Skrif Páls um Samherjamál og Helga Seljan fréttamann voru mjög til umfjöllunar í október á síðasta ári og hafa valdið verulegri ólgu innan skólans. Páll gerði því skóna að af því að Helgi hafi greint frá því að hann hefði farið á geðdeild, þá þýddi það að fréttaflutningur hans af málefnum Samherja væri með ómarktækur.
Páll hlaut ákúrur frá Kristni sem sagði í bréfi til ósáttra foreldra að tjáningarfrelsið væri hornsteinn lýðræðislegrar umræðu. Hann sagðist þó ekki geta látið skrifin fram hjá sér fara án þess að gera athugasemdir. Hann lýsti sig alfarið ósamála skrifum Páls, taldi þau afar óheppileg fyrir framhaldsskólakennara og að hann hafi gert Páli grein fyrir þeirri afstöðu.
Umboðsmaður hefur birt álit sitt og er niðurstaða hans sú að skólameistari hafi ekki farið út fyrir heimildir sínar og ekkert lægi fyrir um að ákvörðun um yfirvinnu, sem Páll taldi sig hafa verið hlunnfarinn um í refsingarskini, tengdist bloggskrifum hans.
Forstöðumanni óheimilt að takmarka tjáningarfrelsið
Í áliti umboðsmanns er málið rakið, sagt að Páll hafi kvartað undan þessum viðbrögðum.
„Byggðist kvörtunin á því að skólameistarinn hefði með ólögmætum hætti skipt sér af þátttöku hans í opinberri umræðu og vegið þannig að starfsheiðri hans og stjórnarskrárvörðum rétti til tjáningarfrelsis. Hefði skólameistari lýst óánægju með skrifin á fundi með A, fjallað um þau í tölvubréfi til starfsmanna, nemenda og foreldra og enn fremur hefði í framhaldinu dregið verulega úr þeirri yfirvinnu sem A hefði verið úthlutað,“ segir í álitinu.
Umboðsmaður setur fram það sjónarmið að forstöðumanni opinberrar stofnunar sé óheimilt að takmarka tjáningarfrelsi starfsmanna og þátttöku þeirra í samfélagsumræðu en hann þyrfti engu að síður að geta brugðist við ef ummæli hefðu áhrif á starfsemi þeirrar stofnunar sem hann leiðir. Og gæta þess að skólastarfið sé í samræmi við lög og reglugerðir.
Kristinn hlaut að bregðast við skrifunum
Þá „bæri honum sem öðrum aðilum skólasamfélagsins að leggja sitt af mörkum til þess að stuðla að og viðhalda góðum starfsanda og jákvæðum skólabrag. Sér í lagi væri til þess ætlast að í framhaldsskólum væri fjallað um mál sem kynnu að hafa áhrif á skólabrag, þ.m.t. mál sem kæmu upp utan skólatíma og í rafrænum samskiptum. Með fyrrgreindu tölvubréfi hefði skólameistari brugðist við máli sem umtalað var í skólasamfélaginu og hann taldi að kynni að hafa þýðingu fyrir þau gildi sem skólinn stæði fyrir.“
Ekki yrði annað ráðið en að sú afstaða, sem skólameistari tjáði í téðu bréfi til foreldra, meðal annars með vísan til fjölbreytileika nemendahópsins svo og virðingar og stuðnings við nemendur, hafi verið í samræmi við skyldur hans.
Þá er tiltekið að Kristinn hafi ekki veitt Páli formlega áminningu í starfi né bannað honum framvegis að tjá sig að viðlögðum slíkum afleiðingum.
Í álitinu eru aðilar ekki nafgreindir en ekki getur farið fram hjá nokkrum þeim sem fylgst hefur með þjóðmálaumræðunni hvaða mál er undir. Páll Vilhjálmsson var við kennslu þegar Vísir leitaði viðbragða hans og Kristinn skólameistari sagðist geta staðfest að erindi tengt skólanum hafi verið sent umboðsmanni en hann gæti ekki tjáð sig efnislega um það né heldur staðfest að þetta tiltekna álit væri um sig og Pál.