Þegar 99,9% atkvæða höfðu verið talin í dag hafði Lýðflokkur Isabelu Díaz Ayuso unnið 65 sæti á héraðsþinginu og þannig tvöfaldað þingstyrk sinn frá því í kosningunum árið 2019. Flokkurinn náði þó ekki meirihluta þingsæta.
Vox, hægriöfgaflokkur sem hefur vaxið ásmegin víða á Spáni undanfarin ár, virðist bæta við sig einu þingsæti og hljóta um níu prósent atkvæða. Saman gætu flokkarnir myndað meirihluta en það yrði þó á skjön við stefnu Pablo Casado, leiðtoga Lýðflokksins, um að fjarlægja sig harðlínustefnu Vox.
Díaz Ayuso boðaði snemma til kosninga eftir að slitnaði upp úr samstarfi Lýðflokksins og miðhægriflokksins Borgaranna. Vox varði þá stjórn falli. Borgararnir guldu afhroð og unnu ekki eitt einasta sæti á héraðsþinginu. Þeir hafa verið með 26 sæti frá 2019.
Vinstriflokkarnir eru ekki í stöðu til að mynda stjórn. Sósíalistaflokkur Pedros Sánchez forsætisráðherra tapaði stórt, fer úr 37 þingsætum í 24. Sameinaðar getum við, samstarfsflokkur hans í ríkisstjórn, hlaut aðeins um 7,2 atkvæða og tíu þingsæti en Pablo Iglesias, leiðtogi flokksins, sagði af sér sem ráðherra í ríkisstjórn til að bjóða sig fram til forseta héraðsstjórnarinnar. Iglesias tilkynnti að hann ætlaði að hætta afskiptum af stjórnmálum eftir ósigurinn.
Útilokar ekki aðkomu Vox að héraðsstjórninni
Madridar-svæðið hefur verið eitt helsta vígi Lýðflokksins, stærsta hægriflokks Spánar, um áratugaskeið. Flokkurinn hefur stýrt héraðinu undanfarin 26 ár. Sigurinn nú er sagður gefa flokknum byr í seglin fyrir þingkosningar árið 2023 þar sem hann stefnir á að fella minnahlutastjórn sósíalista og vinstrimanna.
„Lýðflokkurinn er tilbúinn í þingkosningar. Þetta er upphaf endaloka Pedros Sánchez. Stóri taparinn var Pedro Sánchez,“ segir Pablo Montesinos, þingmaður Lýðflokksins um úrslitin.
Ekki liggur þó enn fyrir hvernig héraðsstjórninni í Madrid verður háttað eftir kosningarnar. Rocío Monasterio, leiðtogi Vox, hefur ekki tekið af tvímæli um hvort að flokkur hennar ætli að verja stjórn Lýðflokksins falli eða krefjast þess að fá aðild að stjórninni.
Í útvarpsviðtölum í morgun útilokaði Díaz Ayuso ekki þann möguleika að fulltrúar Vox tækju sæti í héraðsstjórninni.
Kjörsókn var óvenjumikil í gær þrátt fyrir óvenjulegar aðstæður vegna kórónuveirufaraldursins. Hún var rúm 76 prósent, ellefu stigum hærri en árið 2019. Faraldurinn og sóttvarnaaðgerðir voru á meðal helstu málanna í kosningabaráttunni en Díaz Ayuso vann sér stuðning marga veitingahúsa- og fyrirtækjaeigenda með því að leyfa ýmis konar starfsemi sem stöðvaðist annars staðar í faraldrinum.
Ólíklegt að stjórnin riði til falls
Þrátt fyrir að Sósíalistaflokkur Sánchez forsætisráðherra hafi fengið sína verstu útkomu í Madrid frá endurreisn lýðræðis á 8. áratug síðustu aldar telja stjórnmálaskýrendur afar ósennilegt að úrslitin felli minnihlutastjórn hans, að sögn Reuters-fréttastofunnar. Lýðflokkurinn hefur ekki nógu mörg þingsæti á landsþinginu til þess að koma í gegn vantrausti á stjórnina og Sánchez hefur lítinn hvata til að boða snemma til kosningar eftir afhroðið á höfuðborgarsvæðinu.
Ört hefur verið kosið til spænska þingsins á undanförnum árum. Risavaxið spillingarmál Lýðflokksins og harðar deilur um sjálfstæðisbaráttu Katalóna ofan á viðvarandi bágborið efnahagsástand eftir efnahagskreppuna árið 2008 hefur valdið pólitískum óstöðugleika og stjórnarkreppu.
Eftir að stjórn Lýðflokksins hrökklaðist frá völdum árið 2018 mynduðu sósíalistar minnihlutastjórn. Ekki tókst að mynda nýja ríkisstjórn eftir tvennar kosningar í framhaldinu en eftir þær þriðju púsluðu sósíalistar og Sameinaðar getum við saman minnihlutastjórninni sem hefur verið við völd frá því í janúar í fyrra.
