Hvar er textinn? Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar 11. september 2025 11:30 Þessi spurning ómaði í huga mér og eflaust margra annara í sömu stöðu og ég er þegar enginn texti birtist með innlendu sjónvarpsefni RÚV (rás 888). Það hefur gerst alloft. Í gærkvöldi (10.09.2025) þegar umræður um stefnuræðu forsætisráðherra (klukkan 19:40) fóru fram var engin texti sjáanlegur. Það buldi því hátt í tómri tunnu þegar spurt var “Hvar er textinn?” á fyrstu mínútum stefnuræðu forsætisráðherra. Það er verulega niðurlægjandi og virkilega óþolandi að þurfa að spyrja um textann á þeirri mínútu em tilhlökkun fyrir stefnuræðunni er í hæstu hæðum. Spenningur og stemning er skemmd. Vanlíðan hjá manneskjunni er alger. Aldrei nokkurn tímann þarf heyrandi fólk að spyrja “hvar er hljóðið?” því fari það forgörðum er það lagað samstundis, skellt í HLÉ og allir sáttir. Sömu alúð fær textinn ekki. Af því hans er hvergi getið í lögum um fjölmiðla. Textun á innlendu sjónvarpsefni hefur verið oft komið til tals af okkur sem þurfum sárlega á textanum að halda, það er okkar mannréttindi að geta fylgst með almennri samfélagslegri umræðu, fréttum, fréttaskýringum, afþreygingar og dægurefni á almannahagsmunafjölmiðlinum RÚV. En því miður eins og stundum hefur komið fyrir þá er textun ekki í forgangi þar í bæ, ef bilar eða gleymist þá bara “let´s show go on”. Það er vegið að mannréttindum okkar og fjölmiðlinum finnst ekkert athugavert að fjalla um það, af því það er við fjölmiðilinn sjálfan að sakast. Þetta á við alla starfandi fjölmiðla á Íslandi. Þannig að málefnið textun á innlent sjónvarpsefni fær ekki neina athygli og fjölmiðlar geta haldið sinni afneitun á textanum áfram og sent út viðstöðulaust textalaust af því það er engin skylda sett á herðar þeirra að texta innlent efni sitt. Vert er að taka það fram að einstaka fjölmiðill hefur textað eftir beiðni og aðeins gert það af einstaka góðmennsku ekki skyldu. Stjórnmálafólk á Alþingi er alls ekki viljugt að taka upp hanskann fyrir þá sem á textanum þurfa, fyrir þeim er þetta alveg nýtt og þau vita ekki neitt í hvorn fótinn þau eiga að stíga til að standa með okkur sem á textanum þurfum að halda. Þau geta þó gert ýmislegt eins og t.d. það að: setja textun á innlent sjónvarpsefni í lög. Ætti að vera fyrsta þingmálið sem yrði samþykkt á þessu þingi og ætti jafnvel að teljast til máls sem allir flokkar myndu taka til sín. skylda allar einka sjónvarpsstöðvar að texta innlent sjónvarpsefni sitt, líka hlaðvörp setja skilyrði fyrir fjölmiðla styrk og leyfi til að starfa sem fjölmiðill að texta allt innlent sjónvarpsefni sitt taka RÚV úr fjárlögum vegna svika við málminnihlutahóp og því ekki lengur forsendur að skreyta sig sem almannahagsmuna fjölmiðill. koma með þingsályktunartillögu að textun á innlent sjónvarpsefni sé mannréttindi og eigi að vera virt á sama hátt og hljóðið. Textun telst í dag ekki til forréttinda, textun er mannréttindi. Það er talið að um 25% þjóðarinnar eigi við heyrnarmein að etja og þurfi því sárlega á textanum að halda. Hávaðaáreiti er mikið í dag og texti því klárlega málið til að draga úr hávaðaáreitni. Erlent fólk sem sest hér að á mun auðveldara með að læra íslensku ef það heyrir hana og sér skrifaða samtímis, það hjálpar. Textun er því alls ekki sérhagsmuna málefni - það snertir almannahag mikið. Textun er málið ! Höfundur hefur verið heyrnarlaus frá 8 ára aldri, kynntist táknmáli fyrst 10 ára og lærði það af öðrum heyrnarlausum jafnöldrum sínum. Hefur barist fyrir táknmáli á Íslandi, kennt táknmál og búið til táknmálsnámsefni, sagt fréttir á táknmáli RÚV. Setið á Alþingi. Hefur mikla þekkingu á texta/táknmálsaðgengi og hjálpartækjum fyrir heyrnarlausa og heyrnarskerta. Höfundur er með alþjóðlega diplómu í frumkvöðlafræðum og leiðsögumaður í ferðaþjónustu með táknmál sem aðalmál. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurlín Margrét Sigurðardóttir Táknmál Mest lesið Við erum ekki eign annarra! Anna Lizzy Wichmann Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Til hamingju með 24. október Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson Skoðun Sameinuðu þjóðirnar 80 ára: Framtíðin er okkar Eva Harðardóttir Skoðun Hvað er svona merkilegt við það? Hópur starfsfólks Jafnlaunastofu Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Konur Íslands og alþjóðakerfið í takt Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er svona merkilegt við það? Hópur starfsfólks Jafnlaunastofu skrifar Skoðun Við erum ekki eign annarra! Anna Lizzy Wichmann skrifar Skoðun Sameinuðu þjóðirnar 80 ára: Framtíðin er okkar Eva Harðardóttir skrifar Skoðun Til hamingju með 24. október Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Einu sinni enn Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Skuggahliðar á þéttingu byggðar Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Sjá meira
Þessi spurning ómaði í huga mér og eflaust margra annara í sömu stöðu og ég er þegar enginn texti birtist með innlendu sjónvarpsefni RÚV (rás 888). Það hefur gerst alloft. Í gærkvöldi (10.09.2025) þegar umræður um stefnuræðu forsætisráðherra (klukkan 19:40) fóru fram var engin texti sjáanlegur. Það buldi því hátt í tómri tunnu þegar spurt var “Hvar er textinn?” á fyrstu mínútum stefnuræðu forsætisráðherra. Það er verulega niðurlægjandi og virkilega óþolandi að þurfa að spyrja um textann á þeirri mínútu em tilhlökkun fyrir stefnuræðunni er í hæstu hæðum. Spenningur og stemning er skemmd. Vanlíðan hjá manneskjunni er alger. Aldrei nokkurn tímann þarf heyrandi fólk að spyrja “hvar er hljóðið?” því fari það forgörðum er það lagað samstundis, skellt í HLÉ og allir sáttir. Sömu alúð fær textinn ekki. Af því hans er hvergi getið í lögum um fjölmiðla. Textun á innlendu sjónvarpsefni hefur verið oft komið til tals af okkur sem þurfum sárlega á textanum að halda, það er okkar mannréttindi að geta fylgst með almennri samfélagslegri umræðu, fréttum, fréttaskýringum, afþreygingar og dægurefni á almannahagsmunafjölmiðlinum RÚV. En því miður eins og stundum hefur komið fyrir þá er textun ekki í forgangi þar í bæ, ef bilar eða gleymist þá bara “let´s show go on”. Það er vegið að mannréttindum okkar og fjölmiðlinum finnst ekkert athugavert að fjalla um það, af því það er við fjölmiðilinn sjálfan að sakast. Þetta á við alla starfandi fjölmiðla á Íslandi. Þannig að málefnið textun á innlent sjónvarpsefni fær ekki neina athygli og fjölmiðlar geta haldið sinni afneitun á textanum áfram og sent út viðstöðulaust textalaust af því það er engin skylda sett á herðar þeirra að texta innlent efni sitt. Vert er að taka það fram að einstaka fjölmiðill hefur textað eftir beiðni og aðeins gert það af einstaka góðmennsku ekki skyldu. Stjórnmálafólk á Alþingi er alls ekki viljugt að taka upp hanskann fyrir þá sem á textanum þurfa, fyrir þeim er þetta alveg nýtt og þau vita ekki neitt í hvorn fótinn þau eiga að stíga til að standa með okkur sem á textanum þurfum að halda. Þau geta þó gert ýmislegt eins og t.d. það að: setja textun á innlent sjónvarpsefni í lög. Ætti að vera fyrsta þingmálið sem yrði samþykkt á þessu þingi og ætti jafnvel að teljast til máls sem allir flokkar myndu taka til sín. skylda allar einka sjónvarpsstöðvar að texta innlent sjónvarpsefni sitt, líka hlaðvörp setja skilyrði fyrir fjölmiðla styrk og leyfi til að starfa sem fjölmiðill að texta allt innlent sjónvarpsefni sitt taka RÚV úr fjárlögum vegna svika við málminnihlutahóp og því ekki lengur forsendur að skreyta sig sem almannahagsmuna fjölmiðill. koma með þingsályktunartillögu að textun á innlent sjónvarpsefni sé mannréttindi og eigi að vera virt á sama hátt og hljóðið. Textun telst í dag ekki til forréttinda, textun er mannréttindi. Það er talið að um 25% þjóðarinnar eigi við heyrnarmein að etja og þurfi því sárlega á textanum að halda. Hávaðaáreiti er mikið í dag og texti því klárlega málið til að draga úr hávaðaáreitni. Erlent fólk sem sest hér að á mun auðveldara með að læra íslensku ef það heyrir hana og sér skrifaða samtímis, það hjálpar. Textun er því alls ekki sérhagsmuna málefni - það snertir almannahag mikið. Textun er málið ! Höfundur hefur verið heyrnarlaus frá 8 ára aldri, kynntist táknmáli fyrst 10 ára og lærði það af öðrum heyrnarlausum jafnöldrum sínum. Hefur barist fyrir táknmáli á Íslandi, kennt táknmál og búið til táknmálsnámsefni, sagt fréttir á táknmáli RÚV. Setið á Alþingi. Hefur mikla þekkingu á texta/táknmálsaðgengi og hjálpartækjum fyrir heyrnarlausa og heyrnarskerta. Höfundur er með alþjóðlega diplómu í frumkvöðlafræðum og leiðsögumaður í ferðaþjónustu með táknmál sem aðalmál.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir skrifar
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun