæki við okkur væri Jón Mar en hann hafði það orðspor að hann væri bæði strangur og óbilgjarn í samskiptum við nemendur. Við vorum hins vegar fljót að komast að því að hann var hinn mesti ljúflingur því á bak við harðan skrápinn leyndist hinn mesti mannvinur; vissulega strangur kennari en réttsýnn og sanngjarn. Nokkrum árum síðar tók svo Gústi, annar „strangur“ kennari, við bekknum. Um hann má segja sömu sögu – strangur en sanngjarn – og umfram allt áhugasamur um hag okkar krakkanna. Gústi gerði allt fyrir okkur nemendur sína, lagði til dæmis á sig að lesa þýðingu sína á grein um Maja-frumbyggja úr Encyclopædia Britannica inn á segulbandsspólu fyrir mig þegar ég valdi sem einstaklingsverkefni að fjalla um þann merka ættbálk. Gústi hefur örugglega varið heilli kvöldstund í þessa vinnu og ekki veit ég fyrir víst hve mörg kvöld fóru í svipaða vinnu fyrir aðra nemendur sem höfðu valið sér önnur umfjöllunarefni. Mér verður líka hugsað til Jóns Barða sem var svo flinkur stærðfræðikennari að honum tókst að vekja áhuga og skilning minn (og velflestra samnemenda minna) á hinni mögnuðu list - algebrunni. Mér verður hugsað til Baldurs rafmagnsfræðikennara sem, með skýrri framsetningu og húmor, gat leitt mig til skilnings á undraveröld rafmagnsins og tengt hana við blessaða algebruna. Og til Sigga, sem með áhuga sínum og þekkingu á viðfangsefninu studdi mig í að skrifa 10 blaðsíðna ritgerð um vatnsorkuver á Íslandi, þó svo að námsáætlunin gerði aðeins ráð fyrir þremur blaðsíðum. Og ekki gleymi ég Hjörleifi sem með einstakri sagnagáfu gerði allar kennslustundir eftirminnilegar. Ég hugsa til Málfríðar, sem náði með undraverðum hætti að glæða áhuga nemenda sinna á danskri tungu, þrátt fyrir að tungumálið lægi langt fyrir utan virkt áhugasvið okkar sem vorum hugfangin af tækni og raunvísindum. Annar mikill sagnamaður, Einar eðlisfræðikennari, kemur þá upp í hugann en á sinn hægláta og yfirvegaða hátt matreiddi hann flóknustu formúlur fræðigreinarinnar án sjáanlegrar fyrirhafnar svo úr varð hreint lostæti. Þegar ég hugsa til þessara góðu kennara auk allra hinna sem ekki hafa verið nefndir læðist að mér sá grunur að það sem ég sagði í upphafi – að ég hafi aldrei ætlað að vera kennari – sé ekki allskostar rétt. Var það kannski þannig að ég hafi átt erfitt með að sjá sjálfan mig fyrir mér í sama liði og þau? Að ég treysti mér ekki til að standast samanburð? Kannski það, en eftir hátt í aldarfjórðungs starf við kennslu og skólamál skil ég og veit að fátt er mikilvægara en góður kennari sem hefur staðgóða þekkingu á sínu fagi auk afburða skilnings á mannlegu eðli. Og þó að kennsla sé afar þreytandi starf þá er það ekki erfitt heldur bæði gefandi og skemmtilegt. Ég er þakklátur því góða fólki sem lagði á sig langt nám og langa vinnudaga til að miðla þekkingu sinni og mennsku mér til hagsbóta og vona svo sannarlega að börnin mín hafi, þegar þau líta til baka, notið sömu upplifunar. Kennarar skapa verðmæti og því verðum við sem samfélag að fjárfesta í kennurum til hagsbóta fyrir framtíðina. Áfram kennarar! Höfundur er formaður Félags stjórnenda í framhaldsskólum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Framhaldsskólar Skóla- og menntamál Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
Ég ætlaði aldrei að verða kennari – ekki frekar en svo margir aðrir í stéttinni. En eftir langa setu á skólabekk sem teygði sig fram á fertugsaldurinn sótti ég vorið 2001 um auglýstar kennarastöður í nánast öllum framhaldsskólum höfuðborgarsvæðisins og var svo heppinn að fá ráðningu í ungum og framsæknum skóla. Ég man hvað ég var þreyttur eftir fyrsta daginn í kennslu, búinn að kenna þremur ólíkum nemendahópum þrenns konar námsefni. Þetta var alveg ný tegund af þreytu, ólík þeirri sem ég hafði upplifað áður og hafði þó unnið alls kyns erfiðisvinnu milli tarna í námi. Þreyttur en ánægður því mér fannst ég hafa komið einhverju til leiðar og haft áhrif sem ég taldi vera til góðs. Oft hef ég velt fyrir mér þessum degi og verður þá hugsað til allra þeirra kennara sem ég hef fyrir hitt á lífsleiðinni og notið kennslu hjá. Mér verður hugsað til Elínar sem var svo blíð, góð og nærgætin við okkur nemendur sína. Þegar hún tilkynnti okkur að hún væri á leið í fæðingarorlof brast hálfur bekkurinn í grát. Hinn helmingurinn fór svo að skæla þegar okkur var sagt að sá sem tæki við okkur væri Jón Mar en hann hafði það orðspor að hann væri bæði strangur og óbilgjarn í samskiptum við nemendur. Við vorum hins vegar fljót að komast að því að hann var hinn mesti ljúflingur því á bak við harðan skrápinn leyndist hinn mesti mannvinur; vissulega strangur kennari en réttsýnn og sanngjarn. Nokkrum árum síðar tók svo Gústi, annar „strangur“ kennari, við bekknum. Um hann má segja sömu sögu – strangur en sanngjarn – og umfram allt áhugasamur um hag okkar krakkanna. Gústi gerði allt fyrir okkur nemendur sína, lagði til dæmis á sig að lesa þýðingu sína á grein um Maja-frumbyggja úr Encyclopædia Britannica inn á segulbandsspólu fyrir mig þegar ég valdi sem einstaklingsverkefni að fjalla um þann merka ættbálk. Gústi hefur örugglega varið heilli kvöldstund í þessa vinnu og ekki veit ég fyrir víst hve mörg kvöld fóru í svipaða vinnu fyrir aðra nemendur sem höfðu valið sér önnur umfjöllunarefni. Mér verður líka hugsað til Jóns Barða sem var svo flinkur stærðfræðikennari að honum tókst að vekja áhuga og skilning minn (og velflestra samnemenda minna) á hinni mögnuðu list - algebrunni. Mér verður hugsað til Baldurs rafmagnsfræðikennara sem, með skýrri framsetningu og húmor, gat leitt mig til skilnings á undraveröld rafmagnsins og tengt hana við blessaða algebruna. Og til Sigga, sem með áhuga sínum og þekkingu á viðfangsefninu studdi mig í að skrifa 10 blaðsíðna ritgerð um vatnsorkuver á Íslandi, þó svo að námsáætlunin gerði aðeins ráð fyrir þremur blaðsíðum. Og ekki gleymi ég Hjörleifi sem með einstakri sagnagáfu gerði allar kennslustundir eftirminnilegar. Ég hugsa til Málfríðar, sem náði með undraverðum hætti að glæða áhuga nemenda sinna á danskri tungu, þrátt fyrir að tungumálið lægi langt fyrir utan virkt áhugasvið okkar sem vorum hugfangin af tækni og raunvísindum. Annar mikill sagnamaður, Einar eðlisfræðikennari, kemur þá upp í hugann en á sinn hægláta og yfirvegaða hátt matreiddi hann flóknustu formúlur fræðigreinarinnar án sjáanlegrar fyrirhafnar svo úr varð hreint lostæti. Þegar ég hugsa til þessara góðu kennara auk allra hinna sem ekki hafa verið nefndir læðist að mér sá grunur að það sem ég sagði í upphafi – að ég hafi aldrei ætlað að vera kennari – sé ekki allskostar rétt. Var það kannski þannig að ég hafi átt erfitt með að sjá sjálfan mig fyrir mér í sama liði og þau? Að ég treysti mér ekki til að standast samanburð? Kannski það, en eftir hátt í aldarfjórðungs starf við kennslu og skólamál skil ég og veit að fátt er mikilvægara en góður kennari sem hefur staðgóða þekkingu á sínu fagi auk afburða skilnings á mannlegu eðli. Og þó að kennsla sé afar þreytandi starf þá er það ekki erfitt heldur bæði gefandi og skemmtilegt. Ég er þakklátur því góða fólki sem lagði á sig langt nám og langa vinnudaga til að miðla þekkingu sinni og mennsku mér til hagsbóta og vona svo sannarlega að börnin mín hafi, þegar þau líta til baka, notið sömu upplifunar. Kennarar skapa verðmæti og því verðum við sem samfélag að fjárfesta í kennurum til hagsbóta fyrir framtíðina. Áfram kennarar! Höfundur er formaður Félags stjórnenda í framhaldsskólum.
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar